ناسازگاری Rh جنین و مادر منجر به تخریب گلبول‌های قرمز جنین (کم‌خونی همولیتیک) در طی بارداری و پس از تولد در اثر پادتن‌های منتقله از خون مادر می شود.
اکثریت جمعیت (85 تا 90 درصد )دارای عامل Rh می باشند. چنین افرادی Rh مثبت و افراد بدون این عامل، Rh منفی نامیده می شوند. به طور طبیعی این عامل مشکلی ندارد، ولی در صورتی که مادر Rh منفی دارای جنین Rh مثبت باشد، مشکلاتی به وجود می آید.
ناسازگاری Rh جنین و مادر منجر به تخریب گلبول‌های قرمز جنین (کم‌خونی همولیتیک) در طی بارداری و پس از تولد در اثر پادتن‌های منتقله از خون مادر می شود.
علایم شایع
در طی بارداری:
کاهش رشد جنین
کاهش حرکت جنین
پس از تولد:
رنگ‌پریدگی
یرقان )زردی چشم‌ها و پوست) که در طی 24 ساعت اول پس از تولد بروز می کند.
کبودی یا نقاط خونریزی در پوست (بدون توجیه(
ورم بافتی (ادم(
مشکل تنفسی
تشنج
نبود حرکت طبیعی در نوزاد
ضعیف بودن رفلکس‌های نوزادی
اگر مادر باردار، Rh منفی باشد، با تزریق عضلانی آمپول روگام به مادر یک بار در هفته 28 حاملگی و علاوه بر این، چنانچه نوزاد Rh مثبت باشد 72 ساعت پس از زایمان، می توان از بروز کم خونی همولیتیک جلوگیری به عمل آورد
علل
اگر مادر دارای گروه خون Rh منفی و پدر Rh مثبت باشد، جنین ممکن است گروه خونی Rh مثبت داشته باشد. در طی زایمان این نوزاد، مقدار اندکی از خون نوزاد از طریق جفت وارد جریان خون مادر می شود و در نتیجه بدن مادر شروع به تولید پادتن‌هایی بر ضد Rh مثبت می کند.
این پادتن‌ها پس از زایمان تولید می شوند. بنابراین بچه اول دچار مشکلی نمی شود، ولی در بارداری های بعدی، پادتن‌های موجود در خون مادر، با عبور از جفت، گلبول‌های قرمز جنین را تخریب می کنند. کم‌خونی ناشی از این پدیده ممکن است آن قدر شدید باشد که باعث مرگ جنین گردد.
اگر جنین زنده بماند، پادتن‌ها می توانند در طی فرآیند زایمان به بدن نوزاد انتقال یافته و باعث ایجاد یرقان (زردی) و سایر علایم، در مدت کوتاهی پس از تولد گردند.
عوامل افزایش‌دهنده خطر
همه بارداری های پس از بارداری اول، با جنین دارای گروه خون متفاوت از نظر Rh با مادر سابقه تزریق خون. خون‌های تزریقی ممکن است حاوی گروه‌های خونی ناسازگار باشند، بدون آن که تشخیص داده شوند.
پیشگیری
- شرکت در برنامه مراقبت‌های قبل از زایمان در تمام دوران بارداری مهم است. توجه پزشکی در مراحل اولیه بارداری، جهت تعیین خطر ناسازگاری Rh ضروری است.
- تزریق گاماگلوبولین اختصاصی ضد Rh )روگام) به مادر در هفته 28 بارداری و در طی 72 ساعت پس از زایمان، سقط یا بارداری نابجا. این کار از تشکیل پادتن‌هایی که ممکن است جنین‌های بعدی را تحت تأثیر قرار دهند پیشگیری می کند.
شامل 6 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود مقاله ناسازگاری Rh جنین و مادر چه عوارضی دارد