بدیهی است تا کسی ارزش و اهمیت موضوعی را نداند هرگز به سراغ آن نخواهد رفت
پیامبر اسلام حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم در مثالی زیبا پیکره اجتماع را به
یک کشتی تشبیه کرده اند و می فرمایند : اگر یکی از افراد سوار بر کشتی به این بهانه
که در آن کشتی حقی دارد بخواهد آن را سوراخ کند باعث هلاکت همه می شود.
برای دانلود کل پاپورپوینت از لینک زیر استفاده کنید:
فرمت فایل:word (قابل ویرایش)
تعداد صفحات :72
فهرست مطالب :
مقدمـه
بیـان مسئله و سـؤالات پـژوهش
1. آیا بین افسردگی کسانی که آموزش مهارت زندگی را دیده اند با آن هایی که این آموزش ها را ندیده اند تفاوت وجود دارد ؟
2. آیا بین شکایات جسمانی کسانی که آموزش مهارت زندگی را دیده اند با آن هایی که این آموزش ها را ندیده اند تفاوت وجود دارد ؟
3. آیا بین وسواس ـ اجبار کسانی که آموزش مهارت زندگی را دیده اند با آن هایی که این آموزش ها را ندیده اند تفاوت وجود دارد ؟
4. آیا بین حساسیت در روابط بین فردی کسانی که آموزش مهارت زندگی را دیده اند با آن هایی که این آموزش ها را ندیده اند تفاوت وجود دارد ؟
5. آیا بین اضطراب کسانی که آموزش مهارت زندگی را دیده اند با آن هایی که این آموزش ها را ندیده اند تفاوت وجود دارد ؟
6. آیا بین پرخاشگری کسانی که آموزش مهارت زندگی را دیده اند با آن هایی که این آموزش ها را ندیده اند تفاوت وجود دارد ؟
7. آیا بین خوبی کسانی که آموزش مهارت زندگی را دیده اند با آن هایی که این آموزش ها را ندیده اند تفاوت وجود دارد ؟
8. آیا بین افکار پارانوئیدی کسانی که آموزش مهارت زندگی را دیده اند با آن هایی که این آموزش ها را ندیده اند تفاوت وجود دارد ؟
9. آیا بین روان پریشی کسانی که آموزش مهارت زندگی را دیده اند با آن هایی که این آموزش ها را ندیده اند تفاوت وجود دارد ؟
اهمیـت و ضـرورت پـژوهش
فرضیـه هـا
تعـاریف علمی و عملیـاتی متغیرهـای پـژوهش
پیشینة نظری
لوینسون و همکاران سلامت روان را اینچنین تعریف کرده
اند :
بنابر تحقیقات انجمن ملی بهداشت روانی
دیدگاه روانپزشکی
دیدگاه های روان تحلیلی
دیدگاه انسان گرایی
دیدگاه شناختی
1. نفع شخصی
2. رغبت اجتماعی
3. خود جهت یابی
4. انعطاف پذیری
5. خطر نمودن
از نظر دیویس و فیشمن ( 1963 ) ملاک های مهم سلامت
روانی شامل :
1. پذیرش خود و دوست داشتن خویش
2. برقراری روابط با دیگران
3. مقابله با نیازهای زندگی
4. بروز مناسب هیجانات
طبق نظر داردن ، گازدا و گینتر ( 1996 )
اهمیت مهارت های زندگی در سلامت روانی
آموزش مهارت های زندگی می تواند به دو صورت اجرا شود
الف ـ افزایش سلامت روانی و جسمانی ؛
ب ـ پیشگیری از مشکلات روانی ، رفتاری و
اجتماعی
انواع مهارت های زندگی
الف ـ مهارت های اجتماعی شامل
ب ـ مهارت مقابله که شامل
ج ـ مهارت حل مسئله که شامل
مهارت های آموزش داده شده در کلاس های مهارت
زندگی
تحقیقات انجام شده
جامعه آماری
نمونه و روش نمونه گیری
ابزار تحقیق و شیوه اجرای آن
روش تحقیق
روش آماری
الف : آمار توصیفی
ب : آمار استنباطی
آزمون فرضیه ها
نتیجه گیری
فرضیه 10 : بین میزان سلامت روان کسانی که آموزش مهارتهای زندگی را دیده اند و افرادی که آموزش مهارت ندیده اند تفاوت وجود دارد .
نتیجه گیری
تفسیـر
محدودیت ها
پیشنهادات
فهرست منابع فارسی
فهرست منابع انگلیسی
روان شناسان در دهه های اخیر در بررسی اختلالات رفتاری و انحرافات به این نتیجه رسیده اند که بسیاری از اختلالات و آسیب ها در ناتوانی افراد در تحلیل صحیح و مناسب از خود و موقعیت خویش ، عدم احساس کنترل ، و کفایت شخصی جهت رویارویی با موقعیت های دشوار و عدم آمادگی برای حل مشکلات و مسائل زندگی به شیوه مناسب ، ریشه دارد . بنابراین با توجه به تغییرات و پیچیدگی های روز افزون جامعه و گسترش روابط اجتماعی ، آماده سازی افراد به خصوص نسل جوان جهت رویارویی با موقعیت های دشوار امری ضروری به نظر می رسد . در همین راستا روان شناسان با حمایت سازمان های ملی و بین المللی ، جهت پیشگیری از بیماریهای روانی و ناهنجاریهای اجتماعی آموزش مهارت های زندگی را در سراسر جهان و در سطح مدارس آغاز نموده اند . ( طارمیان و همکاران 1378 ، ص 14 )
آنچه امروزه تحت عنوان مهارت های زندگی مشهود است تنها حاصل کار پژوهشگران عصر حاضر نیست بلکه بسیاری از این مهارتها در لابلای تعالیم الهی بخصوص در قرآن و احادیث معصومین بیان شده است . به طوری که تلاش برای برقراری ارتباط مفید و مؤثر با دیگران ، خودشناسی و توجه به ارزشها که از فصول اساسی درس مهارتهای زندگی است به کرات در قرآن ، نهج البلاغه ، و صحیفه سجادیه و احادیث منقول از سایر معصومین مورد تأکید قرار گرفته است . ( همان منبع ص 45 )
هدف اصلی سازمان بهداشت جهانی از ایجاد طرح مهارت های زندگی در زمینه بهداشت روانی این است که جوامع مختلف در سطوح جهان نسبت به گسترش ، به کارگیری و ارزیابی برنامه آموزش مهارتهای زندگی را متمرکز بر رشد توانائی های روانی مانند حل مسئله ، مقابله با هیجانات ، خود آگاهی ، سازگاری اجتماعی و کنترل استرس بین کودکان و نوجوانان است اقدام نمایند . ( ناستاسیا 1998 مقاله )
با توجه به نقش مهم مدارس در تأمین بهداشت روانی دانش آموزان ، برنامه آموزش مهارتهای زندگی روش مؤثری در جهت رشد شخصیت سالم دانش آموزان و تأمین و حفظ بهداشت روانی دانش آموزان تلقی می شود . به این ترتیب مدارس به جای این که تنها بر افزایش عملکرد تحصیلی دانش آموزان تمرکز نمایند باید بر تأمین و حفظ روان آنان نیز تأکید نمایند و اقدامات لازم را به منظور تحقق هدف مذکور انجام دهند چرا که اگر هدف فوق تحقق یابد بسیاری از مشکلات تحصیلی و آموزشگاهی نیز خود به خود کاهش می یابند . ( همان منبع )
بیـان مسئله و سـؤالات پـژوهش
رشد انسان در زمینه های روانی ، اجتماعی ، جسمانی ، جنسی ، شغلی ، شناختی ، الگو ( خود ) اخلاقی و عاطفی صورت می گیرد هر یک از زمینه ها نیازمند مهارت و توانایی می باشد . در واقع می توان گفت که تکامل مراحل رشدی وابسته به مهارتهای زندگی است . زمانی که افراد مهارت های زندگی اساسی را کسب نمایند در عملکرد بهینه خود پیشرفت می کنند . آموزش مهارتهای زندگی نقش اساسی را در بهداشت روانی ایفا می کند و البته زمانی که در یک مقطع رشدی مناسب ارائه شود نقش برجسته تری خواهد داشت . به طور تعیین می توان گفت که بسیاری از نوروزها و سایکوزها ناشی از نقص در رشد مهارت های زندگی اساسی است . در واقع آموزش مهارت های زندگی نقش درمانی دارد . ( گتیتر ، گازدا و داردن ، 1996 مقاله )
همان گونه که بروکز ( 1984 ) اشاره کرده است رویکرد مهارت های زندگی یک چهارچوب سازمان یافته ای را برای مراکز مشاوره و بهداشت روانی فراهم می کند و یک عنصر آموزشی یکسوی و مهم برای مدارس ابتدایی و دبیرستان می باشد .
