مردم شناسی یا انسان شناسی فرهنگی، خطوط تمدن و فرهنگ یا خصیصه های فرهنگی گروههای انسانی را بررسی می کند. زیر بنای واقعی مردم شناسی یا انسان شناسی اجتماعی - فرهنگی، مردم نگاری است. در حقیقت مردم نگاری ثبت و ضبط اطلاعات و جمع آوری مصالح و لوازم مادی تحقیق در محل یا در موضوع مورد مطالعه است. و منظور از آن تدوین کاملترین تابلوی ممکن از یک محل می باشد، و موضوع مورد مطالعه می تواند تمام گستره های فرهنگی تاریخی و جغرافیایی را در بری بگیرد. «دکتر عسکری خانقاه، 1373» بنابراین مردم شناسی در ارتباط با سایر علوم از جمله تاریخ، جغرافیا،اقتصاد، سیاست، جامعه شناسی و بر اساس روش استدلال استقرائی، حرکت از موضوعات به سمت کل، در صدد شناخت این گستره ها می باشد. در این تحقیق که نوعی تحلیل مردم شناسی است سعی شده است تا موضوع مورد مطالعه که شهر صائین قلعه و اماکن مذهبی تاریخی آن از جهات مختلف، جمعیتی جغرافیایی، فنون، اقتصاد، دین، زبان، عادات، آداب و رسوم و ... مورد بررسی و شناخت قرار گیرد. مردم شناسی می تواند در این بررسی یک جامعه ابتدائی یا روستایی یا جوامع صنعتی مدرن را مورد مطالعه قرار دهد. و از گرایش های مهمی که در زمره ی مهمترین تفکرات مردم شناختی هستند یعنی تکامل گرایی، که در جستجوی آن است که جای انسان را در بین سایر انواع حیوانات تعیین کند، که توسعه فرهنگی را منشعب از چند مرکز ایجاد و ابداع بداند و کارکرد گرایی که همه وقتش را بر روابط کارکردی بین ویژگیهای فرهنگی مختلف درنهادهای اجتماعی متمرکز نموده و ساخت گرایی و ... استفاده نماید. «پیشین»
طرح مسئله
یکی از مشخصه های ادیان، ادیان چه ابتدائی و یا ادیان الهی، مسأله تقدس است. در هر دینی جاذبه های قدسی وجود دارد و مردمان آن جوامع نسبت به آن موارد و مکانهای مقدس احترام و ارزش معنوی قائل هستند، و اعمال خاصی را برای آن مکانها در نظر گرفته اند و با دقت سعی در انجام آن اعمال در آن اماکن می باشند. مردم دیندار در هر آئینی برای بازدید و زیارت و انجام اعمال مربوط به آن در زمان مناسبی به آنجا مراجعه و به وظایفی که مطابق با آداب و رسوم آئینشان آئینشان است عمل می کنند. در کشور ما نیز که مردم پیرو دین اسلام و مذهب تشیع هستند، مکانهای مقدسی بسیاری در نقاط مختلف کشور بصورت، قدمگاه، مزارمطهر، اقامتگاه، از امامان و اولاد آنها پراکنده شده است. وبه مردم سالانه بصورت انبوه حتی با طی مسافتهای طولانی خود را به این اماکن می رسانند. به آنها متوسل می شوند، زیارت می کنند و نذر قربانی به جای می آورند. در جامعه مورد مطالعه ما یعنی صائین قلعه که یکی از شهرهای استان زنجان با قدمت بسیار می باشد و با وجود چنین امکن مقدسی بصورت امامزاده، ما شاهد حضور گسترده مردم بری عرض ارادت، دعا، نیایش، توسل ، هستیم که در این تحقیق سی در شناخت این گرایش ها تجزیه و تحلیل مربوط به آن می باشیم.
1- موضوع تحقیق:
تحلیل مردم شناسی اماکن مذهبی تاریخی شهر صائین قلعه.
