دانلود مقاله حدیث ثقلین

اختصاصی از فی گوو دانلود مقاله حدیث ثقلین دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

الحمدلله ربّ العالمین، والصّلاة والسّلام على سیّدنا ونبیّنا محمّد وآله الطیّبین الطّاهرین، ولعنة الله على أعدائهم أجمعین من الأوّلین والآخرین.
بحثى که در پیش داریم در ارتباط با «حدیث ثقلین» است، حدیث شریفى که اگر بدان عمل مى شد و نیز اگر تطبیق بر مصادیق صحیحش مى گردید چنین اختلافى خانمانسوز امّت مسلمان را فرا نمى گرفت.
نداى وحدت ندائى الهى است، و نداى اختلاف از شیطان است، خداوند متعال مى فرماید: (یَاأَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلاَ تَمُوتُنَّ إِلاَّ وَأَنْتُم مُسْلِمُونَ* وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللهِ جَمِیعاً وَلاَ تَفَرَّقُوا وَاذْکُرُوا نِعْمَةَ اللهِ عَلَیْکُمْ إِذْ کُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِکُمْ فَأَصْبَحْتُم بِنِعْمَتِهِ إِخْوَاناً)(1): اى مؤمنان، بپرهیزید خدا را آنچنان که سزاوار است پرهیز کردن از او، و البتّه از دنیا بیرون نروید جز در حالیکه مسلمان باشید، و همگى به «ریسمان خدا» جنگ زنید و پراکنده نشوید، و به یاد آورید نعمت خدا را بر خودتان آنگاه که با هم دشمن بودید، پس خداوند میان دلهاى شما اُلفت و یگانگى قرار داد و به سبب نعمت پروردگار برادر گردید.
«ریسمان خدا» یعنى: حقیقتى که بندگان بوسیله آن با خداوند متعال ارتباط پیدا مى کنند و راه او را مى پیمایند. و از این آیات استفاده مى شود که: یگانه طریق ایجاد وحدت، چنگ زدن همگان است به «ریسمان خدا»، و در احادیث بسیارى که صحّت آنها مورد اتّفاق فریقین است، رسول خدا صلّى الله علیه وآله وسلّم فرموده اند: «ریسمان الهى» که مؤمنین بایستى به آن چنگ زنند، یکى کتاب خداوند متعال، و دیگرى خاندان نبوّت علیهم السّلام است، و این دو، وسیله هدایت و مانع از ضلالت بوده و تا روز قیامت از هم جدایى ندارند.
و البتّه زیان اختلاف در آخرت هویدا گشته، و جبران پذیر نیز نخواهد بود، و در حدیثِ اِخبار رسول خدا صلّى الله علیه وآله وسلّم به هفتاد و سه فرقه شدن امّت، و جهنّمى بودن هفتاد و دو فرقه(2)، آن زیان بیان گردیده است.
و قرآن کریم، راه وحدت و طریق وصول به آن را در صورت وقوع اختلاف بیان فرموده است: (قُلْ یَا أَهْلَ الْکِتَابِ تَعَالَوْا إِلَى کَلِمَة سَوَاء بَیْنَنَا وَبَیْنَکُمْ أَلاَّ نَعْبُدَ إِلاَّ اللهَ وَلاَ نُشْرِکَ بِهِ شَیْئاً وَلاَ یَتَّخِذَ بَعْضُنَا بَعْضاً أَرْبَاباً مِنْ دُونِ اللهِ فَإِن تَوَلَّوا فَقُولُوا اشْهَدُوا بِأَنَّا مُسْلِمُونَ)(3): (اى پیامبر) بگو: اى اهل کتاب، بیایید سوى کلمه اى که میان ما و شما یکسان است که نپرستیم جز خداى را و چیزى را شریک او قرار ندهیم، و برخى از ما جز خدا را ارباب نگیریم، پس اگر رو گردانیدند بگویید: گواه باشید که ما مسلمان هستیم.
روى سخن در این آیه کریمه با «اهل کتاب» است که خود را موحّد و پیرو پیامبران مى دانند.
و خلاصه سخن آنست که: رسول خدا صلّى الله علیه وآله وسلّم به فرمان خداوند متعال به آنان مى فرماید: براى اختلافاتى که در بین است دشمنى نکنید، بیایید در موارد توافق که خداپرستى و ترک شرک و ترک اطاعت از غیر خداوند متعال است با هم تفاهم کنیم و آن را مورد عمل قرار دهیم تا بتوانیم با منطق صحیح، موارد اختلاف را حلّ کرده، حقّ را معلوم نمائیم، پس اگر نپذیرفتند، به آنان بگوئید: ما مسلمان هستیم، یعنى: ما تسلیم فرمان خدا هستیم، و در خداپرستى و توحید راست مى گوییم، نه شما، زیرا حقّ جو و خداپرست در جهت خداپرستى با دیگر خداپرستان یگانگى مى کند و دشمنى و مخالفت نمى نماید، و در جهت مورد اختلاف نیز تفاهم مى نماید و حقّ را در میان اختلاف کنندگان روشن مى کند.
پس راه ایجاد وحدت (طبق تعلیم قرآن کریم) آنست که: اختلاف کنندگان (اگر راست مى گویند و قصد توافق و اتّحاد دارند) در آنچه توافق دارند معترف بوده و کتمان نکنند و آن را مسکوت نگذارند، و در آنچه اختلاف دارند تعصّب را رها نموده، حقّ جو باشند، و دانایان هر قومى با یکدیگر تماس گرفته و بدون مداخله نادانان و آشوب طلبان مراجعات داشته باشند، و با منطق استدلال صحیح، حقّ جویانه و منصفانه، حقّ را در میان آراء و نظریّات گوناگون روشن نمایند تا بندگان خدا از زیان اختلاف در امان باشند و البتّه اگر در موارد وحدت و توافق، سهل انگارى شود، و چیزى که اختلاف کنندگان آن را حقّ مى دانند، ترک نمایند، و براى احیاء و ترویج آن قیام و اقدام ننماید و در اختلافات با هم دشمنى و ستیزگى داشته باشند، نشانه آنست که حقّ جو نیستند، بلکه گرفتار بلاى تعصّب مى باشند.
و در امّت اسلام در زمانهاى گذشته و اکنون، بسیارى از چیزها که مورد توافق همگان است متروک مانده، و در پس پرده فراموشى نهان گشته، و چنان مشاهده مى شود که آنها را از دین محسوب نمى دارند.
و این راه صحیح ایحاد وحدت دینى است که خداوند کریم در کتاب مجیدش به بندگان تعلیم داده است.
و «حدیث ثقلین» یکى از بهترین دلائل مورد اتّفاق فریقین است که مى توان با چنگ زدن به مضامین نورانیش، و رها ساختن پرده هاى اوهام و تعصّب، راه پرمخاطره اختلاف در دین را مسدود نمود، زیرا همچنانکه خواهد آمد سند این حدیث شریف قابل تشکیک نبوده (کما اینکه صحّت سند و حتّى تواتر عند الفریقین نسبت به ادلّه اى که شیعه در اثبات مدّعایش بدان تمسّک مى جوید، در سرتاسر مباحث اثبات خلافت و جانشینى بلافصل امیرالمؤمنین علیه السّلام موجود است)، و دلالت آن نیز واضح و روشن است.
قبل از ورود در بحث، یکى دو لفظ از الفاظ «حدیث ثقلین» را مذکور مى داریم:
ترمذى در کتاب «صحیحش» به سند خودش از جابر بن عبدالله انصارى نقل مى کند که: رسول خدا صلّى الله علیه وآله وسلّم فرمودند: «یا أیُّهَا النَّاسُ، إنّی تَرَکْتُ فِیکُمْ ما إنْ أَخَذْتُمْ بِهِ لَنْ تَضِلُّوا: کِتابَ اللهِ وَعِتْرَتِی أهْلَبَیْتِی»(4): اى مردم، من در میان شما چیزى گذاشتم که اگر تمسّک به آن جوئید هرگز گمراه نخواهید شد: قرآن و عترت من که خاندان نبوّت هستند.
و نیز ترمذى در «صحیحش» از زید بن ارقم چنین نقل مى کند که زید گفت: رسول خدا صلّى الله علیه وآله وسلّم فرمودند: «إنِّی تارِکٌ فِیکُمْ ما إنْ تَمَسَّکْتُمْ بِهِ لَنْ تَضِلُّوا بَعْدی، أَحَدُهُما أَعْظَمُ مِنَ الآخَرِ: کِتابُ اللهِ حَبْلٌ مَمْدُودٌ مِنَ السَّماءِ إلَى الأرْضِ، وَعِتْرَتِی أهْلُبَیْتِی، وَلَنْ یَفْتَرِقَا حَتّى یَرِدَا عَلَیَّ الْحَوْضَ، فَانْظُرُوا کَیْفَ تَخْلُفُونی فِیهِما»(5): بدرستى که من بجا مى گذارم در بین شما چیزى که اگر بدان چنگ بزنید بعد از من هرگز گمراه نخواهید شد، یکى از آن دو از دیگرى باعظمت تر است، کتاب خدا که ریسمانى متّصل از آسمان به زمین است، و خاندان نبوّت، و این دو هرگز از یکدیگر جدا نمى شوند تا سر حوض کوثر بر من وارد شوند، پس دقّت نمائید که بعد از من در حقّ آن دو چگونه رفتار خواهید داشت.

اهمیت حدیث ثقلین:

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:
« انی تارک فیکم الثقلین؛ کتاب الله و عترتی لن تضلوا ما ان تمسکتم بهما ابدا »
''ترجمه: من در میان شما دو امر گرانبها باقی می گذارم: کتاب خدا و اهل بیتم. مادام که به آن ها چنگ بزنید گمراه نخواهید شد.' اگر شما شیعیان با یکی از علما یا غیر علمای تسنن روبرو شدید، بگوئید آیا پیغمبر چنین جمله ای را فرمود یا نه؟ اگر بگوید نه، می توان چندین کتاب از خودشان جلویش گذاشت.می بینید اصلا علمای اهل تسنن نمی توانند در وجود و صحت چنین حدیثی اختلاف داشته باشند و ندارند. بعد بگوئید اینکه پیغمبر قرآن کریم را بعنوان یک مرجع و ائمه معصومین علیهم السلام را بعنوان مرجع دیگر معین کرده است. عترت چه کسانی هستند؟ آنها اصلا فرقی میان عترت پیغمبر و غیر عترت پیغمبر قائل نیستند بلکه آنچه که نقل می کنند از صحابه و غیر صحابه، از غیر امام علی علیه السلام بیشتر نقل کرده اند تا از علی. از علی گاهی به عنوان یک راوی نقل می کنند نه به عنوان یک مرجع. برخی منبریها و روضه خوانها این حدیث را خراب کردند چون همیشه آنرا مقدمه گریز زدن برای مصیبت خواندن قرار داده اند. انسان خیال می کند که مقصود پیغمبر در این حدیث فقط این بوده که من بعد از خود دو چیز را در میان شما باقی می گذارم یکی قرآن که احترامش کنید و دیگر عترت که احترامشان کنید و به ایشان اهانت نکنید. در حالیکه مقصود این است: یکی قرآن که به آن مراجعه کنید و دیگر عترت که به آنها مراجعه کنید؛ زیرا در دنباله حدیث می فرماید: تا وقتی که به ایندو بچسبید گمراه نمی شوید؛ پس مسئله رجوع مطرح است و پیغمبر عترت را هموزن قرآن قرار داده است در رجوع کردن. خود پیغمبر هم فرمود:
قرآن ثقل اکبر است و عترت ثقل اصغر

