دانلود مقاله کامل درباره شهرشناسی شهرستان سیرجان

اختصاصی از فی گوو دانلود مقاله کامل درباره شهرشناسی شهرستان سیرجان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل: Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه :84

بخشی از متن مقاله

چکیده:

شهرستان سیرجان در قسمت جنوب غربی استان کرمان واقع شده و از شمال به رفسنجان و شهربابک از جنوب به استان هرمزگان از شرق به شهرستان بافت و بردسیر و از غرب به استان فارس محدود می شود.

سیرجان به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و قرار گیری بر سر راههای ارتباطی کرمان، یزد، بندرعباس و شیراز و نیز وجود زمین های کشاورزی حاصلخیز و منابع معدنی از دیر باز تا کنون پذیرای مهاجران مختلف بوده است که همگی این عوامل در رشد و توسعه شهرستان مؤثر بوده اند.

با توجه به اینکه شهرستان سیرجان در نزدیکی بندر تجاری بندر عباس قرار دارد یک شهر انباری به شمار می رود که منطقه ویژه اقتصادی سیرجان این امر خطیر را بر عهده دارد. با گذشت زمان در این منطقه شرکت ها و واحدهای تولیدی و صنعتی نیز ساخته شد که چون اغلب تولیدات را در سطح وسیعی و برای صادرات انجام می دهند و با توجه به اینکه در جهت وزش باد غالب (شمال غربی- جنوب شرقی) بیشتر آلودگی خود را وارد شهر می کند.

شهرک های صنعتی سیرجان تا اندازه ای در این مقدار آلودگی دخیل هستند. شهرک صنعتی شماره (1) که در جنوب شرقی شهر و ظاهراً در 2 کیلومتری شهر می باشد (با توسعه فیزیکی و افقی شهر امروزه جزئی از شهر به شمار می رود.) در جهت وزش بادی است که از اواسط تیرماه تا اواخر شهریور ماه (جنوب شرقی – شمال غربی) می باشد، اما چون بیشتر واحدهای تولیدی آن کارگاهی و کوچک بوده آلودگی زیادی ندارند.( عباسلو- 79 ص54)

در کل باید گفت شهرستان سیرجان نسبت به شهرهای بزرگ آلودگی چندانی ندارد، اما اگر همین میزان آلودگی و فعالیت واحدهای تولیدی شهر در شهرک های صنعتی و منطقه ویژه اقتصادی کنترل نشود سیرجان هم در اینده ای نه چندان دور به یک شهر آلوده تبدیل می شود.

مقدمه:

آلودگی هوایی که تنفس می کنیم از زمان های گذشته آغاز شده است. هر اندازه جمعیت و صنعت پیشرفت کند مقدار بیشتری از ذرات زغال سنگ و نفت مصرف شده از فضا باقی می ماند و در نتیجه میزان آلودگی هوا به سبب وجود این گونه مواد آلوده کننده جامد و بخار در هوا افزایش می یابد.

در سال های اخیر در همه نقاط جهان نسبت به این موضوع توجه زیادی مبذول می گردد و بیشتر دقت مسئولان امر مستقیماً متوجه منابع آلودگی می شود. لیکن با این حال نتوانسته اند تغییرات کافی در ترکیب جو هوا بدهند. منابع آلودگی بیشتر در هوای طبقه پایین است. محققاً بعضی از منابع فراوان مانند اتومبیل ها، اتوبوس ها و بارکش ها در مجاورت سطح زمین قرار گرفته است.

بیشتر لوله های خارج کننده مواد کارخانه های صنعتی در یک متری سطح زمین واقع شده اند. منابع مهمی که در بالای سطح محل زندگی انسان کشیده می شود، دودکش ها هستند ولی باید بگوییم حتی دودکش های خیلی بلند هم قادر به جلوگیری از ریختن مواد آلوده کننده به سطح زمین نمی باشند.

هر زمانی که سوالی درباره یک منبع اصلی آلودگی پیش می آید بایستی عوامل زیادی در نظر گرفته شود مثاً چه مقدار، از کدام ماده و به چه شکلی در هوا آزاد می شود. در کجا نسبت به اجتماع انسان و حیوان یا نبات آزاد می شود و از چه نوع موادی است، به علاوه در چه موقع و در چه شرایط جوی این مواد آلوده کننده در هوا آزاد شده است. مردم اغلب اوقات اتمسفر را به صورت سطل زباله ای به وسعت بی نهایت تصور می کنند.

در صورتی که واضح است این تصور اشتباه بزرگی است. طبقه مواد زائد را نباید به هیچ عنوان به صورت زباله دان زمین به حساب آورد. مقدار مواد آلوده کننده ای که می توانند به طوری بی خطر در هوا بماند منوط به مشخصات و خصوصیات اتمسفر در موقع آزاد شدن و پس از ان می باشد. در بعضی مواقع مقادیر زیادی دود ممکن است کم خطر باشد. در زمان دیگیری اضافه شدن مواد آلوده کننده بایستی قطعاً در حداقل نگاه داشته شود. برای حصول اطمینان از اینکه آیا آزاد شدن مقادیر زیاد مواد آلوده کننده خطرناک یا بی خطر است بایستی از خواص و مشخصات اتمسفر، وسعت، عمق و عرض و طول منطقه ای که این مواد در آن پخش و منتشر می شود اطلاع حاصل کرد.( مفیدیان -79 ص1)

مسأله آلودگی هوا در کشورهای در حال توسعه حادتر است و این امر بیشتر در شهرهای بزرگ و توسعه یافته آنها دیده می شود. شهرستان سیرجان هم از این مسأله مستثنی نیست.

فصل اول

طرح تحقیق

• بیان موضوع و تشریح ابعاد آن:

امروزه دود ناشی از احتراق ناقص اتومبیل ها و فعالیت های کارخانه ای و مراکز تولیدی و خدماتی کوچک پراکنده در سطح شهرها، آلودگی های بی شمار صوتی، تنفسی و... سامان زندگی شهر نشینی را بر هم زده و انسان ها را بر آن داشته تا نیک تر و معتدل تر به مسئله بنگرند و خود را نجات داده و نسل آتی را از خطرهایی که امروزه برای آنان پیش می آید، مصون بدارند.

از این روست که به تدابیری چون توسعه پایدار، توسعه پایدار انسانی، طرح آسایش سرزمین، طرح کنترل آلودگی و... روی آورده اند.( زارع اشکذری –82 ص1)  

سیرجان یکی از شهرستان های استان کرمان است که در جنوب غربی استان جای گرفته و دارای آب و هوایی خشک می باشد. ( اسدی-85ص17)

شهرستان با توجه به اینکه در مسیر راه ارتباطی جنوب (تهران – بندرعباس) قرار گرفته، مانند هر شهر گذرگاهی دیگری می تواند مراحل توسعه و رشد را طی کند و در حال طی کردن هم می باشد.

با توجه به توسعه فیزیکی و افقی شهر و افزایش جمعیت، استفاده از وسایل نقلیه موتوری و نیاز به صنایع کوچک تولیدی و خدماتی در سطح شهر بیشتر احساس-

می شود که این خود مقدمات آلودگی شهر را در هر مقطع فراهم می کند. به طوری که با توجه به جهت وزش باد غالب که شمال غربی – جنوب شرقی می باشد و با توجه به محل قرار گیری شهرک صنعتی (جنوب شرقی) و منطقه ویژه اقتصادی سیرجان (شمال غربی) که انواع صنایع غذایی – صنعتی را در خود جای داده است می توان گفت که انواع ذرات گرد و غبار ، دود و مواد شیمیایی را وارد هوا می کند.

این طرح پژوهشی تحت عنوان «منابع آلاینده هوای شهر سیرجان با تأکید بر شهرک صنعتی و منطقه ویژه اقتصادی سیرجان» به بیان بررسی این موضوع می پردازد و سعی دارد که در پایان بعد از شناسایی منابع، راهکارهای مناسبی را هم مطرح نماید.

بنابراین مسایل اساسی که در این تحقیق مورد بررسی قرار می گیرند عبارتند از:

1. آیا موقعیت جغرافیایی شهرک صنعتی و منطقه ویژه اقتصادی در آلودگی هوای شهر سیرجان مؤثر است؟
2. ایا جهت باد در الودگی شهر سیر جان موثر است؟
3. آیا سم پاشی باغات منطقه زید آباد در آلودگی شهر مؤثر است؟

• 1- اهداف تحقیق:

-هداف اساسی که این تحقیق دنبال می کند عبارتند از:

- بررسی مواضع آلاینده محیط یک شهر در حال توسعه

-ارائه راهکارهای مناسب جهت سالم سازی محیط زیست شهری و حفظ سلامت ساکنان آن.

- توجه به جنبه های کیفی و کمی صنایع جهت جلوگیری از ورود مواد آلاینده (آلوده) در هوای شهر.

- حفظ محیط زیست شهر – بهبود بخشیدن به ارتباط صنایع و ساکنان شهر که برای بوجود آوردن و سازماندهی یک زندگی سالم شهری لازم و ضروری است.

این تحقیق به دنبال بررسی این موراد می باشد.

3-1 اهمیت و ضرورت تحقیق

در قرن اخیر با پیشرفت هایی که در زمینه ی صنایع و وسایل نقلیه و گسترش آنها در شهرها و بسته شدن فضاهای شهری صورت گرفته، آلودگی مهم ترین مسئله ای است که امروزه در بیشتر محافل و مجامع علمی مطرح است که گاهی اوقات از آن به عنوان معضل یاد می کنند.

اهمیت این موضوع زمانی مشخص می شود که بدانیم شهرها مکانی برای زیستن انسان می بشاد و امروزه با از بین بردن محیط های طبیعی و فضای سبز و افزایش بلوک های ساختمانی و صنعتی در اطراف آنها امکان یک زندگی سالم از انسان ها گرفته شده که این آینده ی بسیار بدی را برای نسل آینده ایجاد می کند.