حال با در نظر گرفتن هدف کلی این پژوهش سئوالاتی در همین راستا مطرح می شوند :
اهمیـت و ضـرورت پـژوهش
امروزه در سراسر جهان بر اهمیت بهداشت روانی تأکید می شود و روز به روز با انجام تحقیقات وسیع و گوناگون اهمیت و نقش آن در زندگی فردی . اجتماعی آشکارتر می گردد. به طوری که سال 2001 میلادی از طرف سازمان بهداشت جهانی ، تحت عنوان سال جهانی « بهداشت روانی » اعلام گردید . سازمان مذکور در این سال شعار « غفلت بس است ، مراقبت کنیم » را جهت آشکارتر ساختن موضوع مطرح نمود . ( سازمان بهداشت جهانی ، 2001 )
این امر نشان دهنده آن است که بهداشت روانی موضوعی است که باید در سطح جهان مورد توجه قرار گیرد یکی از دلایلی که در اهمیت این موضوع مطرح است ، شیوع روزافزون ابتلاء به انواع اختلالات روانی در سطح جهان است و دلیل مهم دیگر آن ، اهمیت و ضرورت پیشگیری از بیماری های روانی است می توان گفت عمده ترین هدف بهداشت روانی پیشگیری است و از سه نوع پیشگیری که در بهداشت روانی مطرح می شود پیشگیری اولیه مورد توجه بیشتری قرار دارد . در پیشگیری اولیه جمعیت سالم در جامعه مورد نظر است و تمام اقداماتی که در این حیطی صورت می گیرد در جهت آمادع سازی افراد و فراهم نمودن شرایط مناسب برای زندگی سالم از تماکمی جنبه های جسمانی ، روانی ، اجتماعی می باشد . بنابراین هدف ، افزایش آمادگی و توانایی افراد در برخورد صحیح و مناسب با رویدادهای زندگی می باشد .
حسینی ( 1378 ) معتقد است آموزش ، اساسی ترین روش پیشگیری اولیه است . از طرفی دیگر مهمترین و مؤثرترین دوره سنی جهت آموزش پیشگیرانه ، دوره نوجوانی است .
پژوهش ها نشان می دهند که آموزش مهارت های زندگی به ارتقاء بهداشت روانی کودکان و نوجوانان در ابعاد مختلف زندگی کمک می کند و از اساسی ترین برنامه های پیشگیرانه در سطح اولیه به شمار می رود .
سلامتی بخش اصلی یک زندگی شاد است و مدارس نقش مهمی در آگاه ساختن نوجوانان پیرامون مسائل بهداشتی و سلامتی و آموزش علوم زندگی به آنان دارد.
امروزه علی رغم ایجاد تغییرات عمیق فرهنگی و تغییر در شیوه های زندگی ، بسیاری از افراد در رویارویی با مسائل زندگی فاقد توانایی های لازم و اساسی هستند و همین امر آنان را در مواجهه با مسائل و مشکلات زندگی روزمره و مقتضیات آن آسیب پذیر ساخته است . پژوهش ها بی شمار نشان داده اند که بسیاری از مشکلات بهداشتی و اختلالات روانی ـ عاطفی ریشه های روانی ـ اجتماعی دارند . برای مثال ، پژوهش در زمنیه اعتیاد و سوء مصرف مواد نشان داده است که سه عامل مرتبط با سوء مصرف مواد عبارتند از : عزت نفس ضعیف ، ناتوانی در بیان احساسات و فقدان مهارت های ارتباطی . همچنین پژوهش ها نشان داده اند که بین خود کارآمدی ضعیف و مصرف سیگار و الکل ، سوء مصرف مواد ، رفتارهای مخاطره آمیز و ضعیف عملکرد شناختی رابطه معنا داری وجود دارد و مطالعات نشان داده اند که ارتقاء مهارت های مقابله ای و توانایی های روانی اجتماعی در بهبود زندگی بسیار مؤثر است .
تعـاریف علمی و عملیـاتی متغیرهـای پـژوهش
تعریف علمی و عملیاتی مهارتهای زندگی
« موریس ، ای ، الیاس » از دانشگاه راجرز در آمریکا و مؤلف کتاب « تصمیم گیری اجتماعی و رشد مهارتهای زندگی مفهوم عامی از مهارت های زندگی ارائه می دهد . « مهارت های زندگی یعنی ایجاد روابط بین فردی مناسب و مؤثر ، انجام مسئولیت های اجتماعی، انجام تصمیم گیری های صحیح ، حل تعارض ها و کشمکش ها بدون توسط به اعمالی که به خود یا دیگران صدمه می زنند . ( نوری و خانی ، 1377 ص 16 )
در پژوهش حاضر منظور از مهارت های زندگی ، آموزش هایی است که در این مراکز به افراد در زمینه های تفکر مثبت ، تفکر خلاق ، ازدواج ، تصمیم گیری ، تفکر نقاد ، اضطراب ، افسردگی داده می شود .
تعریف علمی و عملیاتی سلامت روان
فرهنگ بزرگ روانشناسی لاروس بهداشت روانی را چنین تعریف می کند : استعداد روان برای هماهنگ ، خوشایند و مؤثر کارکردن ، در موقعیت های دشوار ، انعطاف پذیر بودن و برای بازیابی تعادل خویش ، توانایی داشتن . ( گنجی ، 1379 ص 9 )
و یا سازمان بهداشت جهانی ( WHO ) بهداشت روانی را چنین تعریف می کند ، بهداشت روانی در درون مفهوم کلی بهداشت جای می گیرد و بهداشت معنی توانایی کامل برای ایفای نقش های اجتماعی ، روانی و جسمی ، بهداشت تنها نبود بیماری یا عقب ماندگی نیست . ( گنجی 1379 ، ص 9 )
در پژوهش حاضر سلامت روان توسط پرسشنامه 90ـ Scl سنجیده می شود پس منظور از سلامت روان نمره ای است که آزمودنی در آزمون 90ـ Scl می گیرد.
لوینسون و همکاران سلامت روان را اینچنین تعریف کرده اند :
سلامت روان عبارتست از این که فرد چه احساسی نسبت به خود ، دنیای اطراف ، محل زندگی و اطرافیان دارد مخصوصاً با توجه به مسئولیتی که در مقابل دیگران دارد ، چگونگی سازش وی به درآمد خود و شناخت موقعیت مکانی و زمانی خویش . ( انصاری ، 1374 پایان نامه )
کارل مننجر می گوید :
سلامت روانی عبارت است از سازش فرد با جهان اطرافش به حداکثر امکان به طوری که باعث شادی و برداشت مفید و مؤثر به طور کامل شود . ( همان منبع )
کینگزبرک بهداشت روانی را این چنین تعریف می کند :
تسلط و مهارت در ارتباط صحیح با محیط به خصوص در سه فضای مهم عشق ، کار و تفریح . ( همان منبع )
در سالهای اخیر انجمن کانادایی بهداشت روانی را در سه قسمت تعریف کرده است.
قسمت اول : نگرش های مربوط به خود ( شامل تسلط بر هیجان های خود ، آگاهی از ضعف های خود و رضایت از خوشی های ساده )
قسمت دوم : نگرش های مربوط به دیگران ( علاقه به دوستی های طولانی و صمیمی ، احساس تعلق به یک گروه و احساس مسئولیت در مقابل محیط انسانی و طبیعی .
قسمت سوم : نگرش های مربوط به زندگی ( رویارویی با الزام های زندگی ، پذیرش مسئولیت ها ، ذوق و توسعه امکانات و علایق خود ، توانایی اخذ تصمیم های شخصی و ذوق یا انگیزه خوب کارکردن . ( گنجی 1379 ، ص 13 )
به طوری که ملاحظه می شود ، این انجمن بهداشت روانی را در ارتباط با سازگاری با محیط و نگرشهای مربوط به خود و دیگران تعریف می کند اما به مفاهیم بیماری آسیب شناسی و ناسازگاری ارجاع نمی دهد . ( همان منبع )
طبق تعریف فرهنگ روانشناسی آرتور 1985 واژه سلامت روان ، برای افرادی که عملکردشان در سطح بالای از سازگاری هیجانی و رفتاری است به کار می رود و در مورد افرادی که صرفاً بیماری روانی ندارد به کار نمی رود . از نظر کاپلان و ساروک سلامت روان ، آن حالت بهزیستی است که افراد قادر باشند به راحتی در جامعه ، فعالیت کنند و پیشرفتها و خصوصیات شخصی برای آن رضایتبخش است . ( ادبی ، 1379 ، پایان نامه )
کنفرانس بین المللی بهداشت ، که با همکاری سازمان بهداشت جهانی و یونیسف در سال 1988 با شرکت 134 کشور در آلماآتا تشکیل شد سلامت روانی را سلامت کامل جسمانی ، روانی ، اجتماعی تعریف نموده است و نه فقدان بیماری و ناتوانی . ( ادبی ، 1379 ، پایان نامه )
آرچریک مبحث تاریخی را اضافه کرده و می گوید در جوامع به سرعت در حال تغییر و غیر قابل پیش بینی امروز توانایی اکتشاف محیط و ایجاد تعهد ، یک مهارت اساسی برای بقاء و لازمه سلامت روانی است . ( همان منبع )
ویژیگی های افراد سالم ( برخوردار از سلامت روان ) از دیدگاه های مختلف :
برای داشتن بهداشت روانی خوب ، شرایطی وجود دارد : روبروشدن با واقعیت ، سازگاری داشتن با تغییرات ، گنجایش داشتن برای اضطرابها ، کم توقع بودن ، احترام قایل شدن به دیگران ، دشمنی نکردن با دیگران و کمک رساندن به مردن . ( گنجی 1379 ، ص 13 )
مقدمه :
تغییر ساختار زندگی اجتماعی از زندگی گروهی و محدود خانوادگی و ایلی و قبیله ای به زندگی در جوامع گسترده و متنوع در نهادها و سازمان ها با تکالبف و وظایف مختلف افراد و ایفای نقش انسانها در فرآیند اداری سازمان ها و نهاد به عنوان یک عضو از هزاران و میلیونها عضو باعث به وجود آمدن کارکردهایی در درون سیستم های سازمانی گردید و امروزه شاهد صدها اداره و سازمان و نهاد و موسسه و شرکت و ... هستیم که هر کدام با هدف ایفای بخشی از نیازهای اساسی و غیراساسی درصدد تأمین نیازهای متنوع و سیری ناپذیر انسانی در دنیای خاکی تحت عنوان ادامه زندگی تشکیل یافته اند و خود اعضای این تشکل ها در عین تأمین نیاز دیگران خود نیز از موهبت و امتیاز زندگی برخوردارند و روابط و مناسبات و رویکردها و کارکردها و نگرش ها و گرایش ها و انتظارات و توقعات و تکالبف و وظایف و ایفای نقش و برنامه ریزی و سازماندهی و نظارت و کنترل و ارزیابی ها و حتی شکل گیری و حیات و انحلال و تغییر هویت محتوایی و یا تقویت و توسعه حوزه کاری آنها همه و همه تحت عنوان آشنایی مدیریت مفهوم و تبیین می شود و خود مدیریت دارای پیچیدگی ها و شرایط و مقتضیات پیچیده و گوناگونی است که از زمان شکل گیری سازمان ها و نهادها تعاریف و وظایف و حیطه و شرح وظایف و فلسفه و معانی فراوانی برای مفهوم مدیریت به صورت نظریه و تئوری و مبانی و نحوه اجرا و محاسن ومعایب آورده اند. و امروزه مدیریت آنچنان اهمیت و اثربخش است که اگر همه مبانی و امکانات و بودجه و نیروی انسانی لازم در گردش و اداره مجموعه ای مهیا و برقرار باشد اما مدیریت و رهبری سازمان دارای دانش و معرفت مدیریت نباشد.
