مشخصات این فایل
عنوان: عالم برزخ
فرمت فایل : word( قابل ویرایش)
تعداد صفحات: 80
این مقاله درمورد عالم برزخ می باشد.
خلاصه آنچه در مقاله عالم برزخ می خوانید :
زندگى پس از مرگ
استاد شهید مرتضى مطهرى
آیا انسان پس از مرگ یکباره وارد عالم قیامت مىشود و کارش یکسره مىگردد، و یا انسان در فاصله مرگ و قیامتیک عالم خاصى را طى مىکند و هنگامى که قیامت کبرى بپا شد وارد عالم قیامت مىگردد؟(و البته این را هم مىدانیم که تنها خدا مىداند که قیامت کبرى کى بپا مىشود.حتى پیامبران نیز از این مطلب اظهار بى اطلاعى کردهاند).
مطابق آنچه از نصوص قرآن کریم و اخبار و روایات متواتر و غیر قابل انکارى که از رسول اکرم و ائمه اطهار رسیده است استفاده مىشود، هیچکس بلافاصله پس از مرگ وارد عالم قیامت کبرى نمىشود، زیرا قیامت کبرى مقارن است با یک سلسله انقلابها و دگرگونیهاى کلى در همه موجودات زمینى و آسمانى که ما سراغ داریم یعنى کوهها، دریاها، ماه، خورشید، ستارگان، کهکشانها.هنگام قیامت کبرى هیچ چیزى در وضع موجود باقى نمىماند.بعلاوه در قیامت کبرى اولین و آخرین جمع مىشوند، و ما مىبینیم که هنوز نظام جهان برقرار است و شاید میلیونها و بلکه میلیاردها سال دیگر نیز برقرار باشد و میلیاردها میلیارد انسان دیگر بعد از این بیایند.
همچنین از نظر قرآن کریم - همان طور که از آیات گذشته و یک سلسله آیات دیگر استفاده مىشود - هیچ کس در فاصله مرگ و قیامت کبرى در خاموشى و بى حسى فرو نمىرود، یعنى چنین نیست که انسان پس از مردن در حالى شبیه بیهوشى فرو رود و هیچ چیز را احساس نکند، نه لذتى داشته باشد نه المى، نه سرورى داشته باشد و نه اندوهى، بلکه انسان بلافاصله پس از مرگ وارد مرحلهاى دیگر از حیات مىگردد که همه چیز را حس مىکند، از چیزهایى لذت مىبرد و از چیزهاى دیگر رنج، البته لذت و رنجش بستگى دارد به افکار و اخلاق و اعمالش در دنیا.این مرحله ادامه دارد تا آنگاه که قیامت کبرى بپا شود.در آن هنگام در اثر یک سلسله انقلابها و دگرگونیهاى بى نظیر که در آن واحد جهان را فرا مىگیرد و از دورترین ستارگان گرفته تا زمین ما همه مشمول آن دگرگونى مىشوند، این مرحله یا این عالم که براى هر کسى یک فاصله و حد وسط میان دنیا و قیامت مىشود، پایان مىپذیرد.
پس، از نظر قرآن کریم عالم پس از مرگ در دو مرحله صورت مىگیرد، و به تعبیر صحیحتر، انسان پس از مرگ دو عالم را طى مىکند: عالمى که مانند عالم دنیا پایان مىپذیرد و «عالم برزخ» نامیده مىشود، دیگر عالم قیامت کبرى که به هیچ وجه پایان نمىپذیرد.اینک بحث مختصرى درباره عالم برزخ و بحثى درباره عالم قیامت.
عالم برزخ
اگر چیزى میان دو چیز دیگر حائل و فاصله باشد، آن چیز را «برزخ» مىنامند.
قرآن کریم از زندگى پس از مرگ تا قیامت کبرى با کلمه «برزخ» تعبیر کرده است.در سوره مؤمنون آیه 99 و 100 مىفرماید:
حتى اذا جاء احدهم الموت قال رب ارجعون لعلى اعمل صالحا فیما ترکت، کلا انها کلمة هو قائلها و من و رائهم برزخ الى یوم یبعثون.
تا آنگاه که یکى از آنها را مرگ فرا مىرسد مىگوید: پروردگارا!مرا بازگردان، باشد کار شایستهاى در زمینههایى که نکردهام انجام دهم.ابدا، این صرفا سخنى است که او گوینده آن است و از جلو آنها(از حین مرگ)تا روزى که مبعوث شوند برزخ و فاصلهاى است. این آیه تنها آیهاى است که فاصله میان مرگ و قیامت را «برزخ» خوانده است.
