مشخصات این فایل
عنوان: بررسی ابیات مثنوی
فرمت فایل :word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات : 222
این مقاله درمورد مقاله بررسی ابیات مثنوی می باشد.
بخشی از تیترها به همراه مختصری از توضیحات هر تیتر از مقاله بررسی ابیات مثنوی
زندگی نامه مولانا
نوشتن سرگذشت مردی چون مولانا جلال الدین، کار آسانی نیست مردی که مریدان و دوست‌دارانش به او یک سیمای فوق انسانی می دهند. مولانا روز ششم ربیع الاول سال 604 هجری قمری مطابق با سی ام سپتامبر 1207 میلادی در بلخ به دنیا آمد.پدرش واعظ سرشناس شهر بهاء الدین محمد معروف به بهاء ولد بود. در منابعی که پس از مولانا نوشته شده بهاء ولد را فقیه بزرگ، صاحب فتوی، از مشایخ فرقة کبروی (پیروان شیخ نجم الدین کبری) و دارای لقب سلطان العلماء می بینم.از خود بهاء ولد نقل شده که لقب سلطان العلما را پیامبر در خواب .....
آثار مولانا
1-دیوان شمس: دیوان کبیر مفصل ترین اثر مولانا و جلوه گاه یکی از شگفت انگیز‌ترین نمونه‌های روابط معنوی و روحانی میان دو انسان استثنائی است. دو روح آمیخته به هم و یکی شده که به گفته با یزید عاشق و معشوق و عشق یک وجود واحد پیدا می کنند.این یکی شدن تا بدان جا می رسد که مولانا غزل ها را می گوید ولی در پایان نام شمس است که جلوه گری می کند. سرودن این غزل‌های شور انگیز با طلوع شمس در قونیه و گرایش مولانا به مجالس سماع آغاز می شود و بعد از آن که شمس بی‌خبر از قونیه می رود شعله ور می گردد این مجموعه شامل غزلیاتی.....
3006 موش کی ترسد ز شیران مصاف بل که آن آهوتگان مشک ناف
توضیح : در نسخه بدل : لیک به جای بلکه آمده است که درست نیست زیرا «لیک» به معنی اما می‌باشد که معنای بیت را تغییر می‌‌دهد .
بلکه : حرف ربط وابستگی است
لیک : حرف ربط هم پایگی است .
زمانی : برای مثال ، موش کی از روبرو شدن با شیران جنگلی می‌ترسد ؟ در حالی که آن آهوهای باد پا که حامل نافة خوش بو هستند از آن شیر می‌رمند .
{موش : کنایه از دنیا پرستان حقیر تلمیح به آیه 28 / فاطر}
{آهو : کنایه از اهل معرفت است.}
استعلامی : آهوتگان مشک ناف : کسانی هستند که در آنها شایستگی هست و حضرت حق به آنها عنایتی و از آنها انتظاری دارد .استعلامی در مصراع دوم بلک را به صورت ......
3007 رو به پیش کاسه لیس ای دیگ لیس توش خداوند و ولی نعمت نویس
زمانی : این بیت به طریق طنز و تهکم است : ای دیگ لیس برو پیش کاسه لیسی و او را به عنوان خداوند و ولی نعمت خود قرار بده
استعلامی : کاسه لیس :آدم کوته بین و دنیا پرست
دیگ لیس : کسی است که بیشتر بنده دنیاست و برای دنیا تن به ذلت می دهد .
جعفری : اکنون که در زندگانی ، تمام شخصیت تو در کاسه لیس می گذرد ، برو به پیش دیگ لیسان و تو آن دیگ لیسان را ولی نعمت خود بنویس و اعتنا کن {در این بیت و بیت بعدی.....
