فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل 1- الگوی استراتژیک توسعه فناوری و صادرات صنعت خودرو ایران 7
1-1- مقدمه 7
1-2- فناوری و مفاهیم آن 9
1-3- توسعه فناوری 12
1-4- محورهای توسعه فناوری 13
1-5- مدیریت استراتژیک 14
1-6- فرایند مدیریت استراتژیک 14
1-7- برنامهریزی استراتژیک 15
1-8- ارزیابی و ارائه الگو 21
1-9- وضعیت توسعه استراتژیک کشورها 23
1-10- جمعبندی 24
1-11- منابع 25
فصل 2- مرور مدلهای توسعه صنعت خودرو در چند کشور 27
2-1- مقدمه 27
2-2- کره جنوبی: تکیه به دانش فنی ژاپن 27
2-3- چین: به کارگیری سیاست های سرمایه گذاری و مالی 29
2-4- هند: جنبه های زیربنایی مثل توسعه جاده ها و بنادر و زیرساخت های ریلی 30
2-5- ترکیه: تبدیل شدن به کانون صادرات مجدد خودروسازان ژاپنی 32
2-6- برزیل: ادغام و اتصال به شبکه جهانی صنعت خودرو 33
2-7- ایران 34
فصل 3- اهداف و سیاست های توسعه صنعت خودرو در افق 1404 36
3-1- مقدمه 36
3-2- اهداف صنعت خودرو در افق ١۴٠۴ 37
3-3- اهم پیش فرض های اهداف 39
3-4- پیش نیازها و بسترهای لازم برای تحقق اهداف 39
3-5- سیاست های وزارت صنایع و معادن در خصوص صنعت خودرو 41
3-6- الزامات خودروسازان 46
3-7- منبع 46
فصل 4- طراحی و تبیین الگوی توسعه تکنولوژی صنعت خودرو در ایران با تأکید بر استراتژی توسعه صادرات 47
4-1- مقدمه 47
4-2- بیان مسأله 48
4-3- فرضیه های تحقیق 49
4-3-1- فرضیه اصلی 49
4-3-2- فرضیه های فرعی 49
4-4- بررسی استراتژیهای توسعه صادرات 49
4-4-1- استراتژیهای توسعه 51
4-5- چالشهای صنعت خودروسازی 53
4-6- عوامل مؤثر بر تکنولوژی 55
4-7- منابع 59
فصل 5- جمعبندی 61
توسعه صادرات و رشد اقتصادی
تحقیقات زیادی در زمینه توسعه صادرات و رشد اقتصادی انجام شده است. مطالعات باگواتی در سال 1978 م. و کروئگر در سال 1983 م. نشاندهنده این است، کشورهایی که توجه بیشتری به توسعه صادرات داشتهاند، نرخ رشد سریعتر GDP را به ثبت رسانده اند [4، صص 273-283].
افرادی همچون مارشال 3، جانگ 4 و چاو 5 بین توسعه صادرات و رشد اقتصادی رابطه علت و معلولی برقرار میکنند؛ در حالیکه برخی دیگر بر این عقیده اند که رشد اقتصادی منجر به رشد صادرات شده است.
ابزارهای توسعه صادرات
مهمترین ابزار توسعه صادرات کاهش نرخ برابری پول داخلی است که این امر مستلزم آزادسازی تجارت خارجی میباشد. برای کشورهای رو به توسعه و نیازمند ذخایر پول خارجی، آزادسازی تجارت خارجی باعث کسری تراز پرداختها و سیر فزاینده بدهکاری به منابع مالی بین المللی و یا کشورهای خارجی میشود. لذا ارزش پول ملی در مقابل پول بین المللی کاهش پیدا میکند و باعث افزایش قیمت کالاهای وارداتی در مقابل کاهش قیمت کالاهای صادراتی میشود. روشهای دیگر توسعه صادرات شامل معافیتهای مالیاتی، پرداخت یارانه به صادرکنندگان، ایجاد مراکز رسمی و نهادی توسعه صادرات، جذب سرمایه های خارجی و دستیابی به مزیت نسبی در تولید، قیمت، کیفیت، بستهبندی و… میباشد. از سوی دیگر دستگاهها باید با دستیابی به منابع و توانمندیهایی بتوانند مزیت رقابتی در بازارهای صادراتی به دست آورند [5، صص 70-81]
استراتژی جایگزینی واردات
عامل مهم در انتخاب استراتژی جایگزینی واردات، رسیدن به خودکفایی است. ولی باید توجه داشت که این استراتژی باعث افزایش وابستگی به ماشینآلات وارداتی، محرومیت از
بازارهای بین المللی، رکود تقاضا، دورماندن بازار داخلی از رقابت خارجی، کاهش قدرت خرید و انتخاب مصرفکننده میشود.
بررسی وضعیت صادرات وسایطنقلیه نشان میدهد که از سال 1355 1365 ه .ش. روند 24 میلیون دلار در سال 1355 به / نزولی داشته است؛ بهطوریکه صادرات وسایطنقلیه از 2 – 20/ 2/4 میلیون دلار در سال 1365 ه.ش. کاهش یافته است که حاکی از کاهش متوسط 6 درصدی میباشد. برخی از عواملی که باعث شده است تا صادرات غیر نفتی رشد مناسبی نداشته باشد عبارتند از:
وقفه های تولید ناشی از جنگ؛
عدم برنامه ریزی صحیح؛
عدم سرمایهگذاری دولت در امر صادرات؛
مسائل و مشکلات نیروی انسانی؛
سیستم پولی (ارزی) و مالی کشور؛
جاذبه های بازار داخلی؛
عدم شناخت بازارهای مصرف خارجی؛
بازاریابی و تبلیغات؛
بالابودن قیمت کالاهای صادراتی؛
مسائل قانونی و مقررات؛
ضعف امکانات حمل و نقل، انبار و…؛
ضعف بسته بندی.
4-5- چالشهای صنعت خودروسازی
جهانی سازی
ایجاد طرحی مشترک، کم هزینه، توجه به نیازها، ذائقه مشتری، جذاب و خارقالعاده از اهداف خودروسازان میباشد اما شمار نمونههای موفق در بازار انبوهسازی از تعداد انگشتان دست تجاوز نمیکند. از موفقترین شرکتهای فعال در این زمینه میتوان به مرسدس، ب ام و و پورشه اشاره کرد که به جای مخالفت، مطابق درخواست مشتریان هر منطقه عمل میکنند ولی خودروسازان در تلاش برای اصلاح مفهوم جهانیکردن خودرو میباشند.
تمایز محصول
تولیدکنندگان برای افزایش سهم بازار باید محصولات متنوعی عرضه کنند که مستلزم بهرهبرداری مؤثر از تکنولوژی در جهت کاهش هزینه، بهبود کیفیت و تطبیق سریع برای فرایندهای تکنولوژیکی است [ 5، صص 70-81]
ساخت محصول
پیدا کردن راهحلی برای کاهش زمان، هزینه ساخت، سود بیشتر و عکس العمل بهتر در برابر تحولات بازار ضروری به نظر میرسد.
بازسازی زنجیره فروش
الف- حصول اطمینان از برخورداری قطعات خریداریشده در سطح استاندارد جهانی و کاهش هزینه های ثابت در مورد اموال و نیروها.