نوع فایل: word
قابل ویرایش 165 صفحه
مقدمه:
سپاس و ستایش ایزد منان را، که همه کس و همه چیز را، مالک اوست و هر آنچه از ناحیه عنایت او بر هستی جاری گشته، اماناتی است که باید، حافظ و امین بر آنها بود.
هنگام عرضة امانت حضرت باری- تعالی – خطاب به جمیع خلایق فرمود:
«إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمانَةَ عَلیَ السَّمواتِ و الْأَرْضِ وَالْجِبَالِ فَأَبَیْنَ أنْ یَحْمِلْنَها و أشْفَقْنَ مِنْها…»
پس از عرض امانت، همگان از جهت خوف از پذیرش آن ناتوان ماندند، چرا که حمل آن تنها سزاوار انسان بود: «وَحَمَلَهَا الاْنسان…»
و این شانه‌های انسان بود که بار امانت را حمل کرد؛ او که ناز پروردة درگاه الهی بود، آن زمانیکه به قدرت لایزال الهی از عدم به وجود آمد، طنین قدسی ندا در داد « فَتَبارَکَ اللهُ أَحْسَنَ الخَالِقین»
خلق شده در زیباترین صورت ها: «وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الاْنسانَ فِی أَحْسَنِ تَقْویمٍ»
و جان گرفته از نفخه ملکوتی : «وَ نَفَخَ فِیه مِنْ رُّوحِه»
ملائک صف به صف بر آستانش به حضور آمدند و نور مطلق مهر «إِنّی جاعلٌ فِی الأرْضِ خَلیفه»
بر پیشانی‌اش نهاد، و در محضر آموزگار هستی علم اسماء آموخت: « وَعَلَّمَ ءآدَم الأسْمَاء کُلَّهَا»
و ملائک را برآن اسماء مطلع ساخت؛ و عرشیان و قدسیان به فرمان حضرتش به پیشگاه انسان به سجده افتادند:
«وَ إذْ قُلْنَا لِلْمَلائِکَة اسْجدُوا لآدم…» و کریم او را به کرامت خویش نوازش داد: «وَ لَقَدْ کَرَمْنَا بنی ءَآدم…. »
به پاس این الطاف الهی، آن هنگام که عرض امانت بر خلایق کردند، بار امانت به دوش کشید که «نظر وی برعرض حق بود نه بر امانت، لذت عرض، ثقل امانت را فراموش گردانید، لاجرم لطف ربانی به زبان عنایت فرمود: « که برداشتن از تو و نگاهداشتن از من، چون توبه طوع بار مرا برداشتی من هم از میان همه تو را برداشتم.»
رضای حضرت دوست تنها بر حمل امانت استوار نشد، بلکه امر بر ادای آن به سوی اهلش نمود و خطاب آمد:
«إِنَّ الله یَأْمُرُکُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَماناتِ الی أَهلِهَا…»
و آنان که به درجة ایمان کامل رسیده اند و مصلین حقیقی هستند، هم بر حمل امانت و هم بر ادای آن فائق آمدند و لذا به آنان گفته شد:
«قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤمِنُونَ … وَ الذَّینَ هُمْ لِأمانَاتِهِمْ وَ عَهْدِهِمْ راعُونَ».
«إلاَّ الْمُصَلّینَ… وَالَّذینَ هُمْ لأمَانَاتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ راعون»
و اما سر نهفته در آیات امانت این است که، حضرت باری- تعالی- سخن از عرضة امانت، ادای امانات و رعایت امانات نموده ولی امانت خاصی را نام نبرده و شاید از همین جاست که گفته‌اند: «امانت مفهومی گسترده و وسیع دارد.» و مفسران و اندیشمندان علوم اسلامی به استناد روایات پیامبر اکرم- صلی الله علیه و آله- و ائمه – علیهم السلام- و صحابه برای مفهوم وسیع امانت مصادیق بیشماری را ذکر کرده‌اند، البته در برخی از وجوه امانت میان مفسران اهل سنت و شیعه اشتراک وجود دارد و در برخی تعابیر همچون- امانت امامت و ولایت- میان مفسران فریقین اختلاف نظر دیده می‌شود، و مادر این پژوهش به بررسی نقاط اشتراک و اختلاف مفسران اهل سنت و شیعه درتفسیر امانت می‌پردازیم.
