چکیده:.. 1 مقدمه:.. 2 فصل اول: کلیات تحقیق 1-1-مقدمه : 4 2-1 بیان مساله 5 3-1 تاریخچه موضوع تحقیق 6 4-1 اهمیت وضرورت موضوع تحقیق 9 5-1 اهداف تحقیق 11 1-5-1 اهداف اصلی: 11 2-5-1 اهداف فرعی (ویژه) : 11 6-1 چارچوب نظری تحقیق 11 7-1 مدل تحلیلی تحقیق و شیوه اندازه گیری متغیرها 15 1-7-1 الگوی اسپرینگیت: 15 2-7-1 الگوی زیمسکی: 15 3-7-1 الگوی اهلسون: 16 8-1 فرضیات تحقیق 16 9-1 متغیرهای عملیاتی تحقیق 17 10-1تعریف واژه ها و اصطلاحات 17 فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق 1-2 گفتاراول: ورشکستگی و بررسی قانونی آن 22 1-1-2 مقدمه 22 2-1-2 تعریف ورشکستگی 22 3-1-2 ورشکستگی ازنظرقانونی 23 4-1-2 ورشکستگی ازنظرحسابداری 24 5-1-2 ورشکستگی ازنظرحقوقی 25 6-1-2 بررسی قانون ورشکستگی درایران 25 7-1-2 بررسی قانون ورشکستگی درسایر کشورها 26 8-1-2 ورشکستگی از نظر حقوق بین الملل 29 2-2 گفتار دوم: دلایل، مراحل و هزینه های ورشکستگی 29 1-2-2 دلایل ورشکستگی 29 1-1-2-2 دلایل برون سازمانی 30 2-1-2-2 دلایل درون سازمانی 31 2-2-2 ابزارهای شناسایی عوامل ورشکستگی 34 3-2-2 انواع شکست 37 4-2-2 مراحل ورشکستگی 37 5-2-2 هزینه های ورشکستگی 39 6-2-2 تاثیرهزینه های ورشکستگی بر ساختار سرمایه 40 7-2-2 مالیات وهزینه های ورشکستگی 42 8-2-2 صورت وضعیت مالی شرکت ورشکسته 44 3-2 گفتار سوم: ارزیابی تداوم فعالیت شرکتها 46 1-3-2 تداوم فعالیت 46 2-3-2 برقرار نبودن فرض تداوم فعالیت 47 1-2-3-2 نشانه های مالی: 47 2-2-3-2 نشانه های عملیاتی: 47 3-2-3-2 سایر نشانه ها: 47 3-3-2 روشهای ارزیابی تداوم فعالیت شرکتها 48 1-3-3-2 ارزیابی تداوم فعالیت با استفاده از مقررات قانون تجارت: 49 2-3-3-2 ارزیابی تداوم فعالیت با استفاده ازگزارش حسابرسان: 49 3-3-3-2 ارزیابی تداوم فعالیت با کمک نسبتهای مالی ومدلهای پیش بینی ورشکستگی: 49 4-3-2 آئین نامه انظباتی بورس اوراق بهادارتهران درمورد توقف فعالیت 50 4-2 گفتارچهارم: تعاریف پیش بینی، مدل و ساختار مدلهای پیش بینی ورشکستگی 50 1-4-2 پیش بینی 50 2-4-2 تکنیک های پیش بینی 51 1-2-4-2 روشهای کیفی پیش بینی: 51 2-2-4-2 روشهای کمی پیش بینی : 52 3-4-2 الگو(مدل) 52 4-4-2 روش شناسی انواع الگوهای پیش بینی ورشکستگی 53 1-4-4-2 الگوهای آماری 53 2-4-4-2 الگوهای سیستم خبره هوشمند مصنوعی 56 3-4-4-2 الگوهای تئوریک 58 5-4-2 ویژگی های یک الگوی خوب 60 6-4-2 معیارهای عملکرد 61 7-4-2 مدلهای پیش بینی ورشکستگی از نظرنقطه انقطاع 62 5-2 گفتار پنجم: مدلهای پیش بینی ورشکستگی 64 1-5-2 مدل ویلیام بیور 64 2-5-2 مدل آلتمن 65 3-5-2 مدل دی کین(1972) 68 4-5-2 مدل اسپرینگیت 69 5-5-2 مدل اهلسون 70 6-5-2 مدل CA-SCORE 71 7-5-2 مدل گریس 72 8-5-2 مدل یوشیکو شیراتا 73 9-5-2 مدل زیمسکی 74 10-5-2 مدل تافلر 75 11-5-2 مدل فولمر 76 12-5-2 مدل زاوگین 77 13-5-2 مدل فیلوسوفو 79 14-5-2 مدل شبکه عصبی مصنوعی 80 6-2 گفتارششم: تشریح نسبتهای مالی مورد استفاده در این تحقیق 81 1-6-2 تاریخچه نسبتهای مالی 81 2-6-2 تعریف و اهداف نسبتهای مالی 82 3-6-2 انواع نسبتهای مالی 82 4-6-2 معیارهای ارزیابی نسبتهای مالی 82 5-6-2 تشریح نسبتهای مورداستفاده در این تحقیق 83 6-6-2 محدودیتهای تجزیه وتحلیل نسبتها 85 7-2 گفتارهفتم: بازارهای سرمایه و ارکان آن 85 1-7-2 تعریف