از خلاف آمد عادت ، به طلب کام که من کسب جمعیت از آن زلف پریشان کردم«حافظ»
استاد فروزان فر می نویسد : «مشایخ خراسان رضا را در شمار مقامات سلوک می‌دانند و مشایخ عراق در شمار احوال . مقام : حالتی است پایدار که به ارشاد پیرو ریاضت و کوشش مرید به دست می آید .حال : واردی قلبی است که به اراده حق پدیدار می شود و نمی‌پاید . حال جلوة بیرونی و آشکار دارد در حالی که مقام در خلوت مرد راه خدا ظهور می کند بنابراین اهل حال بسیار.......
پیش تر ز افلاک ، کیوان دیده اند پیش تر از دانه‌هانان دیده‌اند
مطلع بر نقش هر که هست شد پیش از آن‌که این نفس کل پابست شد «ابیات 175-174. دفتر دوم»
9- در بیت 496 دفتر دوم مثنوی استعلامی از دیدگاه مولانا تفاوت مقلد و محقق را به این‌صورت بیان می کند .محقق : کسی است که در طریقت پیش رفته و به حقیقت رسیده است اما مقلد : کسی است که سخنانی در این باره می گوید . به عبارت دیگر مقلد ادای درویشی را در می آورد که در باطن توخالی است .
و اصلان به حقیقت مانند داود نبی منبع صوت خوش‌اند و مقلدان مانند انعکاس صدا در کوهستان می‌باشند.....
بخشی از فهرست مطالب مقاله بررسی ابیات مثنوی
مقدّمه3
زندگی نامه مولانا 7
آثارمولانا15
تاثیرمثنوی مولانا درادبیات23
جهان ومیان دانشمندان
بررسی ابیات 25
تعلیقات422
مآخذ
بخشی از منابع مقاله بررسی ابیات مثنوی
1-امثال حکم علی اکبر دهخدا ، امیر کبیر ، سال 1341 هـ . ش
2- بحار الانوار محمد باقر مجلسی – مؤسسه الوفاء – بیروت ، لبنان – 1983 م- سال 1304 هـ . ق
3- پلّه پلّه تا ملاقات خُدا دکتر عبدالحسین زرّین کوب – تهران – انتشارات علمی – چاپ نهم - تابستان 1375
4- تذکره الاولیا شیخ ابی حامد محمد بن ابی بکر ابراهیم فرید الدین عطار نیشابوری . با مقدمه میرزا محمد خان قزوینی – چاپ پنجم
5- تفسیر مجمع البیان شیخ ابو علی فضل بن حسن طبرسی ، با تصحیح سید هاشم رسولی و سید فضل الله طباطبایی یزدی ، شرکه المعارف الاسلامیه ، سال 1379 هـ. ق 1339 ش
6- تفسیر ابوالفتوح رازی شیخ جمال الدین ابوالفتوح حسین بن علی بن محمد بن احمد بن حسین بن احمد خزاعی رازی . به تصحیح و حواشی محمد الهی قمشه‌ای ،کتاب فروشی و چاپ‌خانه محمد حسن علمی . سال 1334
7- تفسیر الکشاف امام جار الله محمود بن عمر زمخشری – نشر ادب الحوزه
8- التفسیر الکبیر امام فخر رازی – دار الکتب العلمیه ،طهران
9- جواهر الاسرار و زواهر الانوار کمال الدین حسین خوارزمی – لکهنو – چاپ سنگی
10- الجامع الصغیر سیوطی به کوشش محمد محی الدین عبد الحمید . قاهره . 1325 ق
11- حدیقه الحقیقه ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی غزنوی – با تصحیح و تحشیة مدرس رضوی – دانشگاه تهران – سال 1359 ش
12- خفی علایی سید اسماعیل جرجانی ، به تصحیح علی اکبر ولایتی و محمود نجم آبادی
13- دستور زبان فارسی دکتر وحیدیان کامیار
14- سفرنامه ناصرخسرو دکتر محمد دبیر سیاقی ، زوار ، تهران
15- سیاحت نامه ابراهیم بیگ زین العابدین مراغه‌ای – انتشارات سپیده - تهران
16- سرنی (2 جلد) عبدالحسین زرین کوب . چاپ اول . انتشارات علمی – سال 1364 ش
دانلود مقاله بررسی ابیات مثنوی
