دهه حاضر نقطه عطفی در ابداع روشهای جدید اطلاع رسانی است. تولید اطلاعات جدید، امکان انتقال اطلاعات تولید شده بر روی رایانهها در مدت زمان کوتاه، توسعه شبکههای ارتباطی اینترنت و اینترانت در تمامی کشورها، پیشرفت فوق العاده نرمافزارها و سختافزارهای رایانهای ، ایجاد امکانات چند رسانهای نرمافزارها و سختافزارهای رایانهای، ایجاد امکانات چند رسانهای جهت انتقال همزمان صوت، تصویر، فیلم و مانند آن همه و همه موجب بروز انقلابی در عرصه اطلاع رسانی و به تبع آن ایجاد دگرگونیهای سریع در ابعاد مختلف زندگی بشر شدهاند.
در آیندهای نه چندان دور شاهد تبدیل اینترنت (شبکه جهانی از مجموعهای از رایانههایی که قادر به انتقال فایلها هستند) به اینتراسپیس (مجموعه از منابع اطلاعاتی با قابلیت انتقال) خواهیم بود. کاربران میتوانند اطلاعات مورد نیاز خود را از طریق کتابخانههای الکترونیکی پیدا کنند و منابع جدید خود را به صورت دادهها و پیوندهایی در شبکه به اشتراک بگذارند. بنابراین شبکه جهانی به صورت فضاهای مرتبطی از اقلام و مواد اطلاعاتی درخواهد آمد. برای نزدیک شدن به این وضعیت ، ابتدا باید کتابخانههای الکترونیکی در مقیاس بزرگ ساخته شوند تا زمینه تحقیقاتی در آنها رشد پیدا کند. به این منظور ، باید دو مرحله پشت سر گذاشته شود:
1) ساخت یک نمونه آزمایشی از کتابخانههای الکترونیکی که شامل منابع الکترونیکی شده، بانکهای اطلاعاتی، نرمافزارهای مربوط و الگوهای کاربردی باشد
2) تحقیق در مورد مبانی نظامهای اطلاعاتی و ایجاد یک نظام کتابخانه الکترونیکی، اجرای نمونه آزمایشی کتابخانه الکترونیکی و برطرف کردن نقاط ضعف این نظام.
امکان دسترسی الکترونیکی به منابع اطلاعاتی از طریق تلاشهای همه جانبه بینالمللی جهت گسترش اتصال پذیری شبکهها، افزایش پهنای باند مخابراتی، تولید ابزارهای نوین مدیریت اطلاعات و از همه مهمتر افزایش قابلیت عملکرد متقابل نظامها و منابع اطلاعاتی، روز به روز افزایش پیدا میکند. اطلاعات دیجیتالی شده موجود در وب ، از نظر کمیت، هر سال 10 برابر میشود و همچنین تعداد کاربران نیز به طور انفجاری افزایش مییابند و مسئلهای که امروزه در سطح جهان مطرح است استفاده بهینه و کارآمد از این اطلاعات است. بنابراین، کتابخانه الکترونیکی باید توانایی و امکان دسترسی خردمندانه به منابع اطلاعاتی و نیز امکان بازیابی سریع اطلاعات را برای کاربران داشته باشد.
کتابخانه الکترونیکی از تعداد زیادی رایانه تشکیل شده که به وسیله یک شبکه به هم مرتبط شدهاند. مهمترین شبکه اینترنت است که به وجود آمدن آن، به عنوان یک شبکه قابل انعطاف ارزان و جهانی، عامل موثر در توسعه کتابخانههای الکترونیکی است. رایانههای موجود در شبکه سه عملکرد اصلی دارند: کمک به کاربران برای ارتباط با کتابخانه، ذخیره منظم اطلاعات جهت نگهداری بلند مدت، خدمات جست و جو و مکان یابی اطلاعات با ارائه فهرستها و نمایهها برای ایجاد کتابخانه الکترونیکی در جهان طرحهای تحقیقاتی چندی انجام گرفته است و آنچه در این راه مانعی جدی تلقی شده، کمبود منابع مالی و فقدان پشتیبانی ملی و دولتی است. طرحهای تحقیقاتی «کتابخانه الکترونیکی» ، معمولاً گران قیمت و طولانی هستند و برای ادامه کار نیاز به پشتیبانی مالی مناسب و ثابتی دارند. بنابراین، لازم است که طرح ایجاد کتابخانه الکترونیکی به عنوان یک طرح جامع ملی مطرح و از سوی دولت مورد پشتیبانی قرار گیرد.