همچنانکه در فصل پیش گذشت، مفسران از وجوه و تعابیر امانت یاد کرده‌اند و بیشترین توجه را در آن مورد مبذول داشتند؛ در احادیث و روایات تأکید و توجه خاصی بر مساله ادای امانت و پرداخت آن می‌باشد؛ که این اهتمام در روایات و احادیث صادره ذیل امانت، قابل شهود است و مورد توجه هر دو گروه شیعه و اهل سنت بوده، و روایات عدیده ای را در این زمینه استخراج کرده‌اند، که در این فصل بدانها پرداخته می‌شود.
در ارزش امانت همین بس که «بهشت را به چهارچیز زینت داده‌اند، که یکی از آنها امانت است.»
و آن هنگام که شفاعت کنندگان را نام بردند، امانت را نیز «شافع قیامت» خواندند.
ولی با وجود اهمیت فراوان به فضیلت امانتداری، بی‌توجهی به ادای آن موجب شد که «نخستین چیزی باشد که در دین از دست می‌رود»
و این خبر غیبی از رسول خدا – صلی الله علیه و آله – حاکی از رعایت نکردن این اصل مهم می‌باشد.
فهرست مطالب:
مقدمه
کلیات طرح تحقیق
1 بیان مسأله
1 اهمیت مسأله
1 سوأل تحقیق
1 فرضیه
1 حدود مسأله
1 محدودیت مسأله
1 کلید واژه ها
7. 1 امامت
7. 1 امانت
7. 1 امین
7. 1 خیانت
7. 1 عهد
7. 1 میثاق
7. 1 ودیعه
7. 1 ولایت
فصل اول : کلیاتی در زمینة آیات امانت در قرآن
2 آیة عرض امانت
1. 2 معنای عرض امانت
1. 2 معنای اباء و امتناع از پذیرش امانت
1. 2 معنای حمل امانت
1. 2 مراد از انسان حامل امانت کیست؟
1. 2 معنای ظلوم وجهول
1. 2 نتیجة قبول امانت
2 آیة امانات
2. 2 شأن نزول مشهور آیه
2. 2 مقدم نمودن اداء امانات بر عدالت
2. 2 مفهوم عام امانات
2. 2 اقسام امانات
2. 2 مخاطب در آیه چه کسانی هستند؟!
2 آیة منع از خیانت درا مانات
2 امانتداران
4. 2 پیامبران امین
4. 2 فرشتة امین
4. 2 کارگزاران امین
4. 2 مؤمنان و نمازگزاران امانتدار
فصل دوم : بررسی مقایسه‌ای دیدگاه‌های مفسران شیعی و اهل سنت در تفسیر امانت
3 اتصاف به اسماء حسنی
3 اختیار و اراده
3 استعداد
3 اسرار
3 اصل ادای امانت
3 اعضاء و جوارح
3 اوامر و نواهی
3 اهل و خانواده
3 ایمان
3 اوصاف پیامبر آخر الزمان - صلوات الله علیه و آله
3 تسلیم در برابر پیامبر - صلی الله علیه و آله و سلم-
3 تسلیم اسماء
3 تعهد و قبول مسئولیت
3 تکلیف
3 توحید
3 حدود و شرع
3 دلائل خداشناسی
3 دلایل و عجایب صنع
3 دین و شریعت
3 روح
3 زن
3 شغل و منصب
3 طاعت
3 عقل
3 علم
3 عهد و پیمان
3 فرایض
3 فیض الهی
3 قرآن
3 لا اله الا الله
3 لطیفه سیال انسانی
3 محبت و عشق
3 معرفت
3 نماز، روزه غسل حج، جهاد، زکات
3 وجود و هستی
3 ودایع و امانات مردم
3 وظایف و واجبات دین
3 وفاء به عهود
3 ولایت الهیه، امامت و ولایت ائمه - علیهم السلام-
فصل سوم : اهمیت امانتداری در روایات و احادیث
4 رعایت اصل ادای امانت تحت هر شرایطی
4 رابطة میان امانت و ایمان
4 آثار امانتداری
4 آثار بی توجهی به ادای امانت
4 امانتداری میزانی برای سنجش افراد
فصل چهارم: نتیجه گیری
منابع
منابع و مأخذ:
1- قرآن کریم ترجمه ناصر مکارم شیرازی.
2- دشتی، محمد، ترجمة نهج البلاغه، قم، نشر مشرقین، 1379.
کتب لغت شیعه
3- پادشاه، محمد، فرهنگ جامع فارسی (آنندراج)، تهران، انتشارات کتابفروشی خیام، 1363 ش.
4- راغب اصفهانی، مفردات الفاظ قرآن، ترجمه غلامرضا خسروی، تهران، انتشارات مرتضوی، 1375 ش.
5- سجادی، سید جعفر، فرهنگ معارف اسلامی، تهران، 1362ش.
6- سیاح، احمد، لغت نامه ( فرهنگ سیاح)، تهران، نشر اسلام،
7- شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن براساس تفسیر نمونه، انتشارات آستان قدس رضوی، 1377ش.
8- صفی پور، عبدالرحیم بن عبدالکریم، فرهنگ عربی- فارسی (منتهی الادب فی لغة العرب)، انتشارات کتابخانه سنایی.
9- عمید، حسن، فرهنگ عمید، تهران، انتشارات امیرکبیر، 1375ش.
10- قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، تهران، دارالکتب السلامیه، 1371ش.
11- قریب، محمد، تبیین اللغات لتبیان الآیات (فرهنگ لغات قرآن) تهران، انتشارات بنیاد، 1366ش.
12-محقق، محمد باقر، دائره الفرائد در فرهنگ قرآن، تهران، انتشارات بعثت.
13- مختاری، محمدحسین، فرهنگ اصطلاحات حقوقی، تهران، انجمن قلم ایران، 1377 ش.
14- معین، محمد، فرهنگ فارسی(معین)، تهران، انتشارات امیرکبیر، 1385ش.
15- نفیسی، علی اکبر، فرهنگ نفیسی (ناظم الاطباء) تهران، کتابفروشی خیام، 1343ش.
16- نوربخش، جواد، فرهنگ اصطلاحات تصوف، انتشارات یلدا قلم، 1379ق.
کتب لغت اهل سنت
1- ابن فارس، احمد بن فارس بن زکریا، معجم مقاییس اللغه؛ بیروت، منشورات دارالکتب العلمیه، ق 1420
2- ابن منظور، ابی الفضل جمال الدین محمد بن مکرم، بیروت، انتشارات دار احیاء التراث العربی.
3- تفلیسی، ابوالفضل جیش بن ابراهیم، وجوه قرآن، ترجمة مهدی محقق، تهران، نشر بنیاد.
4- الحیری النیشابوری، ابوعبدالرحمن اسماعیل بن احمد، وجوه القرآن، تحقیق نجف عرشی، مشهد،نشر مجمع البحوث الاسلامیه، 1422ق.
5- دامغانی، حسین بن محمد، وجوه و النظائر الالفاظ الکتاب الله العزیز، قاهره، وزارت اوقاف.
6- الفراهیدی، ابوعبدالرحمن الخلیل بن احمد، کتاب العین، انتشارات دارالهجره، 1420ق.
کتب تفسیری شیعه
1- الأزدی السلمی، عبدالرحمن محمد بن حسین بن موسی، تفسیر السلمی و هو حقائق التفسیر، بیروت، منشورات دارالکتب العلمیه، 1421ق.
2- اصفهانی، نصرت، مخزن العرفان در علوم قرآن، تهران، نهضت زنان مسلمان،1361.
3- بی آزار شیرازی، عبدالکریم، حجتی، محمد باقر، تأویل قرآن به قرآن (تفسیر کاشف)، تهران، نشر فرهنگ اسلامی، 1372ش
4- التبریزی، سید محمد، التفسیر الوجیز به تحقیق شیخ مالک المحمودی، انتشارات، موسسه الامام الامنتظر 1418 ق.
5- ثقفی تهرانی، میرزا محمد، روان جاوید، تهران، انتشارات برهان.
6- الجرجانی، ابوالمحاسن الحسین بن الحسین، گازر( جلاء الاذهان و جلاء الاحزان) به تصحیح و تعلیق میر جمال الدین حسینی ارموی، بی جا، بی تا.
7- جوادی آملی، عبدالله ، تسنیم ( تفسیر قرآن کریم)، تنظیم احمد قدسی، قم، نشر اسراء،1382ش.
8- جوادی آملی، عبدالله، تفسیر موضوعی قرآن کریم، قم، نشر اسراء ، 1382ش.
9- الجویباری، یعسوب الدین رستگار، البصائر، قم، بی تا، 1362ش.
10- الحائری الطهرانی، میرسید علی، مقتنیات الدرر، تهران، نشر، شیخ محمد الآخوندی، 1377ش.
11- حسنی واعظ، ابوالمکارم محمود بن ابی المکارم، دقائق التأویل و حقائق التنزیل، پژوهش جویا جهانبخش تهران، نشر میراث مکتوب، 1381ش.
12- الحسینی شاه عبدالعظیمی، حسین بن احمد، اثنی عشری، تهران، انتشارات میقات، 1364ش.
13- الحسینی شیرازی، سید محمد، تقریب القرآن الی الذهان، بیروت ، انتشارات، موسسه الوفاء، 1400ق.
14- الحسینی الهمرانی، سید محمد، انوار درخشان در تفسیر قرآن، تهران، نشر کتابفروشی لطفی.
15- الخزاعی النیشابوری، حسین بن علی بن محمد بن احمد(ابوالفتوح رازی)، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، تصحیح محمد جعفر باحقی و محمد مهدی ناصح، مشهد، نشر پژوهش های اسلامی، 1365.
16- خمینی، سید روح الله، تفسیر و شواهد قرآنی در آثار حضرت امام خمینی (ره)، تهران، نشر موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، 1382ش.
17- رضاخانی، محمد، ریاضی، حشمت الله، ترجمه تفسیر بیان السعاده فی مقامات العباده، تهران، نشر سر الاسرار، 1380ش.
18- السبزواری، محمد، الجدید فی تفسیر القرآن المجید، بیروت، دار التعارف المطبوعات، 1402ق.
19- شبر، سید عبدالله، الجوهر الثمین فی تفسیر الکتاب المبین، کویت، منشورات مکتبه الالفین،1401ق.
20- الشریف، بهاء الدین محمدبن شیخ علی، تفسیر شریف لاهیجی ، تصحیح ابراهیم آیتی، انتشارات علمی، 1363ش.
21- صادقی، محمد، الفرقان، تهران، نشر فرهنگ اسلامی.
22- الطبرسی، ابوعلی الفضل بن الحسن طبرسی، مجمع البیان، به ترجمة محمد رازی، تهران، نشر فراهانی،1360 ش.
23- الطبرسی، محمد حسن، ترجمة تفسیر جوامع الجامع، ترجمه احمد امیری شادمهری، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، 1377
24- الطوسی، ابی جعفر محمد بن الحسن، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربی
25- طیب، عبدالحسین، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، اصفهان، بی تا.
26- عاملی، ابراهیم، تفسیر عاملی، تصحیح علی اکبرغفاری، طهران، نشر کتابفروشی صدوق، 1401.
27- العلوی الحسینی الموسوی، محمد کریم نجل الجاج میرجعفر، تفسیر القرآن کشف الحقائق، عن نکت الایات و الدقایق ترجمه حاج عبدالمجید صادق نوبری، بی جا، بی تا.
28- فضل الله ، سید محمد حسین، من وحی القرآن، بیروت، نشر دارالملاک، 1419ق.
29- قرائتی ، محسن، تفسیر نور، قم ، نشر موسسه در راه حق ،1376ش.
30- قرشی، سید علی اکبر ، احسن الحدیث، تهران، نشر بعثت.
31- القمی، ابی الحسن علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، تصحیح سید طیب موسوی جزائری، بی جا ، منشورات مکتبه الهدی، 1387 ق.
32- کاشانی ، فتح الله ، منهج الصادقین فی الزام المخالفین، تصحیح میرزا ابوالحسن شعرانی، بی جا ، نشر کتابفروشی اسلامیه، 1347
33- کاشفی، کمال الدین حسین، مواهب علیه (تفسیر حسینی)، تصحیح سید محمد رضا جلالی نائینی، بی جا ، بی تا
34- الکوفی، فرات ابراهیم بن فرات، تفسیر فرات الکوفی، قم، منشورات مکتبه الداوری.
35- مدرسی، سید محمدتقی، تفسیر هدایت، ترجمة عبدالمحمد آیتی و احمد آرام، نشر آستان قدس رضوی، 1378 ش.
36- مغنیه، محمدجواد، الکاشف، بیروت، دارالعلم للملایین، 1968 م.
37- مکارم شیرازی، ناصر، نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1374 ش.
38- الموسوی السبزواری، عبدالاعلی، مواهب الرحمن فی تفسیر القرآن، بی جا، نشر دفتر آیت الله سبزواری، 1418 ق.
39- نعمت اللهی، میرزا حسن، (صفی علیشاه)، تفسیر صفی، بی جا، بی تا.
کتب تفسیری اهل سنت:
1- ابن عجیبه، ابی العباس احمد بن محمد، البحرالمدید فی تفسیر القرآن المجید، تحقیق احمد عبدالله القریشی، قاهره، بی تا، 1419 ق.
2- ابن عربی، محی الدین، تفسیر القرآن الکریم، تحقیق دکتر مصطفی غالب، تهران، انتشارات ناصرخسرو، 1978 م.
3- ابن کثیر، عمادالدین ابی الفداه اسماعیل، تفسیر مختصر ابن کثیر، بیروت، دارالفکر، 1417 هـ. ق.
4- الاندلسی، ابی محمد عبدالحق بن عطیه، المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز (تفسیر ابن عطیه)، تحقیق عبدالله بن ابراهیم الانصاری، قطر، دارالعلوم، 1407 ق.
5- الاندلسی، محمدبن یوسف (ابی حیان)، البحر المحیط، تحقیق شیخ عادل، بیروت، دارالکتب العلیمه، 1413 ق. الانصاری القرطبی، ابی عبدالله محمدبن احمد، الجامع لاحکام القرآن، دارالکتب المصریه، 1364 ق.
6- آلوسی، ابی الفضل شهاب الدین سید محمود، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم و سبع المثانی، تهران، نشر جهان.
7- البغدادی، علاء الدین علی بن محمد بن ابراهیم، الخازن (لباب التأویل فی معانی التنزیل)، بی جا، ناشر، مکتبه مصطفی البابی الحلبی.
8- التمیمی الکبری الرازی الشافعی، فخرالدین محمدبن عمربن الحسین بن علی، تفسیر الکبیر (مفاتیح الغیب)، بیروت، منشورات داراحیاء التراث العربی.
9- الثعالبی، عبدالرحمن، الجواهر الحسان فی تفسیر القرآن، حققه ابومحمد الادریس الحسنی، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1416 ق.
10- الثعلبی، ابواسحاق احمد، الکشف و البیان (تفسیر الثعلبی)، تحقیق ابی محمد بن عاشور، بیروت، داراحیاء التراث العربیه، 1422 ق.
11- حجازی، محمدمحمود، التفسیر الواضح، مصر، دارالکتاب العربی.
12- حق البروسوی، اسماعیل، روح البیان، طهران، نشر مکتبه الجعفری التبریزی.
13- دیوبندی، محمودحسن، تفسیر کابلی، ترجمة هیئتی از علمای افغانستان، تهران، نشر احسان، 1375 ش.
14- رشید رضا، محمد، تفسیر المنار، بی جا، بی تا، 1328.
15- الزحیلی، وهبه، المنیر (در عقیده و احکام و برنامة زندگی)، ترجمه عبدالله خاموش هروی، خراسان، نشر شیخ الاسلام، 1382 ش.
16- الزمخشری، جارالله محمدبن عمر، کشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الاقاویل فی وجوه التأویل، بیروت، دارالکتب العربی.
17- السعدی، عبدالرحمن بن ناصر، تیسیر الکریم الرحمن فی تفسیر کلام المنان، بی جا، بی تا، 1375.
18- السمرقندی، نصربن محمدبن احمد ابواللیث، تفسیر السمرقندی (بحرالعلوم)، تحقیق الدکتر محمود مطرحی، بیروت، دارالفکر، 1418 هـ . ق.
19- سید قطب، فی ضلال القرآن، بیروت، دارالاحیاء التراث العربی، 1386 ق.
20- السیوطی، جلال الدین، الدرالمنثور فی التفسیر بالمأثور، بیروت، دارالمعرفه.
21- الشعراوی، محمد متولی، تفسیر الشعراوی، بی جا، نشر اخبار الیوم، 1991 م.