علیرغم همه مقدمات و حتی اقبال از محصولات و کارکردها به زودی جایگاه خود را از دست خواهد داد. و برعکس اگر مجموعه ای فاقد امکانات لازم و منابع و مأخذ اولیه و فرآیند درونی سازمان هم آشفته و برون داد و نتایج و محصولات و تولیدی تقاضا و مقبولیت لازم را نداشته اما مدیریت آن دارای تدابیر رهبری و توانایی لازم در اداره همه جانبه مجموعه و عالم به شرایط و مقتضیات زمانی و مکانی باشد. با اتخاذ اصول و روش های و متدها و سازماندهی های خاص و بکارگیری از عوامل انسانی در ساعات خاص برای مقام و منزلت خاصی باشد. به زودی شاهد اوج و شکوفایی مجموعه و جذب و جلب دیگران و توسعه و رشد فرآیند درونی سازمان و مجموعه در تولید و توزیع و ارائه خدمات و نیز رضایت شغلی کارکنان و بهره وری درونی سازمان و تأثیرگذاری در اجتماع می گردد. به همین دلیل در این گزارش به بخشی از تعاریف و زمینه ها و عوامل و کارکردهای درونی و بیرونی مدیریت در سازمانها و تشکل ها می پردازیم.
گفتار 1 :
1 ) توانایی تشخیص مفهوم مدیریت و اصول آن ؛
1/1 ) آشنایی با مفهوم سیستم و انواع آن ( سیستم های باز و بسته و کارکردهای آن ها )؛
2/1 ) آشنایی با مفهوم سازمان و انواع آن و کارکردهای سازمانهای رسمی و غیررسمی ؛
3/1 ) شناسایی سبک های مدیریتی، آشنایی با اصول مدیریت و کاربرد آنها ؛
1/1 ) آشنایی با مفهوم سیستم و انواع آن (سیستم های باز و بسته و کارکردهای آنها) :
مفهوم مدیریت :
مدیریت فرآیند به کارگیری موثر و کارآمد منابع مادی و انسانی در برنامه ریزی، سازماندهی، بسیج منابع و امکانات، هدایت و کنترل است که برای دستیابی به اهداف سازمانی و براسس نظام ارزشی مورد قبول صورت گیرد .
تعریف مذکور دارای پنج رکن و شاخص است که زیربنای مفاهیم کلی نظری و عملی مدیریت را دربر دارد.
- اولاً مدیریت یک فرآیند است. و فرآیند خود شامل تغییر با استفاده از مکانیزم بازخود به سوی هدف است.
- مفهوم نهفته مدیریت، دربر گیرنده هدایت تشکیلات انسانی است.
- مدیریت موثر، استفاده از تصمیمات مناسب و رسیدن به اهداف ثمربخش و مطلوب است.
- مدیریت کارآ : به تخصیص و مصرف مدیرانه منابع اطلاق می گردد.
- و بالاخره مدیریت بر فعالیت های هدف دار تمرکز دارد.
مفهوم مدیریت و کارکردهای آن در همه نظام ها و اجتماعات با اختلافات بسیار اندک محتوایی مشابه مفاهیم فوق را دارد. اما در نظام عمل و اجرا با توجه به نظام های ارزشی بسیار متفاوت خواهد بود.
با ارائه تعریف کلی مباحث ساختاری و درونی مفهوم مدیریت و نیز تأثیرات مختلف برون سازمانی گوناگونی شکل می گیرد که به اهم برخی از آنها اشاره می کنیم.
اصولاً ابتدا باید این مفهوم از مدیریت را روشن کرد که مدیریت علم است یا هنر است یا حرفه؟
در تبیین تحولات و مفاهمی مدیریت اشاره گردیده که مدیریت هیچکدام از واژه های ذکر شده نیست، ولی همه آنها هست. زیرا مدیریت شامل همه علوم و هنرها و حرفه ها و حتی دانش ارتباطی بین آنها با حفظ ارزش ها و فضیلت های آفرینش است. زیرا در مفهوم مدیریت جمادات و نبات و حیوانات هم جای دارند و اگر مدیریت یک نظام و سیستم سبب نابودی بخشی از جنگل ها و یا انقراض نسلی از حیوانات در چرخه حیات گردد. مدیریت نا کارآمد است. بولدینگ ضمن شناخت این زمینه ها و با درنظر گرفتن ضوابط عمومی سیستم ها نُه سطح را برای یک سیستم و مدیریت بر آن ذکر کرده است. و طبقه بندی بولدینگ درنظریه سیستمی و شناخت سازمانی و رفتار انسانها از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است.
در تقسیم بندی بولدینگ :
سطح اول، را ساخت یا چهارچوب، شامل تمامی قوانین مربوط به استاتیک است ذکر کرده است.
سطح دوم، شامل سیستم غیراستاتیک یا متحرک و ساعت گونه هاست و قوانین دینامیک حاکم بر این سح است.
سطح سوم، سیستم های بازخور یا سایبزنتیک همانند توموستات را شامل می شود.
سطح چهارم، سطح تک یاخته است که به عنوان اولین سطح سیستم های باز توسط پدیده حیات از سطوح قبلی متمایز می گردد.
سطح پنجم ، سطح گیاه و نبات.
سطح ششم، سطح حیوانات و با ویژگی حرکت و احساس از طریق گیرنده های حسی است.
سطح هفتم، انسان است که ویژگی خودآگاهی انسانی حد کمال این سطح است. و با درک زمان و مکان و قدرت تشخیص و تحلیل علامات و اطلاعات و ربط آن را به یکدیگر تصویری از محیط را برای خود می سازد.
سطح هشتم، سازمان های اجتماعی است که باز انسان است که به سازمانها هویت می بخشد.
سطح نهم، دنیای ناشناخته ها و سیتم های متعالی است که در حال حاضر از درک آن عاجز هستیم .
اگر کسی نظریه بولدینگ را فقط در سطح روخوانی نظریه مرور کندف حداقل به حیطه و دامنه و حوزه مدیریت و سیستم های مختلف نظام ها واقف می گردد. اگر کسی نظریه بولدینگ را فقط در سطح روخوانی نظریه مردد کند، حداقل به حیطه و دامنه و حوزه مدیریت و سیستم های مختلف نظام ها واقف می گردد.
و چنانچه اشاره گردید در سطح اول و دوم و سوم به قوانین و اصول مختلف فیزیک و مکانیک و شیمی ریاضی و سایر علوم مرتبط با خلقت اشاره شده است.
سطوح چهارم و پنجم و ششم و هفتم به ماهیت تشکیل اولیه حیات و موجود و تک یاخته ها و موجودات گیاهی و جانوری و بالاخره موجود انسانی با همۀ پیچیدگی ها و اهداف و نقش های آنها در آفرینش اشاره نموده است.
در سطح هشتم به سازمانها و تشکیلات مختلف در جوامع اشاره کرده است که خود آنها نیز تحت تأثیر عنصر انسانی معنی و مفهوم می یابند.
و بالاخره سطح نهم که مجهولات دنیای متمدن امروزی و ارزش های ناپیدای ارزشی و فنی و فرهنگی و علمی و تکنولوژی و ارتتباطی است که جهان با همۀ پیشرفت و تعالی درصدد دریافت و کشف آنهاست و هنوز بشر قادر به دستیابی به آنها نشده است.
با این توضیح پاسخ سئوال ذکر شده روشن می گردد که مدیریت، علم یا هنر یا حرفه است و با مطالعه حتی صوری نظریه بولدینگ می توان به این پاسخ پرداخت که مدیریت فقط علم نیست. مدیریت فقط هنر نیست و مدیریت هیچگاه حرفه به حساب نمی آید. بلکه مدیریت، شناخت همۀ طبیعت و ارزش ها و علوم و فنون و کار بست مؤثر و کارآمد آنها در تحقق آرمان ها و اهداف کوچک و بزرگ موجود انسانی در بستر ارزش ها و پایگاه اجتماعی و فلسفه حیاتی آنهاست.
و فقط بخشی از دانش عمده مدیریت ناشی از تجربیات مدیران و آثار و اندیشه های دانشمندان بوجود آمده است .چنانچه در مقدمه نیز اشاره گردید، مدیریت از نوع مدرن و جدید سابقه نسبتاً طولانی ندارد. و تمدن های پیشین و ابتدایی از جمله مصریان، چینیان، ایرانیان و رومیان و هندی ها و المانی ها و سایر تمدن های دیرین به جای مدیریت دارای اندیشه ها و بینش هایی در اداره امور مختلف و اجتماعات بودند و در یک سلسله مراتب کلّی و کلان و ابتدائی با تقسیم کار ساده و مختصر نظام های ساده اقوام و قبایل اداره می شد .