علماى اسلام از همین جا اقتباس کرده و نام عالم بعد از دنیا و قبل از قیامت کبرى را «عالم برزخ» نهادهاند. در این آیه از ادامه حیات بعد از مرگ، همین قدر سخن آمده است که انسانهایى پس از مرگ اظهار پشیمانى مىکنند و درخواست بازگرداندن به دنیا مىنمایند و به آنها پاسخ منفى داده مىشود.این آیه کاملا صراحت دارد که انسان پس از مرگ داراى نوعى حیات است که تقاضاى بازگشت(رجوع)مىکند ولى تقاضایش پذیرفته نمىشود.
آیاتى که دلالت مىکند که انسان در فاصله مرگ و قیامت از نوعى حیات برخوردار است و در آن حال شدیدا احساس مىکند،گفت و شنود دارد، لذت و رنج و سرور و اندوه دارد و بالاخره از نوعى زندگانى سعادت آمیز[یا شقاوت آلود] برخوردار است، زیاد است.مجموعا در حدود 15 آیه است که در قرآن کریم به نحوى از انحاء یک جریان حیاتى را یاد کرده است که مىرساند انسان در فاصله بین مرگ و قیامت از یک حیات کامل برخوردار است.این آیات بر چند گونه است:
1.آیاتى که جریان یک سلسله گفت و شنودها میان انسانهاى صالح و نیکوکار و یا انسانهاى فاسد و بدکار را با فرشتگان الهى یاد مىکند که بلافاصله بعد از مرگ صورت مىگیرد.این گونه آیات زیاد است.آیه 97 از سوره نساء و آیه 100 از سوره مؤمنون - که قبلا هر دو آیه را نقل و ترجمه کردیم - از این گونه آیات است.
2.آیاتى که علاوه بر مضمون آیات بالا رسما مىگویند که فرشتگان پس از آن گفت و شنودها به صالحان و نیکوکاران مىگویند از این پس از نعمتهاى الهى بهره گیرید، یعنى آنها را در انتظار رسیدن قیامت کبرى نمىگذارند.دو آیه ذیل مشتمل بر این مطلب است:
الذین تتوفیهم الملائکة طیبین یقولون سلام علیکم ادخلوا الجنة بما کنتم تعملون .
آنان که در حالى که پاکیزهاند فرشتگان آنان را تحویل مىگیرند و فرشتگان به آنها مىگویند: درود بر شما!همانا به موجب کردارهاى شایستهتان وارد بهشت گردید.
3.دسته سوم آیاتى است که در آن آیات سخنى از گفت و شنود فرشتگان با انسانها در میان نیست بلکه مستقیما از حیات انسانهاى سعادتمند و نیکوکار یا انسانهاى بىسعادت و بدکار و تنعم دسته اول و عذاب و رنج دسته دوم در فاصله مرگ و قیامتیاد شده است.دو آیه ذیل از این گونه است:
و لا تحسبن الذین قتلوا فى سبیل الله امواتا بل احیاء عند ربهم یرزقون.فرحین بما آتیهم الله من فضله و یستبشرون بالذین لم یلحقوا بهم من خلفهم الا خوف علیهم و لا هم یحزنون (1) .
گمان مبر آنان که در راه خدا کشته شدهاند مردهاند، بلکه نزد پروردگار خویش زندهاند و روزى داده مىشوند، بدانچه خدا از فضل و رحمتخویش به آنها عنایت کرده شادماناند و آرزو مىکنند که بشارت شهادت دوستان دنیاشان به آنها برسد تا آنها را با خود در این شهادت شریک ببینند.
و حاق بآل فرعون سوء العذاب النار یعرضون علیها غدوا و عشیا و یوم تقوم الساعة ادخلوا آل فرعون اشد العذاب .
عذاب ناراحت کننده، آتش، بر فرعونیان احاطه کرد، هر بامداد و شامگاه بر آن عرضه مىشوند.آنگاه که قیامت بپا شود(گفته مىشود)فرعونیان را در شدیدترین عذاب داخل نمایید.
این آیه کریمه دو نوع عذاب براى فرعونیان ذکر مىکند: یکى قبل از قیامت که ا ز آن به «سوء العذاب» تعبیر شده است و آن این است که روزى دو بار بر آتش عرضه شوند بدون آنکه وارد آن گردند، دوم بعد از قیامت که از آن به «اشد العذاب» تعبیر شده است که فرمان مىرسد که آنها را داخل آتش نمایید.در مورد عذاب اول، از بامداد و شامگاه نام برده شده است بر خلاف عذاب دوم.همان طور که امیر المؤمنین على(علیه السلام)در توضیح و تفسیر این آیه فرموده است، بدین جهت است که عذاب اول مربوط است به عالم برزخ و در عالم برزخ به تبع عالم دنیا صبح و شام و هفته و ماه و سال هست، بر خلاف عذاب دوم که مربوط به عالم قیامت است و در آنجا صبح و شام و هفته و ماه و غیره وجود ندارد.
