33 ص
مقدمه :
بلایای طبیعی در طول زندگی بشر به فراوانی رخ داده اند . هر ساله هزاران نفر قربانی گردباد ، فوران آتشفشان ، سیل ، خشکسالی ، زلزله و حوادث مشابه آن میشوند . تنها مناطق معدودی در جهان از خطراتی که به فاجعه منجر میشوند ، مصون هستند . حتی در مکانهایی که شرایط زمین ساختی بسیار با ثبات بنظر میرسد ، زلزله بوقوع می پیوندد .گردبادها دورترین مناطق را درمی نوردند و سیلابهای ناگهانی حتی خشکترین بیابانها را نیز مورد تاخت و تاز قرار می دهند .
متأسفانه کشورهای در حال توسعه ، بیش از همه از اثر بلا های طبیعی رنج میبرند . اغلب این کشورها فاقد سیستم هشدار دهنده بوده ، سازمانهای دفاع غیر نظامی آنها نیاز به تقویت داشته و اقتصاد شکننده شان به آنها توانایی کافی برای ایستادگی در مقابل بار عظیم مالی خسارات ناشی از فاجعه را نمیدهد .
باید توجه داشته باشیم که یک حادثه طبیعی ناگوار زمانی تبدیل به یک بلای طبیعی می شود که موجب تحمیل تلفات و خساراتی به جوامع و فعالیتهای انسانی گردد . بلا های طبیعی علاوه بر داشتن اجزای تشکیل دهنده ای که علوم طبیعی به آن میپردازند دارای جنبه های اجتماعی قدرتمندی نیز هستند . اگر چه نمیتوان از وقوع آنها جلوگیری کرد ولی میتوان آثار و عواقب فاجعه آمیز آنها را به کمک برنامه ریزیهای قبلی و آمادگی برای انجام اقدامات اضطراری کاهش داد .
امروزه انسان با بهره گیری از فن آوریهای موجود و نیز با شناخت بیشتر از محیط اطراف خود توانسته است از ابعاد روزافزون خسارات ناشی از بلایای طبیعی و جوی مانند : طوفان ، سیل ، یخبندان ، آتش سوزی جنگل ها و خشکسالی بکاهد . این روند البته به دلایل مختلف و از جمله عدم آگاهی از زمان وقوع آنها با توقف هایی نیز روبرو بوده است .
در حال حاضر سازمان هواشناسی کشور با ایجاد سیستم های پایش ، پیش بینی و صدور اخطاریه درمقیاس های زمانی کوتاه و بلند مدت ، توانسته است نقش موثر خود را در کاهش خسارات به منصه ظهور رساند . این سازمان همچنین در بسیاری از پروژه های تحقیقاتی ـ کاربردی با موضوع کاهش اثرات بلایای طبیعی ، حضوری فعال داشته است .
بلایای طبیعی چیست ؟
زمین اتمسفر و اقیانوسها به طور پیوسته در حال حرکتند ، پوسته زمین از صفحاتی تشکیل شده که بر روی مواد ماگما شناور میباشند و سرعت حرکت آنها فقط در مقیاس زمانی زمین شناسی قابل توجه است . در امتداد رشته های میان اقیانوسی ، پوسته زمین شکسته و باز شده و سپس مجدداً توسط بالا آمدن مواد مذاب بسته میشود ، به این طریق پوسته جدید تشکیل شده و صفحات اقیانوسی به اطراف انده میشوند ، در چنین نقاطی بیشترین آتشفشانها تشکیل شده و زلزله اتفاق میافتد .
بلایای طبیعی 33ص