سه مکتب اصلی و مشهود در مفهوم مدیریت از سایر مکاتب برجسته و مهمتر می باشد. و از مکاتب شناخته شده، مکتب فرآیندی، مکتب تجربی، مکتب رفتار .انسانی، مکتب نظام اجتماعی، مکتب تئوری تصمیم گیری، مکتب کمّی و مقداری و سایر مکاتب طبق برآورد و تحلیل ویلیام اسکات و با تلفیق و مطالعه طبقه بندی های تاریخی سه مکتب را در مدیریت مطرح می کند.
الف ) مکتب کلاسیک : شامل تقسیم کار، سلسله مراتب، حیطه نظارت و ساختار منطقی.
ب ) مکتب نئوکلاسیک : که با نهضت روابط انسانی شناخته شده است.
ج ) مکتب سیستمی : مکتبی که سازمان را همچون سیستم با متغیرهای وابسته به محیط توقیف می کند و مکتب سیستمی از دیگر مکاتب دوگانه نیز ارزشمند تر است زیرا این سیستم به عنوان منظومه واحدی از اجزاء مرتبط و متعادل که اصل وابستگی مهمترین خاصیت آن است. و اگر اجزاء و عناصر را به صورت مجزّا بررسی کنیم هیچوقت سازمان را نمی شناسیم و این شناخت ارتباطی و سیستمی یک مجموعه است که ما را قادر به شناخت سازمان و کارکردهای آن قادر می سازد .
2 . 1 ) آشنایی با مفهوم سیستم و انواع آن :
مفهوم سیستم مفهوم تازه ای نیست و ریشه آن در نظام افرینش و جان طبیعت می رسد. امّا سیستم به صورت تئوری محصول سال های بعد از جنگ جهانی دوم است و استفاده از روش های منظم و مرتبط با همه عوامل و متغیرها با عنوان روش (تحقیق عملیاتی) پس از سال های 1940 در انگلستان آغاز و در آمریکا توسعه یافت، و در سال های 56 – 1950 تئوری عمومی سیستم ها توسط برتالانفی زیست شناسی آلمانی مطرح شد.
و افرادی چون سایمون، بولدینگ، اشبی، چرچمن، کاف و دیگران در توسعه تئوری سیستم کمک کردند.
تئوری سیستمی : مجموعه ای از عناصر و اجزای مرتبط در حالت کنش و واکنش متقابل برای ایجاد یک هدف کلی را شامل می شود .
سیستم ها بر اساس مبانی 8هدفمندی، کارکردی، اهمیتی و ترکیبی به اواع مختلف تقسیم می شوند.
1 ) سیستم های اصلی و فرعی : بدن انسان یک سیستم اصلی و دستگاه گوارش یک سیستم فرعی و یا آموزش و پرورش یک سیستم اصلی و سیستم تربیت بدنی یک سیستم فرعی
2 ) سیستم قطعی و احتمالی : سیستم هایی که نتایج آن قابل اندازه گیری باشد قطعی و سیستم هایی که نتایج آن قابل پیش بینی نباشد احتمالی می گویند.
3 ) سیستم طبیعی و مصنوعی : سیستمی که بر اساس تعاون و عضویت شکل گرفته مصنوعی و سیستمی که بصورت طبیعی و فطری بدون عملکرد آگاهانه انسانی بوجود آمده باشد، سیستم طبیعی است.
4 ) سیستم باز و بسته : سیستمی که با محیط خود رابطه متقابل داشته باشد سیستم باز و سیستمی که با محیط روابط متقابل نداشته باشد سیستم بسته می گویند .
در سیستم باز آگاهای از محیط و ارتباط بین روابط خود و اثر گذاری بر محیط استوار است. و بر عکس ضمن کسب اطلاعات از محیط و تغییر و تبدیل داده ها نهاده های جدیدی در چرخه سیستم شکل می گیرد.
و در سیستم بسته، معمولاً تولید و خدمات و ارائه فعالیت ها تکراری ومبتنی بر در پیکره تحولات روزمره و افزایش دانش و مهارت از کاروان فناوری و روش های نوین عقب می مانند و این سیستم ها معمولاً در نظام های هنری و منحصر هر کشوری کارآیی دارند. مثلاً سیستم قالی بافی در ایران یا سفال گری یا نوعی تولیدات سنتی و انحصاری نوعی دیگری از سیستم در نظام های مدیریتی وجود دارد که سیستم ساده و پیچیده معروف است.
این نظریه برگرفته از نظریات بولدینگ است که در بخش های نخستین طبقه بندی نه گانه مدیریتی را از ایشان گزارش کردیم.
این نظریه از بولدینگ اشاره به نوعی سیستم اطلاق می گردد که :
سیستم های از آسان به پیچیده وی عبارتند از :
سیستم های استاتیک مثل نقشه زمین، سیستم های دینامیک مانند دوچرخه، سیستم های سایبرنتیک مثل ترموستات، سیستم سلولی که مرز موجود زنده از جمادات است. سیستم گیاه با سیستم حیوان، سیستم انسان، سیستم سازمان سازمان اجتماعی و بالاخره سیستم ماورا الطبیعه و دنیای ناشناخته که از آسانی به پیچیدگی ذکر شده است .
3 . 1 ) سازمان و انواع آن و کارکردهای سازمان رسمی و غیر رسمی
سازمان یک نهاد اجتماعی مبتنی بر هدف دارای ساختار طرح ریزی شدۀ آگاهانه و فعالیت نظام مند و همهنگ شده که با محیط خارجی ارتباط دارد .
سازمان ها هم بر اساس کمیت حوزه فعالیتی و کارکردهای درونی وماهیتی و یا اهداف تعیینی ونیز تولیدات و خدمات نهایی به انواع مختلف تقسیم می شوند.
1 ) سازمان های بزرگ و کوچک
2 ) سازمان های رسمی یا غیررسمی
3 ) سازمان های دولتی و غیر دولتی
4 ) سازمان های تعاونی و شخصی و یا دولتی
5 ) سازمان های تولیدی یاتوزیعی یا خدماتی
6 ) سازمانهای خاص، یا سازمانهای عام
7 ) سازمان های صف و یا ستاد
هر سازمان برای ایجاد و تشکیل سه مرحله سپری می کند.
الف ) تقسیم کار ب ) اختیار و مسئولیت ج ) روابط
نمودار در سازمان بسیار مهم است. زیرا سلسله مراتب قدرت و تصمیم گیری و اختیار را نشان میدهد .
و معمولاً اختیار از بالا و اطاعت از پایین اعمال می شود و گاهدی هم نمودارها جنبه افقی در بعضی سطوح دارند که نمودار هر سازمانی معمولاً در دسترس کارکنان قرار می گیرد.
4 . 1 ) شناسایی سبک های مدیریتی آشنایی با اصول مدیریت و کاربرد آنها
به دلیل ارتباط شدید موضوع با مفهوم مدیریت و کارکردهای آن لازم می دانیم. مکاتب سه گانه را بیشتر توضیح دهیم :
الف ) مکتب کلاسیک خود شامل سه نظریه است .
1 ) نظریه مدیریت علمی
2 ) نظریه فرآیندی مدیریت (اصول گرایی)
3 ) نظریه بوروکراسی
1 : از اواخر قرن نوزدهم گروهی تلاش کردن اصول مدیریت را با بکارگیری روشهای مهندسی در (طراحی شغل) علمی تر نشان دهند و مطالعات و تحقیقات قابل توجهی در این زمینه نشان دادند. و با رویّه آزمایشی انتخاب پرسنل برای کار خاصی اصولی را برای تلاش های خود بوجود آوردند. و تیلور پرچمدار این نهضت وتفکر است. و در این تلاش ها
- اصول علمی را به جای محاسبات سرانگشتی و تخمینی جایگزین کرد.
- هماهنگی های لازم در فعالیت گروهی را به جای آشفتگی در عمل شکل داد.
- با جلب همکاری افراد فرد گرایی را منسوخ کرد.
- کار و تلاش برای حداکثر بازده نهایی
- تلاشهای جانبی برای ارتقاء رشد تمامی کارکنان و رشد و ترقّی روز افزون را محور مدیریت در سازمان و سیستم خود قرار داد و هرچند این نظریه امروزه معایب فراوانی دارد ولی در آن برهه از اهمیت و ارزش علمی برخوردار بود.
ب ) نظریه فرآیندی (اصول گرایان یا وظیفه گرایان)
در اثنای جنگ بین الملل اول (1917 میلادی) افرادی همچون هنری فایول فرانسوی تجربیات خود را در کار مدیریت بصورت وظایف مدیری منعکس می کند که کل سازمان را پیکره واحدی می بینید و فعالیت های این پیکره در شش دسته فنی (تولیدی، بازرگانی ) (خرید و فروش و عبادا)، مالی (تعیین منابع مالی و مصرف بهینه)، ایمنی (حفاظت از افراد و اموال)، حسابداری (تعیین وضع موجود مالی) و وظایف مدیریتی (برنامه ریزی، سازماندهی، فرماندهی، هماهنگی و کنترل) بیان می کند.
پنج دسته اول این فعالیتها کاملاً روشن هستند و در کتابهای دانشگاهی و تحصیلی هم معمولاً از آنها نام نمی برند ولی فعالیت های ششم که به وظایف مدیریتی مشهور گشته از اهمیت زیادی برخوردار است. و در فعالیت پنج گانۀ مدیریتی (برنامه ریزی، سازماندهی، فرماندهی، کنرل و هماهنگی) به اصول چهار ده گانه در تقویت فعالیتهای مدیریتی تأکید دارد. که شامل :
1 ) تقسیم کار : کاهش تعداد کارهایی که هر کس در محدودۀ معینی انجام می دهد یا تعداد مسئولیت هایی که یک مدیر داردکه موجب افزایش مهارت و بهبود عملکردش می گردد.