وضعیت بشر برای آینده نامعلوم خود که در هاله ای از دود و دم اتومبیل ها و کارخانه ها شکل گرفته، جای بسی تأمل دارد.

هم چنین با توجه به این که امروزه با افزایش گازهای گلخانه ای، لایه ازن نازک شده و در پی آن ذوب یخ های قطبی باعث به زیر آب رفتن بعضی از خشکی ها شده است، توجه و مطالعه آلودگی و ارائه راه حل هایی در طی این رابطه اهمیت بیشتری پیدا می کند. خصوصاً اینکه بسیاری از شهرهای کوچک نیز با ورود تکنولوژی به شهرهای آلوده مبدل شده اند. این تحقیق در نظر دارد با برررسی منابع آلودگی هوا به خصوص در شهر سیرجان ، راه حل هایی مناسب را برای حل این معضل مطرح کند.

4-1 پیشینه تحقیق:

آلودگی هوا، یکی از پدیده های زندگی مدرن امروزی و ناشی از پسماندهایی است که در اثر فعالیت های شبانه روزی بشر به وجود می آید.

این پسماندها ناشی از تولید مواد غذائی، صنعتی، کالاهای مختلف و انرژی است. شاید بتوان علل اصلی آلودگی هوا را در احتراق ناقص جستجو کرد که طی آن، بر اثر عدم سوخت رسانی کامل و یا نسبت نامناسب هوا و سوخت، پس از احتراق، موادی نظیر منوکسید کربن، اکسید سولفور، اکسید نیتروژن ، ذرات خاکستر و یا هیدروکربورهایی که سوخته نشده وارد هوا می شوند. از آن جایی که این مواد بروی کل حیات اثر سوء می گذارند به عنوان آلوده کننده هوا از آنها یاد می شود.

آلودگی هوا تنها پدیده قرن حاضر نیست؛ بلکه در سال 1272 میلادی، ادوارد یکم پادشاه انگلیس سعی نمود با وضع قانون منع استفاده از زغال سنگ های نا مرغوب ، هوای دود زده و آلوده شهر لندن را سالم نماید.

در سال 1377 ریچارد سوم و بعد هانری پنجم (22-1314) گام هایی در جهت تنظیم مقدار تی برای نحوه استفاده از زغال سنگ مولد انرژی برداشتند.

اولین مقاله در مورد آلودگی هوا، در سال 1661 میلادی توسط جان اولین به رشته تحریر در آمد و در این مقاله پیشنهادهایی در زمینه چگونگی مبارزه علیه آلودگی

هوا عنوان گردید.( عباسپور -79ص8)   

ل.ر. یابکوک در سال 1970 طی مقاله ای که در ژورنال آلودگی هوا منتشر ساخت پیشنهاد نمود که باید میزان آلودگی در یک ضریب تصحیح ضرب شود تا بتوان اندازه واقعی اثر کل مواد آلوده کننده در محیط را بدست آورد.( عباسپور -79ص82)  

- کتاب مسائل محیط زیست که نویسندگان آن E.KELLER , D.BOTKIN می باشند و در سال 1379 توسط مهندس یونس کریم پور عضو هیئت علمی دانشگاه ارومیه ترجمه شده است این کتاب که در سال 1998 توسط نویسندگانش به رشته تحریر در امده به بررسی علل و پیامدهای لایه ازن ، گرم شدن زمین و الودگی هوا می پردازد و پس راهکارهایی برای بهبود وضع موجود ارائه داده است. ضمن اینکه در پایان استانداردهای هوای سالم، آئین نامه هوای پاک و هزینه کنترل هوا نیز مطرح کرده است.

- محیط زیست انسان و جلوگیری از آلودگی آن عنوان کتابی است از غلامعلی بنان که رد سال 1351 تألیف شده است.

در این کتاب به بررسی آلودگی های هوای تهران ، علت وجودی آن و

راهکارهایی برای حل آن ارائه شده است. مثلاً استفاده از سوخ گاز، آموزش افراد

و مردم در مقاطع مختلف، کنترل وسایل نقلیه و هم چنین اقدامات جنگلداری و مرتعداری در زمینه ثابت نگه داشتن ماسه های روان در مناطق بیابانی (مثل یزد) و کاشت بوته درخت در اطراف شهرها.

- کتاب مهندسی محیط زیست (جلد یک ) که توسط مجید عباس پور در سال 1371 به چاپ رسیده است. فصل اول این کتاب به آلودگی هوا – منابع آلوده کننده – وارونگی هوا – اثرات بارندگی بر الودگی هوا- کنترل آلودگی هوا و در نهایت پیشنهاداتی برای کاهش آلودگی هوا و طراحی سیستم های تهویه صنعتی مطرح می کند.

- کتاب انرژی و محیط زیست که توسط افرادی مثل عبدالرضا کرباسی، نسترن رحیمی، محمد علی عبدلی، بهمن جباریان، رضا صمدی، فرود آذری، دهکردی در سال 72 نوشته شده است.

این کتاب درباره انرژی های محیط زیست و منابع آلوده کننده آن بحث می کند و در کنار دیگر مباحث، بخش هایی از کتاب ه موضوعاتی مثل الودگی هوا ناشی از بخش امنرژی ، منابع الودگی، تولید و حذف آلاینده های هوا، انواع آلاینده ها، جنبه های اقتصادی آلودگی هوا، اثرات آلودگی هوا بر سلامتی انسان اختصاص دارد.

• آلودگی محیط زیست عنوان کتابی است از خانم مینو دبیری که چاپ اول آن در سال 1375، انجام گرفته است. در این کتاب نویسنده به اهمیت محیط زیست و منابع آلوده کننده آن پرداخته است و در گوشه هایی از کتاب به ویژه در دو، سه فصل آن آلودگی هوا را تشریح کرده است. منابع آلوده کننده آن را منعرفی می کند و درباره باران اسیدی و راه های کنترل آلودگی هوا سخن می راند.
• آلودگی محیط زیست عنوان کتاب دیگری است از آقای کامبیز بهرام سلطانی که در سال 1376 به زیر چاپ اول رفته است. نویسنده این کتاب نیز به معرفی آلودگی هوا، منابع آلوده کننده آن راه حل های جلوگیری از آلودگی آن و تأثیری که بر سلامتی انسان ها می گذارد بحث می کند.
• محمد ملکوتیان (1375) از دانشگاه آزاد ایران در پایان نامه کارشناسی ارشد خود بات عنوان «آلودگی هوا» این پیده را بیشتر با تاکید بر خصوصیات شیمیایی توصیف نموده است.
• ذات ا... محسنی (1366) از سازمان هوا شناسی کشور در پایان نامه کارشناسی ارشد خود با عنوان «تأثیر عوامل جوی بر روی آلودگی هوای تهران» به تشریح لایه مرزی ، هوای پایدار و سیستم های جوی حاکم در روزهای اوج آلودگی پرداخته و توضیحاتی نیز در خصوص جزیره گرمایی در شهر تهران ارائه داده است.
• مهناز پروازی (1372) در پایان نامه کارشناسی ارشد خود از دانشگاه آزاد اسلامی با عنوان «آلودگی هوای تهران و اثرات زیستی محیطی» به بررسی روابط متقابل زیست محیطی، هواشناسی و آلودگی پرداخته و نتایج تحلیلی آماری را در ایم خصوص ارائه نموده است.
• اشرف السادات عزیزیان (1375) فارغ التحصیل رشته جغرافیا از دانشگاه تهران در پایان نامه خود تحت عنوان «آلودگی محیط زیست جنوب شهر تهران» به این نتیجه رسیده است که توسعه ناموزون و بی قواره شهر نشینی ، نبود ساختار و اصول صحیحی شهر سازی مخاطرات جدی بر محیط زیست وارد ساخته است.
• رحمان خوش اخلاق و مرتضی شاهی (1381) در تحقیقی تحت عنوان تخمین خسارات وارده به ساکنان شیرراز به دلیل آلودگی هوا در شیراز که همان معکوس کیفیت هوا از دیدگاه محیط زیست می باشد به این نتیجه رسیده است که به طور متوسط هر شهروند شیرازی حاضر است برای جلوگیری از بدتر شدن کیفیت هوا، سالانه 2927 ریال از مالیات هایش هزینه گردد. در حالی که در وضعیت فعلی مبلغ سرانه مصرف شده جهت این هدف 90 ریال است که تنها 30% از مبلغ مورد تمایل واقعی شهروندان است.
• سید محمد زارع اشکذری (1382) در پایان نامه کارشناسی ارشد خود تحت عنوان «بررسی کمی و کیفیف بعضی از آلاینده های هوا و وسایل نقلیه شهری( در شهر یزد و برنامه ریزی شهری )برای کنترل انها» با روشی تجربی، توصیفی و تحلیلی و استفاده از نرم افزارهای رایانه ای به بررسی میزان الودگی وسایل نقلیه شهری در شهر یزد پرداخته است.
• دکتر محمد حسن گنجی (سال 1365) در مقاله ای تحت عنوان «ملاحظاتی درباره آلودگی هوا و باران تهران» که در مجله تحقیقات جغرافیایی تهران به چاپ رسانده است به بررسی آلودگی های هوای شهر تهران پراداخته و برای مبارزه با آن اجرای یک برنامه آموزشی را در دستور کار قرار داده است. این مقاله از دو بخش:

بخش اول مختصری درباره اقلیم شناسی شهری و بخش دوم ملاحظاتی درباره باران 14 ساله تهران و اثر آلودگی هوا در بوجود آمدن آن و مشکلات ناشی از ان می باشد.

و در آخر با نتیجه گرفتن از اینکه همه افراد، درآلودگی هوای شهر تهران سهیم هستند راهکارهایی جهت آموزش افراد برای جلوگیری از آلودگی هوای تهران ارائه می کند.

