در این پست می توانید متن کامل این پایان نامه را با فرمت ورد word دانلود نمائید:
خلاصه
در تحقیق حاضر ضمن بهره گیری از مطالعات جانشین پروری انجام شده در داخل کشور که با مراجعه به اسناد میتوان ادعا کرد تعدادشان بسیار معدود است ؛ از مدل جانشین پروری ویلیام جی. راث ول از دانشگاه پنسیلوانیای آمریکا به عنوان مهم ترین پایه تئوریک استفاده شده است.
تحقیق حاضر جهت تجزیه و تحلیل الزامات اجرایی نظام جانشین پروری مدیریتی در شهرداری مشهد انجام شده است.
انتخاب ابعاد، بر پایه اطلاعات گردآوری شده از نظر خبرگان جامعه مورد بررسی انجام گرفته است. پس از استخراج این ابعاد که شامل تعهد مدیران، سیاستهای منابع انسانی بود ؛ دو پرسشنامه مجزا برای سنجش وضعیت موجود این ابعاد طراحی گردید. ضمن آنکه سوالات به گونه ای طراحی شده بود که امکان کسب اطلاعات راجع به پتانسل های موجود در سیستم را برای ایجاد هر یک از این ابعاد ضروری فراهم آورده است. برای تجزیه تحلیل اطلاعاتی که از پرسشنامه و مصاحبه ها جمع آوری و طبقه بندی شده اند از روشهای آمار توصیفی و استنباطی استفاده شده است. از آمار توصیفی جهت استخراج، توصیف و تجزیه و تحلیل نکات اساسی طرح نظام جانشین پروری مدیریتی در شهرداری به تفکیک مولفه ها و شاخص ها در قالب وضع موجود و از آمار استنباطی برای آزمون فرضیه ها و تبیین روابط معنی داری بین متغیر های مصاحبه و پرسشنامه استفاده شده است.
در پایان نتیجه گیری و پیشنهاد بر اساس مراحل مذکور ارائه شده است.
2–1. مقدمه
در این بخش از تحقیق نگارنده به دنبال شکل دهی ادبیات تحقیق و بررسی موضوعی نظام جانشین پروری مدریتی میباشد. ادبیات این تحقیق در 3 بخش با رویکرد تحلیل پیرامون موضوع به بحث و بررسی پرداخته است. در بخش اول با توجه به اینکه نظام جانشین پروری زیر مجموعه برنامه ریزی منابع انسانی میباشد ؛ به دنبال شناخت این نظام به ادبیات برنامه ریزی منابع انسانی پرداخته شده است.
در بخش دوم با توجه به موضوعیت تحقیق و برای شکل دهی الگوی لازم به صورت تئوریک، به بررسی تئوری نظام جانشین پروری مدیریتی و الزامات آن پرداخته شده است در بخش سوم جهت شناخت پژوهش های مرتبط با تحقیق، نگارنده به بررسی پایان نامه های موجود و پژوهش های مرتبط پرداخته است.
3-1. مقدمه
بررسی و تحلیلی نقادانه شیوه های تطبیق به هر یک از فنون ویژه علمی، وظیفه شاخه ای از فلسفه علم است که « روش شناسی » خوانده میشود. مباحث روش شناسی بیشتر محصول این است که معلوم نیست دانشمند چه می کند یا این که چه باید بکند. البته روشن کردن پاسخ آن سوال، دلایل دستوری و تکلیفی هم دارد. روش شناسی تحلیلی (نه دستوری) شاخه ای نسبتا جدید است و شاید ابداع جان هرشل باشد (سروش، 1372، 161)
دستیابی به هدف اصلی تحقیق زمانی که جستجوی شناخت با روش شناسی درست صورت پذیرد میسر خواهد بود. روش شناسی را میتوان از چند دیدگاه مورد بررسی قرار داد.
روش شناسی، مطالعه منظم، منطقی و اصولی است که جستجوی علمی راهبری میکند. از این دیدگاه روش شناسی به عنوان شاخه ای از منطق و یا حتی فلسفه قلمداد میشود. در دیدگاهی دیگر « روش شناسی با روش های پژوهش تجربی نظیر امار، مورد کاوی، مصاحبه و غیره سرو کار ندارد، بلکه توجه اصلی آن به زمینه هایی کلی برای معتبر سازی کاری علمی است، پس روش شناسی دقیقا نه یک رشته فلسفی و نه رشته ای علمی است » و در نهایت بعضی روش شناسی را مبحثی نظری و غیر علمی میدانند که با تعقل، منطق و فلسفه مرتبط است.
اگر از دیدگاه های مختلف بگذریم، روش شناسی (فارغ از ابعاد فلسفی ان) به مجموعه ای به هم پیوسته از قواعد، اصول و شیوه های معمول در یک رشته از دانش اطلاق میشود .
