ظاهرا کلمه عشق در ادب فاری نخستنی بار در شعر شهید بلخی به کار رفته است .عشق او عنکبوت را ماند بتندست تغنه گرد دلم
البته در ابراز این نظر که کلمه عشق نخستین بار در شعر او به کار رفته ، حلاک سال مرگ اوست که مدتی پیش از رودکی در گذشته وگرنه این کلمه در اشعار رودکی نیز آمده است . همچنین در بیان این نظر صرفا ادب غیر عرفانی فارسی مراد بوده است والا پیش از شهید بلخی دست کم در یک رباعی که از با یزید بسطامی نقل شده ، کلمه عشق دیده می شود :
ای عشق تو کشته ، عارف و عامی را سودای تو گم کرده نکو نامی را
شوق لب میگون تو آورده برون از صومعه با یزید بسطامی را
اگر چه چنین به نظر می رسد که این کلمه در ادب عربی پیش از اسلام نیز به کار نرفته است اما پیش از آنکه به ادب فارسی موجود راه یابد در ادب عربی وجود داشته است .
با تمام کوششی که در راه یافتن ریشه کلمه عشق در زبانهای باستانی ایرانی صورت گرفته است به سبب به دست نیامدن مدارک کافی این کوشش ، بی نتیجه و ریشه آن همچنان ناشناخته مانده است .
وجه تسمیه عشق :
هر چند آنچه که بعضی از فرهنگ نویسان درباره وجه تسمیه عشق نوشته اند حاکی از ریشه عربی داشتن این کلمه است اما نظر اینان هم مبتنی بر اسناد و مدارک نیست و صرفا نظری شخصی محسوب می شود و جوینده را از تحقیق در باب ریشه کلمه عشق بی نیاز نمی کند به هر حال ترجیح دادیم به جای سخن فرهنگ نویسان کلام پرشور و حال شیخ اشلاق را درباره وجه تسمیه عشق نقل کنیم :
عشق را عشقه گرفته اند و عشقه آن گیاهی است که در باغ پدید آید و در بن درخت ، اول بیخ در زمین سخت کند ، پس سر بر آورد و خود را در درخت می پیچد و همچنان می روید تا جمله درخت را فراگیرد و چنانش در شکنجه کشد که غم در میان رگ درخت نماند و هر غذا که به واسطه آب و هوا به درخت می رسد به تاراج می‌برد تا آنگاه که درخت خشک شود.
کلمه عشق در ادبیات
وجه تسمیع عاشق
مانیت عشق و رابطه آن باز یایی
معیارهای زیبایی از نظر ادبا
رابطه عشق با لذت و شادی و درد و اندوه
نشانه های بارز عشق
مقصد عشق
رابطه عشق با کفر و دین
انواع عشق در شعر و نثر فارسی
عشق و تاثیر آن در شعر و ادب
شامل 19 صفحه فایل word
دانلود مقاله عشق در ادبیات