• «بررسی میزان سرب هوای شهر کرمانشاه در سال (78-77» عنوان پژوهشی است که توسط حاج علی یاربنده و علی الماسی تهیه شده است.
• این تحقیق به منظور اندازه گیری سرب هوای شهر کرمانشاه طی سال های 78-77 صورت گرفت که طی این تحقیق یافته ها نشان داد گرچه برخی از نمونه ها در بعضی فصول غلظت بیش از حد استانداردها 5/1 میکروگرم در متر مکعب هوا داشت ولی میانگین سالیانه و فصلی سرب هوا کمتر از استانداردهای مذکور بود (P<0/0001) در فصل تابستان آلودگی بیشتر از سایر فصول و کمترین میزان الودگی در فصل زمستان مشاهده شد و هم چنین ارتباط آماری معنی داری بین آلودگی سرب هوا با وضعیت ترافیک و شرایط شبانه روزی مشاهده می شود.
• «شبیه سازی مکانیزم پخش گازهای آلوده در محیط و بررسی پارامترهای این پدیده » از دکتر ولی کلانتر چاهوکی که در سال 78 انجام گرفته است.

به منظور آشنایی با نحوه پخش گازهای سمی در اتمسفر یک برنامه جامع کامپیوتری تهیه شده است. مبنای این برنامه بر اساس مدل توده بوده که از مدل های تحلیلی پخش گویی مشتقش ده است. این برنامه در برابر شرایط لحظه ای و غیر دائم اتمسفر کاملاً انعطاف پذیر بوده و قادر است تکیه پارامترهای دینامیک و غیر یکنواخت اتمسفر را مدل نماید. لذا در این برنامه اثرهای تنش برش باد افزایش ارتفاع گازهای گرم به علت نیروی شناوری، تأثیر حالت های مختلف پایداری اتمسفر، انرژی زبری، تغییر ناگهانی زبری، وجود موانع نظیر ساختمان و تپه، روی پیده پخش در نظر گرفته شه است. این برنامه قادر است انتشار گازهای سبکتر و سنگین تر از هوا را مدل نموده و به صورت زمان حقیقی نیز کار، باید در این جا، تأثیر کلیه عوامل ذکر شده بر روی انتشار گازهای سبک مورد بررسی قرار گرفته است و نتایج تأمل از آن در هر حالت شامل نمودار و تغییر فیزیکی نتایج ارائه شده است.

*** متن کامل را می توانید بعد از پرداخت آنلاین ، آنی دانلود نمائید، چون فقط تکه هایی از متن به صورت نمونه در این صفحه درج شده است ***

دانلود مقاله کامل درباره شهرشناسی استان اصفهان

اختصاصی از فی گوو دانلود مقاله کامل درباره شهرشناسی استان اصفهان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل: Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه :36

بخشی از متن مقاله

موقعیت جغرافیایی و تقسیمات سیاسی استان

استان اصفهان با مساحتی حدود 105937 کیلومتر مربع بین 30 درجه و 43 دقیقه تا 34 درجه و 27 دقیقه عرض شمالی خط استوا و 49 درجه و 36 دقیقه تا 55 درجه و31 دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ قرار دارد . این استان که در مرکز ایران واقع شده است از شمال به استانهای مرکزی , قم و سمنان ؛ ازجنوب به استانهای فارس و کهگیلویه و بویراحمد ؛ از شرق به استانهای لرستان و چهارمحال بختیاری محدود است . بر اساس آخرین تقسیمات کشوری ، این استان دارای 17 شهرستان , 60 شهر ، 37 بخش و 116 دهستان و مرکز آن اصفهان است .

جغرافیای تاریخی استان

در ادوار پیش , اصفهان نقش پلی را داشت که قسمتهای کم ارتفاع شرق فلات ایران را با سرزمین های کوهستانی غرب مرتبط می ساخت و برای اطراق سرمازدگان کوهستان غرب و گرمازدگان و خستگان هوای خشک شرق , محل مناسب و مطلوبی بود . از اصفهان قبل از اسلام ، یعنی دوره حکومت مادها و دوره شاهنشاهی هخامنشیان ، اشکانیان و ساسانیان اطلاعات زیادی در دست نیست و از آن دوره ها , آثار قابل توجهی بر جای نمانده است . آنچه مسلم است , استقرار جلگه اصفهان درمیان بیابان ها و کوه های خشک مرکزی ایران از یک طرف و اهمیت و موقعیت ارتباطی خاص آن در مرکز فلات پهناور ایران از طرف دیگر , تاریخ و سابقه آن را به سابقه و قدمت کشور ایران مرتبط کرده است . پیش از برپایی پادشاهی مادها , اصفهان حد شرقی ممالکی بوده است که بابلی ها از آن اطلاع داشته اند و به احتمال قوی جزو ناحیه ( انزان) یا (انشان) بوده است .

استان اصفهان یکی از بزرگترین مراکز تولید انواع مختلف صنایع دستی ایران محسوب می شود. این استان از قدیم الایام مهد هنرهای زیبا و صنایع ظریفه بوده است. تزئینات آجری، کاشی کاری، گچ بری و انواع خط در آثار تاریخی اصفهان، از حدود قرنها پیش تا دوره معاصر، بر اطراف و جوانب مناره ها و داخل و خارج مساجد، قصرها و هنرهای زری دوزی و قلم کاری، ترمه و نقره کاری و تذهیب و تحریر انواع کتاب، قرآن و قطعات نگارگری و نقاشی جملگی به مرکزیت هنری اصفهان گواهی می دهند.

سیم کشی، زرکشی، زربافی, گلابتون دوزی، پولک دوزی، زنجیره بافی، قالی بافی و نساجی از صنایع دستی رایج اصفهان است. این صنایع در عهد شاهان صفوی رونق فراوان داشت. در دوران قاجاریه، بازار صنایع دستی در اصفهان از رونق افتاد. ولی بعد از انقلاب مشروطه باز توسعه یافت. به طور کلی طرح و نقش عموم مصنوعات دستی اصفهان اعم از فرش و قلمکار و ظروف قلم زنی و کاشی، دوختنی های روی پارچه تحت تاثیر طرحهای تزئینی دوران صفویه قراردارد و طراحان اصفهان، به نسبت قدرت درک و مهارت خود از آثار قدیمی اقتباس می کنند و با خلاقیت خود، آنها را زیباتر  می سازند. در حال حاضر اهم صنایع دستی استان عبارتنداز:

 قالی بافی:

اصفهان در زمان صفویه یکی از مراکز عمده قالیبافی بود. در این شهر تعداد زیادی کارگاه وجود داشت که در آن قالیهای زر بفت بافته می شد. اصفهان در فتنه افغان آسیب فراوان دید و تعداد بسیاری از هنرمندان و صنعتگران خود را از دست داد ولی پس از چندی توانست رونق اولیه خود را به دست آورد. در زمان قاجاریه قالی بافی اصفهان دوباره احیاء شد. در جنگ جهانی اول اصفهان یکی از مراکز عمده تهیه قالیچه بود و پس از آن نیز بحرانهای زیاد اقتصادی تاثیر در کار قالی بافی نگذاشت چون قالیچه های آن بسیار ارزان تهیه می شد.

تعداد رنگهای انتخاب شده در قالیهای اصفهان بسیار محدود است. گره قالیهای اصفهان فارسی بوده و جفتی آن نیز کم نیست. رنگهای طبیعی بسیار کم مصرف می شود و بیشتر در قالیهای خوب از رنگهای شیمیایی دندانه ای استفاده می شود.

در روستاهای اطراف اصفهان نیز کم و بیش دارهای قالی وجود دارد. روی این دارها قالی و قالیچه ها طرح شاه عباسی و سایر طرحهای اصفهان بافته می شود. رنگهای بکاررفته در آنها عموماً نباتی بوده و بیشتر از روناس، قارا، اسپرک، گنده یا گندل، پوست گردو، پوست انار و چند گیاه دیگر استفاده به عمل می آید.

از توابع اصفهان که در هنر قالی بافی مشهور هستند از قالیچه های بختیاری و قالی های جوشقان بایستی نام برد. قالیچه های بختیاری را البته بیشتر در روستاهای شهرکرد و چهار محال می بافند. قالی و قالیچه های جوشقان از زمان صفویه مشهور عالم بوده است و سابقه قالی بافی جوشقان به پیش از زمان صفویان می رسد. ولی در روزگار شاه عباس این صنعت در آنجا توسعه بسیار یافت. در آن زمان کارگاههای متعدد شاهی در آنجا مشغول کار بوده اند. جوشقان در آن زمان از توابع کاشان بوده است. در موزه های اروپا و امریکا تعداد زیادی قالی وجود دارد که منصوب به این روستای کوچک بوده است. قالیهای جوشقان ریز بافت و دوپوده است.

نقش قالی جوشقان شکسته است و شاید از دویست و پنجاه سال پیش تابحال همچنین ثابت مانده است. رنگهای آن از بهترین رنگهای طبیعی انتخاب می شود و همچنین رنگها کاملاً زنده و شاداب است. نوع پشم قالی جوشقان بسیار خوب و خامه آن دستریس است و گره جفتی چندی است که در جوشقان رخنه کرده است. درمیمه واقع در سه فرسنگی جوشقان بر سر جاده اصفهان به تهران نیز قالیهایی با همان نقش شکسته جوشقانی اما ریز بافت و بهتر از کار خود جوشقان بافته می شود.

