تعداد صفحات : 155 صفحه -
قالب بندی : word
مقدمه :
پراکندگی و گسترش کانیها در پوسته زمین تصادفی نیست و مشخصاً توسط عوامل زمین شناسی فیزیکو شیمیایی و ترمودینامیکی کنترل شدهاند. بدین ترتیب زمین شناسان با استفاده از دانستههای خود راجع به این عوامل و نقش تعیین کننده آنها در متمرکز ساختن عناصر در نواحی مختلف و پدیدههای زمین شناسی در گذشته و حال و رابطه آنها با هر عامل قادرند با سعی و تلاش و تجزبه و تحلیل دادههای خود مناطق مستعد و دارای پتانسیلهای معدنی را شناسایی کنند و یک الگوی منسجم و کارآیی در اختیار مهندسان اکتشاف معدن قرار دهند.
از طرف دیگر مهندسین اکتشاف با بهرهگیری از دادههای ژئوفیزیکی مثل بررسی دادههای گامای طبیعی چاههای اکتشافی در آنومالیهای احتمالی اورانیوم و یافتن همبستگی این داهها با عوامل زمین شناسی کنترل کننده و مؤثر در محیط میزبان و سنگهای درونگیر ، و یا ارتباط بین دادههای ژئوشیمی مختلف یا هالههای ژئوشیمیایی ، و یا ارتباطات سنی سنگهای میزبان با خصوصیات ژنتیکی و منشاء ذخایر اورانیوم قادر خواهند بود حتی ذخایر نهفته و ناپیدا را نیز پیش بینی کنند.
امروز عناصر رادیو اکتیو از نقش و اهمیت روز افزونی برخوردار میباشند به طوریکه این عناصر به ویژه اورانیوم از جایگاه ویژهای در زمینه مسائل سیاسی نظامی ، تولید انرژی ، اقتصادی ، پزشکی و کشاورزی برخوردار است. دارا بودن تکنولوژی استفاده و پالایش این عناصر به ویژه اورانیوم در بسیاری از موارد سیاسی نظامی میتواند یک برگ برنده محسوب شود. در زمینه تولید انرژی باید اذعان داشت که با دارا بودن تکنولوژی پالایش این عنصر میتوان به یک منبع بزرگ و عظیمی از انرژی دسترسی پیدا نمود زیرا انرژی حاصل از 1 کیلوگرم این عنصر (اورانیوم) معادل انرژی حاصل از احتراق 3000 تن ذغال سنگ مرغوب و آنهم از نوع آنتراسیت است.
در زمینه جایگاه انرژی حاصل از اورانیوم باید گفت این انرژی به همراه انرژی حاصل از سوختهای سنگوارهای نظیر گاز و ذغال سنگ در زمره انرژیهای تجدید ناپذیر جای میگیرد که با بهرهبرداری و استخراج از آنها این منابع رو به منقصان و کاهش مینهند عناصر رادیو اکتیو طبیعی متعدد هستند واز آن میان میتوان به اورانیوم 235-238 ، توریوم 232 ، استرنسیوم 87 ، پتانسیم 40 ، کربن 14 و غیره اشاره نمود. از آنجا که از بین عناصر رادیو اکتیو امروزه اورانیوم از نقش و اهمیت بسزایی برخوردار است موضوع بحث ما در اینجا این عنصر خواهد بود.
فصل اول : شناخت اورانیوم
1-1- پیشینه اورانیوم
در سال 1789 شخصی به نام Klaprothe داروساز و پروفسور شیمی دانشگاه برلین هنگام تحقیق بر روی میزان پچبلند از سنگ معدن کوههای ساکسونی کشف کرد. در ابتدا نام آنرا اورانیت گفتند ولی در سال 1790 به نام اورانیوم برگرفته از سیاره اورانوس بود. در سال 1842 دانشمندی بنام peliget متوجه شد که جسم قبلی در حقیقت یعنی اکسید اورانیوم بوده ، لذا توسط احیاء اورانیوم تتراکلرید آبدار با فلز پتاسیم در یک محفظه بسته پلاتینی فلز اورانیوم خالص را تهیه نمود.
در دورانهای قبل از اورانیوم و سنگهای معدنی اورانیوم برای تهیه رادیوم استفاده میشد طوری که مندلیف نیز اورانیوم را در گروه جدول تناوبی با کرم مولیبدن و تنگستن در یک طبقه بندی قرار داد. زیرا اورانیوم به عنوان یک محصول فرعی رادیو محسبو میشد.
