مشخصات این فایل
عنوان:نمایش و نمایشگری در کردستان
فرمت فایل: word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:71
این مقاله در مورد نمایش و نمایشگری در کردستان می باشد.
بخشی از تیترها به همراه مختصری از توضیحات مقاله نمایش و نمایشگری در کردستان
- نمایش رادیویی
دکتر عزّالدین مصطفی رسول (نویسنده، منتقد و محقق مشهور کردستان عراق) می‌گوید:
در اواخر سال 1948 اوّلین گروه نمایش رادیویی کردی در عراق به سرپرستی و محوریت بازی شمال صائب، کارگردانی عبدالله عزّاوی، چند خواننده مرد و زن از جمله علی مردان، نازدار و اسمر فرهاد و چند نوازنده و چندین بازیگر از جمله خود ایشان به نویسندگی و اجرای نمایشهایی رادیویی که بیشتر شامل توصیه‌های بهداشتی و تشویق به تحصیل و سواد آموزی و سایر موارد اجتماعی بود، پرداختند و این قدیمی‌ترین سابقه مدون درباره نمایش رادیویی کردی در تمام کردستان است.
اکنون تمام مراکز رادیو تلویزیونی مناطق کرد نشین در عراق و بویژه ایران، دارای گروههای نمایش رادیویی و تلویزیونی می‌باشند و حتی سالهاست به دوبله کردی فیلمهای سینمایی می‌پردازند در مراکز ارومیه - مهاباد - سنندج - کرمانشاه - مشهد و برونمرزی تهران، البته باید اضافه کرد که به تازگی نیز فعالیت‌های گسترده‌ای در ارتباط با رادیو و نمایش رادیویی در کشورهای اروپایی و توسط کردهای مهاجر صورت گرفته که تاثیر به سزایی در معرفی ادبیات و هنر کردها به دیگران دارد....(ادامه دارد)
تعزیه و نقالی در کردستان
تعزیه به عنوان یک پدیده مذهبی و آئینی نمایشی از قرن‌های گذشته در کشور ما رواج داشته است تعزیه به معنای سوگواری و بر پا داشتن عزاداری حضرت سیدالشهدا (ع) و نمایش دادن حوادث کربلا است.
معزالدوله دیلمی در سال سیصد و پنجاه و دوی هجری پس از فتح بغداد دستور داد: مردم در عاشورا گرد هم آیند و اظهار حزن کنند بازارها بسته شود و خرید و فروش نکنند قصابان گوسفند ذبح نکنند و مردم آب نخورند مردم ضمن رعایت فرامین داده شده در بازار خیمه به پا کردند و لباس عزا بر تن نمودند زنان و مردان به سر و روی خود می‌زدند و دور شهر می‌گشتند و بر حسین (ع) ندبه می‌کردند....(ادامه دارد)
سابقه نمایش در کردستان عراق
4- تئاتر در عراق
تئاتر عراق از نظر پیدایش تاریخی اش به اواخر سده نوزدهم بر می‌گردد بویژه سال 1880 که اولین حرکت‌ها در شهر موصل شروع شد از عوامل موثر در پیدایش تئاتر امروزی در این شهر (موصل) را می‌توان اینگونه نام برد:
1- وجود کلیساها و مدرسه‌های وابسته به این کلیسا: محصلین ممتاز از طریق این کلیساها موفق به اخذ بورسیه برای ادامه تحصیل در کشورهای اروپایی می‌شدند کشورهایی چون لبنان، فرانسه و ایتالیا عهده‌ترین میزان دانشجویان این مدارس را جذب می‌کردند و همین قشر تحصیل کرده بعد از بازگشتشان با خود مظاهری از هنر این کشورها از جمله تئاتر را به عراق می‌آورند. دقیقا مثل تاثیر تحصیل کردگان فرنگ رفته در ایران بر هنر نمایش کشورمان.
2- موصل مکانی بود برای تجمع رهبران مذهبی مسیحی اروپایی برای اشاعه فرهنگ مسیحیت و از جمله کارهای این راهنماهای مذهبی ترتیب دادن مجالس نمایشی بود در مورد تولد و عروج مسیح و آلام او که با اعمال صحنه‌ای و داستانهای مذهبی همراه بود....(ادامه دارد)
- بررسی بنیان نمایش مذهبی در میان کردها
سماع - حالت جذبه و اشراق و از خویشتن رفتن و فنا، امری غیر ارادی است که اختیار عارف تاثیری در ظهور آن ندارد. وسایل دیگری نیز که به اختیار و اراده سالک است برای پیدا شدن حال و وجد، عاملی قوی محسوب می‌شوند از جمله موسیقی و آواز خواندن و رقص که همه آنها تحت عنوان سماع در می‌آید.