2 ) اختیار : حق صدور دستور به اجرا درآوردن آن را به کمک تشویق یا تنبیه اختیار می گویند مسئولیت داشتن به پاسخ گو بودن در برابر نتایج گفته می شود اختیار و مسئولیت باید با هم متناسب باشند.
3 ) انضباط : اطاعت و تعهد ناشی از توافقهای مدیر با کارکنان را انضباط می گویند که ممکن است بصورت کتبی یا عرضی و خط مشی باشد و انضباط بیشتر حاصل توان رهبری مدیر است.
4 ) وحدت فرماندهی : اختیار دستور دادن به کارمند که باید مختص یک مدیر باشد و کامند بداند از چه کسی دستور می گیرد و در برابر چه کسی مسئول است.
5 ) وحدت مدیریت : برای اجرای برنامۀ واحد باید مدیر واحد وجود داشته باشد و چنین مدیری باید تمام فعالیتهایی که دارای هدف یکسان است هماهنگ و رهبری کند.
6 ) ترجیح هدفها به منافع فردی : در هر سازمان منافع یک فرد نباید بالاتر از منافع و اهداف کلی سازمان قرار گیرد و مدیر موظف است با ارائه الگوهای خوب میان منافع فردی و سازمانی همبستگی ایجاد کنند.
7 ) جبران خدمات کارکنان : در قبال کارهای مؤثر کارکنان باید پاداش منصفانه ای پرداخت گردد. و این پاداش متناسب با ارزش کار انجام گرفته و میزان تأثیر آن در واحد سازمانی ارزیابی و ارائه گردد.
8 ) تمرکز : سازمانها مثل ارگانیزم موجود زنده علی رغم فعالیتهای مختلف همانند یک سیستم واحد عمل می کنندو تمرکز تا حدی که فرد از سایر بخشها جدا افتد تأکید نمی گردد. و تمرکز و عدم تمرکز باید در حدّی اعمال که حیات سیستم چون موجود زنده و فرد بعنوان اعضای سیستم از هم غافل نباشند.
9 ) سلسله مراتب : خط فرمان یا مسیر دستور از مقامات بالا شروع و به اجزای پایین ختم می گردد و ارتباط از طریق خط فرمان صورت می گیرد وحدت مدیریت را امکان می سازد.
10 ) نظم : استفاده از افراد در محل متناسب و مستعد با وی و انتخاب صحیح ابزار و امکانات در جای خود و به اندازه لازم در ساخت سلسله مراتب سازمانی و حفظ پیکرۀ سازمان.
11 ) عدالت : رفتار عادلانه و متناسب با ارزش و منزلت کاری و شغلی و فردی بطوریکه حس تبعیض و فاصله را در میان کارکنان بوجود نیاورد.
12 ) ابتکار عمل : اجرای برنامه ای و زمان بندی امور بدست افراد مسئول با هدف روشن و آگاهانه.
13 ) ثبات : ارائه مهلت و فرصت به کارمند برای ارائۀ استعداد خود در انجام وظیفه تا زمانی که فرد علاقه و قادر به انجام امور در حد قابل قبول و مؤثر است.
14 ) احساس یگانگی : وحدت کارکنان باعث ایجاد نوعی هماهنگی و قدرت یکپارچه و استحکام سازمانی است و مدیران وظیفه دارندروحیۀ کار دسته جمعی با درک هدفهای سازمانی را پیگیری نمایند و سطح نهادی را در سازمان افزایش دهند .
ج ) نظریۀ بوروکراسی :
در زمانیکه توجه فردیک تیلور و هنذری فایول بر جنبه های علمی مدیریت در کسب و نیل مؤثر به اهداف مؤثر متمرکز بوند. ماکس وبر (1920 – 1864 م) جامعه شناسی آسمانی نظریۀ مخالف آنها و مقایر با نظریۀ تیلور و فایول را به نام نظریۀ بوروکراتیک مطرح کرد. و ساخت درونی نظریه بوروکراتیک مبتنی بر روابط و ارزش های انسانی است. و یکی از مکتب های نظریه بوروکراسی مکتب روابط انسانی است.
مکتب روابط انسانی : در سال 12999 هـ . ش یا (1920 م) در اثنای سال های رکود اقتصادی غرب گروهی از دانشمندان علوم اجتماعی به رهبری التون مایر مطالعاتی درباره چگونگی واکنش کارکنان به میزان تولید، نیست به شرایط کاری وطراحی شغل و محرک های مدیری را آغاز کردند. که آغاز این مالعات در شرکت وسترن الکتریک در شهرها ثورن صورت گرفت که بعدها به مطالعات ها ثورن مشهود شد این دسته از دانشمندان ضمن تأکید بر جنبه های انسانی مدیریت به خنثی کردن جنبه فنی – مهندسی جنبش مدیریت هم تمایل داشتند طرفدارانی این روش معتقدند که مدیریت باید توجه خود را بر افراد تمرکز دهد. و به بیان دیگر متغیرهای اجتمای را مؤثرتر از متغیرهای فیزیکی می دانستند .
5 . 1 ) وضعیت امروزی مدیریت :
در چند دهۀ گذشته با توجه به اهمیت وراوبط عناصر و اجزای دورنی و کارکرد بیرونی سیستم های مدیریتی در سازمانها، تلاشها و مطالعات زیادی در ترکیب و تلفیق یافته های مدیریت علمی و اصول گرایی و روابط انسانی بوجود آمده ونظریه های مدرن و متناسب با شرایط جدیدی را ارائه نموده اند که به دو مورد از برجسته ترین و مهم ترین این مدیریتها اشاره می کنیم :
الف ) مدیریت نظام گرا :
نگرش سیستمی به شغل مدیریت یک روش یا فن تجزیه و تحلیل در حل مسئله یا تصمیم گیری و یک سبک مدیرتی است. نگرش سیستمی، چارچوب و ساختاری را برای تجسم عوامل مدیریتی و متغیرهای داخلی و خارجی بعنوان یک مجموعۀ واحد ارائه می دهد، و شناخت وظیفۀ نظامی کوچک و بزرگ و پیچیده را ممکن می سازد.
مدیریت نظام گرا در برگزیده کاربردهای نظریۀ سیستمی در اداره نظام کوچک و بزرگ است که با استفاده از کارهای انجام شده در ازای کار محوّله مأموریت کلی سازمان را بر حسب مدل سیستمی داده بر اساس بهبود عملیات تحلیل می کند.
ب ) مدیریت اقتضایی : (فرذمیدلر 1951 م)
مدیریت بر مبنای اقتضاء تأکید بر واقعیتی دارد که عملکرد وابسته به مجموعه شرایط و امکانات موجود است. و در این مدیریت نه تنها شرایط فعلی توجه شده بلکه به تأثیر راه حل های ارائه شده در الگوهای رفتاری را هم مورد نظر قرار می دهد و در یک نظر هدف نظریه و علم یافتن روابط بنیادی، فنون اساسی و سازماندهی دانش موجود در چگونگی بکارگیری این فنون در عممل در شرایط موجود است که به همین دلیل این سبک مدیریت مؤثر را مدیریت اقتضایی می نامند.
6 . 1 ) سبک های مدیریت :
سبک های مدیریت غیر از نظریه ها و مکاتب مدیریتی است. و سبک در واقع به نوع و روش و نگرش به نحوه اجرای مدیریت اطلاق می گردد. مثلاً عده ای از میزان صرف نظر از مکاتب مختلف مدیریتی در هر مکتب که قرار گیرند فقط به عوامل انسانی توجه می کنند، عده ای فقط هدف را اصل می انگارند و عده ای سایه نما و سهل گیر بوده و پس از استقرار در مدیریت و ایفای نقش به افراد هیچ کاری به مدیریت ندارد. و عده ای میانه رو و تلفیقی از همه موارد ذکر شده هستند. در یک نگاه کلی سبک های مدیریت شامل موارد زیر است :
فیدلر معتقد است که مدیران در اجرای مدیریت در روی یک خط طولی و افقی از جنبه های انسانی خوشایند تا ناخوشایند، دوستانه تا خصمانه، دافع، جاذب، یاری گر و بی توجه، پرتحرک و بی تحرک، راحت و ناراحت، صمیمی و نامأنوس، خونسرد و خونگرم، مشارکتی و تک رو، حمایت کننده و دلسرد کننده، روحیه دهنده و کسل کننده، سازگار و مجادله گر، مصمم و مردد، کارآمد و موثر و بدون کارآ، شاداب و غمگین و باز و برونگرا و بسته و درونگرا.
واقع شده اند و کلاً در دو گروه انسان گرا و وظیفه مدار قرار دارند. یعنی کسانیکه در نقطه مثبت نمره بالاتری گرفته اند نسبت به افرادی که در شاخص های منفی نمره گرفته اند. انسان گرا هستند و برعکس کسانی که در واژه های منفی نمره بالا گرفته اند. هدف گرا هستند و نقطه میانی آنها طبعاً مدیران متعادل واقع شده اند .
گفتار 2 :
2 ) توانایی تشخیص مفهوم مدیریت آموزش و کارکردهای آن
1/2 ) شناسایی : مفهوم آموزش و آموزشهای رسمی و غیررسمی سازمان نیافته ؛
2/2 ) شناسایی ویژگی های آموزش های فنی و حرفه ای و شناسایی نقش سازمان آموزش فنی و حرفه ای در نظام آموزشی کشور ؛
3/2 شناساییی مفهوم مدیریت آموزشی و اصول آن، جایگاه مدیریت آموزشی در آموزشگاههای فنی و حرفه ای و آشنایی با اصول مدیریت آموزشی و کارکردهای آن؛
1/2 ) آموزش های رسمی و غیررسمی :
آموزشگاههای مخالف در ایران در رشته ها و مقاطع مختلف برای گروه سنی مختلف به فعالیت مشغول هستند.
