عدالت مهم‌ترین آرمان و آرزوی بشر از آغاز خلقت تا کنون بوده است. عدالت عرصه‌های گوناگونی دارد امّا در این میان، عدالت در حقوق متقابل زن و مرد به عنوان دو رکن عالم هستی جایگاهی بس ویژه دارد. زن مظهر جمال و مرد مظهر جلال خداوند می‌باشد و هر کدام در نظام آفرینش مقامی خاص و ویژه دارند و هدف هر دو رسیدن به کمال است بدون این که بر یکدیگر برتری داشته باشند. زن و مرد در انسانیت و بهره‌مندی از فضائل معنوی مساوی هستند و هیچ تفاوتی باهم ندارند امّا در دو بعد جسم و روح ـ در عین داشتن برخی اشتراک‌ها ـ باهم متفاوتند؛ البته خلقت هر دو به احسن وجه است و جای هیچ گونه تردیدی نیست که خداوند عادل حتی در آفرینش این دو موجود به عدالت رفتار نموده و هیچ کدام را بر دیگری برتری نداده است. زن و مرد مکمّل یکدیگرند و هر کدام وظایف و حقوقی خاص دارند. این تفاوت در حقوق به دلیل تفاوت در خلقت، وظایف و نقش‌های آن‌هاست بدون این که تبعیضی در کار باشد. عدالت در حقوق زن و مرد را باید با در نظر گرفتن مجموعه‌ی حقوق هر کدام بررسی نمود تا روشن شود که دین مبین اسلام در وضع حقوق و تکالیف یکی را بر دیگری برتری نداده است.
عدالت در حقوق زن و مرد از جنبه‌های مختلف قابل بحث و بررسی است. فرض بر این است که منشاء تفاوت در حقوق زن و مرد تفاوت‌های طبیعی آن‌هاست و این تفاوت‌ها نه تنها تبعیض آمیز نیست بلکه بر مبنای عدالت پی‌ریزی شده است. برای اثبات این فرضیه در قالب چهار بخش به تبیین این موضوع می‌پردازیم:
- تفاوت‌های زن و مرد
زن و مرد به عنوان دو موجود از مخلوقات خداوند، هر دو در داشتن انسانیت مشترک هستند امّا در عین حال تفاوت‌هایی نیز دارند. به طور کلی این تفاوت‌ها را می‌توان به دو بخش عمده تقسیم نمود:
تفاوت‌های زن و مرد از لحاظ جسمی و از لحاظ روحی.
الف. تفاوت‌های زن و مرد از لحاظ جسمی
دختر و پسر از همان آغاز تولد و حتی قبل از آن، از نظر جسمی باهم تفاوت دارند. جنین پسر در رحم مادر رشد سریع‌تری نسبت به جنین دختر دارد.([1]) در آغاز تولد پسرها از نظر وزن و قد از دختران پیش افتاده‌ترند.([2])
پسر بچه‌ها از همان ابتدای زندگی ماهیچه‌های قوی‌تری نسبت به دختران دارند و پس از آن نیز مردها از لحاظ قوای بدنی قوی‌تر از زن‌ها هستند. ([3]) شش‌ها و قلب پسران بزرگ‌تر از دختران می‌باشد.([4]) دورة استراحت قلب در هر ضربان در پسرها کوتاه‌تر از دختران است. ([5])
در دوران نوجوانی دختران اندکی در رشد قد و وزن پیش می‌افتند و پس از آن دوباره نوبت رشد بیشتر پسران است. ([6]) در سنین 13ـ10 سالگی فشار خون در دختران بیشتر از پسران است ولی پس از آن فشار خون در پسران بیشتر از دختران می‌شود. ([7])
حس شنوایی زنان در همة دوران زندگی آنها بهتر از مردان است در عوض مردان از بینایی بهتری برخوردار هستند.([8])
در دوران جنینی پسران بیشتر سقط می‌شوند و آمار مرگ و میر آنان بیشتر از دختران است.([9]) به طور کلی مردان در تمام طول زندگی خود برای مبتلا شدن به سکتة مغزی، عفونت‌های ویروسی، زخم معده و اثنی عشر، لخته شدن خون در عروق و بعضی از انواع بیماری‌های روانی آمادگی بیشتری دارند.([10])
[1] . حمزه گنجی، روان شناسی تفاوت‌های فردی، چاپ هفتم، (تهران، مؤسسه انتشارات بعثت، 1375)، ص 193.
[2] . دفتر همکاری حوزه و دانشگاه، روان شناسی رشد، ج1، چاپ اول، (تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها، 1374)، ص 371؛ سوسن سیف و دیگران، روان شناسی رشد، ج 1، چاپ نهم، (تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها، 1378)، ص 225.
[3] . حمزه گنجی، پیشین، ص 193؛ علی اکبر شعاری نژاد، روان شناسی رشد، چاپ دوازدهم، (تهران، انتشارات اطلاعات، 1374)، ص 201؛ شکوه نوابی نژاد، پیشین، ص 87.
[4] . ای میوس هترینگتون، روان شناسی کودک از دیدگاه معاصر، ج2، ترجمه جواد طهوریان و دیگران ، چاپ اول، (مشهد، معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی، 1373)، ص 317؛ علی اکبر شعاری نژاد پیشین، ص 281.
[5] . حمزه گنجی، پیشین، ص 193.
[6] .دفتر همکاری حوزه و دانشگاه، روان شناسی رشد، پیشین، ص 371.
[7] . همان، ص 389.
[8] . حمزه گنجی، پیشین، ص 194.
[9] . حمزه گنجی، پیشین، ص 188.
[10] . مرتضی مطهری، نظام حقوق زن در اسلام، چاپ بیست و ششم ، (تهران، انتشارات صدرا، 1378)، ص 164. در حقیقت
زنان قدرت مقاومت بدنی و روحی بیشتری در مقابل بیماری‌ها نسبت به مردان دارند.([11])
ب. تفاوت‌های زن و مرد از لحاظ روحی
پس از شش هفته اول بارداری جنس جنین مشخص می‌شود و مغز نیز در اوایل رشد در جهت نر یا ماده شدن متمایز می‌شود. ([12]) از طرفی رفتار هر جنس تحت تأثیر سیستم غددی و عصبی قرار دارد.([13]) از آن جا که بین روح و جسم رابطه و تأثیر متقابل وجود دارد، نتیجة تفاوت‌های جسمی بینِ زن و مرد تفاوت در روح و روان آن دو نیز می‌شود.
شامل 15 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود تحقیق عدالت در حقوق متقابل زن ومرد