بورس اوراق بهادار 86 2-7-2 علل پیدایش بورس اوراق بهادار 86 3-7-2 اصطلاحات کلیدی بورس 88 1-3-7-2 تعریف شاخص: 88 2-3-7-2 شاخص های بورس: 88 4-7-2 تاریخچه وتحولات بورس اوراق بهادار تهران 89 1-4-7-2 دوره اول: سالهای 1346 تا 1357 90 2-4-7-2 دوره دوم: سالهای 1357 تا 1367 90 3-4-7-2 دوره سوم: سالهای 1368 تا 1375 91 4-4-7-2 دوره چهارم: سالهای 1376 تا 1388 92 8-2 گفتارهشتم: پیشینه تحقیق 93 1-8-2 تحقیقات داخلی: 94 2-8-2 تحقیقات خارجی: 95 فصل سوم: روش اجرای تحقیق 1-3- مقدمه: 102 2-3 روش تحقیق 102 3-3 جامعه و نمونه آماری 103 1-3-3 معیار تعیین ورشکستگی: 105 2-3-3 معیار انتخاب شرکتهای ورشکسته: 105 3-3-3 معیارانتخاب شرکتهای غیرورشکسته: 105 4-3 قلمرو تحقیق 106 1-4-3 قلمرو موضوعی: 106 2-4-3 قلمرو مکانی: 106 3-4-3 قلمرو زمانی: 106 5-3 روش و ابزار گردآوری داده ها 106 6-3 روش تجزیه وتحلیل داده ها 107 7-3 اعتبار درونی و برونی پژوهش 110 فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داه ها 1-4- مقدمه: 113 2-4 شاخص های توصیفی متغیرها 113 1-3-4 تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه فرعی اول: 118 2-3-4 تجزیه وتحلیل و آزمون فرضیه فرعی دوم: 125 3-3-4 تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه فرعی سوم: 132 4-3-4 تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه اصلی اول: 140 5-3-4 تجزیه و تحلیل نتایج بدست آمده از آزمون فرضیه اصلی اول و گروه فرضیات فرعی: 146 1-5-3-4 تجزیه و تحلیل نتایج آزمون فرضیه فرعی اول: 147 2-5-3-4 تجزیه و تحلیل نتایج آزمون فرضیه فرعی دوم: 148 3-5-3-4 تجزیه و تحلیل نتایج آزمون فرضیه فرعی سوم: 149 4-5-3-4 تجزیه و تحلیل نتایج آزمون فرضیه اصلی اول: 150 6-3-4 تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه اصلی دوم: 151 فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات 1-5-مقدمه: 154 2-5 ارزیابی و تشریح نتایج آزمون فرضیه ها 154 3-5 نتیجه گیری کلی تحقیق 156 4-5 پیشنهادهایی مبتنی بر یافته های تحقیق 157 5-5 پیشنهادهایی جهت تحقیقات آتی 158 6-5 محدودیت های تحقیق 159 منابع و ماخذ: منابع فارسی: 161 منابع لاتین: 164 چکیده انگلیسی .......................................................................................................166 جدول (1-1): تحقیقات انجام شده در رابطه با ورشکستگی 12 جدول (1-2): دلایل ورشکستگی (همان منبع،ص 64)2. 33 جدول (2-2) نتایج آزمون مدل آلتمن در مورد خطای نوع اول و نوع دوم. 66 جدول (3-2): نتایج آزمون مدل آلتمن در مورد خطای نوع اول و دوم. 67 جدول (1-3): اسامی شرکتهای ورشکسته و غیرورشکسته مورد مطالعه 104 جدول (1-4): شاخص های توصیف کننده متغیرها برای گروه شرکتهای ورشکسته 114 جدول (2-4): شاخص های توصیف کننده متغیرها برای گروه شرکتهای غیرورشکسته 115 جدول (3-4): مجموعه حالات مورد انتظاربررسی الگوهای ورشکستگی 117 جدول (4-4):نحوه کدینگ متغیرهای وابسته 118 جدول (5-4):آزمون معنادار بودن مدلهای رگرسیونی الگوی اسپرینگیت در یکسال قبل از ورشکستگی 119 جدول(6-4): نتایج آماره های نیکویی برازش الگوی اسپرینگیت در یکسال قبل از ورشکستگی... 