مراکز و آموزشگاه هایی که از طرف وزارت آموزش و پرورش مجوز فعالیت دارند. و با بودجه دولتی خدمات آموزشی ارائه می دهند و نیز معلمان و مدیران و عوامل انسانی از طرف دولت برای خدمت به این مدارس هدایت می شوند و با برنامه ها و قوانین و مقررات و دستورالعمل های صادره از وزارت آموزش و پرورش اقدام به تدریس و آموزش و برگزاری امتحانات و ترم ها و حتی نحوه سوال و شرایط قبولی و تجدیدی را رعایت می نمایند. آموزش های ذکر شده را رسمی و این آموزشگاه های ذکر شده را نیز رسمی می نامند.
در مقابل برخی افراد و مجموعه ها اقلیم به تشکیل کلاس های خاص را با مسئولیت های انحصاری و ضوابط و آیین نامه های داخلی اقدام به آموزش بچه ها و فراگیری دروس و رشته های مختلف می پردازند که به این مجموعه ها و آموزشگاه ها غیررسمی می گویند.
مدارس غیرانتفاعی امروزی و یا آموزشکده های زبان و علوم پایه که با خذ هزینه های خاص به دانش آموزان آموزش های لازم را ارائه می دهند از این دسته اند.
شناسایی : مفهوم آموزشی و آموزشهای رسمی و غیررسمی سازمان نیافته :
برخی اعتقاد دارند، که آموزش فقط شامل آموزشهای رسمی و تعریف شده در کلاس های درس مدارس است. در صورتیکه امروزه هرگونه انتقال اطلاعات و کسب دانش و مهارت در ارتقاء کیفی و کمی عملکرد افراد در هر گروه سنی و هر مقطع تحصیلی و نیز انواع مختلف آموزشها چه کوتاه مدت و چه میان مدت و چه دراز مدت را آموزش می نامند.
و در گذشته های دور و در جوامع ابتدایی، عوامل اصلی آموزش عبارت بودند از :
زندگی خانوادگی، کار گروهی، مراسم دینی.
اما امروزه درست است که جریان آموزشی در خانواده آغاز می شود، ولی به زودی سازمان های رسمی همچون مدرسه، مسئولیت ایفای این وظیفه را رسماً بر عهده می گیرند. و ادامه امر آموزش و یادگیری به صورت عمده در شرایط و وضعیت های سازمان یافته و طبقه برنامه های مشخص و به منظور تحقق هدف های تعیین شده در مدارس مقاطع بالاتر و یا دانشگاه ها دنبال می شود .
آموزش : برخلاف پرورش و کارآموزی به فعالیت هایی گفته می شود که به منظور ایجاد یادگیری در یادگیرنده از جانب مربی طرح ریزی شده و بین مربی و متربی یا مربیان به صورت کنش متقابل جریان می یابد .
شناسایی ویژگی های آموزش های فنی و حرفه ای و شناسایی نقش سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور در نظام آموزشی :
در بخش غیرآموزشی و پرورش هم این روند وجود دارد.
امروزه در هر کوچه و خیابان و محله و روزنامه و جراید و حتی رادیو و تلویزیون شاهد تبلیغات افراد و گروه ها و موسسه هایی در جذب و ثبت نام و ارائه خدمات آموزشی از فیزیک و شیمی و عربی و ریاضی و ادبیات و زبان گرفته تا نقاشی و موسیقی و خطاطی و آشپزی و خیاطی و گلدوزی و آرایشی و سفره چینی و تزئین اتاق عروس و آرایشگری و تا حتی خدمات در زمینه رانندگی و کامپیوتر و it و غیره می پردازند. که به این قبیل موسسات و مجموعه ها مکان های غیررسمی آموزشی و به این آموزشها نیز آموزشهای غیررسمی اطلاق می گردد.
در این جا باید گفت سازمان فنی و حرفه ای کل کشور در هر شهر و شهرستانی اقدام به آموزش و فراگیری انواع مختلف علوم و فنون و حرفه و مشاغل می پردازد و در واقع همین خدمات اعلام شده را به صورت رسمی و قانونی و به صورت مجانی به عهده دارد و در مقابل آموزش ها و توان یادگیری شرکت کنندگان هم گواهینامه با درجه های مختلف تسلیم می نماید که این گونه آموزش ها و تعلیمات نیز رسمی هستند. زیرا توسط ارگان و نهاد رسمی تحت قوانین و مقررات دولتی تصویب با استفاده از کارشناسان مجرب و توانا به اجرا در می آید و این آموزش ها برای کسانیکه از موقعیت تحصیلی بازمانده اند فرصت بسیار مناسبی است و در واقع نقطه مکمل و تکمیل کننده آموزشهای آموزش و پرورش و یا ارشاد اسلامی و غیره است. زیرا وزارت ارشاد و هم در بخش هایی از سال و تحت عناوین خاص به طالبین آموزش می دهد.
1/2 ) ویژگی های آموزش های فنی و حرفه ای :
سازمان فنی و حرفه ای کشور با هدف آموزش های ابتدایی و متوسط و سطح بالای فنون و حِرَف و تخصص های مهارتی از ابتدایی تا تخصصی از آن جهت که با مراکز تولیدی و خدماتی و ادارات کار و امور اجتماعی و وزارت صنایع و معادن و خانه کارگر ایران و نیز آموزش و پرورش و ارشاد اسلامی در شهرها ارتباط دارد. و از آنجا که به صورت رسمی و تعریف شده وظیفه آموزش افراد و مراجعه کنندگان در سنین مختلف آماده کار و دانش آموز و حین کار را در اغلب شهرها و مراکز جمعیتی به عهده دارد. از چند جهت حائز اهمیت است :
1 ) آموزش ها و مهارت های ارائه شده در سطح کاربردی و عملی و بسیار موثر و نتیجه بخش بوده و می باشد ؛
2 ) به علت تنوع آموزش ها در هر استان و منطقه نظر به استقبال و شرایط اقلیمی خاص هر استان ؛
3 ) عدم محدودیت در ثبت نام از افراد ؛
4 ) همسویی آموزش ها با نیازهای صنعت و خدمات و تکنولوژی متقاضی روز ؛
5 ) مجانی بودن و رسمی بودن آموزش ها ؛
6 ) در دسترس بودن و سهیل الوصول بودن خدمات آموزشی ؛
7 ) تخصصی و علمی بودن آموزشها ؛
8 ) سلامت آموزش ها از نظر انحرافات دانش آموزان و مراجعه کنندگان ؛
9 ) ماهیت تغییر رشته ها و تحول آموزش ها در صورت نیاز ؛
10 ) و بالاخره متناسب بودن آموزشها با نیازهای پیشرفته و کنونی صنعت و جامعه از اهمیت و جایگاه بسیار بالائی برخوردار است.
گاه و در برخی از استان ها متناوب مشاهده می شود که آموزش و پرورش همه رشته های مورد تقاضا و مورد انتظار دانش آموزان را ندارد. و چون برقراری و برگزاری چنین رشته ای مستلزم درخواست مدیر و حمایت های همه جانبه انجمن اولیاء و مربیان و موافقت های ادارات آموزش و پرورش شهرستان ها آنهم با کسب مجوز از استان ها و استان نیز با محاسبه و برآورد معلمان و دبیران موردنیاز آن رشته و هزینه ها و دایر کردن کلاس ها و شاید احداث ساختمان روبرو می گردد، در اغلب مواقع این خواسته ها و تقاضاها به بن بست می خورد. و در اینجا نقش سازمان فنی و حرفه ای کشور روشن می شود که این قبیل رشته ها را در اسرع وقت و با تقاضای فقط چند نفر به صورت رایگان برگزار می کند و این موضوع تا حد زیادی نواقص و مشکلات آموزش و پرورش را مرتفع می کند و از این لحاظ نیز حائز اهمیت بسیار زیادی است .
3/2 ) نقش سازمان فنی و حرفه ای در نظام آموزشی کشور :
نظام آموزشی کشور اعم از مدارس، ادارات آموزش و پرورش، سازمانهای آموزش و پرورش استان ها، وزارت آموزش و پرورش و دانشگاه ها در رشته ها و گرایش های مختلف و وزارت علوم و فناوری و اداری وظایف و کارکردهای رفتاری تا آموزشی و ملی و غایی هستند که در هر بخش شرایط و ضوابط و قوانین و مطالعات و آگاهیهای خاصی را می طلبد. و بدیهی است هدف اصلی و مهم نظام آموزشی کشور ارتقاء سطح آگاهی و دانش انسانها و جامعه به کمال و فضیلت های ارزشی است. و رسیدن به خداوند و کمال و سعادت اُخروی است. در اهداف ملی پاسخگویی به نیازهای آموزشی متقاضیان در گروه های سنی مختلف در شهرها و روستاها با حفظ دستاوردهای انقلاب و حفظ ماهیت های ملی و استحکام نظام اجتماعی و خانوادگی است.
و در بُعد رفتاری آگاهی بخشی به متقاضیان و آموزش دیدگان به استفاده از مبانی رفتاری اصیل در برخورداری از آموزشها از سطح دانش به درک و تجزیه و ترکیب و ارزشیابی و در حیطه های عاطفی از تقلید به خودشکوفایی و در حیطه روانی حرکت از سطوح پست به کامل ترین حیطه ها موضوع هدف های رفتاری نظام های آموزشی است.