2-هدف تحقیق:
شناخت اماکن مذهبی و تاریخی صائین قلعه و معرفی گذشته تاریخی تحولاتی که در این شهر و اماکن مقدس و مذهبی آن روی داده، آشنا کردن مردم با خصوصیات جغرافیایی، اقلیمی، اقتصادی، منطقه، شناخت امکانات بالقوه مادی و معنوی و وادار نمودن افراد، برای تحقق بخشیدن و بالفعل کردن آنها، شناخت تأثیرات و کارکردهای مختلف ، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، روانی اماکن مذهبی و امام زاده ها و علل گرایش مردم به زیارت و احترام این اماکن، و همچنین شناخت آداب و رسوم مختلف، در مورد زیارت، نذر، قربانی، میهمانی، مراسم جشم، شادی، تفریح، عزاداری....که در این اماکن توسط زائرین صورت می گیرد.
مقدمه
فصل اول طرح تحقیق، کلیات طرح و مسأله آن
طرح مسئله
موضوع تحقیق
هدف تحقیق
انگیزه تحقیق
ضرورت تحقیق
روش تحقیق
جامعه آماری
روش نمونه گیری
نحوه جمع آوری اطلاعات
فرضیات تحقیق
تعریف مفاهیم و متغیرهای مورد مطالعه
گرایش
کشش
امامزاده
ضریح
حرم
گنبد
نذر
قربانی
وقف
دعا
صائین قلعه
زیارت
روز زیارت
توسل و شفاعت
فصل دوم: شناخت کلی شهر صائین قلعه(جامعه مورد تحقیق)
پیشینه تاریخی
موقعیت جغرافیایی
ویژگیهای طبیعی
ناهمواریها
آب وهوا
بادها و اثرات آن
منابع آب
پوشش گیاهی
زندگی جانوری
ویژگیهای اقتصادی:
دامپروری
صنایع
راهها
ویژگیهای انسانی:
هرم سنی
ویژگیهای سیاسی
آثار تاریخی
مراکز آموزشی، مذهبی، تفریحی و ...
فصل سوم: تئوری و ادبیات تحقیق
دین و اعتقادات دینی
شکل گیری دین
الف) ادیان ابتدائی:
نیاپرستی
توئیسم
آنی میسیم
فتسیزم
مانا و تابو
سحر وجادو
ب) ادیان قدیم یا تعدد خدایان
ج) ادیان متکی بر یکتا پرستی
1- دین یهود:
اماکن مقدس، مناسک دینی و آئین عبادت قوم یهود
2-دین مسیح:
عقاید در دین مسیح
مهمترین مناسک و شعائر دین مسیح
3- دین زرتشت:
اماکن مقدس، مناسک دینی در زرتشت
4- اسلام:
مناسک دینی و عقاید و اعتقادات در دین اسلام
وظایف و تکالیف مسلمانان و اماکن مقدس
د- مرحله عرفان
- آئین قربانی
-اقسام قربانی
- آئین قربانی در ایران
- نتیجه گیری از این فصل
فصل چهارم: شناخت زیارتگاههای مورد تحقیق
پیش گفتار
1- امام زاده یعقوب(ع)
-پیشیننه تاریخی
- بنای اولیه امام زاده یعقوب(ع)
- بنای کنونی امام زاده یعقوب(ع)
- ضریح
- نحوه اداره امام زاده یعقوی(ع)
- موقوفات
-زائر سرا
- قربانی
-نذورات
- محل مخارج نذورات
2- امام زاده یحیی (ع)
- مشخصات بنا
- زیارت نامه امام زاده یحیی
3- امازاده قاسم و سارا(ع)
فصل پنجم: باورها و کارکردهای زیارتگاهها:
-باورهای زیارتگاهها
- کارکردهای زیارتگاهها
1- کارکرد مذهبی
2- کارکرد تاریخی
3- کارکرد هنری
4-کارکرد روانشناسی
5- کارکرد سیاسی
6- کارکرد اقتصادی
7- کارکرد اجتماعی و فرهنگی
فصل ششم: تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق و نتیجه گیری
-نمونه پرسشنامه
- جداول
- تجزیه و تحلیل یافته ها
- نتیجه گیری
- فهرست منابع و مأخذ
چکیده انگلیسی
شامل 95 صفحه فایل word
دانلود پایان نامه شهر صائین قلعه و اماکن مذهبی تاریخی آن