بیان مسئله
دانشگاهها و بیمارستانها به عنوان سازمانهای پیچیده ای شناسایی می شوند که تربیت متخصصان جامعه را در رشته های گوناگون برای رویارویی با عصر دانش آماده می سازند. لذا امروزه این مراکز می بایست با در اختیار داشتن امکانات و تجهیزات وسیع و همچنین ابزارهای تحقیقاتی بتوانند در زمینه های مختلف دست به تحقیقاتی زده و به پیشرفت و پیشبرد تمدن بشری کمک شایانی بکنند. دانشگاه و بیمارستان ، رسالت تحقیق و آموزش را بعهده دارند .یکی از ابزارهای تحقیق و آموزش ، کتابخانه می باشد و چنین مراکزی بدون داشتن کتابخانه کا را و مفید نمی توانند به رسالت خود دست یابد.
امروزه این مراکز با امکانات و تسهیلات بسیار زیاد، دانشجویان متعدد و متنوع به سازمانهای بزرگ و پیچیده ای تبدیل شده اند و در صدد هستند تا از این منابع مادی و معنوی در جهت خدمت به جوامع حداکثر استفاده را بکنند.
همچنین طیف گسترده نیازی های اطلاعاتی از یک سو و هزینه گزاف تهیه منابع اطلاعاتی مختلف و پراکندگی مراکز و پردازش از سوی دیگر زمینه را برای احداث کتابخانه های الکترونیک کارآمد که پاسخی برای حل مشکلات بوجود آمده بود، فراهم آورده است.
آمار و اطلاعات موجود ازوضعیت آموزش عالی و پژوهش در کشور و روند رشد آن نشان میدهد که در سالهای اخیر، مجموعه نیاز و تقاضا برای استفاده از خدمات کتابخانههای تخصصی و دانشگاهی افزایش چشمگیری پیدا کرده است در حالی که امکان توسعة کافی دراین زمینه میسّر نبوده است. دستیابی کتابخانههای تخصصی و دانشگاهی به حداقل مجموعه لازم براساس استاندارد ها، بودجه فراوانی رامیطلبد.
با گسترش اینترنت وفن اوریهای نوین ،تبادل اطلاعات به صورت یک نیاز دائمی در خواهد امد. بر همین مبنا دنیا در حال گذر از جامعه صنعتی به جامعه اطلاعاتی به سر می برد.کارشناسان پیش بینی کرده اند که در سال 2005 اولین کشورها وارد جامعه اطلاعاتی شوند.در اینده ای نه چندان دور دانش سرمایه هر کشوری خواهد بود.بنابراین همه کشورها
فهرست مندرجات:
طرح جامع ایجاد کتابخانه الکترونیک سلامت 1
2- سازماندهی و نحوه ارائه آنها 27
4- تجزیه و ترکیب و اشاعه اطلاعات 27
فصل دوم - کتابخانههای الکترونیک در کشورهای دیگر 35
آمریکا: خدمات اطلاعات و کتابخانه ای 37
NLM: کتابخانه ی پزشکی قرن 21 38
دفتر تولید برنامههای اطلاعاتی پزشکی 46
هدایت برنامههای بین المللی NLM. 46
برنامه ریزی و تجزیه و تحلیل 46
خدمات رسانی و بهداشت مصرف کننده 48
شبکه تحقیقات مالاریا در افریقا 51
مشارکت در شبکهی بین المللی 56
دسترسی دائم به اطلاعات الکترونیکی 71
دیگر اقدامات LO عبارتند از : نگهداری عناوین موضوعی پزشکی 73
ارائه الکترونیکی توسط ناشران 83
اسکن کردن و پذیرش کار الکترونوری 83
دادههای قابل خواندن برای ماشین 91
شبکه ملی کتاب خانههای پزشکی 101
اقدامات خاص خدمات رسانی NLM . 106
برنامهها و نمایشگاههای تاریخی 108
استخدام و آموزش کتابداران 112
فعالیتهای دادهورزی پزشکی 117
TOXLINE (اطلاعات سم شناسی روی خط) 126
ثبت تاثیرات سمی مواد شیمیایی (RTECS) 128
مرکز اطلاعاتی عواملی جهشزای محیطی (EMIC) 129
خدمات رسانی / پشتیبانی کاربر 131
سیستم غلطیاب املایی شیمیایی Chemical Spellcheker 138