و اما آیا این اتفاق در همه شهرها در همه افراد با همه نیازها و تنوع خواسته ها و رشته ها اتفاق می افتد، طبیعی است با وجود اهتمام و اقدام دولت خدمتگزار هنوز هم آموزش و پرورش و دانشگاه ها نتوانسته همه نیازهای موردنیاز دانش آموزان و دانشجویان و طالبین آموزش ها را مرتفع و تأمین نماید.
و این سازمان فنی و حرفه ای کشور است که با مطالعه و بررسی نیازها و احتیاجات آموزش های منظقه ای و بومی با ارتباطی که با ادارات کار و امور اجتماعی دارد و از درصد و میزان کمی و کیفی نیازهای صنعت در انعکاس نیازها به ادارات کار با خبر است و نیز پتانسیل و قوه محلی و موقعیت هر منطقه اقدام به تشکیل کلاسهای مختلف در رشته های متناوب و مورد تقاضا با هماهنگی اُرگانها و نظام های آموزشی و نیز تطبیق سازکارها و اهداف با اهداف غایی و ملی تعیین شده نظام این نیازها و احتیاجات را در اغلب موارد برطرف می سازد .
حتّی افرادی اشتغال داشته و توانائیآموزش دانشگاهی و رسمی کلاسیک را در دروس و مجامع علمی ندارند با حضور در مراکز فنی و حرفه ای در هر درجه و سطحی که مایل باشند به آموزش و کسب مهارت های لازم اقدام می نمایند و این اقدام خود کمک شایانی به نظام آموزشی کل کشور در رفع نیازهای فنی و حرفه ای جوانان در گماردن آنها به کار و اشتغال و پرهیز از انحراف و کج روی های اجتماعی می پردازد و این خود عامل یاری دهنده و کمک کننده به نظام آموزشی در سطح منطقه ای و استانی و و فعلی است.
1 . 3 . 2 ) آموزشگاه های فنی و حرفه ای و آشنایی با اصول مدیریت آموزشی و کارکردهای آن :
خوشبختانه در آموزش و پرورش اغلب شهرها و سازمان های آموزش و پرورش آموزشگاه های فنی و حرفه ای اعم از پسران و دختران وجود دارد. و این آموزشگاه ها همانند مدارس و آموزشگاه های عادی به ارائه خدمات اشتغال دارند. و تابع نظام آموزشی ادارات آموزش و پرورش هستند. و این آموزشگاه ها هر چند همانند سازمان فنی و حرفه تی کشور اقدام به برگزای کلاس های فنی و حرفه ای و حتی هنری می پردازد ولی از لحاظ ساختار اداری و مدیریت تا حدّی با سازمان فنی و حرفه ای متفاوت است. و چون در زیر مجموعه آموزش و پرورش قرار دارد همه قوانین و مقررات و ساعات کاری و سلسله مراتب سازمانی و حتّی میزان تدریس و آموزشها تحت نظارت ادارات آموزش و پرورش است.
و از لحاظ مدیریت همانند آموزشگاه های عادی تابع سلسله مراتب و اطاعت از قوانین و مصوّبات رایج ادارات آموزش و پرورش می باشد. حتّی ممکن است در برخی از موارد مدیران تحصص لازم در رشته های مذکور را ندارند. ولی بهرحال به جهت توانایی افراد در استفاده از دبیران توانا در ارائه آموزش و الگوها و حفظ روابط سازمانی و همگام با اهداف آموزش و پرورش به این مهّم نایل می شوند.
گفتار 3 :
توانایی اجرای مقررات و آیین نامه های موسسات کارآموزی ؛
شناسایی : ویژگی ها، قوانین و مقررات تأسیس ؛
فرایند اخذ مجوز ؛
اصول اجرای مقررات وآییم نامه های تأسیس آموزشگاههای فنی و حرفه ای ؛
آشنایی با مسایل و مسئولیت های حقوقی مدیریت آموزشگاه.
3 ) قوانین و مقرّرات تأسیس آموزشگاه های فنی و حرفه ای :
آموزشگاه های فنّی و حرفه ای با اهدافی نظیر :
1 ) برخوردار ساختن متقاضیان از امکانات رشته های مورد تقاضا
2 ) توانمند ساختن جوانان از ذهنیّت محتوایی به کارکردهای عملی
3 ) تأمین و برآو.رد نیازهای تکنولوژی بخش های مختلف صنعت و کشاورزی و حرفه ای و هنر و فن
4 ) ایجاد و توازن نیازهای مهارتی با فارغ التحصیلان مهارتی در رشته های شناسایی شده
5 ) تغییر بستر قدیمی و گذشته حافظه محوری آموزش و پرورش به عمل گرایانه و کارکردی
6 ) دستیابی عملی و سریع قشر متقاضی شغل با داشتن مهارت های ابتدائی و متوسطه و پیشرفته
7 ) کاهش دور ریز ترک تحصیل کنندگان از نظام آموزش نظری متقاضیان حرفه و کار
8 ) ترویج حرف و هنرهای مختلف سنتی و ارزشمند در حال فراموشی
9 ) کاهش بار سنگین پشت کنکوری ها و تبعات و اثرات ناشی از آن برافراد و جامعه
10 ) و بالاخره تحقق چشم انداز بیست ساله و رویکرد عملی نظام آموزشی کشور به تغییر جهت محتوایی از حافظه مداری به عمل گرایی بوجود می آیند .
چنانچه مشاهده می شود، اهداف تأسیس و استقرار آموزشگاه های فنی و حرفه ای بسیار اصولی و تا حدّی آرمانی تدوین شده، امّا به دلیل فرار و گریز. بخش عمده ای از دانشآموزان از آموزش های صرف نظری و عدم کارآیی و ثمربخش آن در سطوح مدارج متوسطه و اخذ دیپلم و شرط حداقل ورود به دانشگاه ها و اخذ گواهینامه کارشناسی و کاردانی برای نظام نظری، اقبال عمومی از این مراکز و آموشگاه ها در هر شهر و استانی که تأسیس شده قابل ملاحظه بوده است.
1 . 3 ) فرآیند و نظام تأسیس این اموزشگاه ها بر 5 اصل استوار است :
1 ) اصل نیاز سنجی : یعنی متقاضی رشته های مورد تدسیس به حد کافی وجود داشته باشد.
2 ) اصل تأمینی : نیروها و عوامل تدریسی و امکانات محلی برای رشته مورد نظر وجود داشته باشد.
3 ) اصل تعادل : اگر ظرفیت به اندازه متقاضی وجود و آموزشگاه دیگری لزوماً لازم نباشد.
4 ) مغایرت : رشته هایی که با قانون اساسی و اهداف آموزشی نظام مغایر نباشد.
5 ) صلاحیت : متقاضی خود صلاحیت و توان مدیریتی و تأسیس آن از نظر اخذ مجوزها و دریافت وام و تأمین و شناسایی محل جغرافیایی و رعایت الگوهای آموزشی و بالاخره ثبت نام و اداره واحد آموزشی را داشته باشد.
10 ) هم اکنون در شهرستان ابهر آموزشگاه های متوسطه فنی و حرفه ای دختران و پسران و نیز کاردانش که نوعی دیگر از میان برهای هدایت آموزشی به گرو ه های فنی و حرفه ای است. وجود دارد و حداقل در سه آموزشگاه رازی، دکتر حسابی، کوثر در حدود بیست رشته فعالیت دارند.
2 . 3 ) فرآیند اخذ مجوّز :
متقاضی با علم به علاقه فردی و مشتاق ادارۀ آموزشگاه های فنی با مطالعه و جمع اوری اطلاعات از مدارس و آموزشگاه های مختلف و حتّی رشد جمعیت و میزان ورود به آموزشگاه های متوسطه و مقیسه ورود دانش آموزان به مدارس و آموزشگاه های عادی با آموزشگاه های فنی و حرفه ای و هجوم در ثبت نام و مشکلات محدودیت آموزشگاه های موجود و برآورد اوّلیه در اقبال عمومی از رشته های مورد تقاضا با تهیه طرح تأسیس که نمونه آن برای متقاضیان در ادارات آموزش و پرورش وجود دارد. تکمیل و ضمنپاسخگویی به مفاد درخواست و فرم اوّلیه تقاضای خود را به استحضار ریاست و مدیریت آموزش و پرورش می رساند.
و مدیریت آموزش و پرورش را با واحدهای ذی ربط در میان گذاشته و در یک جلسه اختصاص شرایط و ویژگی های فرد را کاملاً ارزیابی و در صورت عدم رقیب موافقت هیأت را اعلام و با اضافه کردن موافقت ذکر شده طرح را به استان اعلام و منتظر پاسخ می مانند.
در صورت پاسخ مثبت به متقاضی اعلام می کنند که زمین مورد نظر و مساحت لازم برای ساخت و سایر شرایط اجتماعی و اقلیمی را یادآوری و زمانی را برای بازدید از محل به اطلاع متقاضی می رسانند.
فرد متقاضی با حفظ و رعایت همه جوانب اوزشی و فرهنگی و اقلیمی و آبونمان و امکانات شهری اقدام به تهیه زمین مورد نظر با در نظر گرفتن استاندارد و کلاشی و فضای غیرآموزشی نظیر، دفتر، انبار، مالی، آزمایشگاه، کارگاه، سرویس های دستشویی، سرویس های بهداشتی، نماز خانه، آبدار خانه وسالن برگزاری امتحانات و نمایش ها و نیز فضای محوطه حداقل به اندازه دو برابر فضای مسقف نموده و با تهیه نقشه و توپوگرافی در صورت زمین صاف به بازدیدکنندگان ارائه می کند و یا در صورت ارائه و و معرفی ساختمان و بنای آماده حداقل باید برخی از شرایط اولیه مثل فضای کامل کلاسی و راهروهای آزاد و پله های اضطراری در صورت وقوع زلزله و آتش سوزی و غیره و سرویس ها و کارگاه و آموزشگاه و مواد امنیتی از نظر وسایل نقلیه و امنیتی از لحاظ اجتماعی مثل همجوار نبودن با محله های فاسد و مشهود و محوطه آزاد را دارا می باشد.