نایین در شمال یزد و کناره دشت کویر قرار دارد و پیش از این به بافتن عباهای بسیار لطیف شهرت داشت اما پس از آنکه در کشور ما مردم به لباس اروپایی درآمدند عبا منسوخ گشت. بافندگان نایین مانند شال بافان کرمان و مخمل و زیبا بافان کاشان به قالی بافی روی می آوردند. صنعت قالی بافی در نایین در آستانه جنگ دوم جهانی آغاز شد و چون بافندگان آنجا همواره با پشم نازکتر سروکار داشتند به بافتن قالیچه های بسیار ریز بافت پرداختند و از آنجا که میزان تولید کم و جنس بسیار خوب بود، بازار خوبی برای کالای خود یافتند. که در زمان جنگ باز بر رونق آن افزوده شد. بدین ترتیب قالی نایین که شاید بهترین قالی امروز ایران باشد پدید آمد. پشم نایین نازکتر و نرمتر از دیگر پشمهای ایران است. رنگها چندان دلاویز نیست و تنوع ندارد. شاید90 درصد قالیهای اصفهان دارای متنی است به رنگ کرم بایک ترنج سرمدادی یا آجری و حاشیه آجری تند، رنگهای فرعی نیز در مایه های تند و شماره آنها محدود است و شاید در سراسر صنعت قالی بافی اصفهان بیش از 15 رنگ بکار برده نشود. مسئول این امر البته رنگرزان اصفهان هستند. ولی همچنین خود صاحب کار که توجهی به مایه های رنگی که تحویل می گیرد ندارد نیز مقصر است.

 قالی کاشان:

قالیهای تاریخی و گرانبهای کاشان مظهر زیبایی ذوق و هنر ایرانیان در جهان است. قالی ایران که عامل بزرگ شناسایی کشور کهنسال ما به جهانیان گشته و اکنون در زندگانی همه اقوام بشر از هر نژاد و ملت خودنمایی می کند، گذشته از تامین نیازمندیهای زندگی و تشکیل اندوخته پربهای هر خانه و خانواده ای، ارزنده ترین نماینده اندیشه های لطیف انسانی و زیباترین پدیده های دلپذیر بشمار می رود. اما قالی کاشان که شهرت آن دنیا را فرا گرفته و شامل گرانبها ترین آثار هنری و قطعه های ممتازی در نوع خود می باشد از نظر تاریخی دو عصر متفاوت و مختلفی را پیموده و یک تعطیل طولانی و فاصله زمانی قریب به دو قرن این دو مرحله را از یکدیگر جدا ساخته است.

هر چند اظهار نظر قطعی درباره همه قالی های بافت کاشان که اکنون در موزه ها و مجموعه های دنیا موجود است کار سهل و آسانی نیست اما از بررسیهای فنی کارشناسان و تحقیق و تطبیق کلی و قراین دیگر خصوصیاتی از قالی کاشان به دست آمده که برای شناختن و تشخیص آنها بسیار مؤثر است. از جمله تزئینات مربوط به نقش و تزئینات و ریزه کاریها و نقش و نگار مشترکی که با ظروف سفالی و کاشی سازی کاشان در آنها موجود است.همچنین بافت ریز و مخمل نما و ظرافت خاص آن نسبت به قالی های دیگری که باگره فارسی بافته شده است. پروفسور پوپ مختصات دیگری را هم برای نقشه قالیها ی کاشان شمرده است مانند: ترنجهای کنگره دار و برگهای ظریف، شاخه ها و برگهای دندانه دار و ...  .

 قلمکارسازی استان اصفهان:

قلمکارسازی  یکی از صنایع دستی پر سابقه ای است که قرنها در اوج شهرت بود و از دوره مغولها در ایران مرسوم شده است. در دوره مذکور به منظور جلب نظر خوانین مغول ایرانیان نیز دست به ابتکاراتی زدند که از جمله ابداع نقاشی روی پارچه یا پارچه های قلمکار بود، سپس این صنعت در زمان صفویه گسترش بیشتری پیدا کرد.

به هر صورت عمر پرشکوه این صنعت در زمان صفویه بود و در اواسط عصر قاجاریه بتدریج از رونق آن کاسته شد. در زمان سلطنت شاه عباس کبیر این صنعت رونق بسزایی یافت و بیشتر لباسهای مردانه و زنانه از پارچه های قلمکار تهیه می شد و این پارچه ها در این زمان شهرت فراوان داشته و مورد توجه درباریان بود و از اینرو بیشتر لباس آنان از " قلمکارزر" یا " اکلیلی" تهیه می شد. در آن زمان محلهای مخصوصی برای تهیه لباس درباریان در بازار قیصریه اصفهان وجود داشت وپارچه های قواره ای قلمکارراکه دراصطلاح آن روز "دلگه" نامیده می شدرا از آن محلها به دست می آوردند.

در زمان سلطنت رضا شاه با امتیازات خاصی که برای صنعتگران و ارباب حرف به ویژه صنعتگران قلمکار فراهم شد بار دیگر این صنعت رونق گذشته خود را به دست آورد و عده ای از استادکاران بزرگ قدیمی مثل شیخ حریری مشهدی عبدالخالق، حاج محمدرضا و حاج محمد تقی اخوان چیت ساز، برادران بیرجندی و شیخ بهایی و چند تن دیگر شرکت تولید قلمکار را تشکیل دادند.

اگر علاقه و پشتکار عده ای از استادکاران این فن نبود، اکنون اثری از این صنعت ظریف باقی نمی ماند ولی تلاش پیگیر صنعتگران این رشته و استقبالی که از آن شد موجب شد تا بار دیگر حجم تقاضا برای اینگونه پارچه های نقش دار افزایش یابد و چون مقدار تولید و عرضه این محصول محدود بود صنعتگران را به چاره اندیشی و پیدا کردن راه حل جهت عرضه بیشتر باهمان کیفیت هنری واداشت. در این مورد تنها راه چاره را ایجاد نقوش مورد نظر را روی قالب و انتقال قالبهای مذکور روی پارچه دانستند.

معروفترین استاد قالب تراش در این رشته مرحوم استاد رحیم بیدادی بود که سالها پیش در گذشت. از استادان دیگر قالب تراش می توان از استاد اسماعیل قالب تراش و استاد مهدی اولیایی نام برد.

 خاتم سازی اصفهان:

خاتم هنر آراستن سطح اشیاء با مثلثهای کوچکی است که طرحهای گوناگون آن همواره به صورت اشکال منظم هندسی بوده است. این شکلهای هندسی را با قرار دادن مثلثهایی کوچک در کنار هم نقشبندی می کنند. می توان گفت، کار خاتم نقشهای هندسی تشکیل شده از مثلثهای سه پهلو (متساوی الاضلاع) است که از عاج، استخوان، چوب و مفتول برنج ساخته شده و معمولاً به ضخامت 2 میلی متر در سطح خارجی یا سطح داخلی و خارجی اشیاء چوبی چسبانده   می شود.

آثاری که از قدیم مانده نظیر درهای کاخها، رحلهای قرآن و صندوقهای مقابر خاتمکاری نشان می دهد که این هنر در زمان قدیم و به ویژه عهد صفویه رواج کامل داشته یکی ازمراکز اصلی آن هم اصفهان بوده است. اما همین معلوم می کند تا چند سالی این هنر در اصفهان رو به زوال گذاشته و تنها شیراز مرکز این صنعت شده است.

در ابتدا کار خاتم با استفاده از مثلثهای بسیار بزرگ که پهلوی هم قرار می دادند تهیه می شد ولی به تدریج با پیشرفت ذوق و تبحر هنرمندان ابعاد مثلثها ریزتر و کوچکتر شد. بهر حال هنر خاتم سازی از زمان پیدایش تا کنون تحولاتی را داشته است. صنعتگران خاتم ساز برای تهیه خاتم از مواد اولیه متنوعی استفاده می کنند که در کمتر صنعت دستی دیگری این چنین تنوعی به چشم می آید. این مواد عبارتند از: چوب فوفل، چوب گردو، چوب نارنج، چوب عناب، استخوان شتر، مفتول برنجی، لایه برنجی، سریشم گرم، سریشم سرد، فرمالین، فیبر و روغن جلا و تخته سه لایی. غیر از آن برای تکمیل ساخت از چفت و لولا و غیره نیز استفاده می کنند. از خاتم در تهیه محصولات مختلفی استفاده می شود که از آن جمله است: قاب عکس، جعبه سیگار، عصا، پیپ، جعبه لوازم آرایش، جا کلیدی، جاقلمی و جلد آلبوم.

در اصفهان علاوه بر اشیاء خاتم که به شیوه شیرازی می سازند قسمتی از مصنوعات خاتم را با نقره و مینا سازی توأم کرده اند که در شیراز وجود ندارد. مثلاً جعبه های خاتمی که رویه آن را نقاشی مینیاتور می کنند و روی آنرا روغن می زنند.

ساخت و قلمزنی فرآورده های مسی و برنجی:

یکی از پر رونق ترین رشته های صنایع دستی اصفهان ساخت و قلمزنی محصولات نقره ای مسی و برنجی است.

مواد اولیه مورد مصرف سازندگان فرآورده های مس و برنج و نقره شامل نقره، مس، برنج و آلیاژ مس و برنج است. مقداری از مواد اولیه مذکور از کشورهای دیگر نظیر یوگسلاوی بقیه آن در ایران از شرکتهای برق منطقه ای و شرکت ملی نفت ایران و غیره تهیه می شود.

ابزار کار صنعتگران این رشته از دو دسته تشکیل می شود. یک دسته از ابزار در مرحله ساخت محصولات مورد استفاده قرار می گیرد مانند دستگاه خم کاری، موتور فرچه، کوره برقی، سندان، چکش و دسته دیگر که در مرحله قلمزنی مورد احتیاج است و عبارت از دستگاه قیر آب کنی، پرگار، تعدادی قلم آهنی، چکش و غیره است. برخی از کارگاه های این رشته صرفاً بکار ساخت محصولات نقره مسی و برنجی مشغول هستند و در مقابل کارگاههایی نیز وجود دارد که فقط کارقلمزنی برروی این فلزات را انجام می دهند و دسته سوم کارگاههایی می باشند که به هر دو کار ساخت و قلمزنی تواماً می پردازند.

