گر چه نماز در منظر بسیاری از عاملین و ناظرین ،تصویری جز یک عمل تعبدی و مورد هدف زهاد ورهبانها ندارد که صرفاً برای نمایش خضوع و کرنش در ارتباط با خالق ایفای نقش میکند ،اما بررسی آداب ،شرائط ، مضامین و هویت این عبادت بزرگ ، ضمن تأیید آن به عنوان یک امر تعبدی ، آنرا عاملی مهم برای اصلاح نفس انسانها و کنترل نظامات عمومی جامعه معرفی می کند .
اصولاً هر عبادت و اطاعتی که انسانها بر حسب تکلیف بجای می آورند ،با نظر به استغناء ذات اقدس باری تعالی نمی تواند کمترین سود و خیری را متوجه ذات ربوبیت گرداند یا متضمن فخر و مباهات یا ارضاء خواسته ای در مبداء لایزال باشد همانگونه که :
گر جملة کائنات کافر گردند بر دامن کبریاش ننشیند گرد
پس او که بهره ای نمی برد ،او که نیازی ندارد ،او که عظمت مطلق است وهمه عالم در برابر او تکویناً سر تعظیم دارند ،چرا گونه هائی از خضوع و کرنش را به عنوان واجب بر انسان ، تشریع نموده است ؟! او که می تواند از منبع خزائن بی پایان و کاستی ناپذیر خود همه را روزی دهد و انعام مضاعف بخشد چرا انسان علاقه مند به دنیا و وابسته را مأمور به واگذاری بخشی از مال محدود خود می کند . او از این الزامات چه هدفی را دنبال می کند؟!
شکر منعم واطاعت از ولی نعمت امری اخلاقی ، عاطفی وانسانی است بلکه حیوانات نیز در خور شعور واستعداد خود ،از انجام این واجب فروگذار نمی کنند اما آیا این شکر وسپاس در ارتباط با منعمی همچون خداوند رب العالمین به همان صفتی است که در مورد انسان نیازمند و محتاج از حیث روانی ومادی است؟! انسانی که همواره با چشم امید عطا می کند یا لااقل سپاس در روح او اثر تشویقی یا ارضائی دارد ؟
پروردگار عزت از این نواقص مبراست سُبحانَ ربَّک ربّ العزه عمّا یَصفون
این چه قضاوتی است ما لَکم کَیفَ تَحکُمُون
باید سود این سپاس به خود انسان برگردد وَ مَن شَکَرَ فَاِنّما یَشکُرُ لِنَفسه .
نگرش اینگونه به نماز آنرا به عنوان عملی دشوار می نماید و بریدن از مشاغل دنیائی را (که برای انسان ودر ارتباط با پیشرفت اوست ) بهنگام اقامه نماز مشکل می سازد .
«وانها لکبیره الا علی الخاشعین »
نماز دشوار است مگر برای کسانیکه درک صحیح از مقام ربوبی داشته باشند وبزرگی وبی نیازی خالق را باور کنند وبدانند که صبر وصلاه یک نیروی کمکی برای پیشبرد امور ونیل به مقاصد وتعالی آنهاست نه آنکه کمکی به ربوبیت رب!
«سبحانه وتعالی عما یقلون علوّا کبیراً »
با گشودن این زاویة جدید در نگرش به نماز و عبادات دیگر و با این امید که خداوند متعال طعم این غذای سازنده روح را به ما بچشاند و تجنب از تقصیر در صلوات را به ما الهام فرماید ، اینک به بررسی آثار و اسرار نماز می پردازیم :
1- تامین نیاز درونی وروانی انسان
بدون شک ، انسان ، برای گریز از توحش واهیابی به زندگی انسان وحیاه طبیّه وتخلق به اخلاق کریمه و رهائی از یأس و افسردگی به یک عامل مهار کننده نیازمند است که روح تعاون و نوعدوستی ، عاطفه و محبت را بر وی الهام نماید و به هنگامی که پژمرده و افسرده می گردد او را طراوت بخشد .
روانشناسان ، جامعه شناسان وکارشناسان تربیتی بر این مسئله اتفاق نظر دارند که این نیرو از منبع اعتقاد دینی نشأت می گیرد .
یک روانشناس معروف انگلیسی بنام «هنری لنک» پس از تحقیقات گستردة بالینی که بر روی بیش از ده هزار انسان افسردة مجرم و تبهکار انجام داده است
میگوید:
«اینک بخوبی اهمیت اعتقاد دینی را در زندگی انسان درک می کند و از میان تمامی آزمایشات ، این نتیجة مهم را یافته ام که : «هر کس به دین و اعتقاد دینی گردن سپارد یا با عبادتکده ای در ارتباط باشد از شخصیت انسانی والاتری برخوردار است و در مقایسه با آنکس که ایمانی ندارد وبا عبارتی در تماس نیست کرامت خاصی دارد.»»
یک دانشمند روسی می گوید :
«مشکل ما حقانیت کاپیتالیسم یا کمونیسم نیست ، بلکه باید در مورد جانشینی یک فرهنگ بشری بجای فرهنگ مادی فکری کرد.»
یک مرکز بهداشت روانی در دانشگاه سنت لوئی آمریکا کتابی را منتشر نموده است ،با عنوان « عوامل فراموش شده در بهداشت روانی » این کتاب مذهب را به عنوان مهمترین و مؤثرترین عامل بهداشت روانی و حفظ سلامت جامعه مطرح کرده و گفته است :
« کسانیکه هفته ای یک روز به کلیسا می روند از مشکلات روانی کمتری برخوردارند .»
یونک ؛ روانشناس معروف و معاصر می گوید :
« من صدها بیمار را معالجه کرده ام و از میان تمام بیماران من یکی پیدا نشد که مشکل روانیش مربوط به پیدا کردن عقیدة دینی نسبت به زندگی نباشد . با اطمینان خاطر می گویم هر یک از آنها از آن جهت مریض شده بودند که آنچه را مذاهب زندة هر عصر به پیروان خود عطا کرده اند ، از دست داده بودند و آنها که عقیدة مذهبی خود را باز نیافتند واقعاً درمان نشدند .»
بنابراین آنچه دنیای برخوردار از تکنیک و صنعت را رنج می دهد خلاء روانی و عدم برخورداری از اطمینان روحی است .بیش از 50 درصد از تختهای بیمارستانهای آمریکا اختصاص به بیماران روانی دارد وبیش از 75 درصد دانش آموزان دبیرستانهای این کشور مواد مخدر مصرف می کنند .
رهبران غرب وشرق در سال 1962 از عدم وجود عنصر دینی در کشورهایشان اظهار نگرانی کردند و آیندة نگران کننده ای را برای کشور خود پیش بینی کرده اند .
کندی می گوید :
«امریکا آینده دردناکی پیدا خواهد نمود چه جوانان غرق شهواتند و دیگر حاضر نیستند وظایفی را که به آنان محول می گردد بخوبی انجام دهند از میان هر هفت جوانی که به سربازی اعزام می شود 6 تن نالایق و سست از آب در می آیند .»
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 46 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلودمقاله چرا نماز بخوانیم