در صورت تأیید این مراحل گواهی های لازم ساخت و تأسیس توسط ادارات آموزش و پرورش صادر و در ادامه ساخت برای این قبیل مراکز تسهیلات و امتیازاتی از سوی شهرداریها و فرمانداریها و غیره اعمال می شود. که تأیید و موافقت های فوق حتی المقدور برای اخذ وام و رفع استعلامات تملکی از نظر ادارات ثبت و املاک و مسکن و شهرداری، شهرداری ها و اوقاف و خدمات آب و برق و گاز و تلفن و راه و .... بسیار ارزشمند و کمک کننده است.
3 . 3 ) مراحل ساخت :
چون آموزشگاه ها با حمایت های سوبسیتی دولت همراه است. و حمایت های جانبی دیگر نظیر همکاری شهرداری ها و شوراها و همکاری و حمایت فرمانداری ها و همکاری در زمینه های خدماتی نظیر اتصال به شبکه سراسری برق و استفاده از آب شروب و حتی امکانات ارتباطی نظیر تلفن و سایت های ارتباطی مورد وثوق مدیران و مسئولان می باشد و تهیه مصالح ساختمانی با نظارت دفتر مهندسی و فنی موجود در شهر و با پشتیبانی و تایید نوسازی مدارس انجام می شود. لزوم همکاری و مشارکت موسس با این نهادها و ارگانها و دفاتر دقیقاً باید رعایت گردد. و حتی نوع استفاده از مصالح ساختمانی در استفاده از الگوهای اصلاح انرژی و صرفه جویی در آب و برق و گاز و مسائل حرارتی و برودتی تحت عناوین آیین نامه ها و دستورالعمل ها لازم الاجرا است.
در استفاده از رنگ و پله ها و فضای عمومی و درب ها و امکانات امنیتی و تأمینی نکات ضروری الزام آور است. که نهایتاً در یک دعوت عمومی از مسئولین شهری و با خیررسانی جراید محلی آموزشگاه افتتاح می گردد.
و در همان سال تحصیلی با تبلیغات و ارائه اطلاعات لازم نسبت به ثبت نام دانش آموزی و یا متقضیان دیگر اقدام و پس از مهلت ثبت نام با پیش بینی نیروهای متخصص نسبت به دایر نمودن کلاسها و سایر عوامل جهت اداره هر چه کارآمدتر آموزشگاه اقدام می گردد.
4/3 ) مسایل و مسئولیت های حقوقی مدیریت آموزشگاه :
آموزشگاه ها چون وظیفه آموزش و تربیت عوامل و نیروهای انسانی را به عهده دارند. دارای محدودیت ها و مسئولیت های الزام آور چندی هستند که به اهم آنها اشاره می کنیم :
1 ) متقاضیان اسنان بوده و دارای شخصیت و ارزش متعالی فراتر از یک کالای تولیدی و یا خدماتی هستند.
2 ) غیر از ارائه محتوای آموزشی، توجه به سلامت، حرمت و شخصیت و آراء و نظرات و عقاید و افکار آنها کاملاً ضرورت داشته و غیرقابل اجتناب است .
3 ) تصمیمات و امکانات اولیه جهت تأمین وسایل آمد و شد و امکانات ابتدایی و اولیه خدمات فوریتی و بهداشتی و اماکن موقت مطالعه و ابترا جهت و ادای فرایض ضرورت دارد.
4 ) رعیت نکات احترام متقابل در برخورد با متقاضیان و دانش آموزان در حضور در کلاسها و یا پرداخت هزینه ها در صورت غیرانتفاعی بودن، و برخورد با موارد عدم رعایت موازین اخلاقی و تربیتی به شرح و دستورالعمل ها و مقررات رایج ضرورت دارد.
5 ) تشکیل انجمن ها و ستادهای دانش آموزی در برقراری فضای مشارکتی در همه زمینه ها ضروری است.
6 ) احترام به خانواده و اولیاء آنها به عنوان ولی دانش آموزان یک اصل و موثر در کیفیت و کمیت نظام آموزشی است.
7 ) همکاری با واحدهای مختلف اداره آموزش و پرئرش و ارتباط پیوسته و دائمی یک ضرورت است.
8 ) ادای تکلیف و انجام وظیفه متقابل در مقابل حق تکلیف بین مدیر و عوامل و دانش آموزان همانند یک نیاز اجتماعی باید سرلوحه اقدامات روزمره باشد.
9 ) نصب صندوق پیشنهادات و ارزیابی عملکرد ماهانه از روند اجرایی توسط همکاران و دانش آموزان تحت عنوان بازخورد صورتجلسات و توجه به نواقص و کاستی های منعکس شده یم اقدام اصلاحی و بهبود بخش و پرثمر است.
10 ) و بالاخره همسویی با نظام و فلسفه اجتماعی در برگزاری ایام الله و مناسبات تقویمی و نیازهای اجتماعی و عمومی و شرکت دادن فعال دانش آموزان در مشارکت های عمومی و ملی و متناسب ساختن هدف های رفتاری و آموزشگاهی با اهداف ملی و چشم اندازهای دراز مدت سیاست های دولتی و ملی از مقتضیات و لوازمات توفیقی یک نظام آموزشی موفق و پویا است.
و اینکه خود مدیر از لحاظ حقوقی دارای اراده و تصمیم گیری و قدرت اجرایی مافوق از همکاران که به این مهم دست یافته است.
و لزوم احترام و همکاری با مدیر به عنوان هرم قدرت اجرایی و هدایتی برنامه ها و خط مشی ها و ایجاد وفاق و اتحاد درونی بین روابط عوامل و دانش آموزان با اهداف و سیاست ها وکارکردهای درونی نظام آموزشی که در عایدی و نتیجه و محصول این فرآیند برآیندی از شوق و سازندگی و تدابیر و یادگیری و رشد و ترقی و نیل به آرمان ها و آرزوها و خلاقیت ها و آموزش و روابط گرم و صمیمی اعضاء و عناصر و اجزا را در قالب مفهومی به نام آموزش و پرورش فنی و حرفه ای بازخورد می نماید.
گفتار 4 :
توانایی برنامه ریزی و نظارت بر اجرای برنامه ها ؛
1 . 4 ) دوره های اجرائی قابل اجرا در آموزشگاه ؛
2 . 4 ) اصول تشخیص و انتخاب کار در آموزشی آموزشگاه ؛
3 . 4 ) فرآیند برنامه ریزی آموزشی استاندا
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه13
فهرست مطالب
به این ترتیب 2 نکته مشخص می شود که :
الف – حیطه های شناختی :
ب – حیطه ای مهارتی وکاربردی
پیشگفتار
روند رو به رشد علوم و تکنولوژی تغییرات عمده ای را در فرایند زندگی انسانها به وجود آورده است . این تغییرات وظایف و مسئولیت های جدیدی را برای انسانها ایجاد نموده است که رعایت هر یک از آنها به سازگاری بیشتر آنها در قبال این تغییرات می انجامد به عبارت دیگر می توان گفت که با بروز تحولات در علوم و محیط انسانها نیز می بایست تغییراتی را در خود ایجاد کنند تا بهتر بتوانند با مولفه های جدید موثر در زندگی سازگاری پیدا کند .
علاوه بر آن گذشته از تاثیر پیشرفت های علمی در زندگی انسانها بعضی از موقعیت های دیگر نیز می تواند به صورت طبیعی و یا بر اساس موقعیت های خاص فردی در روند زندگی تاثیر داشته باشد و نیاز به آمادگی وداشتن مهارت است .
مریم نعمتی عبدل آبادی
مقدمه
مهارت عبارت است از مجموعه توانائیهای که فرد را قادر می سازد تا در طول زندگی در جهت ارتباط با خدا ورسیدن به کمال و ارتقاء و سازگاری با خود و دیگران و محیط کام بردارد بطوری که منجر به بهبودی کیفیت زندگی او شود .
البته در این راستا لازم است که جغرافیا را تعریف کنم که عبارت است از « روابط متقابل انسان و محیط » به منظور بهینه سازی زندگی و یا به تعبیر کرسی نیوز : جغرافیا عبارت است از « رابطه متقابل بین محیط و انسان » که دارای چشم انداز های دیگری است و می توان اینچنین هم تعریف کرد که « جغرافیا ارتباط بین محیط ، انسان و زمان » است و یا اینکه « جغرافیا رابطه بین انسان محیط ، مدیریت و تکنولوژی است » اما اصل موضوع این است که محیط به عنوان یک بستر و پدیده و انسان نیز
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه18
فهرست مطالب
مهارتهای زندگی چیست ؟
مهارت اول: خود آگاهی
مهارت نه گفتن :
در دیدگاه اسلام انسان موجودی اجتماعی است که درسایه ایمان به خداوند متعال و عمل به تعالیم انسان ساز اسلام ( عمل صالح ) در تعامل اجتماعی با افراد جامعه مسیر سعادت و کمال را طی می نماید.
دنیای امروز با همه پیچیدگی های خود ، انسان ها را یرای رسیدن به تعالی ، نیازمند شناخت خود و آگاهی های به روز جامعه نموده است . این آگاهی ها در واقع زیربنای دستیابی به مهارت های زندگی است .
سر آغز همه آگاهی ها ، شناخت خود است که زیر بنای شناخت خداوند متعال و ایمان به اوست .