سماع که بطور کلی در نظر متشرعین و فقها مذموم است و گناه محسوب می‌گردد نزد اکثر بزرگان صوفیه از راههای شرعی وصول به حالت وجد شمرده می‌شود و این وجد، حرکاتی بدنی بوجود می‌آورد که اگر غیر موزون باشد به آن اضطراب می‌گویند و اگر موزو ن باشد، کف زدن و رقص است. رقص و سماع صوفیان کرد از نمایشی‌ترین حرکات ر مراسم آیینی بشمار میرود....(ادامه دارد)
- بازی سنتی در کردستان
بازی و سرگرمی‌از دیر باز در میان مردم رایج بوده است، هر جامعه با دست مایه‌های فرهنگی و موقعیت جغرافیایی، تاریخی و وضعیت اقتصادی خاص خویش دارای گونه های مختلفی از این بازی ها است.
بازیهای سنتی هنوز یکی از سرگرمیهای کودکان و نوجوانان و حتی بزرگسالان است آنها این بازیها را از جایی اقتباس نکرده‌اند، بلکه ابتکار خود آنها و زاییده زندگی روزمره آنان است اگر چه ممکن است پاره‌ای از آنها خارج از موازین اخلاقی و خطر آفرین باشد، با این حال می‌توان آنها را با اصلاح و بازسازی ماندگار کرد.
بازیها به تناسب زمان و مکان متفاوتند. بازی کودکان شهری از بازی کودکان روستایی متمایز است و بازی متداول در میان کوچندگان ویژگیهای خود را دارد. بازی کودکان مناطق کوهستانی با مناطق هموار، اختلاف دارد و این اختلاف در وسایل بازی...(ادامه دارد)
5- جنگ باران
سالی که باران نبارد، مردم به هزار وسیله متوسل می‌شوند، یکی رفتن به قنبر علی است که زیارتگاهی در بالا دست آبادیست، با چشمه و درخت و بند و بساط این رفتن دسته جمعی است یک هفته پیش از رفتن بوسیله جارچی بانگ واز می‌کنند و مردم در این هفته تمیزی می‌کنند و تدارک می‌بینند واگر کسی قوم و خویشی هم در دهات اطراف دارد آنها را دعوت می‌کند و اگر هم نداشته باشد که خودشان بعد از روز موعود حرکت می‌کنند.
و البته دیدنی است. زنها با لباس نو و ترو تازه، مردها و بچه‌ها هم همین طور در قنبر علی هر خانواده‌ای جای مخصوص به خود را دارد که هر وقت برود یک روز تمام می‌ماند، از بیانی (صبح) تا خوراوا(غروب) و در این مدت نذر و نیاز می‌کنند و شادی و پایکوبی و اگر ممکن شد ساز و دهل راه می‌اندازند و قنبر علی را طواف می‌کنند و غروب که شد باز دسته جمعی بر می‌گردند....(ادامه دارد)
بخشی از فهرست مطالب مقاله نمایش و نمایشگری در کردستان
نمایش رادیویی
تئاتر در سنندج
تعزیه و نقالی در کردستان
اشاره کوتاه به زندگی سه تن از نقالان در سنندج
سابقه نمایش در کردستان عراق
5- نمایش در کردستان عراق
6- تاریخچه نمایش در حلبچه
بخش نخست
بخش دوم
ضمائم
1- نگاهی به باورهای کرد و ریشه‌های نمایشی آن
2- بررسی بنیان نمایش مذهبی در میان کردها
الف - مراسم و تشریفات ایزدی
ب - جنبه‌های نمایشی مراسم آئینی کردان ایزدی
- بازی سنتی در کردستان
حمام شیشه
دونکه مه
انی
کاکله موشان
هللوور بللوور ته‌کامه
4- بازیهای نمایشی
بووکه بارانه
کوسه به‌به
بابا قودره‌ت
خواجه دال
...(ادامه دارد)
بخشی از فهرست منابع مقالهنمایش و نمایشگری در کردستان
1- ایگلتون، ویلیام: جمهوری 1947 کردستان. ترجمه سید محمد صمدی. مهاباد 1361
2- ایوبیان، عبدالله: میر نوروزی. دانشکده ادبیات تبریز، 1341
3- خلج، منصور: تاریخچه نمایش در باختران. تهران 1364
4- درویشیان، علی اشرف. افسانه‌ها، قصه‌ها، نمایشنامه‌ها و بازیهای کردستان. نشر روز، تهران 1363
5 - نیکیتین، واسیل - کرد و کردستان - ترجمه محمّد قاضی - نشر درایت، تهران 1363
6- وهبی، توفیق: بررسی مختصری از تاریخ ادیان کرد. ترجمه سید جمال الدین حسینی، مهاباد 1361
7- وهبی، توفیق: حجاریهای غار کندوگ در کردستان. ترجمه سید محمد صمدی، مهاباد 1366
...(ادامه دارد)
دانلود مقاله نمایش و نمایشگری در کردستان