حدیث ثقلین:
پیامبر (ص) به طرق مختلف مسلمانان را مطلع ساخت که پس از خود کسى را براى رهبرى ایشان انتخاب کرده است .آن گاه که او را دروازه شهر دانش قرار داد و اعلان کرد که هر کس قصد علم دارد باید از در آن وارد شود.و در روز انجمن خانه به مردم اعلام کرد که على (ع) برادر،وزیر،وصى و خلیفه اوست.و در موارد زیادى به ایشان اعلام فرمود،که على (ع) در همه چیز جز نبوت،نسبت‏به او،به منزله هارون نسبت‏به موسى (ع) است.و به اطلاع مردم رساند که خداوند به او فرمان داده است که کسى نمى‏تواند در انجام وظیفه شرعى جز خود او یا على (ع) اقدام کند.و اطاعت على (ع) اطاعت از خدا و پیامبر خدا و نافرمانى على (ع) نافرمانى خدا و پیامبر خداست.و پیامبر (ص) ،جز به وسیله وحى از جانب خدا چنین بیانات مهمى را بر زبان جارى نمى‏کرد،و گرنه چگونه امکان داشت اگر خداوند به‏وسیله وحى روشنى به او اطلاع نداده بود که على (ع) هرگز در زندگى آینده‏اش با امر خدا و تعالیم پیامبر خدا مخالفت نخواهد کرد،پیامبر (ص) اعلان کند که اطاعت على (ع) اطاعت‏خدا و نافرمانى على (ع) نافرمانى خداست.پس این عبارت خود متضمن رسالتى واضح است،و روشن است که آن پیام تحقق یافت،زیرا على (ع) پس از پیامبر (ص) حدود سى سال زندگى کرد که در تمام آن مدت سیماى کوچکى از پیامبر بزرگ بود چون صد در صد پا جاى پاى پیامبر (ص) گذاشت و لحظه‏اى در زندگیش با خدا و پیامبر خدا مخالفت نکرد. هم اکنون از عبارتى دیگر از نوعى دیگر،سخن مى‏گوییم که احادیث ثقلین را در بر دارد. امام ابو عیسى بن عیسى ترمذى در صحیح (سنن) خود از جابر بن عبد الله (انصارى) نقل کرده است که او گفت:«پیامبر خدا را موقع حج (حجة الوداع در سال دهم هجرى) دیدم در حالى که سوار بر شتر زرد فامش بود،خطبه مى‏خواند،شنیدم که مى‏فرمود:«اى مردم،همانا من در بین شما چیزى را فرو گذاشتم که اگر بدانها چنگ بزنید هرگز گمراه نخواهید شد:آن چیز عبارت است از کتاب خدا و عترتم،خاندانم.» (1) ابن جریر،ابن عاصم،محاملى در امالى خود و ابن راهویه به نقل از على (ع) روایت کرده‏اند که پیامبر خدا (ص) فرمود:«هر کسى را که خدا و رسولش سرپرست اوست پس این (على (ع) ) سر پرست اوست.و من در میان شما چیزى را ترک گفتم تاوقتى که بدان چنگ زنید هرگز پس از آن گمراه نشوید و آن چیز کتاب خداست که یک سر آن به دست‏خدا و یک سر دیگرش به دست‏شما و دیگر خاندان من است.» (2) . و ترمذى از زید بن ارقم روایت کرده است که پیامبر خدا (ص) فرمود:«براستى که در میان شما چیزى را باقى مى‏گذارم تا وقتى که بدان چنگ زده‏اید،بعد از من هرگز گمراه نمى‏شوید، یکى از آن دو بزرگتر از دیگرى است:کتاب خدا ریسمانى کشیده از آسمان تا زمین،و عترت من خاندانم،و هرگز از یکدیگر جدا نمى‏شوند تا در کنار حوض کوثر به من باز گردند،پس بنگرید چگونه به جاى من در باره آنها رفتار خواهید کرد.» (3) ترمذى گوید:«و در همین باب از ابوذر،ابو سعید،زید بن ارقم و حذیفة بن اسید...»و حاکم از زید بن ارقم روایت کرده است که او گفت: هنگامى که پیامبر (ص) از حجة الوداع برگشت و در محل،غدیر خم فرود آمد،دستور بر پا کردن سایبانهایى بزرگ صادر کرد،سایبانها بر پا شدند (زیر سایبانها تمیز شد) آنگاه فرمود: «گویى که مرا طلبیده‏اند و من دعوت حق را لبیک گفته‏ام.در میان شما دو شى‏ء گرانقدر باقى مى‏گذارم که یکى از آنها بزرگتر از دیگرى است:کتاب خداى بزرگ و عترتم،خاندانم،پس نگاه کنید بعد از من با آنها چگونه رفتار خواهید کرد،زیرا آنها هرگز از هم جدا نمى‏شوند تا این که کنار حوض بر من باز گردانده شوند...» (4) و نیز حاکم از زید بن ارقم نقل کرده است که پیامبر (ص) در ضمن آنچه روز غدیر خم ایراد کرد فرمود:«اى مردم من در میان شما دو چیز مى‏گذارم که اگر از آنها پیروى کنید،هرگز گمراه نمى‏شوید،و آن دو کتاب خدا و خاندانم عترت من است...» (5) . مسلم در صحیح خود از زید بن ارقم روایت کرده است،او گفت:«پیامبرخدا (ص) در بین مکه و مدینه در موضع آبى که خم نامیده مى‏شد،میان جمعیت‏بپا-خاست و خطبه خواند،خداى را سپاس گفت و به موعظه پرداخت،سپس فرمود:«اما بعد:هان اى مردم،من هم بشرى هستم،نزدیک است که پیک خداوندى به سراغم بیاید و دعوت حق را لبیک گویم.من در میان شما دو شى‏ء گرانقدر مى‏گذارم،نخست کتاب خدا،که در آن هدایت و روشنى است،پس کتاب خدا را بگیرید و به آن چنگ بزنید.وانگهى تاکید بر کتاب خدا و تشویق بر آن کرد، سپس فرمود:و خاندان من،من شما را به یاد خدا مى‏اندازم در باره خاندانم.[سه مرتبه این جمله را تکرار کرد]» (6) . هر کس در روایت مسلم به نقل از زید دقت کند،نقصى در آن مى‏یابد.در اول حدیث نقل کرده است که پیامبر (ص) دو شى‏ء گرانقدر باقى گذاشت
گفت:نخست کتاب خدا.و موقعى که به ذکر خاندان خود مى‏رسد،مناسب بود که بگوید:دومین آنها،و یا بگوید:و دیگر،ولیکن او چنین نگفت،بلکه فرمود:و خاندانم و بعد سه مرتبه مردم را درباره خاندانش به یاد خدا انداخت.و سزاوار بود که علت را در مورد به یاد خدا انداختن ایشان در باره خاندانش سپس از گفتن علت واداشتن بر پیروى از قرآن-نیز بگوید.زیرا که در مورد قرآن علت را چنین بیان کرد که قرآن هدایت و روشنى است،با این که پیامبر (ص) نیازى به یاد آورى هیچگونه دلیلى مبنى بر ضرورت پیروى از قرآن نداشت.زیرا هر مسلمانى مى‏دانست که هدایت و روشنى در قرآن است.و آنچه سزاوار بود که دلیل آن را یادآورى کند،همان یادآورى مردم در باره اهل بیت‏بود. پس دلیل تذکر مکرر و مؤکد چه بود؟ آیا به این جهت‏بود که ایشان خویشاوندان پیامبر (ص) بودند،در حالى که او از حقیقت قرآن پیروى مى‏کرد؟و قرآن جز به تقوا کسى را بر کسى امتیاز نمى‏بخشد پس چگونه پیامبر (ص) ایشان را از دیگران امتیاز بخشد،در صورتى که از دیگران پرهیزکارتر و داناتر نیستند؟یا این که پیامبر (ص) خواسته است مسلمانان همان طورى که به قرآن‏چنگ مى‏زنند به اهل بیت او نیز توسل جویند،زیرا پیروى اهل بیت‏باعث ایمنى از گمراهى است؟و این همان چیزى است که ترمذى،حاکم و تعداد زیادى از راویان از قول زید نقل کرده‏اند که او نقل کرد که پیامبر (ص) در بیان خود اعلان فرمود که:پیروى از قرآن و عترت باعث ایمنى از گمراهى است و قرآن و عترت از یکدیگر جدا نمى‏شوند تا کنار حوض بر من وارد شوند.و آنچه به نظر مى‏رسد این است که مسلم و امام احمد از زید به سند خود از یزید بن حیان روایت را نقل کرده‏اند و او در زمان عبید الله بن زیاد بوده است.و ابن زیاد دشمن خاندان پیامبر و قاتل امام حسین (ع) بود.زید بن ارقم یا یزید بن حیان که روایت از او نقل شده است از قدرت ابن زیاد مى‏ترسید که تمام حدیث ثقلین را نقل کند،امام احمد در مسند خود،پس از نقل حدیث از یزید بن حیان از قول زید به صورتى که مسلم در صحیح خود نقل کرده است،مى‏گوید:زید بن ارقم به او گفت: «عبید الله بن زیاد دنبال من فرستاد نزد او آمدم،گفت:این احادیث چیست که تو از رسول خدا (ص) نقل یا روایت مى‏کنى،ما در کتاب خدا نیافتیم که پیامبر (ص) در بهشت داراى حوضى باشد؟زید گفت:پیامبر خدا (ص) براى ما از آن سخن گفته و به ما وعده داده است. (عبید الله بن زیاد) گفت:دروغ مى‏گویى،تو پیر شده و عقلت را از دست داده‏اى. (زید) گفت: براستى که من آن حدیث را شنیده‏ام با دو گوشم و با سویداى دلم از پیامبر خدا (ص) که مى‏فرمود:هر کس بر من دروغ ببندد،نشیمنگاهش را از آتش جهنم پر کنند.و من بر رسول خدا دروغ نمى‏بندم‏».قبول نداشتن عبید الله بن زیاد وجود حوضى را براى پیامبر خدا در بهشت،مى‏رساند که آنچه زید نقل کرده است‏شامل گفته پیامبر خدا در باره قرآن و عترت بوده است:«البته آن دو هرگز از هم جدا نمى‏شوند تا این که کنار حوض بر من وارد شوند. »ولیکن خونخوارى بنى امیه مانع شده است تا یزید بن حیان آنها را نقل کند. احمد در مسند خود از زید بن ثابت روایت کرده است که پیامبر (ص) فرمود:«من در میان شما دو جانشین مى‏گذارم:کتاب خدا و عترتم.پس بنگرید چگونه حق‏آنها را پس از من رعایت‏خواهید کرد،هرگز آن دو از یکدیگر جدا نمى‏شوند تا این که در کنار حوض بر من باز گردند.» (7) سمهودى شافعى در«جواهر العقدین‏»همان طورى که در«ینابیع الموده‏»ص 40 آمده،نقل کرده است که ام سلمه همسر پیامبر (ص) گفت:«پیامبر خدا (ص) روز غدیر خم دست على را گرفت و بحدى بلند کرد که سفیدى زیر بغلش نمودار شد.آن گاه فرمود:هر کس را که سرور و مولایش منم پس على (ع) سرور اوست.و بعد گفت:اى مردم،میان شما دو شى‏ء گرانقدر پس از خود به جا مى‏گذارم:قرآن و عترتم و آن دو هرگز از یکدیگر جدا نشوند تا این که کنار حوض بر من باز گردند.» (8) احمد از ابو سعید خدرى نقل کرده است که رسول خدا فرمود:«نزدیک است که دعوت حق را لبیک گویم.و من در بین شما دو شى‏ء گرانقدر مى‏گذارم،کتاب خداى بزرگ و عترتم،خاندان من.و خداى مهربان دانا به من خبر داد که آن دو هرگز از هم جدا نشوند تا کنار حوض بر من باز گردند.پس توجه کنید که پس از من درباره آنها چگونه رفتار خواهید کرد.» (9) ابن کثیر در کتاب البدایة و النهایة (ج 5 ص 209 و ج 7 ص 348) از حذیفة بن اسید نقل کرده است که پیامبر خدا (ص) فرمود: «...و من از شما موقعى که بر من وارد شوید،از آن دو گرانقدر مى‏پرسم.پس توجه کنید که پس از من در باره آنها چگونه رفتار خواهید کرد.ثقل اکبر،همان کتاب خداست وسیله‏اى که یک طرف آن به دست‏خدا و طرف دیگر به دست‏شماست پس خود را بدان بیاویزید،تا گمراه نشده و دگرگون نگردید.و ثقل اصغر،همان عترتم،خاندان من است.براستى که خداى مهربان و دانا خبر داد که آنها هرگز جدا نمى‏شوند تا کنار حوض بر من وارد گردند.»و این حدیث را ابن عساکر از حذیفة بن اسید نقل‏کرده است (10) . ما نقل کردیم که ترمذى در صحیح خود گفته است که حذیفة بن اسید از راویان این حدیث است.البته حدیث ثقلین را بسیارى از صحابه نقل کرده‏اند.و از آن روست که از جمله احادیث متواتره شمرده شده است.و یا دست کم از جمله احادیث مستفیضه‏اى که صدورش از پیامبر (ص) قطعى است.احادیثى که از جهت مضمون شبیه حدیث ثقلین است،حدیث نجات مى‏باشد.حاکم به سند خود آن را از ابوذر نقل کرده (و صحیح شمرده است) که او در حالى که-در کعبه را گرفته بود گفت:«هر که مرا مى‏شناسد پس مى‏شناسد که منم.و هر کس نمى‏شناسد پس من ابوذرم.از پیامبر خدا (ص) شنیدم که مى‏فرمود:هان مثل خاندان من در بین شما بمانند کشتى نوح نسبت‏به قوم نوح است.هر کس به آن سوار شد نجات یافت و هر که خود دارى از آن کرد غرق شد
11) . خطیب مثل این حدیث را در ج 12 ص 91 تاریخ خود از انس نقل کرده است.و بزاز مانند آن را از ابن عباس و ابن زبیر آورده است.و نیز ابن جریر،از ابوذر و ابو سعید خدرى همان گونه نقل کرده است.و همچنین ابو نعیم و ابن عبد البر،و محب الدین طبرى و بسیارى دیگر این حدیث را روایت کرده‏اند (12) .و مقصود از عبارت نبوى که در این حدیث آمده است همان است که در حدیث ثقلین مورد نظر بوده است. احادیث ثقلین و نجات بطور واضح دلالت دارند بر این که پیامبر (ص) امتش را بدون رهبرى بعد از خود باقى نگذاشت.بلکه بدانها اعلان فرمود که رهبرى امت در بین خاندان پاک اوست و پیروى و اطاعت ایشان باعث ایمنى از گمراهى است.و تردیدى نیست که پیروى از قرآن بر هر مسلمانى واجب است.همچنین پیروى از اهل بیت و حرکت در پشت‏سر آنان نیز فرض است.و از مهمترین واجبات امت این است که خود را از گمراهى‏نجات بخشد.و هر گاه پیروى خاندان پیامبر (ص) باعث ایمنى از گمراهى است پس بر امت واجب است که از آنها اطاعت کند و فرمان ببرد.و این احادیث‏بروشنى دلالت دارند که گزینش پیامبر (ص) عترت خود را براى رهبرى امت نه یک انتخاب بشرى بلکه انتخابى الهى،مبتنى بر وحى و به دستور خداوند بوده است.پس پیامبر (ص) اگر مى‏گوید قرآن و عترت هرگز جدا نمى‏گردند.در قیقت‏خداوند مهربان داناست که به او خبر داده است که آنها جدایى ناپذیرند،تا کنار حوض بر او باز گردانده شوند. لازم به یادآورى است که این احادیث در بردارنده غیب گویى واضحى است.زیرا پیامبر (ص) به عنوان یک بشر ممکن نبود که بداند اهل بیتش در آینده از قرآن جدا نخواهند شد،در صورتى که دو تن از اعضاى خانواده‏اش (حسن و حسین) هنوز دو کودک خرد سال بودند.در حالى که حدیث تمام خانواده مورد انتخاب را شامل است،و کسانى از ایشان پس از وفات پیامبر (ص) به دنیا آمدند مانند امام زین العابدین على بن الحسین،امام محمد باقر،و امام جعفر صادق و امامان دیگر از نسل امام صادق علیهم السلام. و براستى که آن پیام و خبر بطور کامل تحقق یافت،زیرا تمام این امامان الگوى پاکى،دانش و تقوا بودند.و هیچ یک از ایشان حتى یک روز از قرآن جدا نشد.و بسیارى تصور کرده‏اند که حدیث ثقلین با حدیثى که دستور پیروى از کتاب خدا و سنت پیامبر خدا را مى‏دهد،

حدیث ثقلین و مسئله عصمت ائمه علیهم السلام:
اساس مسئله در باب امامت آن جنبه معنوی است. امامان یعنی انسانهایی معنوی مادون پیغمبر که از طریقی معنوی اسلام را می دانند و می شناسند و مانند پیغمبر، معصوم از خطا و لغزش و گناهند. امام، مرجع قاطعی است که اگر جمله ای از او بشنوید نه احتمال خطا در آن می دهید و نه احتمال انحراف عمدی که اسمش می شود عصمت. آنوقت شیعه می گوید اینکه پیغمبر (ص) فرمود: «انی تاریک فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی»؛ من بعد از خود دو شیء وزین باقی می گذارم، قرآن کریم و عترت خودم، نص در چنین مطلبی است. اما آیا پیغمبر چنین چیزی گفته یا نگفته؟ قابل انکار نیست. این حدیث، حدیثی نیست که فقط شیعه روایت کرده باشد بلکه حدیثی است که حتی اهل تسنن از شیعه بیشتر روایت کرده اند.
شاید در بیش از دویست کتاب از کتب معتبر و مورد اعتماد اهل تسنن نوشته اند که پیغمبر فرمود: «انی تارک فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی». و این حدیث در مقامات متعدد بوده چون پیغمبر (ص) این مطلب را در جاهای مختلف به همین شکل فرموده است. البته منظور این نیست که پیغمبر (ص) حتی یک بار هم نگفته است که من دو چیز در میان شما می گذارم، کتاب و سنت، چون منافاتی نیست بین " کتاب و سنت " و " کتاب و عترت " زیرا عترت برای بیان سنت است. صحبت این نیست که ما به سنت رجوع کنیم یا به عترت مثل اینکه سنت موجودی از پیغمبر داریم و یک عترت در کنار آن، یا باید به سنت مراجعه کنیم یا به عترت! بلکه سخن اینست که عترت است که مبین واقعی سنت است و تمام سنت نزد آنهاست. «کتاب الله و عترتی» یعنی شما باید سنت مرا از عترت من تلقی کنید. علاوه بر این، خود همین که می گوئیم پیغمبر فرمود: «انی تارک فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی» سنت است چون حدیث پیغمبر است. منافاتی میان ایندو نیست. تازه اگر در یک جا که آن هم قطعی نیست پیغمبر فرموده باشد: «انی تارک فیکم الثقلین کتاب الله و سنتی» در چندین جای دیگر به آن صورت فرموده. اگر در یک کتاب به این صورت نوشته شده، لااقل در دویست کتاب دیگر به آن صورت نوشته شده است.

بنابراین آن روح اصلی امامت اینست که اسلام که دینی است جامع و کلی و پر فروغ، آیا بیان آن همان مقداری است که در قرآن اصول و کلیاتش ذکر شده و در کلمات پیغمبر اکرم که خود اهل تسنن هم روایت کرده اند، توضیحاتش بیان گردیده است؟ هر چه اسلام بود، همین بود؟ البته نازل شدن اسلام بر پیغمبر تمام شد ولی آیا اسلام بیان شده همان بود؟، تمام اسلام نازل شده بود؟ یا اینکه بعد از پیغمبر (ص) اسلام نازل شده بر ایشان که هنوز خیلی از مسائل آن از باب اینکه باید حاجت پیش بیاید، زمان بگذرد و تدریجا بیان شود بیان نشده بود، نزد علی (ع) بود که ایشان می بایست برای مردم بیان کند. در این صورت همین حدیث کتاب الله و عترتی عصمت را هم بیان می کند زیرا پیغمبر می فرماید دین را از این دو منبع بگیرید.
همانطور که قرآن معصوم است یعنی در آن خطا وجود ندارد، آن دیگری هم معصوم است. محال است که پیغمبر به این قاطعیت بگوید بعد از من دین را از فلان شخص بگیرید ولی آن شخص برخی از سخنانش اشتباه باشد. اینجاست که فرضیه شیعه با فرضیه اهل تسنن در مسئله بیان و اخذ دین در اساس فرق می کند. آنها می گویند همانطور که با رفتن پیغمبر وحی منقطع شد، بیان واقعی دین یعنی آن بیانی که معصوم از خطا و اشتباه باشد هم تمام شد. هر چه از قرآن و احادیثی که از پیغمبر رسیده استنباط کردیم، همان است و دیگر چیزی ن

حدیث ثقلین بیان گر اعلمیّت اهل بیت علیهم السلام:
ابن حجر مکّى پیرامون مفاد «حدیث ثقلین» مى نویسد:
رسول خدا صلى اللّه علیه وآله با این فرمایش، امّت را به اقتدا، تمسّک و فراگیرى از علم سرشار این دو منبع دانش فرمان مى دهند.(1)از این رهگذر، یکى از امورى را که حدیث ثقلین افاده مى کند، وجوب تعلّم از «عترت» علیهم السلام است; از این رو مى توان نتیجه گرفت که حدیث ثقلین، بر اعلمیّت اهل بیت علیهم السلام دلالت مى نماید، و اعلمیّت نیز به مورد خاصّى و ظرف مخصوصى مقیّد نیست.به سخن دیگر: اعلمیّت، اعلمیّت مطلق است و اعلمیّت مطلق، مستلزم افضلیّت و برترى اهل بیت علیهم السلام است; و افضلیّت و برترى، مستلزم امامت آنان خواهد بود; از این رو همه اصحاب پس از رسول خدا صلى اللّه علیه وآله مأمورند که در مسایل علمى و دینى به خاندان نبوّت علیهم السلام رجوع نمایند; همچنان که مأمور به تبعیّت، پیروى و اطاعت از آنان مى باشند.از سوى دیگر در بعضى از متونى که بزرگان محدّثان عامّه از جمله: طبرانى در المعجم الکبیر،(2) هیثمى در مجمع الزوائد،(3) ابن اثیر جَزَرى در اُسد الغابه(4) و ابن حجر مکّى در الصواعق المحرقه(5) نقل کرده اند، به این موضوع تصریح شده است که رسول خدا صلّى اللّه علیه وآله پس از آن که فرمود:
إنّی تارکٌ فیکم الثّقلین: کتاب اللّه وعترتی أهل بیتی، ما إن تمسّکتم بهما لن تضلّوا بعدی أبداً.چنین اضافه کرد:
فلا تقدّموهما فتهلکوا، ولا تقصّروا عنهما فتهلکوا، ولا تعلّموهم فإنّهم أعلم منکم.
بنا بر این بر کتاب و عترت علیهم السلام پیشى نگیرید که هلاک خواهید شد; و در حقّ آن دو کوتاهى نکنید که هلاک خواهید شد; و به عترتم چیزى نیاموزید; زیرا که آنان از شما داناترند.بنا بر این، آن چه را که نتیجه گرفتیم، مورد تصریح بزرگان اهل سنّت و شارحان حدیث قرار گرفته است. به عنوان نمونه ملاّ على قارى در کتاب مرقاة المفاتیح مى نویسد:
روشن است که در غالب موارد عرفى، افراد نزدیک تر به صاحب خانه، از حالات و خصوصیّات او بهتر آگاهى دارند تا دیگران; پس منظور از عترت، دانشمندان و عالمان از خاندان نبوّت مى باشند که بر راه و روش رسول خدا صلى اللّه علیه وآله اطّلاع کامل دارند، و دانش و حکمت آن بزرگوار نزد آنان مى باشد. به همین جهت، آن ها قرین و عِدل کتاب خداى سبحان قرار داده شده اند; همچنان که خداوند متعال مى فرماید:(ویُعَلِّمُهُمُ الکِتَابَ وَالْحِکْمَةَ).(6)
به آنان کتاب و حکمت را مى آموزد.ابن حجر مکّى نیز در کتاب الصواعق المحرقه، بعد از نقل حدیث ثقلین چنین مى گوید:
این فرمایش حضرت که فرموده اند: «فلا تقدّموهم فتهلکوا ولا تقصروا عنهم فتهلکوا ولا تعلّموهم فإنّهم أعلم منکم; از آنان پیشى نگیرید که هلاک خواهید شد; و در حق آنان کوتاهى نکنید که هلاک خواهید شد; و چیزى به آنان نیاموزید; زیرا که آنان از شما داناترند» دلیل است بر این که در میان خانواده خاصّ رسول خدا صلّى اللّه علیه وآله، هر که اهلیّت و شایستگى مراتب عالى و قدرت تأمین خواسته هاى دینى مردم را داراست بر دیگرى مقدّم است.نتیجه این که: «حدیث ثقلین» به اعتبار آن فراز که دلالت بر وجوب تعلّم از «عترت» مى نماید، بیان گر امامت خاندان نبوّت علیهم السلام و تقدّم آنان بر دیگران است، که این نیز از امورى است که مى توان براى اثبات آن به «حدیث ثقلین» تمسّک جست.

حدیث ثقلین نزد مذاهب اسلامى از چه جایگاهى بر خوردار است
از جمله احادیثى که بر مرجعیت دینى اهل بیت و حجّیت سنت آنان دلالت دارد، حدیث «ثقلین» است. حدیثى که مورد اتفاق همه مذاهب اسلامى ـ اعم از شیعى و سنى ـ است و هر یک از آن ها به گونه اى به این حدیث تمسک مى کنند. این حدیث به طریق متواتر از عصر صحابه به بعد نقل شده و به لحاظ مضمون نیز از دلالت و معناى بالایى برخوردار است و حکایت از وصیّت پیامبر(صلى الله علیه وآله) و سفارش ایشان به امّتش تا روز قیامت دارد که با عمل به آن دستور و وصیّت، امّتش هرگز بى راهه نرفته و گمراه نخواهند شد.(1)

آیا سخن ابن تیمیه در تضعیف ذیل حدیث ثقلین اعتبارى دارد
ابن تیمیه مى گوید: عبارت «و عترتى فانّهما لن یفترقا حتّى یردا علىّ الحوض» را ترمذى ذکر کرده است. در این مورد از احمد سؤال شد. وى و عده اى دیگر آن را تضعیف کرده و گفته اند: صحیح نیست.(1)
در پاسخ باید گفت: ـ ظاهر عبارت ابن تیمیه آن است که ذیل حدیث را فقط ترمذى نقل کرده، در حالى که چنین نیست، عده اى از بزرگان اهل سنت; از قبیل: ابن اسحاق، احمد بن حنبل، ترمذى، بزار، نسائى، ابویعلى، طبرى، اسفرائینى، بغوى، ابن الانبارى، ابن عقده، جعابى، طبرانى، ذهبى، حاکم نیشابورى، ثعلبى، ابونعیم، ابن عساکر، ضیاء مقدسى و برخى دیگر نیز نقل کرده اند.2 ـ حدیث ثقلین با سندى که ترمذى نقل کرده و در آن امر به تمسّک به اهل بیت شده، به طرق مختلفى رسیده که عده زیادى از علماى اهل سنت آن را تصحیح نموده اند.
ناصرالدین البانى امام وهابیان در حدیث، بعد از نقل حدیث ترمذى به سندش از زید بن ارقم ـ که در آن به تمسک کتاب وعترت امر کرده است ـ مى گوید: «حدیث صحیح السند است».(2) وى حدیث را در کتاب «صحیح الجامع الصغیر» نیز تصحیح نموده است.(3)ابن حجر عسقلانى بعد از نقل حدیث ثقلین ـ که در آن مردم را به تمسکِ به کتاب و عترت امر و تشویق کرده ـ مى گوید: «سند حدیث صحیح است».(4)همچنین عدّه اى دیگر حدیث را با همین مضمون ـ که امر به تمسک به کتاب و عترت در آن باشد ـ نقل کرده و تصحیح نموده اند; همانند: ابن حجر هیثمى،(5) بویصرى،(6) یعقوب بن سفیان فسوى،(7) قندوزى حنفى(8) و محمود شکرى آلوسى،(9) وى مى گوید: «حدیث ثقلین نزد فریقین اهل سنت و شیعه ثابت است».بنابر نقل متقى هندى در «کنز العمال»، ابن جریر طبرى نیز حدیث را تصحیح نموده است.(10)
جلال الدین سیوطى در مسند امام على(علیه السلام) از محاملى در کتاب «الامالى» نقل مى کند که او نیز حدیث ثقلین را تصحیح نموده است.(11) حسن بن على سقاف شافعى بعد از نقل حدیث ثقلین از سنن ترمذى مى گوید: «حدیث از حیث سند صحیح است».(12) حاکم نیشابورى بعد از نقل حدیث با لفظ لزوم تمسک به کتاب و عترت و ختم آن به حدیث غدیر، مى گوید: «حدیث از حیث سند مطابق شرط بخارى و مسلم صحیح است; اگرچه آن دو این حدیث را نقل نکرده اند».(13)
ابن کثیر مى گوید: «به سند صحیح ثابت شده که رسول خدا در خطبه خود در غدیر خم فرمود: «انّى تارک فیکم الثقلین...».(14)همچنین او بعد از نقل حدیث ثقلین با سند نسائى مى گوید: «شیخ ما ذهبى فرموده: این حدیث از حیث سند صحیح است».(15)هیثمى بعد از نقل حدیث با مضمون «لزوم تمسک به کتاب و عترت» مى گوید: «حدیث را طبرانى در «معجم الکبیر» نقل کرده و رجال آن همگى ثقه اند».(16)جمال الدین قاسمى مى گوید: در سند صحیحى ثابت شده که پیامبر(صلى الله علیه وآله) در خطبه خود فرمود: "انّى تارک فیکم الثقلین; کتاب الله و عترتى"...».(17)
سمهودى شافعى مى گوید: «طبرانى حدیث را در معجم الکبیر با سندى نقل کرده که تمام رجال او ثقه اند».(18)ازهرى نیز بعد از نقل حدیث ثقلین مى گوید: «محمّد بن اسحاق مى گوید: این حدیث حسن و صحیح است».(19)پس سخن ابن تیمیه که مى گوید: عده اى ذیل حدیث را تضعیف کرده اند، دروغ محض است; زیرا اگر این چنین بود، چرا ابن تیمیه اسامى آنان را نقل نمى کند؟!!(20)
امیرالمؤمنین(علیه السلام) چگونه به حدیث ثقلین احتجاج کرده است:
حافظ حموینى در «فرائد السمطین» به سندش از سلیم بن قیس نقل کرده که گفت: على(علیه السلام) را در مسجد رسول خدا(صلى الله علیه وآله) در زمان خلافت عثمان مشاهده کردم، در حالى که جماعتى با هم سخن مى گفتند... آن گاه به مفاخره بین مهاجرین و انصار اشاره مى کنند، در حالى که حضرت على(علیه السلام) ساکت بود و او و اهل بیتش هیچ گونه حرفى نمى زدند. مردم رو به حضرت کرده و عرض کردند: اى ابوالحسن! چرا سخن نمى گویید؟ حضرت فرمود: هر کدام از این دو قبیله فضیلت خود را ذکر کرد و به حق هم گفت. آن گاه بعد از ذکر جمله اى از فضایل فراوان خود که همگى به آن ها اقرار مى کردند، فرمود: «انشدکم الله! اتعلمون انّ رسول الله(صلى الله علیه وآله) قام خطیباً لم یخطب بعد ذلک فقال: یا ایها الناس انى تارک فیکم الثقلین: کتاب الله و عترتى اهل بیتى فتمسکوا بهما لن تضلّوا، فانّ اللطیف الخبیر اخبرنى و عهد الىّ انّهما لن یفترقا حتى یردا علىّ الحوض. فقام عمر بن الخطاب شبه المغضب فقال: یا رسول الله! اکلّ اهل بیتک! قال: لا، و لکن اوصیائى منهم، اوّلهم اخى و وزیرى و وارثى و خلیفتى فى امّتى و ولىّ کل مؤمن بعدى هو اولهم، ثم ابنى الحسن، ثم ابنى الحسین، ثم تسعة من ولد الحسین، واحد بعد واحد حتى یردا علىّ الحوض. هم شهداء الله فى ارضه و حجّته على خلقه، و خزّان علمه و معادن حکمته. من اطاعهم اطاع الله و من عصاهم عصى الله. فقالوا کلّهم: نشهد انّ رسول الله(صلى الله علیه وآله) قال ذلک»;(1) «شما را به خداوند سوگند مى دهم آیا به یاد دارید که رسول خدا(صلى الله علیه وآله) ایستاده خطبه اى خواند که بعد از آن چنین خطبه اى نخواند، و فرمود: اى مردم! همانا من در میان شما دو چیز گرانبها قرار مى دهم: کتاب خدا و عترتم اهل بیتم، پس به آن دو تمسک کنید که هرگز گمراه نخواهید شد; زیرا ]خداوند[ لطیف خبیر مرا خبر داده و به من عهد کرده که هرگز این دو از یکدیگر جدا نمى شوند تا بر من در کنار حوض وارد شوند. عمر بن خطّاب در حالى که شبیه شخص غضبناک شده بود، گفت: اى رسول خدا! آیا تمام اهل بیت تو مراد است؟ حضرت فرمود: خیر، ولى اوصیایم، که اول آن ها برادرم و وزیرم و وارثم و خلیفه من در میان امتم و سرپرست هر مؤمنى بعد از من است. او اول آنان است. سپس فرزندم حسن سپس فرزندم حسین، سپس نه نفر از اولاد حسین، یکى پس از دیگرى تا بر من در کنار حوض وارد شوند. آنان گواهان خدا در روى زمین و حجت هاى خدا بر خلق و خزینه داران علم و معدن هاى حکمت خدایند. هر کس آنان را اطاعت کند خدا را اطاعت کرده و هر کس آنان را نافرمانى کند خدا را نافرمانى کرده است.
تمام کسانى که در آن مجلس حاضر بودند، گفتند: ما گواهى مى دهیم که رسول خدا(علیه السلام)چنین فرمود.»

از علماى اهل سنت چه کسانى به صحت حدیث ثقلین تصریح کرده اند
ناصرالدین البانى امام وهابیان در حدیث، بعد از نقل حدیث ترمذى به سندش از زید بن ارقم ـ که در آن به تمسک کتاب وعترت امر کرده است ـ مى گوید: «حدیث صحیح السند است».(1) وى حدیث را در کتاب «صحیح الجامع الصغیر» نیز تصحیح نموده است.(2)ابن حجر عسقلانى بعد از نقل حدیث ثقلین ـ که در آن مردم را به تمسکِ به کتاب و عترت، امر و تشویق کرده ـ مى گوید: «سند حدیث صحیح است».(3)همچنین عدّه اى دیگر حدیث را با همین مضمون ـ که امر به تمسک به کتاب و عترت در آن باشد ـ نقل کرده و تصحیح نموده اند; همانند: ابن حجر هیثمى،(4) بویصرى،(5) یعقوب بن سفیان فسوى،(6) قندوزى حنفى(7) و محمود شکرى آلوسى،(8) وى مى گوید: «حدیث ثقلین نزد فریقین اهل سنت و شیعه ثابت است».بنابر نقل متقى هندى در «کنز العمال»، ابن جریر طبرى نیز حدیث را تصحیح نموده است.(9)
جلال الدین سیوطى در مسند امام على(علیه السلام) از محاملى در کتاب «الامالى» نقل مى کند که او نیز حدیث ثقلین را تصحیح نموده است.(10)حسن بن على سقاف شافعى بعد از نقل حدیث ثقلین از سنن ترمذى مى گوید: «حدیث از حیث سند صحیح است».(11)حاکم نیشابورى بعد از نقل حدیث با لفظ لزوم تمسک به کتاب و عترت و ختم آن به حدیث غدیر، مى گوید: «حدیث از حیث سند مطابق شرط بخارى و مسلم صحیح است; اگرچه آن دو این حدیث را نقل نکرده اند».(12)
ابن کثیر مى گوید: «به سند صحیح ثابت شده که رسول خدا در خطبه خود در غدیر خم فرمود: «انّى تارک فیکم الثقلین...».(13)همچنین او بعد از نقل حدیث ثقلین با سند نسائى مى گوید: «شیخ ما ذهبى فرموده: این حدیث از حیث سند صحیح است».(14)هیثمى بعد از نقل حدیث با مضمون «لزوم تمسک به کتاب و عترت» مى گوید: «حدیث را طبرانى در «معجم الکبیر» نقل کرده و رجال آن همگى ثقه اند».(15)جمال الدین قاسمى مى گوید: در سند صحیحى ثابت شده که پیامبر(صلى الله علیه وآله) در خطبه خود فرمود: "انّى تارک فیکم الثقلین; کتاب الله و عترتى"...».(16)
سمهودى شافعى مى گوید: «طبرانى حدیث را در معجم الکبیر با سندى نقل کرده که تمام رجال او ثقه اند».(17)
ازهرى نیز بعد از نقل حدیث ثقلین مى گوید: «محمّد بن اسحاق مى گوید: این حدیث حسن و صحیح است

آیا بین حدیث «کِتابَ اللّهِ وَ عِتْرَتى» و «کِتابَ اللّهِ وَ سُنَّتى» تعارض وجود دارد
محمّد ابوزهره مى گوید: «روایاتى که در آن امر به تمسکِ کتاب و سنت شده موثق تر است; تا روایاتى که در آن امر به تمسکِ به کتاب و عترت شده است...».(1)
در پاسخ مى گوییم:
سخن ابو زهره که قائل به تعارض بین حدیث «کِتابَ اللّهِ وَ عِتْرَتى» و حدیث «کِتابَ اللّهِ وَ سُنَّتى» است، قابل پذیرش نیست، زیرا حدیث «کِتابَ اللّهِ وَ سُنَّتى» از چند جهت قابل بررسى مى باشد:
1ـ ضعف سند
روایت «کتاب الله و سنتى» هیچ سند صحیح و معتبرى ندارد; زیرا این روایت را هشت نفر از علماى اهل سنت نقل کرده اند که سند تمامى آن ها ضعیف است.
الف) مالک بن انس مى گوید: به من خبر رسید که رسول خدا(صلى الله علیه وآله) فرمود: «دو چیز در میان شما مى گذارم که با تمسک به آن دو گمراه نمى شوید: کتاب خدا و سنت پیامبرش».(2)وى این حدیث را بدون سند نقل کرده است.
ب) ابن هشام این حدیث را در ضمن خطبه پیامبر(صلى الله علیه وآله) در حجّة الوداع نقل کرده،(3) ولى او نیز بدون سند آورده است.ج) حاکم نیشابورى آن را با دو سند نقل کرده که یکى از آن دو به ابن عباس و دیگرى به ابوهریره ختم مى شود.(4)در سند اوّل: اسماعیل بن ابى اویس قرار دارد که تعداد زیادى از رجالیین او را تضعیف کرده اند. ابن معین مى گوید: او و پدرش ضعیفند. نسائى مى گوید: ضعیف است. ابن عدى مى گوید: از دایى خود احادیث غریبى نقل مى کند که هیچ کس آن ها را قبول ندارد. ابن حزم به سند خود از سیف بن محمّد نقل مى کند که اسماعیل بن ابى اویس جعل حدیث مى کرد...».(5)در سند دوّم: صالح بن موسى طلحى کوفى واقع است که او را عده زیادى از رجالیین اهل سنت تضعیف نموده اند. ابن معین مى گوید: او چیزى به حساب نمى آید. بخارى مى گوید: او منکر الحدیث است. نسائى مى گوید: ضعیف است. ابن عدى مى گوید: عموم، احادیث او را قبول ندارند. عقیلى مى گوید: هیچ یک از احادیث وى قابل پذیرش نیست و...».(6)د)ابوبکر بیهقى آن را با دو سند نقل کرده است که یکى به ابن عباس و دیگرى به ابوهریره ختم مى شود.(7)
این سند نیز همانند سندهاى حاکم نیشابورى است; اوّلى مشتمل بر ابن ابى اویس و دومى مشتمل بر صالح بن موسى است که هر دو تضعیف شده اند.هـ ) ابن عبدالبرّ قرطبى نیز این حدیث را با دو سند نقل کرده است:(8)
سند اوّل آن همان سندى است که حاکم از ابوهریره نقل کرده و در آن صالح بن موسى قرار دارد که مورد تضعیف کثیرى از رجالیین است.و در سند دوّم آن، کثیر بن عبدالله هست که گروهى از رجالیین او را تضعیف نموده اند; احمد بن حنبل او را منکر الحدیث دانسته و براى او ارزشى قائل نشده است. نسائى او را ثقه نمى داند. ابن عدى مى گوید: عموم روایاتش متابع ندارد. على بن مدینى نیز او را تضعیف نموده است. ابن عبدالبرّ مى گوید: اجماع رجالیین بر ضعف او است و علاوه بر آن حدیث را از پدرش و او از جدش نقل مى کند. ابن حبان مى گوید: روایاتى را که از پدرش و از جدّش نقل مى کند، مستند به نسخه اى جعلى است که مناسب نیست آن را در جمله کتاب ها آورد.(9)و) قاضى عیاض، این حدیث را به سند خود از ابوسعید خدرى از رسول خدا(صلى الله علیه وآله)نقل کرده،(10) اما تعدادى از راویان آن، تضعیف شده اند که از آن جمله مى توان شعیب بن ابراهیم و سیف بن عمر را نام برد; خصوصاً سیف بن عمر که اتفاق رجالیین بر تضعیف او است.(11)
ز) سیوطى نیز حدیث مذکور را با همان سند حاکم نیشابورى نقل کرده(12) که سند آن نقد شد.ح) متقى هندى نیز بابى را در «کنز العمال» با عنوان «الاعتصام بالکتاب و السنة» مطرح کرده و در ذیل آن روایات دیگران; از قبیل: حاکم و بیهقى را آورده و از «الابانه» نقل کرده، ولى مى گوید: این حدیث جدّاً غریب است.(13) ـ تقدّم حدیث متواتر بر واحد بر فرض وقوع تعارض بین این دو، حدیث «کتاب الله و عترتى» مقدم است; زیرا نه تنها سندهاى صحیح دارد و تصریح به صحت آن شده است، بلکه حدیث از حیث سند متواتر بوده و در مقابل، حدیث «کتاب الله و سنتى» بر فرض صحت سند، خبر واحد است و هنگام تعارض بین خبر متواتر و خبر واحد، خبر متواتر مقدم است; زیرا مفید قطع است.
حسن بن على سقّاف شافعى مى گوید: «از من درباره حدیث ثقلین سؤال شده که به لفظ «کتاب الله و عترتى» است یا «کتاب الله و سنتى»؟ در جواب مى گویم: حدیث ثابت صحیح به لفظ «کتاب الله و عترتى اهل بیتى» است و روایتى که در آن لفظ «و سنتى» است از حیث سند و متن باطل است; زیرا حدیث «کتاب الله و عترتى» را مسلم و ترمذى و دیگران به سند صحیح نقل کرده اند، ولى بى شک حدیث «کتاب الله و سنتى» به دلیل ضعف سند و سستى آن، موضوع و مجعول است و شکى نیست که بنى امیّه در جعل آن دست داشته اند».(14)او در جاى دیگر مى گوید: «و امّا حدیث "ترکت فیکم ما إن تمسکتم بهما لن تضلّوا بعدى أبداً، کتاب الله و سنّتى" که در السنه مردم جارى است و خطیبان نیز در منبرها قرائت مى کنند، حدیثى است جعلى و دروغ که اموى ها و متابعین شان آن را جعل کرده اند; تا مردم را از حدیث صحیح «کتاب الله و عترتى» باز دارند...».(15) ـ امکان جمع بین دو روایتابوزهره گویا گمان کرده که عدد مفهوم دارد، لذا با وجود حدیث «کتاب الله و سنّتى»، حدیث «کتاب الله و عترتى» را بى اعتبار مى شمارد، در حالى که این چنین نیست و مى توان بین این دو حدیث بر فرض صحت: «کتاب الله و سنتى» جمع کرد; به این نحو که پیامبر(صلى الله علیه وآله) امر به تمسک کتاب و سنت و عترت کرده است. ابن حجر مى گوید: «پیامبر(صلى الله علیه وآله) بر تمسک به سه چیز سفارش کرده است: کتاب، سنت و عالمان به کتاب و سنت از اهل بیت. از مجموع این ها استفاده مى شود که این سه چیز تا روز قیامت باقى اند».(16)
4 ـ سنت عِدل قرآن نیست
خداوند متعال مى فرماید: (وَأَنْزَلْنا إِلَیْکَ الذِّکْرَ لِتُبَیِّنَ لِلنّاسِ ما نُزِّلَ إِلَیْهِمْ);(17) «ما ذکر ]قرآن[ را بر تو نازل کردیم تا براى مردم آنچه نازل شد تبیین کنى.»
همان گونه که قرآن احتیاج به مبیّن و مفسر دارد، سنت نبوى نیز به تبیین نیازمند است، لذا پیامبر(صلى الله علی

احادیث امام سجاد

اختصاصی از فی گوو احادیث امام سجاد دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)


تعداد صفحه:40

حدیث 814 :

امام سجاد (ع) : و تضرع و زاری و توجه و روآوردنم را به سوی خود بالاتر( فزونتر ) از روآوردن روآورندگان و سپاسگزاریم را درباره تو بالاتر از سپاس سپاسگزاران گردان

و اجعل رغبتی إلیک فوق رغبة الراغبین ، و حمدی إیاک فوق حمد الحامدین .

صحیفه سجادیه

حدیث 815 :

امام سجاد (ع) : و هنگام نیازمندیم به سوی تو ( مراد هنگام نگرانی و گرفتاری است چون انسان همیشه به خداوند سبحان نیازمند است ) خوارم مساز ( من را از رحمتت بی بهره مگردان ) و به وسیله آنچه در درگاهت نیکویی کرده ام ( اعمالی که پنداشته ام به آنها خشنودیت را به دست آورده ام در حالی که همان اعمال موجب هلاک و تباهی من شده چون به طوری که شایسته نیکویی است نبوده ) هلاکم مکن ( گوییا این جمله اشاره است به فرمایش خدای تعالی " سوره 18 ، آیه 103 " : قل هل ننبئکم بالاخسرین اعمالا ( آیه 104 ) الذین ضل سعیهم فی الحیوة الدنیا وهم یحسبون انهم یحسنون صنعا یعنی " ای پیغمبر ما به مردم " بگو : آیا شما را به زیانکارترین آگاه سازم ؟ آنان کسانی اند که سعی و کوششان در زندگانی دنیا " بر اثر کردارهای نیکو نما " تباه گشته و می پندارند که کار نیکو می کنند . گفته اند : هر که کار خیر و نیکی بجا آورد و بنیاد آن بر اخلاص و ایمان نباشد مندرج در این آیه است ) و دست رد بر پیشانیم مزن ( من را از درگاهت نومید بازمگردان ) به آنچه ( کرداری که ) به وسیله آن دست رد بر پیشانی ستیزه کنندگان با خود زده ای ، زیرا من فرمانبرنده توام ، می دانم ( باور دارم ) که حجت و دلیل ( در هر حکمی ) تو را است ، و تو به فضل و بخشش سزاوارتر ، و به احسان و نیکی کردن سود رسانده تر ، و شایسته ای که از ( کیفر ) تو بترسند ، و سزاواری ( گناهان را ) بیامرزی ، و به عفو نمودن شایسته تری که عقاب نمایی ، و به پوشاندن ( گناه ) نزدیکتری که آشکار سازی

و لا تخذلنی عند فاقتی إلیک و لا تهلکنی بما أسدیته إلیک ، و لا تجبهنی بما جبهت به المعاندین لک ، فإنی لک مسلم ، أعلم أن الحجة لک ، و أنک أولی بالفضل ، و أعود بالاحسان ، و اهل التقوی ، و اهل المغفرة ، و أنک بأن تعفو أولی منک بأن تعاقب ، و أنک بأن تستر أقرب منک إلی أن تشهر .

صحیفه سجادیه

حدیث 816 :

امام سجاد (ع) : پس ( اکنون که این گونه مهربانی ) من را زنده دار به زندگی پاکیزه ای ( زندگی با روزی حلال ) که به آنچه می خواهم پیوسته شود ، و به آنچه دوست دارم پایان یابد ، در صورتی که آنچه را نمی پسندی بجا نیاورم ، و آنچه را نهی کرده ای مرتکب نشوم ، و بمیران مردن کسی که نور و روشناییش ( راهنمایش به بهشت ) در پیش رویش و از سمت راستش می رود ( حضرت باقر - علیه السلام - فرموده : روز رستاخیز برای هر که نور " راهنمای به بهشت " باشد " از عذاب و سختیهای آن روز " رهایی می یابد ، و برای هر مؤمنی نوری است )

فاحینی حیوة طیبة تنتظم بما ارید ، و تبلغ ما احب من حیث لا اتی ما تکره ، و لا ارتکب ما نهیت عنه ، و أمتنی میتة من یسعی نوره بین یدیه و عن یمینه .

صحیفه سجادیه

حدیث 817 :

امام سجاد (ع) : و من را در درگاهت خوار ( مطیع ) و در نزد آفریدگانت عزیز و ارجمند گردان ، و چون با تو خلوت کرده تنها به سر برم ( از جز تو چشم پوشیده به راز و نیاز بپردازم ) فروتن و در میان بندگانت بلند مرتبه و سرفرازم نما ، و از کسی که از من بی نیاز است ( درخواستی نکرده و نمی کند ) بی نیازم ساز ( چنان کن که من هم از او چیزی نخواهم ) و بر فقر و نیازمندیم به درگاهت بیافزا ( تا درخواستم از تو و راز و نیازم با تو فزونی یابد )

و ذللنی بین یدیک ، و أعزنی عند خلقک ، وضعنی إذا خلوت بک ، و ارفعنی بین عبادک ، و أغننی عمن هو غنی عنی ، و زدنی الیک فاقة و فقرا .

صحیفه سجادیه

حدیث 818 :

امام سجاد (ع) : و از شماتت و شادی دشمنان و پیشامد غم و اندوه و ذلت و خواری ( نزد مردم ) و رنج و گرفتاری ( در کارها ) پناهم ده ، من را در آنچه ( گناهانی که ) بر آن از من آگاهی ( به رحمتت ) بپوشان ( عفو فرما ) به آنچه ( گناهی که ) می پوشاند ( می گذرد ) توانای گرفتن از روی عنف و سختی اگر بردباریش نبود ، و عقاب کننده بر گناه اگر مکث و شتاب نکردنش نبود ( حلم و مکث در انجام کاری مانع از قدرت او نیست ، بلکه مانع از مقدور که آن گرفتن از روی عنف و عقاب است می باشد ، چون قدرت او پیش از فعل است و آنچه با آن منافات دارد عجز و ناتوانی است )

و اعذنی من شماتة الاعداء ، و من حلول البلاء ، و من الذل و العناء ، تغمدنی فیما اطلعت علیه منی بما یتغمد به القادر علی البطش لولا حلمه ، و الاخذ علی الجریرة لولا اناته .

صحیفه سجادیه

حدیث 819 :

امام سجاد (ع) : و هرگاه به گروهی ( بر اثر نافرمانی ) فتنه و تباهی یا بدی و گرفتاری بخواهی ( پیش آوری ) من را در حالی که پناهنده به تو هستم از آن رهایی ده ، و چون من را در دنیای خود ( دنیایی که مالک آن تویی ) در جای رسوایی به پا نداشتی ( رسوا نکردی ) در آخرت خود ( آخرتی که بر آن استیلا داری ) مانند آن ( در جای رسوایی ) به پا مدار ( رسوا مگردان )

و إذا اردت بقوم فتنة أو سوء فنجنی منها لواذا بک ، و إذ لم تقمنی مقام فضیحة فی دنیاک فلا تقمنی مثله فی آخرتک .

صحیفه سجادیه

حدیث 820 :

امام سجاد (ع) : و اوایل نعمتهایت ( نعمتهای دنیوی ) را با اواخر آنها ( نعمتهای اخروی ) و سودهای دیرینه ات ( آنچه پیش از این تاکنون عطا فرموده ای ) را با تازه های آنها ( آنچه پس از این می بخشی ) برای من توأم و جفت گردان ، و چندان من را مهلت مده و عمرم را طولانی و دراز مکن که با آن دلم سخت شود ( در قرآن کریم " سوره 19 ، آیه 75 " فرموده : قل من کان فی الضلالة فلیمدد له الرحمن مدا حتی اذا راوا ما یوعدون اما العذاب واما الساعة یعنی " ای پیغمبر ما به آنان که به مال و دارایی و جاه و جلال می بالند و خدا را نافرمانی می کنند " بگو : کسانی که در راه ضلالت و گمراهی اند " خلاف دستور شرع رفتار می نمایند " خدای مهربان آنان را مهلت و طول عمر می دهد تا هنگامی که آنچه را بیم داده می شوند ببینند ، و آن یا عذاب و گرفتاری " در دنیا " یا فرا رسیدن " سختی " روز قیامت است ، و " سوره 57 ، آیه 16 " فرموده : فطال علیهم الامد فقست قلوبهم یعنی پس اهل کتاب " مانند یهود و نصاری " عمرهاشان " در غفلت و بی خبری و آرزوی دراز " به طول انجامید و " به سبب آن " دلهاشان سخت گردید ) و بر من مصیبت و سختی مفرست که بر اثر آن نیکویی و خوشی و بزرگیم برود ، و من را به پستی ای که بر اثر آن منزلت و گرامی داشتنم ( در نظر مردم ) کوچک و خوار گردد ، و عیب و زشتی ای که به جهت آن مقام و ارزش من دانسته نشود گرفتار مساز

و اشفع لی اوائل مننک باواخرها و قدیم فوائدک بحوادثها ، و لا تمدد لی مدا یقسو معه قلبی و لا تقرعنی قارعة یذهب لها بهائی ، و لا تسمنی خسیسة یصغر لها قدری و لا نقیصة یجهل من اجلها مکانی .

صحیفه سجادیه

حدیث 821 :

امام سجاد (ع) : و ( از عذابت ) چنان مترسانم که به وسیله آن ( از عفوت ) نومید گردم ، و چنان بیمناکم مگردان که در آن هنگام ترس در دل افکنم ، ترسم را در تهدیدت ( از عذاب روز رستاخیز ) و بیمم را از مهلت دادنت ( تا آنجا که برای عذر و بهانه آوردنم حجت و دلیلی نباشد ) و انذار و ترساندنت ( به وسیله پیغمبر و اوصیاء آن حضرت - علیهم السلام - ) و هراسم را هنگام خواندن جملات ( قرآن ) خود قرار ده

و لا ترعنی روعة ابلس بها ، و لا خیفة اوجس دونها ، اجعل هیبتی فی وعیدک ، و حذری من اعذارک و انذارک ، و رهبتی عند تلاوة ایاتک .

صحیفه سجادیه

حدیث 822 :

امام سجاد (ع) : و شبم را آباد ( شایسته ) گردان و بیدار نمودنت من را در آن برای بندگیت ، و تنها بودنم به شب برخاستن برای ( مناجات با ) تو ، و چشم پوشیم از جز تو به انس و خو گرفتنم با تو ، و درخواست نمودن خواسته هایم به درگاه تو ، و پی در پی درخواست نمودنم از تو در آزاد ساختنم از آتشت و زنهار دادنم از کیفرت ( دوزخ ) که در آن است اهل و سزاوار آن

و اعمر لیلی بایقاظی فیه لعبادتک ، و تفردی بالتهجد لک ، و تجردی بسکونی الیک ، و انزال حوائجی بک ، و منازلتی ایاک فی فکاک رقبتی من نارک ، و اجارتی مما فیه اهلها من عذابک .

صحیفه سجادیه

حدیث 823 :

امام سجاد (ع) : و من را تا مدت و پاره ای از زمان ( هنگام مرگ ) در طغیان و سرکشیم ( در معاصی ) سرگردان و در گرداب نادانیم غافل و بی خبر وامگذار ( اشاره به قول خدای تعالی " سوره 7 ، آیه 186 " : من یضلل الله فلا هادی له ویذرهم فی طغیانم یعمهون یعنی کسانی را که خدا گمراه سازد " رحمت خود را از آنها بازدارد " راهنمایی برای ایشان نیست و آنان را در طغیان و سرکشی واگزارد تا حیران و سرگردان شوند . و " سوره 23 ، آیه 54 " : فذرهم فی غمرتهم حتی حین یعنی پس " ای رسول ما " ایشان را در گرداب نادانیشان واگزار تا هنگام مرگ " یا روز قیامت " ) و من را ( بر اثر ناپسندیها ) پند برای کسی که پند پذیرد ، و عبرت برای کسی که عبرت گیرد ، و سبب گمراهی برای کسی که ( به من ) نظر افکند قرار مده ، و با من مکر مکن ( من را بر اثر فریبی که داده ام کیفر منما ) در میان کسانی که با آنها مکر می کنی ، و دیگری را به جای من مگزین ( که از او راضی و خشنود باشی و من را از درگاهت برانی ) و نامم را تغییر مده ( دوزخی مگردان ) و تنم را ( در دنیا به آفت و درد و در آخرت به عذاب و کیفر ) تبدیل مفرما ، و من را مضحکه و سبب خنده آفریدگانت و مسخره خود ( خوار و پست در درگاهت ) و جز پیرو خشنودیت و جز به کیفر رساندن ( دشمنانت ) برای تو خدمتگزار مگردان

و لا تذرنی فی طغیانی عامها ، و لا فی غمرتی ساهیا حتی حین ، و لا تجعلنی عظة لمن اتعظ و لا نکالا لمن اعتبر ، و لا فتنة لمن نظر ، و لا تمکر بی فیمن تمکر به ، و لا تستبدل بی غیری ، و لا تغیر لی اسما ، و لا تبدل لی جسما ، و لا تتخذنی هزوا لخلقک ، و لا سخریا لک ، و لا تبعا إلا لمرضاتک ، و لا ممتهنا إلا بالانتقام لک .

صحیفه سجادیه

حدیث 824 :

امام سجاد (ع) : و از لذت و خوشی گذشتت ، و شیرینی مهربانی و آسودگی و روزیت ، و بهشت پر نعمتت فیروز و کامیاب ساز ، و به وسیله توانگری از توانگریت مزه فراغت و انجام دادن برای آنچه ( عبادت و بندگی که ) تو دوست داری ، و کوشش در آنچه ( عمل از روی اخلاص و پاکیزگی ) را که نزد ( درگاه رحمت عامه و خاصه ) تو نزدیک می گرداند به من بچشان ، و تحفه و ارمغانی از تحفه هایت ( نیکوییهای برگزیده ات ) به سویم بفرست ( به من عطا فرما ، در حدیث نبوی - صلی الله علیه و آله - است : روز و شبی نیست جز آن که در آن از جانب خدای عز وجل برای من تحفه و ارمغانی است )

و اوجدنی برد عفوک ، و حلاوة رحمتک و روحک و ریحانک ، و جنة نعیمک ، و اذقنی طعم الفراغ لما تحب بسعة من سعتک ، و الاجتهاد فیما یزلف لدیک و عندک و اتحفنی بتحفة من تحفاتک .

صحیفه سجادیه

حدیث 825 :

امام سجاد (ع) : و تجارت و بازرگانیم را ( برای به دست آوردن ثواب ) سودمند ، و بازگشتنم را ( در قیامت ) بی زیان ( بی عذاب ) گردان ، و من را از مقامت ( جای حساب و بازپرسی ) بترسان ( آسوده و ایمن مگذار ) و برای دیدارت ( پاداشت ) مشتاق و دل کنده ساز ، و به توبه خالص و پاکیزه ای ( از روی دل ) که گناهان کوچک و بزرگ را با آن باقی نگذاری ، و گناهان آشکار و نهان را با آن وامگذاری توفیقم ده

و اجعل تجارتی رابحة ، و کرتی غیر خاسرة و اخفنی مقامک ، و شوقنی لقاءک ، و تب علی توبه نصوحا لا تبق معها ذنوبا صغیرة و لا کبیرة ، و لا تذر معها علانیة و لا سریرة .