119 جدول (7-4): درصد تطابق مقادیر مشاهده شده و پیش بینی شده الگوی اسپرینگیت در یکسال قبل ازورشکستگی 120 جدول (8-4): نتایج ضرایب رگرسیونی الگوی اسپرینگیت در یکسال قبل از ورشکستگی 120 جدول (9-4): آزمون معنادار بودن مدلهای رگرسیونی الگوی زیمسکی دریکسال قبل از ورشکستگی.... 121 جدول (10-4): نتایج آماره های نیکویی برازش الگوی زیمسکی در یکسال قبل از ورشکستگی... 121 جدول (11-4): درصد تطابق مقادیر مشاهده شده و پیش بینی شده الگوی زیمسکی در یکسال قبل از ورشکستگی 122 جدول (12-4): نتایج ضرایب رگرسیونی الگوی زیمسکی در یکسال قبل از ورشکستگی 122 جدول (13-4): آزمون معنادار بودن مدلهای رگرسیونی الگوی اهلسون در یکسال قبل از ورشکستگی. 123 جدول (14-4): نتایج آماره های نیکویی برازش الگوی اهلسون در یکسال قبل از ورشکستگی... 123 جدول (15-4): درصد تطابق مقادیر مشاهده شده و پیش بینی شده الگوی اهلسون در یکسال قبل از ورشکستگی 124 جدول (16-4):نتایج ضرایب رگرسیونی اهلسون در یکسال قبل از ورشکستگی 124 جدول (17-4): آزمون معنادار بودن مدلهای رگرسیونی الگوی اسپرینگیت در دو سال قبل از ورشکستگی 126 جدول (18-4): آماره های نیکویی برازش الگوی اسپرینگیت در دو سال قبل از ورشکستگی...... 126 جدول (19-4): درصد تطابق مقادیرمشاهده شده وپیش بینی شده الگوی اسپرینگیت در دو سال قبل ازورشکستگی 127 جدول (20-4): نتایج ضرایب رگرسیونی الگوی اسپرینگیت در دو سال قبل از ورشکستگی....... 127 جدول (21-4): آزمون معنادار بودن مدلهای رگرسیونی الگوی زیمسکی در دو سال قبل از ورشکستگی 128 جدول (22-4): نتایج آماره های نیکویی برازش الگوی زیمسکی در دو سال قبل از ورشکستگی... 128 جدول (23-4): درصد تطابق مقادیر مشاهده شده و پیش بینی شده الگوی زیمسکی در دو سال قبل از ورشکستگی 129 جدول (24-4): نتایج ضرایب رگرسیونی الگوی زیمسکی در دو سال قبل از ورشکستگی 129 جدول (25-4): آزمون معنادار بودن مدلهای رگرسیونی الگوی اهلسون در دو سال قبل از ورشکستگی. 130 جدول (26-4): آماره های نیکویی برازش الگوی اهلسون در دو سال قبل از ورشکستگی 131 جدول (27-4): درصد تطابق مقادیر مشاهده شده و پیش بینی شده الگوی اهلسون در دو سال قبل از ورشکستگی 131 جدول (28-4): نتایج ضرایب رگرسیونی الگوی اهلسون در دو سال قبل از ورشکستگی 132 جدول (29-4): نتایج آزمون معنادار بودن الگوی اسپرینگیت در سه سال قبل از ورشکستگی ..... 133 جدول (30-4): آماره های نیکویی برازش الگوی اسپرینگیت در سه سال قبل از ورشکستگی...... 134 جدول (31-4): درصد تطابق مقادیر مشاهده شده و پیش بینی شده الگوی اسپرینگیت درسه سال قبل از ورشکستگی 134 جدول (32-4): نتایج ضرایب رگرسیونی الگوی اسپرینگیت در سه سال قبل از ورشکستگی..... 135 جدول شماره (33-4): آزمون معنادار بودن مدلهای رگرسیونی الگوی زیمسکی در سه سال قبل از ورشکستگی 135 جدول (34-4): نتایج آماره های نیکویی برازش الگوی زیمسکی در سه سال قبل از ورشکستگی.. 136 جدول (35-4): درصد تطابق مقادیر مشاهده شده و پیش بینی شده الگوی زیمسکی در سه سال قبل از ورشکستگی 136 جدول (36-4): نتایج ضرایب رگرسیونی الگوی زیمسکی درسه سال قبل از ورشکستگی 137 جدول (37-4): آزمون معنادار بودن مدلهای رگرسیونی الگوی اهلسون در سه سال قبل از ورشکستگی 138 جدول (38-4): جدول آماره های نیکویی برازش الگوی اهلسون در سه سال قبل از ورشکستگی.. 