 منبت کاری:

واژه منبت به معنای کنده کاری خاص و همراه با خلل و فرج روی چوب است که سابقه ای دیرینه دارد، شاید بتوان آغاز تاریخ منبت کاری را از زمانی دانست که انسان نخستین بار، با ابزاری برنده چوبی را تراشیده است. در حال حاضر هم هنر منبت کاری همچنان رواج دارد و در گوشه و کنار ایران هنرمندان بسیاری بدان مشغولند اما متأسفانه رفته رفته استفاده از نقوش اصیل که شامل طرحهای اسلیمی و ختایی یا گل و بوته است رو به فراموشی می رود و طرحهای خارجی جای آنها را می گیرد. در نوعی از این هنر بجای آنکه زمینه چوب را کنده کاری کنند ونقش مورد نظر را برجسته سازند چوبهای مختلف را با رنگهای گوناگون طبیعی آن بریده پهلوی هم قرارمی دهند. این کار شباهت زیادی به هنر موزائیک دارد. در  این گونه جدید از چوبهای شمشاد برای رنگ زرد و عناب برای رنگ قرمز استفاده می کنند. زمینه کار بیشتر از چوب گردو و یا ریشه درختان جنگلی است که خود دارای نقوش زیبایی هستند. مهمترین ماده ای که روی آن منبت کاری می کنند چوب است. این چوب باید محکم و بدون گره باشد. برای این منظور از چوبهای آبنوس، فوفل، بقم، شمشاد، و عناب و گردو، استفاده می کنند. البته آبنوس و بقم چون هم محکمتر و هم چربتر هستند دوام بیشتری دارند اما در ایران بخاطر فراوانی چوب گردو اکثراً از این چوب استفاده می شود.

منبت کاری چوب در شهرهای گلپایگان و اصفهان رونق و رواج درخور و شایان توجه ای دارد.

نمد مالی:

نمد مالی در استان اصفهان  رونق فراوان دارد و یکی  از مراکز مهم تولید انواع نمد شهر«شهرضا» است.

 گیوه بافی و گیوه دوزی:

متأسفانه گیوه دوزی در شهرهای مختلف استان اصفهان در حال از بین رفتن است. گیوه دوزان این شهر علاوه بر تولیدگیوه به تعمیر کفش نیز می پردازند. نحوه تولید گیوه که شامل تهیه رویه، تهیه تخت گیوه و نهایتاً دوخت رویه و تخت است، همانند سایر مناطق کشور است.

 عبا بافی در نایین:

نایین در مشرق شهر اصفهان قرار دارد و تنها صنعت دستی آن عبا بافی که در ناحیه ای نزدیک شهرنایین به نام محمدیه وجود دارد.

حدود 25 درصد عباهای تولید شده در محل به فروش می رسد و بقیه به شهر های مشهد و قم و گاهی کشورهای عربی ارسال می شود.

سفال و سرامیک سازی در شهرضا:

در شهر اصفهان و نیز در شهرهای نطنز و شهرضا در استان اصفهان سفال و سرامیک سازی رواج دارد. شهرضا از مراکز عمده سفال سازی ایران است و محصولات آن دارای خریداران بسیار است.

نقشهایی که در سرامیک شهرضا به چشم می خورد اغلب نقش گل و بوته و ماهی است و برای رنگ کردن لعاب نیز از اکسیدهای فلزات آهن، مس و منگنز و کبالت استفاده می شود. درشهر نطنز نیز یک کارگاه سرامیک سازی با استفاده از خاک استون ور محصولات جالبی را تولید می کند. در شهر اصفهان هم کارگاههای متعدد سفال و سرامیک سازی وجود دارد.

 پوست و پوستین دوزی:

صنعت پوست دوزی در اصفهان از صنایع دستی پررونق این شهر در گذشته بوده است ولی اکنون آن رونق دیرین را ندارد. فرآورده های پوستی اصفهان به لحاظ ظرافت و لطافت الیاف و رنگ سفید یکدست آن خواستاران زیادی دارد. بررسی ها نشان می دهد که تعداد خریداران فرآورده های پوستی روز به روز در حال کاهش است، از طرفی کاهش تعداد کارگاههای پوست دوزی نیز حاکی از نقصان تقاضا برای محصولات مذکور است.

 ملیله سازی در اصفهان:

یکی از رشته های صنایع دستی اصفهان که از ارزش هنری زیادی برخوردار است و تولید محصولات آن نیاز به ظرافت و دقت فوق العاده دارد ملیله سازی است و فرآورده های تولیدی صنعتگران این رشته نمایانگر ذوق سرشار آنان است.

باید به این نکته توجه کرد که در تولید برخی از فرآورده ها چون گل سینه و گوشواره تنها ملیله سازان دخالت ندارند بلکه از مینا سازان و زرگران هم استفاده می کنند و در مقابل انجام عمل به آنان کارمزد می دهند.

 سکمه دوزی و قلاب دوزی:

یکی دیگر از رشته های صنایع دستی موجود در شهر اصفهان سکمه دوزی و قلابدوزی است.

مواد اولیه مورد استفاده سکمه دوزان و قلابدوزان عبارت است از:

کتان ایرانی و خارجی و نخ پنبه ای (که از تهران تهیه می شود و به صورت کلاف یا عمامه ای است)، کتان خارجی را که بیشتر هم مورد استفاده دارد و عرض آن 140 سانتیمتر است. رومیزی گرد، زیربشقابی و دستمالهای مخصوص از انواع محصولات سکمه دوزان یا قلابدوزان است.

 نگارگری در اصفهان:

نگارگری در ایران از سابقه ای طولانی برخوردار است. در زمان شاه عباس دوم که اصفهان پایتخت و مرکز هنر ایران شد، نگارگری هم در این شهر تکامل یافت.

معمولاً برای نگارگری از چوب، عاج، فیبر و استخوان استفاده می شود و هر کارگاه رأساً اقدام به تولید می کند ومعمولاً برای دور قاب عکس و جعبه از خاتم و مینا استفاده می شود. ضمن آن که باید گفت عده ای از هنرمندان اصفهانی نیز در زمینه طراحی فرش، تذهیب و تشعیر هم فعالیت دارند.

 نقره سازی:

نقره سازی از جمله صنایع دستی رایج در شهر اصفهان است کارگاههایی که در آنها کار نقره سازی انجام می شود کارهای دیگر از جمله قلمزنی روی نقره محصولات مسی و برنجی انجام می دهند.

انواع فرآوده های تولیدی نقره سازان عبارتست از: سرویس چایخوری، گلدان، شمعدان وسرویسهای چند پارچه.

 مینا کاری اصفهان:

مشکل بتوان گفت از چه زمانی هنر مینا کاری در ایران رواج گرفته است. زیرا از روزگاران پیش از عهد صفویه نمونه هایی از میناکاری در دست نیست وحتی از دوران صفوی هم نمونه های قابل ملاحظه ای برجای نمانده است. لکن در دوران قاجاریه مینا کاری به مقدار کم وجود داشته است و اشیایی مانند سرقلیان وکوزه قلیان وکوزه و بادگیر قلیان را میناکاری می کرده اند.

رواج صنعت مینا کاری در اصفهان از دوران پهلوی و حدود سال 1310 ه.ش. است و مخصوصاً این که این هنر- صنعت به وسیله یکی از استادان هنرمند و بنام اصفهان یعنی استاد شکرا... صنیع زاده بسط و توسعه یافت و شاگردانی در این مکتب تربیت شدند که هر یک کانون دیگری در هنر مینا بوجود آوردند.

بیشتر اشیایی که مینا سازان فعلی به بازار عرضه می کنندعبارتست از گوشواره، گلوبند، انگشتر، جعبه های بزرگ و کوچک آرایش زنانه، قوطی سیگار، جعبه های خاتم کاری و مینا کاری، بشقاب مینا، گلدان مینابه اندازه های مختلف، تابلوهای بزرگ و کوچک میناکاری که با هنرهای دیگر مانند طلا کاری و خاتم کاری و مینیاتور ترکیب می شود. روی اشیاء طلایی و نقره ای هم   می توان مینا کاری کرد ولی اساساً مینا کاری روی مس انجام می شود.

 کاشی سازی:

کاشی سازی یکی از اصلی ترین صنایع دستی اصفهان است. در این فرآورده ها ویژگی طرحها و نقشهای قدیمی به خوبی حفظ شده است و حتی امروز هم خواستاران بسیاری دارد. از دیگر هنر هایی که با استفاده از کاشی در این استان انجام می گیرد کاشی معرق می باشدکه عبارت از بریدن و خرد کردن کاشی و در کنار هم قرار دادن آنهاست. از آنجاکه نقشهایی که روی کاشی ها پیاده می شود تا حدی پیچیده است کاشی سازها نمی توانند آنها را به صورت ذهنی ترسیم کنند، از این رو صنعتگران طرحهای مورد نظر را به طراحان سفارش می دهند. پس از اینکه طرح مورد نظر تهیه شد صنعتگران آنرا روی کاشی پیاده می کنند. برای این منظور طرح مورد نظر را روی کاشی ساده که قبلاً آماده شده قرار می دهند و سپس روی خطوط طرح، سوزن فرو می کنند و به این ترتیب خطوط نقشه در جای سوزن باقی می ماند که باریختن گرد زغال روی منفذهای ایجاد شده، شکل و طرح مورد نظر برروی کاشی انتقال داده می شود. پس از آن خطوط را بر حسب ذوق و سلیقه رنگ آمیزی کرده و جهت پخت به داخل کوره می گذارند. از این به بعد محصول آماده عرضه به بازار خواهد بود.