در روایات و اخبارى که از رسول اکرم(ص)و امیر المؤمنین على(علیه السلام) و سایر ائمه اطهار(علیهم السلام)رسیده است،
درباره عالم برزخ و حیات اهل ایمان و اهل مصیبت در این دوره، فراوان تاکید شده است.
رسول خدا در جنگ بدر پس از فتح مسلمین و کشته شدن گروهى از سران متکبران قریش و انداختن بدنهاى آنها در یک چاه حوالى بدر، سر به درون چاه برد و به آنها رو کرده، گفت: ما آنچه را خداوند به ما وعده داده بود محقق یافتیم، آیا شما نیز وعدههاى راستخدا را به درستى دریافتید؟بعضى از اصحاب گفتند: یا رسول الله! شما با کشته شدگان و مردگان سخن مىگویید!مگر اینها سخن شما را درک مىکنند؟! فرمود: آنها اکنون از شما شنواترند.
از این حدیث و امثال آن استفاده مىشود که با آنکه با مرگ میان جسم و جان جدایى واقع مىشود، روح علاقه خود را با بدن که سالها با او متحد بوده و زیست کرده بکلى قطع نمىکند.
امام حسین(علیه السلام) در روز دهم محرم پس از آنکه نماز صبح را با اصحاب به جماعتخواند، بر گشت و خطابه کوتاهى براى اصحاب و یاران ایراد کرد.در آن خطابه چنین گفت:
«اندکى صبر و استقامت، مرگ جز پلى نیست که شما را از ساحل درد و رنج به ساحل سعادت و کرامت و بهشتهاى وسیع عبور مىدهد .
در حدیث است که: «مردم خوابند، همینکه مىمیرند بیدار مىشوند» .
مقصود این است که درجه حیات بعد از مردن از پیش از مردن کاملتر و بالاتر است.همان طور که انسان در حال خواب از درجه درک و احساس ضعیفى برخوردار است، حالتى نیمه زنده و نیمه مرده دارد و هنگام بیدارى آن حیات کاملتر مىشود،
همچنین حالتحیات انسان در دنیا نسبت به حیات برزخى درجهاى ضعیفتر است و با انتقال انسان به عالم برزخ کاملتر مىگردد.
لازم است دو نکته را در اینجا یادآورى کنیم:
الف) مطابق آنچه از روایات و اخبار پیشوایان دین رسیده است در عالم برزخ فقط مسائلى که انسان باید بدانها اعتقاد و ایمان داشته باشد مورد پرسش و رسیدگى واقع مىشود، رسیدگى به سایر مسائل موکول به قیامت است.
ب) کارهاى خیر بازماندگان مردگان که به نیت اینکه ثواب و اجرش از آنها باشد صورت مىگیرد،
براى آنها موجب خیر و رفاه و سعادت مىشود.مطلق صدقات، اعم از صدقات جاریه - یعنى تاسیس مؤسسات خیریه که سودش براى خلق خدا جریان دارد و باقى مىماند - و یا صدقات غیر جاریه که یک عمل زودگذر است، اگر به این قصد صورت گیرد که اجر و پاداشش براى پدر و یا مادر و یا دوست و یا معلم و یا هر کس دیگر که از دنیا رفته، بوده باشد، مانند هدیهاى براى رفتگان محسوب مىشود وموجب سرور و شادمانى آنها مىگردد و همچنین است دعا و طلب مغفرت و حج و طواف و زیارت به نیابت از آنها.
ممکن است فرزندانى در زمان حیات پدر و مادر خداى ناخواسته آنها را ناراضى کرده باشند ولى بعد از درگذشت آنها طورى عمل کنند که رضایت آنها را به دست آورند، همچنانکه عکس آن نیز ممکن است.
قیامت کبرى
مرحله دوم حیات جاوید، قیامت کبرى است.قیامت کبرى بر خلاف عالم برزخ که مربوط به فرد است و هر فردى بلافاصله وارد عالم برزخ مىگردد، مربوط است به جمع، یعنى به همه افراد و همه عالم، حادثهاى است که همه اشیاء و همه انسانها را در بر مىگیرد و واقعهاى است که براى کل جهان رخ مىدهد، کل جهان وارد مرحله جدید و حیات جدید و نظام جدید مىگردد.
قرآن کریم که ما را از حادثه بزرگ قیامت آگاه کرده است ظهور این حادثه بزرگ را مقارن با خاموش شدن ستارگان، بى فروغ شدن خورشید، خشک شدن دریاها، هموار شدن ناهمواریها، متلاشى شدن کوهها و پیدایش لرزشها و غرشهاى عالمگیر و دگرگونیها و انقلابات عظیم و بىمانند بیان کرده است.مطابق آنچه از قرآن کریم استفاده مىشود تمامى عالم به سوى انهدام و خرابى مىرود و همه چیز نابود مىشود و بار دیگر جهان نوسازى مىشود و تولدى دیگر مىیابد و با قوانین و نظامات دیگر که با قوانین و نظامات فعلى جهان تفاوتهاى اساسى دارد، ادامه مىیابد و براى همیشه باقى مىماند.