در بین شیوه های گوناگونی که برای شناخت وجود دارد روش های علمی مورد نظر است و چنین شیوه هایی جز با اتخاذ روش های دقیق میسر نیست. چنانکه گفته شده روش شناسی به نوعی فلسفه یا بینش برای شکل گیری روش ها اطلاق میشود. حال ببینیم روش چیست و ویژگی های اساسی آن کدام است ؟
3–2. روش چیست ؟
روش ؛ معادلی فارسی برای واژه Method میباشد که معنای « در پیش گرفتن راه » و یا معین کردن گام هایی که برای رسیدن به یک هدف میباید با نظمی خاص برداشته شود. طبیعت این گام ها و اوصاف تفصیلی آن ها بستگی به هدف مطلوب و نحوه های رسیدن به آن دارد، لذا روش علمی با توجه به هدف، از علم تفاوت دارد و بر حسب این که کدام تئوری را درباره نسبت میان آن اهداف و شرایط اولیه قبول کنیم باز هم فرق می کند، یعنی اگر روش هایی را که عقل، علمی بودن آن ها را تایید میکند بر روی یک پیوستار قرار دهیم، قدر مشترک آن ها، متعهد بودن به شواهد تجربی و سادگی صورتبندی منطقی است که البته در صورت بروز تعارض میان آن دو، تقدم با متکی بر شواهد بودن میباشد. دکارت روش را راهی میداند که به منظور دستیابی به حقیقت در علوم باید پیمود. به طور کلی میتوان نتیجه گیری کرد که روش را مجموعه ای از شیوه ها و تدابیری دانسته اند که برای شناخت حقیقت و برکناری از لغزش به کار برده میشوند، به طور دقیق تر روش به سه چیز اطلاق میشود :
1- مجموعه طرقی که انسان را به کشف مجهولات و حل مشکلات هدایت میکنند.
2- مجموعه قواعدی که هنگام بررسی و پژوهش واقعیات باید به کار روند.
3- مجموعه ابزار یا فنونی که آدمی را از مجهولات به معلومات راهبردی هدایت مینمایند. بدین ترتیب ملاحظه میشود روش، لازمه دانش است و هیچ دانشی بدون روش قابل تصور نیست، اعتبار دستاوردهای هر دانشی نیز وابسته به روش یا روش هایی است که در آن مورد استفاده قرار گرفته است.
3–3. ویژگی های کلی روش
ویژگی های کلی روش علمی بسیارند که در زیر به اساسی ترین آنها اشاره میشود :
1- نظام مند بودن
2- عقلایی بودن
هر روش باید بر نظمی عقلانی و مبتنی بر خرد و سنجش استوار باشد از این رو داده هایی که بر پایه عواطف، تخیل یا توهم تنظیم شوند یقینی نیستند.
3- روح علمی
هر روش که مبتنی بر نظمی عقلانی باشد برخوردار از روح علمی است و خود مستلزم احراز شرایطی چون بی طرفی، تسلط بر خویشتن، سعه صدر و بالاخره تواضع است.
4- واقعیت گرایی
هر روش زمانی راه به کشف قوانین درست یا نظریه های مستحکم میبرد که از درون نگری یا درون کاوی و شهود گرایی و هر آنچه دوری از واقعیت را موجب گردد، جدایی یابد (ساروخانی، 26، 1372) به طور کلی میتواند گفت :
روش تحقیق علمی، فرایند جستجوی منظم برای مشخص کردن یک موقعیت نامعین است. (بازرگان و دیگران، 24، 1376) به عبارت دیگر روش علمی شکل خاص و نظام داری از جستجو است که همواره به دنبال حقیقت است، حقیقتی که از طریق بررسی های منطقی معین میشود. چون آرمان علم، دستیابی به روابط درونی نظام دار بین واقعیت ها با استفاده از روش « شک نظام دار » است، روش علمی نیز باید همین ایده آل را از طریق آزمایش، مشاهده، بحث و تفسیرهای منطقی بر پایه اصول موضوعه قابل قبول و (ترکیبی از این عوامل) و روابط بین پدیده ها کشف کند.
بنابراین پژوهش و روش علمی (اگر یک چیز نباشد) کاملا نزدیک و وابسته به یکدیگرند در پی یافتن پاسخ برای پرسش هایی از این گونه به کار می روند که: آیا چنین است ؟ تا چه اندازه چنین است.