 طلا کوبی روی فولاد:

طلاکوبی یکی از شیوه های تزیین اشیاء و آثار فولادی است که در شهر اصفهان رواج دارد. از فولاد علاوه بر افزارهای معمولی اقدام به ساخت علم نیز می کنند که می دانیم آن را پیشاپیش صف عزاداران بویژه در مراسم سوگواری سالار شهیدان حضرت امام حسین (ع)،  حرکت می دهند. علم علاوه بر تیغه های فولادی معمولاً دارای پیکره هایی از برخی از پرندگان حیوانات دیگر و نیز گلدان، قوطی و شمعدان است که تمامی آنها به میله ای که قاب بر آن تکیه دارد متصل است و برروی تیغه های علم بویژه تیغه وسط که از سایر تیغه ها بلندتر است اسماء مبارکه طلاکوبی می شود.

در حال حاضر طلاکوبی برروی مجسمه های پرندگان و حیوانات نظیر طاووس، کبوتر، آهو، شیر و...  (که در واقع به تقلید از پیکره هایی که به انواع علم های سوگواری متصل است، ساخته و پرداخته می شود.) نیز صورت می گیرد.

 قفل سازی:

چیزی که موجب شگفتی هر بیگانه ای که از ایران دیدن می کند می شود همانا نزدیکی و پهلوی هم بودن اشیای بسیار کهن و کالاهای نو و وارداتی است. در مورد قفل و کلید هم همین طور است. قفل کردن خزانه ها و انبارهای گندم و پرستشگاهها در هزاره دوم  ق.م. در مصر و بین النهرین متداول بوده است. قفلی که قفل ساز ایرانی می سازد نشانه نبوغ فنی او در جهات مختلف است. پاره ای از این قفل ها همانند قفل های مصری و یونانی است، برخی دیگر همانند قفل های رومی ها است برخی به قفلهای چینی و هندی می ماند و تعدادی هم مانند قفلهایی است که در اروپا از قرون وسطی تا انقلاب صنعتی به کار برده می شد.

قفلهای ایران را از دیدگاه فنی می توان به رده های زیر بخش کرد.

الف) قفلهای ثابت در (کلیدون خانه)

1-کلون دان

2-کلون

3- قفل فنر پخش شو

ب) قفل آهن

1- قفل فنر (با کلید پیچی)

2- قفل فنری (با کلید فشاری)

3- قفل لوله (با کلید پیچی)

4- قفل رمز (حرفی بی کلید)

 لاکی روغنی:

محصولات لاکی روغنی مختلف هستند از آن جمله قلمدان سازی است. قلمدان و قلمدان سازی با هنر و فرهنگ ایران رابطه و پیوند دیرینه دارد. چرا که گرانمایه ترین میراث های نقاشی و نگارگری تذهیب و منبت کاری هنرمندان قدیمی ما بر جعبه های قلمدان نقش بسته است. از طرفی قلمدان در گذشته ای نه چندان دور مهمترین وسیله کتابت و بهترین عامل برانگیختن و ترغیب مردم طبقات گوناگون به فراگیری آموزش و خطاطی و خوشنویسی بود. قلمدان سازی از عهد صفویه رونق و اعتبار افزونی گرفت. قلمدانهای این دوره از جمله اصیل ترین آثار هنری باستان به شمار می رود.

قلمدان ها به طور عمده از سه دسته تشکیل یافته اند (از نظر جنس)

1- قلمدانهای چوبی

2- قلمدانهای فلزی

3- قلمدانهای مقوایی

به طور کلی از لحاظ اندازه قلمدانها بر چهار گونه اند:

الف) کوچک که به آن نیم بهره نیز می گویند و ابعاد آن 2*13 سانتیمتر است.

ب) قلمدان متوسط یا یک بهره که ابعاد آن7/3*21 سانتیمتر است.

ج) قلمدان عادی که دوبهره نیز نامیده می شود و ابعادش 4/4*5/23 سانتیمتر است.

د) قلمدانبزرگ که تقریباً به اندازه جعبه قلمدان است به ابعاد 5/5*28 و سه بهره نام دارد.

از قلمدان سازان معروف که قلمدان مقوایی می ساختند. که در دوره قاجار شهرت داشتندمی توان به میرزا ابوالقاسم طباطبائی، مشهدی حسن تهرانی، عبدالحسین مقوا ساز اصفهانی و کریم مقوا ساز اشاره کرد.

از محصولات دیگر لاکی روغنی می توان به جلد سازی و قاب آئینه اشاره کرد.

به لاکی روغنی هایی که از جنس کاغذ تهیه می شود پاپیه ماشه هم می گویند، پاپیه ماشه که اساساً واژه ای فرانسوی است و در فرهنگهای لغت به معنی کاغذ فشرده آمده، معمولاً به اشیایی مقوایی که سطح آنها به وسیله نگارگری تزیین و با لاک مخصوص پوشش یافته است اطلاق می شود. سابقه این نوع هنر که در گذشته «نقاشی روغن» یا «لاکی» نامیده می شد، چندان روشن نیست، لیکن از آثار موجود در موزه ها چنین استنباط می شود که تا بعد از دوره سلجوقیان کلیه کتابهای خطی دارای جلد چرمی ساده یا ضربی و فاقد هر نوع تزئینات اسلیمی بوده است.

در دوره ایلخانی نیز که شهر هرات مرکز عده تحقیقات و تألیفات بوده و جلد کتاب بسیار معتبر از نوع سوخت و جلد کتاب عادی معمولاً چرمی سادهیا ضربی و فاقد هر نوع تزئینات اسلیمی بوده است.

در دوره ایلخانی که شهر هرات مرکز عمده تحقیقات و تألیفات بوده و جلد کتاب بسیار معتبر از نوع سوخت و جلد کتاب عادی معمولاً چرمی ساده یا ضرب بوده وبرای تزئین کتب علاوه برنقوش اسلیمی ازخطوط ختایی استفاده می شده و ظاهراً تا آن زمان پاپیه  ماشه در ایران رواجی نداشته ولی اسناد معتبری در دست است که نشان می دهد این هنر از دوره صفویه به ایران راه یافته و به موازات سایر انواع صنایع دستی شکل گرفته و متکامل شده است.

 سوزندوزی اصفهان:

این «هنر- صنعت» تولیدش در انحصار زنان و دختران خانه دار است.

در حال حاضر از این هنر علاوه بر کلاه برای تهیه زیر لیوانی، کمربند، کفش، جلیقه استفاده به عمل می آید. طرحهای سوزندوزان عموماً ذهنی و ملهم از برداشتها و بینشهای مشخص هنرمندان از محیط طبیعت است و بیشتر شامل گل بوته های تمثیلی می شود.

*** متن کامل را می توانید بعد از پرداخت آنلاین ، آنی دانلود نمائید، چون فقط تکه هایی از متن به صورت نمونه در این صفحه درج شده است ***

دانلود مقاله کامل درباره شهرشناسی شهرستان خرانق (یزد)

اختصاصی از فی گوو دانلود مقاله کامل درباره شهرشناسی شهرستان خرانق (یزد) دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل: Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه :58

بخشی از متن مقاله

موقعیت روستای خرانق:

روستای خرانق که در عرض جغرافیایی 48/ 20/32 و طول جغرافیایی 09/40/54 واقع شده است، از دهستان رباطات، بخش خرانق و شهرستان یزد می باشد. و به فاصله 75 کیلومتری مرکز شهرستان واقع شده است. این روستا در کویر مرکزی قرار گرفته و کلیه عوامل اقلیمی و جغرافیایی آن گونه مناطق را دارا می باشد. راه منتهی به روستا آسفالته است و روستا در یک فضای هموار گسترده شده است.

ارتفاع روستا از سطح تراز صفر 1760 متر می باشد. از جنوب روستا یک رودخانه فصلی می گذرد که به سمت شرق امتداد می یابد.

طرح های روستای خرانق

حوزة ناقذ و نفوذ روستای خرانق:

روستای خرانق دارای ارزش های معمارانه و تاریخی بوده و حوزة ناقذ و نفوذ آن به شرح زیر می باشد:

1- روستاهای هامانه، سنگرد، درند و مزرعه آقا از خدمات روستا استفاده می کنند.

2-  تعدادی از روستاهای مجاور تحت پوشش خانه بهداشت این روستا هستند.

3- دانش آموزان دختر و پسر متوسط جهت ادامه تحصیل به شبانه روزی اردکان مراجعه می کنند.

4- مردم روستا برای خریدهای مهم و یا کارهای اداری مهم تر به شهر یزد و یا اردکان مراجعه می کنند.

5- معمولاً به دلیل عدم وجود مراکز فرهنگی و هنری جوانان به مراکز شهرستانها مراجعه می کنند.

6- معمولاً جوانان جهت کاریابی به شهر یزد و اردکان و گاهاً اصفهان و تهران مراجعه می کنند.

طرح های روستای خرانق

(1) بررسی وضیعیت توپوگرافی، شیب و دفع آبهای سطحی

1-1- وضعیت توپوگرافی و شیب روستای خرانق

روستای خرانق در طول جغرافیایی 32 درجه و 20 دقیقه و عرض جغرافیایی  54 درجه و 40 دقیقه شمالی در کنار ارتفاعات و حوضه های آبریز وسیعی واقع شده است. و ارتفاع متوسط آن از سطح دریا حدود 1760 متر می باشد.

روستای خرانق از تیپ روستاهای پایکوهی – کویری است و در کنار ارتفاعات و حوضه های آبریز وسیعی در شمال شرق استان واقع شده است. شیب عمومی روستا به تبع وضعیت قرار گیری آن در دامنة ارتفاعات از شمال به جنوب و در غالب موارد 3 یا 4  درصد است.

سرچشمه مسیل های روستا همان رشته کوه های مرتفع و مهم استان یزد می باشند که در شمال شرق استان واقع شده اند. این ارتفاعات که از شمال شهر یزد تا منطقه خرانق امتداد یافته است دارای قلل مرتفع هنزا (3158 متر) می باشند.