قیامت در قرآن کریم با نامها و عنوانهاى مختلف خوانده شده است که هر کدام نشان دهنده وضع مخصوص و نظام مخصوص حاکم بر آن است.مثلا از آن جهت که همه اولین و آخرین در یک سطح قرار مىگیرند و ترتیب زمانى آنها از بین مىرود، «روز حشر» یا «روز جمع» یا «روز تلاقى» خوانده شده است و از آن جهت که باطنها آشکار و حقایق بسته و پیچیده باز مىشوند، یوم تبلى السرائر یا «روز نشور» نامیده شده است و از آن جهت که فنا ناپذیر و جاوید است، «یوم الخلود» ، و از آن جهت که انسانهایى سخت در حسرت و ندامت فرو مىروند و احساس غبن مىکنند که چرا خود را براى چنین مرحلهاى آماده نکردهاند، «یوم الحسرة» یا «یوم التغابن» ، و از آن جهت که بزرگترین خبرها و عظیمترین حادثههاست «نبا عظیم» خوانده شده است.
رابطه و پیوستگى زندگى این جهان و زندگى آن جهان
مطلب بسیار عمده و اساسى که کتب آسمانى، ما را بدان توجه دادهاند، پیوستگى این دو زندگى است.این دو حیات از یکدیگر جدا نیست، بذر آن حیات در این حیات به دستخود انسان کاشته مىشود و سرنوشت آن حیات در این حیات به وسیله خود انسان تعیین مىگردد. ایمان و اعتقاد پاک و درست و مطابق با واقع(و جهان بینى واقع بینانه)، خلق و خوى پاکیزه و انسانى و منزه از حسادتها، مکرها، حقد و کینهها، غل و غشها، نیز اعمال صالح که در جهت تکامل فرد و جامعه صورت گیرد: خدمتها، اخلاصها و امثال اینها سازنده یک حیات سعادتمندانه جاوید است براى انسان.بر عکس، بىایمانىها، بىاعتقادىها، باورهاى غلط، خلق و خوىهاى پلید، خودخواهیها، خودپرستیها، خودبینیها، ظلمها، ستمها، ریاکاریها، رباخواریها، دروغ، تهمت، خیانت، غیبت،
سخن چینى، فتنه انگیزى، امتناع از عبادت و پرستش خالق و امثال اینها موجب حیات بسیار شقاوت آلود براى انسان در جهان آخرت است.
رسول خدا(صلى الله علیه و آله)در تعبیر جالب خود فرمود: الدنیا مزرعة الاخرة (1) دنیا کشتگاه آخرت است.هر تخم بدى یا نیکى در دنیا بکارید در آخرت برداشتخواهید کرد.همان طور که محال است انسان جو بکارد و گندم برداشت کند و یا خار بکارد و گل بچیند، حنظل بکارد و درختخرما سبز شود، محال است که انسان در دنیا اندیشه بد، خلق و خوى بد، عمل و کردار بد داشته باشد و در آخرت سود بگیرد. ...
بخشی از فهرست مطالب مقاله عالم برزخ
تاریخچه أ
مقدمه ب
فصل اول: برزخ
برزخ از نظر لغت و اصطلاحات 1
برزخ در کتب لغت 1
عالم برزخ کجاست 2
برهوت کجاست 3
جایگاه پیامبر (ص) و ائمه طاهرین (ع) در عالم برزخ 4
زیارت اموات و اهل قبور 5
مشروعیت زیارت اهل قبور از نظر سیده پیامبر و امامان (ع) 5
باقیات الصالحات 5
فایده خیرات برای اموات در عالم برزخ 7
بخشی از ویژگی های عالم برزخ 8
سؤال دو فرشته نکیر و منکر در قبر 9
داستانی از جهان برزخ نشانگر اوضاع آن جهان 10
علاقه خاص آیت الله حائری به کربلا و رسیدن او به مراد در عالم برزخ 11
فشار قبر 12
برزخ 14
فصل دوم : ویژگی های برزخ
حقیقت برزخ 15
اثبات برزخ 15
ویژگی های برزخ 22
بعد از مردن چه عالمی است 23
زندگی پس مرگ 25
عالم برزخ 26
قیامت کبری 30
رابطه و پیوستگی زندگی این جهان و زندگی آن جهان 31
تجسم و جاودانگی اعمال و مکتسبات انسان 32
عالمی به نام عالم برزخ 36
فصل سوم : نتیجه گیری 38
فصل چهارم: منابع و مأخذ 40
دانلود تحقیق عالم برزخ