چه شرایط کلی موجب میشود که چنین باشد؟ به بیان دیگر از کاربرد روش علمی دستیابی به موارد زیر میباشد :
الف – افزایش میزان مناسبت و ارتباط بین جواب و مساله مورد نظر
ب – بالاترین میزان اعتبار یا روایی و پایایی
ج – کاهش میزان تورش (هومن، 23، 1373)
روش علمی خصوصیتی دارد که هیچ روش دیگر کسب آگاهی آن را ندارد و در آن خصوصیت خود اصلاحی است. در ساختار علم وارسی های ذاتی وجود دارد. این وارسی ها چنان ملحوظ اجرا میشوند که فعالیتهای علمی و نتایج را تا پایان دستابی به دانش معتبر کنترل و تضمین میکنند. اگر این وارسی های مورد استفاده در پژوهش علمی در نهایت امکان با واقعیت خارج از باورها، ادراکات، سوگیری ها، ارزش ها، نگرش ها و هیجانات شخصی دانشمند گره خورده باشند، شاید بهترین واژه برای بیان آن ها، « عینیت » باشد، به عبارت دیگر، عینیت عبارت از توافق در داوری های متخصصان پیرامون آنچه مشاهده می شود و آنچه که در یک پژوهش باید انجام گیرد و انجام یافته است، میباشد. (کرلینچر، 24، 1375)
مساله شناخت علمی برای پدیده های اجتماعی و پدیده های طبیعی اساسا به یک صورت مطرح میشود در هر دو حالت، فرضیه های نظری را باید با داده های مشاهده شده مقابله کرد حتی اگر برای رسیدن به شناخت علمی چندین راه وجود داشته باشد، هر تحقیقی باید پاسخگوی چند اصل پایدار و همسان باشد .
روش، شیوه پیشی گرفتن به سوی یک هدف است. روش ها، صورت های خاصی از فعالیتهای علمی هستند و برای این منظور طراحی شده اند که پدیده ها با موضوع تحقیق بهتر سازگار باشند اما سازگاری روش با موضوع تحقیق» محقق را از رعایت اصول روش علمی بی نیاز نمیکند (خاکی، 140، 1379)
3–4. روش شناسی تحقیق
در این تحقیق نگارنده با توجه به موضوع، برای سنجش فرضیات تحقیق در دو پرسشنامه جداگانه به اهداف و مسائل تحقیق پاسخ گفته است. نگارنده برای شناخت الزاماتی که باید بررسی شوند بر اساس الزامات مدل ویلیام راث ول به جمع آوری نظر خبرگان پرداخته بر اساس نتایج مدون که در فصل چهارم موجود است، به شکل دهی فرضیات تحقیق اقدام نموده است.
عمده ترین الزامات در دو بعد شامل :
- میزان تعهد مدیران به نظام جانشین پروری مدیریتی
- سیاستهای منابع انسانی جهت اجرایی نظام جانشین پروری مدیریتی تعیین گردیده است .
برای سنجش هر یک از ابعاد چارچوبی تعریف شده که به تناسب توضیحات درباره آنها ارائه خواهد شد. بر این اساس با توجه به مجزا بودن ابعاد، برای هر یک از ابعاد منحصرا یک پرسشنامه طراحی شده است. مراحل روش شناسی در این تحقیق به شرح شکل 3.1 است.
با توجه به ماهیت جامعه آماری (از نظر دارا بودن نوعی خبرگی نسبی در حوزه مفاهیم مدیریتی )، بدیهی است نمونه آماری به طور نسبت باید دارای ویژگی های زیر باشند:
الف): تخصص: نظر به اینکه این تحقیق امکان سنجی اجرای نظام جانشین پروری مدیریتی در شهرداری را مورد مطالعه قرارمیدهد لذا کلیه پاسخگویان به سوالات باید با این مفاهیم آشنایی کامل داشته باشند.
ب) تجربه، برای بررسی رابطه بین متغیرهای این تحقیق و معرفی ابعاد نیاز به تجربه و سابقه کار نسبتا بالایی احساس میشود .
ج) علاقه و دقت افرادی که بدین منظور انتخاب می شوند، بایستی علاقمندی و دقت کافی نسبت به موضوع داشته باشند.
3–5. توزیع پرسشنامه شماره یک به منظور تست بعد اول
میزان تعهد مدیران به نظام جانشین پروری مدیریتی
تعریف مدل :
نگارنده پس از بررسی چندین مدل تعهد سازمانی از بین آن ها، مدل فردلوتانز را انتخاب نمود. بر اساس این مدل میزان تعهد سازمانی مدیران بر اساس سه مولفه :
1- اعتقاد به قبول ارزش ها و هدفها
2- تمایل به تلاش گسترده در راه سازمان
3- تمایل قوی برای بقای عضو در سازمان
مورد سنجش قرار میگیرد. بر اساس همین مولفه ها از آن جا که تحقیق حاضر در حیطه نظام جانشین پروری مدیریتی در حال انجام است ؛ همان طور که در نمودار 3.1 ملاحظه میگرد سه مولفه دیگر در رابطه با میزان تعهد مدیران به نظام جاشین پروری مدیریتی تعریف شده است.