(cay) در سال 1896 Henre Bequerel دانشمند فرانسوی در هنگام مطالعه روی پدیده فسفر سانس ، مقداری اورانیوم را روی قطعات فیلم عکاسی که با ورقههای سیاهی پوشیده شده بود قرار داد. پس از چندی متوجه شد که فیلمها همگی سیاه شدهاند. که اولین موضوع در تابش انرژی از اورانیوم نامید.
در دهه 1930 دانمشندان به بررسی ساختمان داخلی اتمی عناصر از طریق مطالعه و بمباران اتمهای عناصر توسط ذرات نوترون استفاده کردند. که شاخه جدیدی در فیزیک بنام فیزیک هستهای بوجود آمد. بعد از ان دانشمندان آلمانی موفق به شکافت هسته اورانیوم شدند. که در نهایت در 1942 Decemher اولین راکتور هستهای توسط Enried Fermi و تعدادی از دانشمندان در شیکاگو امریکا ساخته شد.
2-1- مواد رادیو اکتیو :
مواد رادیو اکتیو موادی هستند که تعداد نوترونهای آنها بیش از 5/1 برابر تعداد پروتونهایشان باشد. مواد رادیو اکتیو که بیشتر در طبیعت یافت میشوند عبارتند از : اورانیوم ، توریوم ، پتاسیم ، روبیدیم ، اکتینیوم که در طبیعت نا پایدار بوده و دائماً در حال متلاشی شدن و تغییر میباشند.
3-1- شناخت اولیه اورانیوم
در جدول تناوبی مندلیف این عنصر در گروه چهارم و در دوره هفتم جای دارد و در گروه آکتنیدها میباشد مشخصات شیمیایی آن بدین شرح میباشد :
عدد اتمی 92 ، چگالی 9/18 ، دمای جوش 3818 ، دمای ذوب 1405 ، علامت شیمایی U ، وزن اتمی 08/238 ، الکترونگاتیومی 2/1 ، ظرفیتهای آن 3، 4 ، 5 ، 6
علامت اختصاری
U
عدد اتمی
92
وزن اتمی
- 07
وزن مخصوص
- 7
چگالی
نقطه ذوب
1989oc
نقطه جوش
3818oc
گرمای ویژه
- 1156j/grco
هدایت حرارتی
- 8w.moc
فازهای جامد
الکترو نگاتیوی
2/1
رنگ
سفید نقرهای براق
جدول 1 : خواص فیزیکوشیمیایی اورانیوم
4-1- پیشینه اورانیوم در ایران :
در سال 1955 یک کارشناس فرانسوی بنام Barian به همراه کارمندان ایرانی زمین شناسی در ضمن بررسیها برای رساله دکترای خود موفق به کشف تعدادی از کانیهای اورانیوم دار گردید که این مطالعات در نواحی شمال شرقی و شمال آذربایجان ، ایران مرکزی و شمال شرق البرز و سایر نواحی ایران بوده است.
این بررسیهای اولیه باریان و زمین شناسان ایرانی موجب شد تا از طرف فرانسه گروهی از زمین شناسان اورانیوم به ایران عزیمت نموده و مطالعات دامنهداری را در نواحی مختلف ایران انجام دهند و پیشنهاداتی را برای اکتشاف و بهرهبرداری از اورانیوم ایران ارائه دادند.
در سال 1970 Klaroth انرژی اتمی فرانسه طی قرار داد با دولت ایران به دنبال همکاریهای قبلی از طریق سازمان گسترش صنعت و نوسازی ایران با نظارت کارشناسان زمین شناسان کشور آمادگی خود را برای انجام یک سلسله مطالعات سیستماتیک برای پوشش سراسری ایران از طریق مطالعات رادیومتری برای اکتشاف اورانیوم اعلام نمود که این مطالعات اولین بار بطور مدون در حوزه کرمان انجام گرفت. زیرا در اتبدا تصور میشد که به علت وجود تشکیلات ماسه سنگی مربوط به رسوبات مردابی ژوراسیک پیشین و نیز وجود رخسارهای fluial که مربوط به سازندههای لیاس و دوگر بود و شباهت این رخسارها با طبقات ذغالی و ماسه سنگی و تشکیلات کورو متعلق به پالئوزوئیک در افریقا دارند ، گروه اکتشافی را ترغیب به بررسیهای همه جانبه جهت شناخت لایههای پرتوزائی دارای اورانیوم در منطقه کرمان تا زرند و کوههای نریگان انجام گرفت.
دانلود مقاله اورانیوم