یکی از مسائلی که همواره ذهن نگارنده را به خود مشغول می‌داشت این بود که سرزمین‌هایی که زمانی جزو قلمرو ایران محسوب می‌شدند و نامهای فارسی اجزاء جغرافیایی آنها در کتب و متون تاریخی و ادبی این کشور مؤید چنان تعلقی می‌باشد، چگونه از این کشور جدا شده و سرنوشتی سوای ـ ایران به مفهوم سیاسی متداول امروزی‌اش ـ پیدا کردند. نامهایی چون رودکورایاکر که یادگار و یادآور نام کورش پادشاه بزرگ هخامنشی است، نامهای دربند، گنجه و بخصوص نام اخیر که یادآور شاعر پارسی‌گوی نظامی گنجه‌ای است از جمله نامهایی می‌باشند که هر ایرانی ـ حتی با سواد اندک و بدون اطلاعات تاریخی ـ با شنیدن آن احساس بیگانگی نسبت به آنها نکرده و اگر بداند ـ که غالبا می‌دانند ـ آن سرزمین‌ها دیگر متعلق به ایران نیست بر از دست رفتن آنها حسرت می‌خورد.
از زمانی که نگارنده دانشجوی مقطع کارشناسی بود، براین مطلب واقف شد که از ابتدای حکومت خاندان قاجار، مخصوصاً از زمان فتحعلیشاه ضعف قوای سیاسی، نظامی و اقتصادی ایران در مقابل دول غربی روشن شد. اگرچه زمینه آن ضعف در گذشته فراهم شده بود) و از آن پس تدریجاً و عملاً و رسماً قسمتهایی از قلمرو تاریخی این کشور از آن جدا شده و در تنظیم روابط خود با دول اروپایی دچار خودباختگی و پذیرش قراردادهایی شد که ناشی از بی‌اطلاعی از اوضاع جهانی و سیاست‌های دولت‌های خارجی بود و استقلال سیاسی، نظامی، اقتصادی و حقوقی ایران را خدشه‌دار کرد.
2- مسأله اصلی:
چرا و چگونه ایران در اوایل قرن نوزدهم در کانون توجهات بین‌المللی قرار گرفت؟
3- سوالات و فرضیات پژوهش:
با توجه به اهداف تحقیق مورد نظر، سوالات مطرح شده در این پژوهش عبارتند از:
ـ واکنش ایران در مقابل گرایش سه کشور روسیه، فرانسه و انگلستان به ایران چگونه بوده است؟
ـ گرایش سه کشور فرانسه، روسیه و انگلستان به ایران، برای ایران و کشورهای مذکور چه پیامدهایی داشت؟
در جواب سوالات فوق فرضیه‌های زیر مطرح است:
ـ رشد سرمایه‌داری صنعتی و رقابت امپریالیستی موجب توجه دولت‌های اروپایی به ایران شد، با توجه به اینکه ایران از نظر موقعیت جغرافیایی شرایط حساسی داشت.
ـ پیروزی روسیه بر ایران نتیجه یک سری معاملات پنهانی میان روسیه و انگلیس بود.
عنوان صفحه
1ـ مقدمه2
2ـ مسأله اصلی3
3ـ سوالات و فرضیات پژوهش3
4ـ روش تحقیق3
5ـ مشکلات تحقیق4
6ـ پیشینه و ادبیات تحقیق5
7ـ شناخت و نقد منابع6
8ـ سامان‌دهی تحقیق12
فصل مقدماتی
روابط ایران و اروپا در دوره صفویه، افشاریه و زندیه (انگلیس، فرانسه و روسیه)17
الف ـ روابط ایران و انگلیس در دوره صفویه18
ب ـ روابط ایران و انگلیس در دوره افشاریه و زندیه21
پ ـ روابط ایران و فرانسه در دوره صفویه23
ت ـ روابط ایران و فرانسه در دوره افشاریه و زندیه27
ث ـ روابط ایران و روسیه در دوره صفویه29
ج ـ روابط ایران و روسیه در دوره افشاریه و زندیه32
فصل اول:
اوضاع اروپا و کشیده شدن ایران به دایره سیاست بین‌المللی
1ـ1ـ تحولات اروپا در قرون هیجدهم و نوزدهم:35
1ـ2ـ انقلاب صنعتی35
2ـ3ـ علل و نتایج انقلاب صنعتی35
1ـ4ـ اوضاع اروپا در قرن هیجدهم40
عنوان صفحه
1ـ5ـ اوضاع اروپا در اواخر قرن 1842
1ـ6ـ ناپلئون و مصر44
1ـ7ـ سیاست خارجی ناپلئون46
1ـ8ـ از انقلاب فرانسه تا قتل تزار پل اول51
1ـ9ـ از جلوس الکساندر تا عقد قرارداد تیلسیت59
1ـ10ـ از قرارداد تیلسیت تا کنگره وین71
فصل دوم:
سیاست خارجی ایران از سقوط اصفهان تا اواخر دوره فتحعلیشاه
2ـ1ـ از سقوط اصفهان تا فتحعلیشاه86
2ـ2ـ تحولات سیاسی ایران در اوایل دوره قاجاریه99
فصل سوم:
دخالت کشورهای اروپایی در اوضاع سیاسی ایران (فرانسه، انگلیس و روسیه)
3ـ1ـ دوره دخالت فرانسه در اوضاع سیاسی ایران111
3ـ2ـ جایگاه انگلستان در جنگ‌های ایران و روسیه127
3ـ3ـ مذاکرات و شکست اصلاندوز137
3ـ4ـ عهدنامه گلستان و پذیرش صلح143
3ـ5ـ دوره دوم جنگ‌های ایران و روسیه152
3ـ6ـ نتیجه156
3ـ7 منابع و ماخذ161
شامل 175 صفحه فایل word
دانلود پایان نامه جایگاه ایران و رقابت های دول اروپایی دوره فتحعلی شاه