22- الشوکانی الیمانی الصنعانی، محمدبن علی بن محمد، فتح القدیر الجامع فنی الروایت و الدرایت من علم التفسیر، بی جا، بی تا.
23- الشیرازی البیضاوی، ناصرالدین ابی سعید عبدالله بن عمربن محمد، تفسیر البیضاوی، بیروت، موسسة الاعلمی المطبوعات، 1410 ق.
24- صابونی، محمدعلی، صفوة التفاسیر، تهران، نشر دار احسان.
25- الطبری، ابی جعفر محمدبن جریر، الجامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دارالمعرف، 1400 ق.
26- عتیق نیشابوری، ابوبکر، تفسیر سورآبادی، به تصحیح علی اکبر سعیدی سیرجانی، نشر فرهنگ نو، 1380 ش.
27- عثمانی دیونیری، محمد شفیع، معارف القرآن، ترجمه محمدیوسف حسین پور، انتشارات شیخ الاسلام، احمد جام، 1380 ش.
28- العجیلی الشافعی، سلیمان بن عمر، الفتوحات الالهیه، بیروت، دارالاحیاء التراث العربی.
29- العمادی، ابی السعود محمدبن محمد، تفسیر ابی السعود (ارشاد العقل السلیم الی مزایا القرآن الکریم) بیروت، داراحیاء التراث العربی.
30- غزالی، محمد، گامی به سوی تفسیر موضوعی سوره های قرآن کریم، ترجمة علی اصغر محمدی، تهران، نشر فرهنگ اسلامی، 1377 ش.
31- القاسمی، محمد جلال الدین، تفسیر القاسمی (محاسن التأویل)، بیروت، دارالاحیاء التراث العربیه، 1415 هـ . ق.
32- القشیری النیشابوری الشافعی، ابی القاسم عبدالکریم بن هوازن بن عبدالملک، تفسیر القشیری (لطائف الإشارات) بیروت، دارالکتب العلمیه، 1420 ق.
33- القنوجی البخاری، ابی الطیب صدیق بن حسن، تفسیر فتح البیان، بی جا، بی تا.
34- المحلی، جلال الدین محمدبن احمد- السیوطی، جلال الدین عبدالرحمن بن ابی بکر، تفسیر الجلالین، بیروت، نورالمطبوعات، 1412 ق.
35- مقاتل بن سلیمان، تفسیر مقاتل بن سلیمان، تحقیق عبدالله محمود شحاقه، بیروت، داراحیاء التراث العربی، 1423 ق.
36- المراغی، مصطفی، تفسیر المراغی، بیروت، دارالفکر.
37- المیبدی، ابوالفضل رشیدالدین، کشف الاسرار و عدة الابرار (تفسیر خواجه عبدالله انصاری)، به اهتمام علی اصغر حکمت، تهران، نشر امیرکبیر، 1361 ش.
38- هرری شافعی، امین، حدائق الروح و الریحان فی روابی علوم القرآن، بی جا، دارطوق النجاه، 1421 ق.
کتب حدیثی شیعه
1- ابن شهر آشوب، محمدبن علی، المناقب، قم، انتشارات علامه.
2- احسانبخش، صادق، آثار الصادقین، نشر صادقین، 1374.
3- پاینده، ابوالقاسم، نهج الفصاحه (مجموعه کلمات قصار حضرت رسول اکرم (ص))، انتشارات جاویدان.
4- تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد، شرح غررالحکم و دررالکلم، ترجمه جمال الدین محمد خوانساری، تصحیح میرجلال الدین حسینی محدث، تهران، چاپ و انتشارات دانشگاه تهران، 1360.
5- صدوق، محمدبن علی، أمالی، ترجمه محمدباقر کمره ای، تهران، انتشارات کتابخانه اسلامیه، 1362ش.
6- صدوق، محمدبن علی، معانی الاخبار، به تصحیح علی اکبر غفاری، قم، انتشارات جماعت المدرسین فی الحوزه العلمیه، 1361 ش.
7- صدوق، محمدبن علی، عیون اخبار الرضا، ترجمه حمیدرضا مستفید، علی اکبر غفاری، تهران، صدوق، 1372 ش.
8- الصفار القمی، محمدبن الحسن بن فروخ، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد (ص)- صححه، میرزا محسن کوچه باغی.