صحیفه سجادیه

حدیث 826 :

امام سجاد (ع) : و کینه داشتن برای اهل ایمان را از سینه ام برکن ، و دلم را با فروتنان مهربان گردان ، و با من چنان باش که با شایستگان می باشی ، و به زیور پرهیزکاران بیارایم ( توفیق عطا فرما که صفات آنان را روش خود گردانم ) و برای من ذکر نیکویی در آیندگان ، و آوازه بلندی در پسینیان قرار ده ، و من را در میان سرای ( جای اجتماع و گرد آمدن ) پیشینیان ( حضرت امیر المؤمنین - علیه السلام - و پیروان او از مهاجرین و انصار ) درآور

و انزع الغل من صدری للمؤمنین ، و اعطف بقلبی علی الخاشعین ، و کن لی کما تکون للصالحین ، و حلنی حلیة المتقین ، و اجعل لی لسان صدق فی الغابرین ، و ذکرا نامیا فی الاخرین ، و واف بی عرصة الاولین .

صحیفه سجادیه

حدیث 827 :

امام سجاد (ع) : و فراخی نعمتت را بر من تمام کن ، و گرامیهای آن را نزد من پی در پی ساز ، و دستم را از سودهای خود پر ساز ( نعمتهای بی شمارت را بیش از پیش به من ببخش ) و بخششهای گرامیت را به سویم روان گردان ، و در باغهایی ( در بهشت ) که آنها را برای برگزیدگانت آراسته ( آفریده ) ای با پاکیزه ترین دوستانت ( آنان که از معاصی و کارهای زشت دوری گزیده اند ) همسایه ام نما ، و در جاهایی که برای دوستانت ( آنان که به ایشان انعام می فرمایی ) آماده شده من را به عطاهای بزرگت بپوشان

و تمم سبوغ نعمتک علی ، و ظاهر کراماتها لدی ، املأ من فوائدک یدی ، و سق کرائم مواهبک الی ، و جاور بی الاطیبین من اولیائک فی الجنان التی زینتها لاصفیائک ، و جللنی شرائف نحلک فی المقامات المعدة لاحبائک .

صحیفه سجادیه

حدیث 828 :

امام سجاد (ع) : و برای من نزد ( رحمت ) خود آرامشگاهی که در آن آرامش گیرم ، و جایگاهی که در آن جای گزینم ، و چشم را روشن سازم ( شاد شوم ) قرار ده و ( کیفر ) من را با گناهان بزرگ ( که بجا آورده ام ) مسنج ، و در روزی ( رستاخیز ) که پنهانیها ( اعمال نیک و بد ) آشکار می شود عذابم مکن ، و هر شک و دو دلی و آنچه به حق می ماند را از من دور کن ، و در حق و درستی راهی به هر رحمتی ( که برای توست ، یا به سبب هر رحمتی که برای توست راهی در حق ) برایم قرار ده ، و بهره های بخششهای از عطایت را برای من بسیار ، و نصیبهای احسان و نیکی از بخشیدنت را بر من فراوان گردان

و اجعل لی عندک مقیلا اوی الیه مطمئنا ، و مثابة اتبوؤها ، و اقر عینا ، و لا تقایسنی بعظیمات الجرائر ، و لا تهلکنی یوم تبلی السرائر ، و اذل عنی کل شک و شبهة ، و اجعل لی فی الحق طریقا من کل رحمة ، و اجزل لی قسم المواهب من نوالک ، و وفر علی حظوظ الاحسان من افضالک .

صحیفه سجادیه

حدیث 829 :

امام سجاد (ع) : و دلم را به آنچه ( پاداشی که ) نزد توست مطمئن و آرام ، و قصد و آهنگم را یکسره برای آنچه ( بندگی که ) برای توست بگردان ، و من را به چیزی ( عمل خیری ) وادار که خواص و نزدیکانت را وامی داری ، و هنگام غفلت و بی خبری عقلها طاعتت را در دلم مخلوط و آمیخته ساز ( در وقت غفلت و فراموشی مردم از حق چنان کن که دل من غافل نباشد ) و بی نیازی ( از خلق ) و پاکدامنی ( از نارواها ) و آسایش ( در زندگی ) و بی گزندی و تندرستی و فراخی ( در روزی ) و آرامش و آسودگی و نداشتن گرفتاری و بدی را برایم فراهم کن

و اجعل قلبی واثقا بما عندک ، و همی مستفرغا لما هو لک ، و استعملنی بما تستعمل به خالصتک ، و اشرب قلبی عند ذهول العقول طاعتک ، و اجمع لی الغنی و العفاف و الدعة و المعافات و الصحة و السعة و الطمأنینة و العافیة .

صحیفه سجادیه

حدیث 830 :

امام سجاد (ع) : و کارهای نیک من را به سبب معصیت و نافرمانی که با آنها آمیخته می شود ، و تنهاییهایم ( برای مناجات و راز و نیاز با تو ) به تباهکاریهایی که از راه آزمایش تو ( شکیبایی و سپاسگزاریم را ) برای من پیش آید تباه مساز ، و آبرویم را از درخواست به سوی کسی از جهانیان ( مردم زمان خود ) حفظ فرما ، و از طلبیدن آنچه ( کالای دنیا که ) نزد کسانی است که به احکام شرع اقرار دارند و آنها را بجا نمی آورند بازم دار

و لا تحبط حسناتی بما یشوبها من معصیتک ، و لا خلواتی بما یعرض لی من نزغات فتنتک ، و صن وجهی عن الطلب الی احد من العالمین ، و ذبنی عن التماس ما عند الفاسقین .

صحیفه سجادیه

حدیث 831 :

امام سجاد (ع) : و من را پشتیبان ستمگران و بر نابود کردن ( ابطال احکام ) کتاب خود ( قرآن مجید ) یار و کمک ایشان قرار مده ، و از جایی که نمی دانم نگهبانیم کن نگهبانی که به آن ( از هر گناهی ) نگهداریم نمایی ، و درهای توبه و آمرزش و مهربانی و روزی فراخت را بر من بگشای ( من را به توبه موفق و شایسته آمرزش و مهربانی و روزی فراخ خود گردان ) زیرا من از روآورندگان به درگاه توام ، و نعمت دادنت را درباره من کامل نما ( من را در بهشت داخل فرما ) زیرا تو بهترین نعمت دهندگانی

و لا تجعلنی للظالمین ظهیرا ، و لا لهم علی محو کتابک یدا و نصیرا ، و حطنی من حیث لا اعلم حیاطة تقینی بها ، وافتح لی ابواب توبتک و رحمتک و رأفتک و رزقک الواسع ، إنی الیک من الراغبین و اتمم لی إنعامک ، إنک خیر المنعمین .

صحیفه سجادیه

حدیث 832 :

امام سجاد (ع) : و بازمانده زندگیم را در حج ( زیارت بیت الله ) و عمره ( افعال مخصوصه ای که در مکه معظمه بجا آورده می شود ) برای درخواست خشنودی و پاداشت قرار ده ، ای پروردگار جهانیان ، و خدا بر محمد و آل او که ( از آلودگی ) پاک و ( از نقایص ) پاکیزه اند رحمت فرستد ، و همیشه بر او و بر ایشان درود باد .

و اجعل باقی عمری فی الحج و العمرة ابتغاء وجهک ، یا رب العالمین ، و صلی الله علی محمد و آله الطیبین الطاهرین ، و السلام علیه و علیهم ابد الابدین .

صحیفه سجادیه

حدیث 833 :

امام سجاد (ع) : بار خدایا این روز ( بر اثر بسیاری ثواب و پاداش و روا شدن خواسته ها روز ) ی است با برکت و نیکویی و با یمن و شگون ، و مسلمانان در اطراف زمین تو در آن ( برای عبادت و بندگی ) اجتماع نموده اند ، درخواست کننده ( آمرزش ) و طلب کننده ( نعمت ) و خواهنده ( پاداش ) و ترسنده ایشان ( از عذاب ، در مساجد و معابد و جایگاههای پرستش تو ) حاضر می شوند ، و بینای در حاجتها و خواسته های آنان تویی ، پس به سبب بخشش و نیکیت و آسان بودن بر تو آنچه را که می خواهم ، از تو درخواست می کنم که بر محمد و آل او درود فرستی

اللهم هذا یوم مبارک میمون ، و المسلمون فیه مجتمعون فی اقطار ارضک ، یشهد السائل منهم و الطالب و الراغب و الراهب و أنت الناظر فی حوائجهم ، فأسالک بجودک و کرمک و هوان ما سألتک علیک أن تصلی علی محمد و آله .

صحیفه سجادیه

حدیث 834 :

امام سجاد (ع) : و بار خدایا پروردگار ما تو را است تسلط و پادشاهی ( حقیقی ، چون مبدا و پدیدآورنده هر چیز تویی ، و پادشاهی دیگری از جانب توست ) و مر تو را است حمد و سپاس ( زیرا هر نعمتی را تو عطا فرموده ای ، و حمد دیگری از جهت آن است که نعمت تو بر دست او روان گشته ) خدایی جز تو نیست ، خدای بردبار ( در کیفر گناهکاران شتاب نمی کنی ) بزرگوار مهربان بسیار نعمت دهنده دارای عظمت و احسان ، پدیدآورنده آسمانها و زمین ، از تو درخواست می نمایم که هرگاه میان بندگان خود که با ایمانند خیر و نیکی یا تندرستی یا برکت و فراوانی یا هدایت و رستگاری یا عمل به طاعت و فرمانبری از خویش ، یا خیری را که به سبب آن برایشان منت می نهی و آنان را به سویت راهنمایی می کنی ، یا برای آنها در درگاهت درجه و پایه ای بلند می گردانی ، یا به وسیله آن نیکی ای از نیکی دنیا و آخرت به اینان عطا می نمایی ، قسمت کنی نصیب و بهره من را از آن بسیار گردان ( جمله ان توفر حظی و نصیبی منه در بیشتر نسخ خطی و چاپی نیست ، بنابراین از قرینه کلام و آنچه بیان دلالت بر آن دارد دانسته می شود که مضمون این جمله یا مانند آن در نظر گرفته شده است )

و أسالک اللهم ربنا بأن لک الملک ، و لک الحمد لا إله إلا أنت ، الحلیم الکریم الحنان المنان ذو الجلال و الاکرام ، بدیع السموات و الارض ، مهما قسمت بین عبادک المؤمنین : من خیر أو عافیة أو برکة أو هدی أو عمل بطاعتک ، أو خیر تمن به علیهم تهدیهم به الیک ، أو ترفع لهم عندک درجة ، أو تعطیهم به خیرا من خیر الدنیا و الاخرة أن توفر حظی و نصیبی منه .

صحیفه سجادیه

حدیث 835 :

امام سجاد (ع) : بار خدایا مر تو را است پادشاهی و سپاس ، پرستش شده ای جز تو نیست ، از تو درخواست می کنم که درود فرستی بر محمد بنده و فرستاده و دوست و اختیار شده و برگزیده خود از آفریدگانت ، و بر آل محمد که نیکوکاران و ( از گناهان ) پاکان و ( به پیروانشان ) سود رسانند ، درودی که کسی جز تو بر شمردن آن توانایی نداشته باشد ، و این که ما را در دعا و درخواست شایسته هر که از بندگان با ایمانت که در این روز تو را می خواند شریک گردانی ، ای پروردگار جهانیان ، و ما و ایشان را بیامرزی ، زیرا تو بر هر چیز توانایی ( قدیر کسی است که هر چه را بخواهد انجام می دهد ، از این رو جز خدای تعالی به آن وصف نمی شود )

و أسالک اللهم بأن لک الملک و الحمد ، لا إله إلا أنت ، أن تصلی علی محمد عبدک و رسولک و جیبک و صفوتک ، و خیرتک من خلقک ، و علی آل محمد الابرار الطاهرین الاخیار ، صلوة لا یقوی علی احصائها إلا أنت ، و إن تشرکنا فی صالح من دعاک فی هذا الیوم من عبادک المؤمنین ، یا رب العالمین ، و أن تغفر لنا و لهم ، إنک علی کل شی قدیر .