1-2- دفع آبهای سطحی در روستای خرانق

همان طور که در نقشه توپوگرافی منطقه خرانق مشاهده می گردد، خرانق در کنار ارتفاعات و حوضه های آبریز وسیعی در سمت غرب و شمال غرب واقع شده است. و آبهای ناشی از بارندگی به سمت شرق و جنوب شرق سرازیر می شوند. در حال حاضر در شمال و جنوب خرانق دو مسیل خشک وجود دارد که آبهای ناشی از بارندگی در آن تخلیه می گردد. مسیل جنوبی که عریض است و در خط القعر واقع شده، در امتداد جنوب غربی به جنوب شرقی کشیده شده است و آب بارندگی و سیلاب حوضة جنوبی و جنوب غربی خرانق به این مسیل ریخته و تخلیه می گردد. اما آب بارندگی حوضه شمال ابتدا در مسیل شمالی جریان می یابد و سپس خرانق را دور زده و به مسیل جنوبی می پیوندد. آبهای سطحی ناشی از بارندگی در کوچه ها و خیابان های خرانق با توجه به شیب منطقه که از شمال به جنوب می باشد و با توجه به شیب حدود 3/0 در غالب موارد، به راحتی از کوچه های فرعی به کوچه های اصلی تخلیه و از آنجا به خارج از خرانق در خط القعرها و از جمله مسیل جنوبی هدایت می شود.

طرح بهسازی خرانق

(2) بررسی وضعت پوشش گیاهی روستا و محدوده:

2-1- تعداد و تنوع پوشش گیاهی:

خرانق روستایی است واقع در منطقه کویری استان یزد و اگر چه روستایی پایکوهی – کویری محسوب می شود، فقر گیاه و درخت در چشم انداز عمومی، که خصوصیتی عام در روستاهای کویری است، در ان به چشم می خورد.

در نقشه تراکم پوشش گیاهی استان (گیاهان کویری) منطقه خرانق در تیپ مراتع درجه چهار و به صورت منطقه حفاظت شده شدید قرار دارد. انواع پوشش گیاهی روستا شامل: درختان کاج، گز، طاق، انار و تعداد اندکی درختان پسته و انجیر و نخل
می باشد.

طرح بهسازی خرانق

2-2- وضعیت پوشش گیاهی در معابر و واحدهای مسکونی روستا:

همان طور که اشاره شد فقر گیاه و درخت در منظر عمومی روستای خرانق به دیده
می شود به نحوی که به ندرت در معابر روستا گیاه و درختی به چشم می خورد. معابر درون بافت قدیمی قلعه به علت محدودیت فضا، تنگ و باریک و در بعضی مسیرها مسقف هستند و به کل بافت درون قلعه عاری از درخت است. و تنها در معابر  عمومی گرداگرد بافت دورة میانه روستا و بعضی معابر بخش توسعه یافته جدید روستای خرانق، در کنار خیابان کشی های جدید، ندرتاً درختان گز و کاج و توت دیده می شود. فقر منابع آبی و گرما و خشکی هوا از دلایل عمده فقر گیاه در چشم انداز محیطی روستا می باشد. تنها می توان به باغات انار و کشتزارها و مزارع هویج، گندم، جو، پنبه و ... در اطراف قلعه اشاره نمود که به علت کوتاه بودن و یا ریختن حصار باغها و شیب طبیعی معابر روستا در چشم انداز عموم قرار می گیرند. در معابر عمومی درختان گز و کاج بیش از همه دیده می شود.

بر خلاف معابر عمومی وجود درخت و گیاه در درون حیاط های بافت مسکونی خارج از قلعه، حتی اگر شده تنها یک درخت، از ارزش خاصی برخوردار است که البته در حیاط خانه ها بیش از همه درختان انار به چشم می خورند.

چنانچه مقطعی غربی – شرقی از موقعیت روستا در منطقه ترسیم شود، ابتدا بخش فیزیکی بافت جدید و میانه روستا، سپس نوار باریکی از باغات انار و پسته، پس از آن بافت متراکم قلعه و سپس باغات انار و در آخر مزارع و کشتزارهای هویج، زردک، گندم، جو، پنبه و ... دیده می شود.

مقطع از عرصه استقرار روستا:

(3) برررسی وضعیت اقلیمی روستا

3-1 وضعیت اقلیمی روستا

بر اساس ضریب خشکی دو مارتن خرانق با ضریب 68/4 جزء مناطق دارای آب و هوای خشک و بیابانی محسوب می گردد و از دیدگاه طبقه بندی کوین با توجه به درجه حرارت سالیانه (کمتر از 18) می توان روستای خرانق را به طور کلی جزء مناطق دارای آب و هوای سرد و خشک و با مشخصات خاص آب و هوایی زیر دانست:

3-2- درجه حرارت

در روستای خرانق، اختلاف درجه حرارت در شب و روز چندان زیاد نیست ولی روستا دارای تابستان های گرم و زمستان های سرد می باشد و حدود یک ماه در زمستان در روستا یخبندان وجود دارد. بر اساس آمار به دست آمده در ایستگاه هواشناسی خرانق در فاصله سالهای 80 – 1375 ، ماه آذر، با متوسط دمای 31/7 درجه سانتی گراد و تیر ماه با میانگین دمای 81/ 27 سانتی گراد سرذترین و گرمترین ماه های سال به شمار می روند. بر همین اساس متوسط دمای سالیانه در خرانق 1/ 16 سانتی گراد می باشد.

3-3- بادهای مطلوب و نامطلوب

در خرانق باد بر دو نوع است:

(1)باد مفید که به باد خراسان معروف است و در فصل گرما از قسمت شمال شرقی به روستا می وزد و به همین علت جهت تالارها در خانه های روستا به این سمت ساخته شده ایت.

(2) باد مضر که به باد قبله معروف است و از جنوب غربی می وزد که بادی گرم و توأم با گرد و غبار است.

3-4- بارندگی:

 به علت کویری بودن استان یزد، ریزش های جوی در سطح استان بسیار ناچیز است. بر اساس آمار بدست آمده در ایستگاه هواشناسی خرانق متوسط باران سالیانه در این روستا 6/ 137 میلیمتر می باشد و ماه های خرداد و شهریور با میانگین بارندگی صفر میلیمتر و اسفند ماه با 8/ 28 میلی متر، کمترین و بیشترین میزان بارندگی سالیانه را دارا می باشند. میزان متوسط بارندگی سالیانه حدود 5/ 126 میلی متر و زمان اصلی بارش از اواخر پاییز تا اوایل اردیبهشت می باشد.

3-5- رطوبت

بر اساس آمار بدست آمده در ایستگاه هواشناسی خرانق، متوسط رطوبت نسبی سالیانه روستای خرانق 41/ 40 درصد است و ماه های مهر و خرداد با 23 درصد رطوبت نسبی، خشک ترین و دی ماه با 5/ 68 درصد رطوبت نسبی، مرطوب ترین ماه سال می باشد.

تذکر: قابل ذکر است که اعداد بدست آمده از تحلیل آمارهای اقلیمی موجود که در طی 6 سال اخیر جمع آوری شده است، بدست امده اند. محدودیت سالهای مورد مطالعه ایستگاه هواشناسی خرانق از دقت این اعداد می کاهد.

4- وضعیت آبهای سطح الارضی و تحت الارضی، منابع آب ( چشمه و قنات و ...)، مکانیزم آبیاری و شبکه های آبرسانی:

4-1- کمیت سفره آب زیرزمینی:

در رابط با کمیت سفره آب زیرزمینی خرانق نکات زیر قابل ذکرند: روستای خرانق در زیر حوضة هریش، از لحاظ کیفیت و کمیت بسیار فقیر و نامطلوب می باشد؛ زیرا سفره آب زیرزمینی منطقه از رسوبات تشکیلات شمشک تغذیه می گردد که دارای غلظت اصلاح و شوری زیادی می باشد.

4-2- منابع آب سطح الارضی:

 در منطقه خرانق تنها مسیل بزرگ با بستری عمیق که به شکل رودخانه به چشم می خورد، رودخانة فصلی  دو کامی می باشد که از حوالی روستای خرانق ( دامنه ارتفاعات) آغاز و به سمت دره انجیر، به طول 5/22 کیلومتر در بستری خشک و آبرفتی جریان می یابد.

به دلیل فرسایش رودخانه ای در جنوب روستا تپه های رسی و نمکی با دیواره های عمودی برش داده شده اند که به صورت حفره هایی به نام بوکن، مورداستفادة اهالی روستا واقع می شوند.

4-3- منابع تأمین آب روستای خرانق:

قنات:

منطقه خرانق که سرزمینی است کوچک در مجاورت کویر مرکزی ایران، همواره با کمبود شدید آب برای انواع فعالیت های اقتصادی مواجه می باشد.

این کمبود که ناشی از فقدان نزولات آسمانی و تبخیر شدید می باشد اهالی را ملزم داشته که توجه فراوانی به استخراج و بهره گیری از منابع آب زیرزمینی (سفره های آب زیرزمینی)معطوف بدارند. در گذشته به این علت که امکانات حفر چاه های عمیق به صورت نوین وجود نداشته است،تنها راه هدایت آبهای زیرزمینی به سطح زمین، احداث قنوات بوده است، که این روش استحصال آب در روستای خرانق هم به چشم
می خورد. وجود دو رشته ارتفاعات خرانق و هامانه در سطح منطقه سبب تغذیه سفره آب زیرزمینی و بالطبع آبدهی زیاد رشته قنوات موجود منتهی به روستا می گردد.

آب انبارها:

با توجه به ویژگی های اقلیمی روستا و عدم وجود رودخانه دائمی، لذا اصلی ترین منابع آب، علاوه بر قنوات، آب انبارها می باشند.

منابع تأمین آب انبارهای روستای خرانق قنوات و آب باران می باشند در گونة اول: با هدایت یک رشته فرعی از آ ب قنات به منظور استفاده عمومی درسطح محلات روستا به این منظور دست می یافتند و در حالت دوم محل استقرار آب انبار را به نهوی انتخاب می نمودند که آب باران جاری شده دردشت های خشک به طرف مخزن آب انبار هدایت شده، در آن ذخیره شود. این آب پس از ته نشین شدن املاح موجود در آن، مورد استفاده شرب قرار می گرفته است.