9- التبریزی، قم، انتشارات مکتبه آیت الله المرعشی النجفی، 1404 ق.
10- طبرسی، ابوالفضل علی، مشکاة الانوار فی غرر الاخبار، ترجمه سید عبدالحسین رضایی نیشابوری، انتشارات طوس، 1364.
11- الطوسی، محمدبن الحسن، تهذیب الاحکام (فی شرح المقنعه الشیخ المفید)، حققه سید حسن الموسوی الخراسانی، تهران، دارالکتب الاسلامیه.
12- غفاری زندرانی، نظام الدین احمد، شرح و ترجمه احتجاج طبرسی، تصحیح پاکتچی، تهران، انتشارات مرتضوی.
13- فرید، مرتضی، الحدیث، نشر فرهنگ اسلامی، 1374 ش.
14- کلینی، محمدبن یعقوب، اصول کافی، ترجمه محمدباقر کمره ای، تهران، انتشارات اسوه، 1370 ش.
15- مجلسی ، محمد باقر، بحارالانوار، تهران، دارالکتب الاسلامیه
16- النعمانی، محمد بن ابراهیم، کتاب الغیبه، تحقیق علی اکبر غفاری، تهران، مکتبه الصدوق.
17- النوری، میرزا حسین، مستدرک الوسایل، تهران ، منشورات المکتبه الاسلامیه، 1383، ش 203.
کتب حدیثی اهل سنت:
1- ابن حنبل، احمد، مسند، بیروت، مکتب اسلامی
2- ابن ماجه، محمد بن یزید، سنن، بیروت، دارالاحیاء الکتب العلمیه، 1383 هـق.
3- بخاری، محمد بن اسماعیل، بیروت، المکتبه العصریه، 1420ق.
4- البیهقی، حافظ ابی بکر احمد بن الحسین، السنن الصغری، بیروت، دارالجیل، 1415ق.
5- القصری، ابی محمد عبدالجلیل بن موسی بن عبدالجلیل، شعب الایمان، تحقیق ایمن صالح شعبان، قاهره، دارالحدیث، 1417 ق.
6- الهندی، علاء الدین علی المتقی بن حسام الدین، کنزالعمال فی سنن الاقوال و الافعال، بیروت، نشر الرساله، 1405ق
سایر منابع
1- آملی، سید حیدر، جلوة دلدار (ترجمه جامع الاسرار و منبع الانوار) ترجمه: سید یوسف ابراهیمیان آملی تهران، نشر رسانش؛ 1381ش.
2- تجلیل، ابوطالب، ارزش‌ها و ضد ارزش‌ها در قرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1366ش.
3- جوادی آملی، عبدالله، اخلاق کارگزاران در حکومت اسلامی، تهران، مرکز آموزش مدیریت دولتی، 1364ش.
4- جوادی آملی، عبدالله، ادب فنای مقربان، قم، اسراء، 1382ش.
5- حافظ، شمس الدین محمد، دیوان حافظ به تصحیح بهاء الدین خرمشاهی، تهران، نشر نیلوفر، 1374ش.
6- حجتی، محمد باقر، اسباب النزول، تهران، وزارت ارشاد اسلامی، 1365ش.
7- حسکانی، حاکم، شواهد التنزیل، ترجمه احمد روحانی، قم، دارالهدی، 1380ش.
8- حق شناس، حسین، توشه( 500 نکته آموزنده از قرآن کریم)، قم، شاکر، 1383ش.
9- دوانی، میرداماد، الرسائل المختاره به اهتمام سید احمد تویسرکانی، اصفهان، نشرکتابخانه عمومی امیرالمومنین علی(ع).
10- رشید پور، عبدالمجید، تربیت از دیدگاه وحی، قم، نشر موسسه دین و دانش، 1364ش.
11- زمانی، کریم، شرح جامع مثنوی معنوی، تهران، نشر اطلاعات، 1377ش.
12- سامانی، عمان، گنجینه الاسرار، چهارمحال بختیاری، نشر عمان سلمانی، 1372ش.
13- سعدی، مصلح الدین، تعلیمات سعدی ( نسخه محمد علی فروغی)، تهران، نشر راستین، 1377ش.
1
پروژه امانت های الهی در قرآن. doc