کمکهای دسترسی به کتاب خانههای دیجیتالی 141
کمکهای سیستمهای اطلاعاتی 142
برنامههای آموزشی مورد پشتیبانیNLM. 144
موارد برجسته در مدیریت کمکهای مالی 153
شبکهی ارتباطی باسرعت بالا: 160
سایت وبی بزرگ و جدید پزشکی: 161
سیستم جدید پشتیبانی از خدمات مشتری 162
فهرست بندی اصلاح شدهی MEDLINE و بردازش آخر سال: 162
ارتقاء امکانات رایانه ایی: 164
عناوین موضوعی پرشکی (MesH) 185
منابع پژوهش علوم / خدمات پزشکی 191
سیستمهای پشتیبانی مدیریتی 192
انگلستان: جامعه اطلاعاتی قرن بیست و یکم 194
پایگاه اطلاعاتی پیوسته در مجموعه موزه: 197
اطلاعات و کتابخانه ها: بعضی از زمینه های قانونی 201
دپارتمان فرهنگ، رسانه های گروهی و ورزش 202
کتابخانه ها با سپرده قانونی 203
دیجیتالی شدن داستان موفقی است؟ 205
حق تملک روشنفکرانه و حق انحصاری 206
آموزش برای مدیریت اطلاعات و کتابخانه: 207
کتابخانه مارچ، کمبریج شایر 208
کاتالیزوری برای تغییر در جامعه 208
«کتابخانه هزاره جدید نورفولک نورویچ» 209
کتابخانه های عمومی ایرلند شمالی پیشگام 212
دسترسی به اینترنت برای افراد ناتوان و معلول 212
خدمات اطلاعات و کتابخانه برای آموزش متوسطه 218
خدمات اطلاعات و کتابخانه برای آموزش عالی 220
وجود کتابخانه های آموزش عالی در انگلیس 221
کتابخانه جدید دانشگاه آبریتی 222
کتابخانه سیموس هنی در دانشگاه کویین 223
کتابخانه پژوهشی جدید دانشگاه یورک 225
کتابخانه بریتانیا (Brithsh Library): 229
کتابخانه بریتانیا برای دیجیتالی کردن اولین کتاب چاپ شده در انگلیس 230
کتابخانه های مراقبت های بهداشتی و پزشکی 236
جامعه اطلاعات جهانی انگلستان 239
نمونه هایی از تجربیات اجرا شده 250
تجربه یک کتابخانه الکترونیکی در استونی 250
کامپیوتریزه و اتوماتیک کردن کتابخانه ها: 250
تجربه کتابخانه الکترونیکی در برمه 253
راه اندازی کتابخانه الکترونیکی الکساندریا 257
نیاز سنجی کاربران جهت طراحی سیستم 258
طراحی و اجرای یک کتابخانه دیجیتال برای مربیان کامپیوتر 260
چالش های ایجاد کتابخانه الکترونیکی 288
قانون حفاظت از حق مالکیت آثار فکری 290
ایجاد امکانات کار آمد به منظور دسترسی بهتر 290
تصوری کلی از طرح یک کتابخانه الکترونیکی 293
استانداردهای کتابخانه الکترونیکی 309
خدمات حراست، تائید اعتبار و مبادلات پول الکترونیکی 311
سابقهی مأخذ برای هر سرفصل در سابقهی کتابشناسی 316
منابعی برای نسخه برداری سوابق MARC : 324
خدمات کتاب شناسی غیر رایگان 324
تبدیل اطلاعات به نوع الکترونیکی 338
دانش کلاسیک در مورد رده بندی و فهرست نویسی 343
مشکلات سازماندهی در کتابخانههای الکترونیکی 344
دسترسی به اطلاعات و رابط کاربر 346
بایگانی آثار الکترونیکی و حفاظت از آنها 347
ویژگیها و کاربردهای کتابخانه الکترونیک و معماری کلی آن 350
ویژگیهای کتابخانه الکترونیک 351
سرویس های کتابخانه دیجیتال 356
سرویس جستجوی بر روی منابع سنتی سیستم 361
سرویسهای مدیریتی قسمت سنتی 362
خرید و سفارش منبع برای کتابخانه 364
فواید و کاربردهای برنامه کاری کتابخانه الکترونیک 371
سیستم مدیریت امانت بین کتابخانه ای
شامل 374 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود مقاله طرح جامع ایجاد کتابخانه الکترونیک سلامت