چاه:

امروزه به دلیل برخورداری از تکنولوژی نوین وافزایش جمعیت ضرورت حفر چاه های عمیق و استحصال آب از این منابع و انتقال به مخازن موجود در سطح روستا پدید آمده است به نحوی که امروز در سطح روستا از چاه های عمیق بهره برداری می شود.

4-4 شبکه آبر سانی (مشروب ) روستای خرانق :

وضعیت سیستم آبرسانی (مشروب ) روستا در سال های گذشته وضعیت مطلوبی یافته ولی در مواقع آبی در فصل گرم، این آب جیره بندی می شود، در سال های گذشته خرانق به دلیل شوری آب های زیر زمینی در منطقه فاقد آب شیرین مصرفی بوده و اهالی روستا آب مشروب خود را از دو اب انبار نو و کهنه (آب انبار کهنه در بافت قدیم روستا و آب انبار نودر بخش جدید روستا، پشت ساختمان مخابرات واقع هستند) تأمین می کردند.

منابع آبی دو آب انبار مذکور به تر تیب توسط استخر15×45 احداث شده وانتقال آب از اردکان توسط تانکر تأمین می شود.

طبق اظهارات اهالی محل، بعدها بین آب انبار نو وآب انبار کهنه نیز کانال کشی شده تا آب از طریق این کانال از آب انیار نو به آب انبار کهنه انتقال یابد.

(5) مطالعات هیدرولوژی (ویژگی های حوضه آبگیر، شدت بارندگی و ...) به منظور تأمین دبی (شدت جریان) روان آبها:

(6) شناخت مراکز تفرجگاهی و جاذبه های گردشگری موجود و
پتانسیل های تفریحی در روستا و منطقه

6-1- میراث طبیعی روستای خرانق

منطقه کویری که خرانق در آن واقع است به طور کلی به لحاظ مراکز تفریحی – تفرجگاهی، دچار فقر و کمبود می باشد. فقر منابع آبی و گیاه و درخت محدودیت اصلی در سازمان دادن این چنین مراکزی به شمار می رود.

علی رغم وجود فقر نسبی، روستای خرانق به علت قرار گرفتن در دامنه ارتفاعات و عبور یک رودخانه فصلی از جنوب روستا از میراث طبیعی با ارزشی برخوردار است. این میراث طبیعی که شامل باغات انار و پسته با حصار های زیبا و کوتاه و مزارع و گشتذارهای هویج و پنبه و گندم و ... می باشند به علت قرار گیری در شیب طبیعی زمین و ترکیب شدن با رودخانه فصلی دو کالی که پل آبگذر زیبایی بر خاطره انگیزی آن افزوده است، چشم اندازی بی بدیل را به نمایش می گذارند که کوه های دور دست و خارج از محدوده روستا، آخرین پرده های آنرا شکل می دهند و بر شیب طبیعی زمین و تأثیر زیبای آن بر شکل گیری بافت مسکونی تأکید می نمایند.

6-2- میراث تاریخی روستای خرانق:

همان طور که بیان شد روستای خرانق از فقر نسبی در بخش میراث طبیعی برخوردار است؛ در مقابل خرانق روستایی است تاریخی واقع شده در منطقه تاریخی، و دارای آثار ارزشمند به جا مانده از گذشته دور ، بدین مناسبت روستای خرانق می تواند در داخل یک زنجیرة گردشگری منطقه ای جای بگیرد و تعریف خاص پیدا کند.

آنچه بیش از همه بر اهمیت بافت تاریخی خرانق افزوده، نه عناصر تاریخی برجسته منفرد، متعدد بلکه وجود قلعه تاریخی خرانق است که بر مبنای کتیبه مسجد جامع قلعه تاریخی، اوج شکوفایی اش، سالهای میانی قرن ششم برآورد می شود. اهمیت و وجه تمایز این قلعه از سایر قلعه ها در این است که قلعه ها در زمانة کارایی خود، بیشتر مکان سیلو و محافظت از محصول تلاش یک ساله اهالی از کار بر روی کشتزارهای روستا در برابر دستبرد غارتگران است و تنها در زمان تهدید اهالی از سوی بیگانگان، موقتاً شکل مسکونی به خود می گیرد؛

اما، «قلعه تاریخی خرانق» با جریان شکل کاملی از «سکونت» مفهوم و نظامی بی دلیل از خانه و معاری را به تکوین می رساند.

در داخل قلعه عناصر تاریخی چندی یافت می شود از آن جمله: مسجد جامع و منار جنبان، حسینیة کنار مسجد جامع و مسجد بیت المقدس می باشند که البته همگی در دل بافت منسجم درون قلعه ارزش و معنا پیدا می کنند. علاوه بر قلعة خرانق و عناصر تاریخی موجود در آن، به عناصر تاریخی با ارزشی در بیرون قلعه برخورد می کنیم که از آن جمله اند: آسیاب های آبی، آب انبار کهنه خرانق، پل ابگذر، کاروانسرای خرانق، آرامگاه باباخادم، حمام خرانق و مسجد سرچشمه که ارزشی تاریخی – مذهبی دارد.

- قلعه خورانق:

این قلعه که آنرا یکی از عظیم ترین، کاملترین و زیباترین قلاع مسکونی روستایی استان یزد می توان نامید، حدود 1/1 هکتار مساحت دارد. این قلعه که هسته اولیه روستای خرانق را تشکیل می دهد با حصارهایی از خشت و گل محصور شده و از پیکره اصلی روستا مجزا گردیده است. با دقت و توجه در وسعت و عظمت قلعه می توان دریافت که این قلعه مرکز جوشش و تحرک ساکنین آن و محل کسب و کار زندگی مردم خرانق بوده و همیشه به عنوان یک مرکز سکونتگاهی مهم در سر راه یزد – طبس مطرح بوده است. قلعه خرانق – با حصار و برج و دروازه و حتی خندق – از آن مجموعه های زیست گاهی است که نشانه های مقاوت برای حفظ موجودیت و اصالت را با خود به این زمان آورده است. مصالح ساختمانی خشت و گل و اندک مصالح دیگر چون سنگ و آجر و چوب نیز در معماری بناهای قلعه به کار رفته است. قلعه شامل حصاری است که به وسیله دیوارهای مرتفع که اکثراً دیوار منازل می باشد به وجود آمده است. خانه های درون قلعه اکثراً دو یا سه اشکوبه اند و بر حسب توانایی و موقعیت اجتماعی ساکنین طراحی و ساخته شده است.

خانه ها عموماً سقف های گنبد ی و گهواره ای دارند. از طبقه زیرین آنها معمولاً برای نگهدرای احشام و طیور استفاده می شده است این بخش زیرین که گاهی هم سطح معبر بیرونی است، مستقیماً در یا پنجره ای به بیرون قلعه ندارد تا از نفوذ راهزنان مصون باشد. خانه های داخل قلعه جز چند واحد بر خلاف خانه های معمولی اقلیم گرم و خشک، حیاط ندارند.

قلعه در حصار بلندی از دیوار خانه هاست و دور تا دور آن خندق بوده است قلعه شش برج نگهبانی دارد که متصل به بدنه قلعه اند. یک برج در شمال و دومی در جنوب غربی قلعه است، اما جالب است که چهار برج دیگر همگی در جبهه غربی قلعه قرار گرفته اند.

قلعه از قدیم دو دروازه به نام های دروازه بالا و دروازه پایین داشته است و حدود 70 سال قبل حاکم محلی وقت به نام «رضا خان سرداری» دروازه دیگری به قلعه افزود که به نام خود او مشهور شده است. دو دروازه دیگر هم حدود 60 سال قبل، به دست خود روستائیان ساخته شده؛ که یکی از آنها به دروازه خالو معروف است و دیگری ورودی فعلی قلعه است.

از اماکن تاریخی موجود در قلعه می توان از: مسجد جامع، حسینیه، منارجنبان، حمام بزرگ و کوچک،آسیاب آبی،برج های دیده بانی، مسجد بیت المقدس و ... نام برد.

*** متن کامل را می توانید بعد از پرداخت آنلاین ، آنی دانلود نمائید، چون فقط تکه هایی از متن به صورت نمونه در این صفحه درج شده است ***

پاورپوینت درآمدی بر شهرشناسی (روم و امپراتوری)

اختصاصی از فی گوو پاورپوینت درآمدی بر شهرشناسی (روم و امپراتوری) دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

این فایل حاوی مطالعه درآمدی بر شهرشناسی (روم و امپراتوری) می باشد که به صورت فرمت PowerPoint در 47 اسلاید در اختیار شما عزیزان قرار گرفته است، در صورت تمایل می توانید این محصول را از فروشگاه خریداری و دانلود نمایید.

نکته: اسلایدهای این پاورپوینت به صورت عکس و غیر قابل ویرایش هستند.

فهرست
فصل سوم:روم وامپراتوری
عقاید در مورد معماری و شهرسازی روم
تامین آب آشامیدنی و دفع فاطلاب شهر روم
توسعه روم در عهد قیصر
عناصر فرم شهری
مسکن
بازارها
مرکز شهر روم
فراغت
شهرسازی دوره امپراتوری روم

تصویر محیط برنامه

پروژه ی درآمدی بر شهرشناسی (نمونه موردی)

اختصاصی از فی گوو پروژه ی درآمدی بر شهرشناسی (نمونه موردی) دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

پروژه ی درآمدی بر شهرشناسی (نمونه موردی ساختار شهر یزد مورد بررسی قرار گرفته است)

26 صفحه فایل word با قلم 16 و فاصله خطوط 1.5. هر صفحه 150 تومان برابر 3900 تومان همراه با مقدمه و شناخت کامل شهر یزد و فهرست منابع کامل در انتهای مقاله