صحیفه سجادیه

حدیث 836 :

امام سجاد (ع) : بار خدایا حاجت و خواسته ام را به سوی تو قصد نمودم ( برای روا ساختن آن کسی را جز تو در نظر نگرفتم ) و درویشی و نیازمندی و بی چیزیم را به درگاهت فروآوردم ( چون می دانم جز تو من را بی نیاز نمی گرداند ) در حالی که اطمینانم به آمرزش و رحمت و مهربانیت از عمل و کردارم بیشتر است ، و همانا آمرزش و رحمتت از گناهانم فراختر است ، پس بر محمد و آل محمد درود فرست ، و روا کردن هر حاجت و درخواستی را که دارم به سبب تواناییت بر آن ، و آسان بودنش بر تو ، و نیازمندی من به تو ، و بی نیازی تو از من ، تو خود متکفل شو و بپذیر ، زیرا من هرگز جز از جانب تو به خیر و نیکی نرسیده ام و هرگز جز تو کسی بدی را از من برنگردانده است ، و برای کار ( رهایی از عذاب و کیفر در ) آخرت و ( اصلاح گرفتاریهای در ) دنیایم جز تو را امیدوار نیستم

اللهم الیک تعمدت بحاجتی ، و بک انزلت الیوم فقری و فاقتی و مسکنتی ، و إنی بمغفرتک و رحمتک اوثق منی بعملی ، و لمغفرتک و رحمتک اوسع من ذنوبی ، فصل علی محمد و آل محمد ، و تول قضاء کل حاجة هی لی بقدرتک علیها ، و تیسیر ذلک علیک ، و بفقری الیک ، و غناک عنی ، فإنی لم اصب خیرا قط إلا منک ، و لم یصرف عنی سوء قط احد غیرک و لا ارجو لامر اخرتی و دنیای سواک .

صحیفه سجادیه

حدیث 837 :

امام سجاد (ع) : بار خدایا هر کس برای رفتن به سوی مخلوق و آفریده ای به امید صله و عطاها و درخواست احسان و بخشش او مهیا و آماده شود ، پس ای مولی و آقای من مهیا و آماده شدن من امروز به امید عفو و گذشت و درخواست احسان و بخششت به سوی توست

اللهم من تهیأ و تعبا و اعد و استعد لوفادة الی مخلوق رجاء رفده و نوافله و طلب نیله و جائزته ، فالیک یا مولای کانت الیوم تهیئتی و تعبئتی و اعدادی و استعدادی رجاء عفوک و رفدک و طلب نیلک و جائزتک .

صحیفه سجادیه

حدیث 838 :

امام سجاد (ع) : بار خدایا پس بر محمد و آل محمد درود فرست ، و امروز آن امید من را نومید مگردان ، ای کسی که ( درخواست ) درخواست کننده ای او را به رنج نمی اندازد ، و عطا و بخششی ( توانگری ) او را کم نمی گرداند ، زیرا من از روی اعتماد داشتنم به کردار شایسته ای که آن را پیش فرستاده ( بجا آورده ) و به شفاعت و میانجیگری مخلوق و آفریده ای که به او امید داشته باشم جز شفاعت محمد و اهل بیت و خویشان او ( حضرت زهرا و ائمه معصومین - علیهم السلام - ) که بر او و ایشان درود تو باد ، به سوی تو نیامده ام

اللهم فصل علی محمد و آل محمد ، و لا تخیب الیوم ذلک من رجائی ، یا من لا یحفیه سائل و لا ینقصه نائل ، فإنی لم اتک ثقة منی بعمل صالح قدمته ، و لا شفاعة مخلوق رجوته إلا شفاعة محمد و اهل بیته علیه و علیهم سلامک .

صحیفه سجادیه

حدیث 839 :

امام سجاد (ع) : به درگاه تو آمده ام در حالی که به گناه و بد کردن به خود اعتراف دارم ، به درگاه تو آمده ام در حالی که آن عفو و گذشت بزرگت را امیدوارم که به سبب آن از گناهکاران گذشتی ، سپس طول و بسیاری ایستادگیشان بر گناه بزرگ تو را بازنداشته از این که برایشان رحمت و آمرزش احسان نمایی

اتیتک مقرا بالجرم و الاساءة الی نفسی ، اتیتک ، ارجو عظیم عفوک الذی عفوت به عن الخاطئین ، ثم لم یمنعک طول عکوفهم علی عظیم الجرم أن عدت علیهم بالرحمة و المغفرة .

صحیفه سجادیه

حدیث 840 :

امام سجاد (ع) : پس ای کسی که رحمت و مهربانی او فراخ ( مؤمن و کافر را فراگیرد ) و عفو و گذشتش بزرگ ( بسیار ) است ، ای عظیم و بزرگوار ( که عقول به کنه ذات مقدسه ات پی نبرد ) ای کریم و بخشنده ، بر محمد و آل محمد درود فرست ، و به رحمت و مهربانیت بر من احسان فرما ، و به فضل و نیکیت بر من مهربان باش ، و به آمرزشت بر من گشایش ده

فیا من رحمته واسعة ، و عفوه عظیم ، یا عظیم یا عظیم ، یا کریم یا کریم ، صل علی محمد و آل محمد و عد علی برحمتک ، و تعطف علی بفضلک ، و توسع علی بمغفرتک .

صحیفه سجادیه

حدیث 841 :

امام سجاد (ع) : بار خدایا این مقام و جایگاه ( نماز عید و جمعه بجا آوردن ، یا مقام امامت و خلافت ) برای خلفا و جانشینان و برگزیدن تو ( ائمه معصومین - علیهم السلام - ) است ، و ( دشمنان دین مانند خلفای بنی امیه ) جاهای امنا و درستکاران تو را در درجه و پایه بلندی که ایشان را به آن اختصاص و برتری داده ای ربودند ( غصب کرده به ظلم و ستم گرفتند ، عبدالله ابن دینار گفته : حضرت باقر - علیه السلام - فرمود : ای عبدالله در هر عید اضحی و فطر که مخصوص مسلمانان است و حزن و اندوه آل محمد تازه می گردد ، گفتم چرا چنین است ؟ فرمود : برای آن که می بینند حق خودشان " " امامت و خلافت " در دست دیگران است ) و ( برای امتحان و آزمایش بندگانت ) تویی تقدیرکننده برای آن ( غصب خلافت ) در حالی که امر و فرمان تو مغلوب نمی شود ( هر طور مقدر کرده ای واقع می گردد ) و از تدبیر ( قضا و قدر ) قطعی تو هرگونه خواسته باشی و هر زمان و روزگار که بخواهی درنمی گذرد ، و تویی تقدیرکننده برای آنچه ( حکمت اقتضا می کند و ) تو به آن ( از دیگران )

والپیپرهای زیبای طبیعت همراه با حدیث روز

اختصاصی از فی گوو والپیپرهای زیبای طبیعت همراه با حدیث روز دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

تصاویر بسیار زیبا از طبیعت که روی هر تصویر حدیثی از معصومین (ع) نگارش شده

در این فایل 84 تصویر موجود هست که میتونید برای بک گراند دسکتاپ لپ تاپ ویا کامپیوتراز اونها استفاده کنید و

هر روز برای خود تنوع ایجاد کنید و در ضمن حدیث را نیز مرور کنید و روحیه شاد و معنوی را برای خود ایجاد کنید

امید وارم از این فایل لذت ببرید.

ولطفا پس از خرید و دانلود کپی برداری نکنید.

شاد باشید.

دانلود نمونه سؤال درس تاریخ حدیث رشته الهیات-علوم قرآن و حدیث کارشناسی پیام نور

اختصاصی از فی گوو دانلود نمونه سؤال درس تاریخ حدیث رشته الهیات-علوم قرآن و حدیث کارشناسی پیام نور دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

با سلام

دانشجویان گرامی اگه به دنبال نمونه سؤال ارزان و با کیفیت دوره کارشناسی پیام نور  به همراه پاسخنامه براساس آخرین تغییرات می گردین دانلود بفرمایید.

نمونه سؤالات جمع آوری شده توسط کادری مجرب که همگی اساتید دانشگاه هستند جمع آوری و ارائه گردیده است. این نمونه سؤالات بدون مارک تبلیغاتی می باشند.

شما عزیزان می توانید نمونه سؤالات را به همراه پاسخنامه را دانلود نموده . حتماً برنامه وینرار را بر روی کامپیوترتان نصب بوده باشد یا نصب نمایید، زیرا نمونه سؤالات در یک فایل زیپ می باشند. دانلود و استخراج نمونه سؤالات به همراه پاسخنامه بسیار راحت می باشد.

در این فروشگاه نمونه سؤالات تمامی رشته های کارشناسی به همراه پاسخنامه موجود می باشد که شما می توانید از طریق فهرست سمت راست آن ها را بیابید. ضمناً در صورتی که بخواهید نمونه سؤالات سال های قبل و از چندین دوره استفاده نمایید با شماره تلفن: [phone] یا از طریق ایمیل: [e-mail]  درخواست های خود را برای مدیر فروشگاه ارسال تا در اسرع وقت با شما تماس گرفته شود.

تمامی نمونه سؤالات به همراه پاسخنامه برای هر رشته فقط مبلغ: 650 تومان می باشد که با دانلود فایل مورد نظر می توانید تا سال ها از آن در کامپیوترتان استفاده یا دوستانتان نیز از این فایل استفاده نمایند در صورتی که فقط همان 650 تومان را پرداخت نموده اید. یعنی مزیت دانلود از این فروشگاه: 1- کم هزینه بودن2-جلوگیری از اصراف کاغذ3- با کیفیت بودن4-پرداخت امن این فروشگاه5-دانلود سریع و راحت6-موجود بودن تمامی رشته های کارشناسی پیام نور7- استفاده ی مادام العمر نمونه سؤالات8- پشتیبانی شبانه روزی فروشگاه9- بدون مارک تبلیغاتی

دانلود نمونه سؤال درس علوم قرآنی 3 رشته الهیات-علوم قرآن و حدیث کارشناسی پیام نور

اختصاصی از فی گوو دانلود نمونه سؤال درس علوم قرآنی 3 رشته الهیات-علوم قرآن و حدیث کارشناسی پیام نور دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

با سلام

دانشجویان گرامی اگه به دنبال نمونه سؤال ارزان و با کیفیت دوره کارشناسی پیام نور  به همراه پاسخنامه براساس آخرین تغییرات می گردین دانلود بفرمایید.

نمونه سؤالات جمع آوری شده توسط کادری مجرب که همگی اساتید دانشگاه هستند جمع آوری و ارائه گردیده است. این نمونه سؤالات بدون مارک تبلیغاتی می باشند.

شما عزیزان می توانید نمونه سؤالات را به همراه پاسخنامه را دانلود نموده . حتماً برنامه وینرار را بر روی کامپیوترتان نصب بوده باشد یا نصب نمایید، زیرا نمونه سؤالات در یک فایل زیپ می باشند. دانلود و استخراج نمونه سؤالات به همراه پاسخنامه بسیار راحت می باشد.

در این فروشگاه نمونه سؤالات تمامی رشته های کارشناسی به همراه پاسخنامه موجود می باشد که شما می توانید از طریق فهرست سمت راست آن ها را بیابید. ضمناً در صورتی که بخواهید نمونه سؤالات سال های قبل و از چندین دوره استفاده نمایید با شماره تلفن: [phone] یا از طریق ایمیل: [e-mail]  درخواست های خود را برای مدیر فروشگاه ارسال تا در اسرع وقت با شما تماس گرفته شود.

تمامی نمونه سؤالات به همراه پاسخنامه برای هر رشته فقط مبلغ: 650 تومان می باشد که با دانلود فایل مورد نظر می توانید تا سال ها از آن در کامپیوترتان استفاده یا دوستانتان نیز از این فایل استفاده نمایند در صورتی که فقط همان 650 تومان را پرداخت نموده اید. یعنی مزیت دانلود از این فروشگاه: 1- کم هزینه بودن2-جلوگیری از اصراف کاغذ3- با کیفیت بودن4-پرداخت امن این فروشگاه5-دانلود سریع و راحت6-موجود بودن تمامی رشته های کارشناسی پیام نور7- استفاده ی مادام العمر نمونه سؤالات8- پشتیبانی شبانه روزی فروشگاه9- بدون مارک تبلیغاتی