138 جدول (39-4): درصد تطابق مقادیر مشاهده شده و پیش بینی شده الگوی اهلسون در سه سال قبل از ورشکستگی 139 جدول (40-4): نتایج ضرایب رگرسیونی الگوی اهلسون در سه سال قبل از ورشکستگی 139 جدول (41-4): نتایج آزمون معنادار بودن مدلهای رگرسیونی الگوی اسپرینگیت 140 جدول (42-4): نتایج آماره های نیکویی برازش الگوی اسپرینگیت 141 جدول (43-4): درصد تطابق مقادیر مشاهده شده و پیش بینی شده الگوی اسپرینگیت 141 جدول (44-4): نتایج ضرایب رگرسیونی مدل اسپرینگیت 142 جدول (45-4): آزمون معنادار بودن مدلهای رگرسیونی الگوی زیمسکی 142 جدول (46-4): نتایج آماره های نیکویی برازش الگوی زیمسکی 143 جدول (47-4): درصد تطابق مقادیر مشاهده شده و پیش بینی شده الگوی زیمسکی 143 جدول (48-4): نتایج ضرایب رگرسیونی الگوی زیمسکی 144 جدول (49-4): نتایج آزمون معنادار بودن مدلهای رگرسیونی الگوی اهلسون 144 جدول (50-4): نتایج آماره های نیکویی برازش الگوی اهلسون 145 جدول (51-4): درصد تطابق مقادیر مشاهده شده و پیش بینی شده الگوی اهلسون در سه سال قبل از ورشکستگی 145 جدول ( 52-4): نتایج ضرایب رگرسیونی الگوی اهلسون 146 جدول (53-4): نتایج آماره های نیکویی برازش در مدل رگرسیون لوجستیک به تفکیک سالهای مختلف مورد بررسی 147 جدول (54-4):نتایج آماره های نیکویی برازش 147 جدول (55-4): نتایج حاصل از آزمون کروسکال والیس 152 جدول (56-4): نتایج حاصل از آزمون کروسکال والیس 152 شکل (1-2) : مراحل ورشکستگی. 38 شکل (1-2) : مراحل ورشکستگی. 38 نمودار ( 1-2 ): تاثیر هزینه های ورشکستگی بر ساختار سرمایه. 41 نمودار ( 2-2): مالیات و هزینه های ورشکستگی 43 نمودار(1-3): رابطه بین احتمال و لوجیت 110 چکیده: ورشکستگی های اخیر شرکتهای بزرگ در سطح بین الملل و نوسانهای بورس اوراق بهادار ایران نیاز به وجود ابزارهایی برای ارزیابی توان مالی شرکتها را نشان می دهد یکی از این ابزارها استفاده از الگوهای پیش بینی ورشکستگی می باشد. با توجه به این ضرورت هدف اصلی این پژوهش تعیین میزان کارایی مدلهای اسپرینگیت، زیمسکی و اهلسون در پیش بینی وضعیت ورشکستگی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و مقایسه نتایج مدلها می باشد، که در راستای تحقق این هدف دو فرضیه اصلی و سه فرضیه فرعی تدوین گردیده است. جامعه آماری و نمونه آماری این پژوهش شامل 13 شرکت ورشکسته و 28 شرکت غیرورشکسته از شرکتهای نساجی و دارویی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 79 تا 87 می باشد که به منظور دسته بندی شرکتها به دو گروه ورشکسته و غیر ورشکسته از پیش فرض ماده 141 قانون تجارت استفاده شده است. در این پژوهش برای آزمون فرضیه اصلی اول و گروه فرضیات فرعی ازروش آماری رگرسیون لوجستیک استفاده و ضرایب موثر با توجه به شرایط مالی و اقتصادی ایران با استفاده از آماره آزمون والد متد ENTERاستخراج گردیده است، همچنین برای آزمون فرضیه اصلی دوم ازروش مقایسه میانگین ناپارامتری کروسکال والیس استفاده شده است. نهایتا پس از آزمون، کلیه فرضیات تحقیق در سطح اطمینان 95/0 مورد تایید قرار گرفتند و نتایج نشان داد که " در سه سال مورد بررسی برای پیش بینی ورشکستگی شرکتها مدل اسپرینگیت نسبت به مدلهای زیمسکی و اهلسون نتایج بهتری را نشان می دهد".
بررسی کارایی مدلهای اسپرینگیت، زیمسکی واهلسون در امکان پیش بینی ورشکستگی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران