فی گوو

مرجع دانلود فایل ,تحقیق , پروژه , پایان نامه , فایل فلش گوشی

فی گوو

مرجع دانلود فایل ,تحقیق , پروژه , پایان نامه , فایل فلش گوشی

پروژه تعلیم و تربیت از دید روان شناسی. doc

اختصاصی از فی گوو پروژه تعلیم و تربیت از دید روان شناسی. doc دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

پروژه تعلیم و تربیت از دید روان شناسی. doc


پروژه تعلیم و تربیت از دید روان شناسی. doc

 

 

 

 

 

 

 

نوع فایل: word

قابل ویرایش 40 صفحه

 

مقدمه:

از آنجایی که انسان و جامعه باید به رشد وتکامل برسد نیازمند تعلیم وتربیت است و هدف غایی از تعلیم وتربیت انسان از دیدگاه اسلام رسیدن به فلاح ورستگاری است.

بنابراین در این تحقیق سعی شده با استفاده از کتب و منابع گوناگون دیگر و با استفاده از عقاید علماء وصاحبنظران، تعلیم وتربیت را ازبرخی جنبه ها مورد بررسی قرار دهیم.

امید است این تحقیق وسیله ای باشد تا آموزش وپرورش وتمامی کسانی که در امر تعلیم وتربیت مردم جامعه سهیم هستند، با آگاهی بیشتری به این مهم بپردازند.

 

فهرست مطالب:

مقدمه

تعریف تربیت                                                                           

تعریف تعلیم                                                                             

تفاوت مفهوم تربیت با تعلیم                                                       

ضرورت تعلیم وتربیت                                                              

در معنی  مفهوم تعلیم و تربیت                                                   

عمل تربیت                                                                             

قابلیت تربیت                                                                          

تعاریف تربیت از دیدگاه های مختلف                                          

تربیت به مفهوم وسیع کلمه                                                      

تربیت به مفهوم اختصاری کلمه                                                

اهمیت تربیت                                                                          

تربیت موجب کسب استقلال و آزادی است                                   

اهمیت تربیت از لحاظ روابط انسانی                                           

اهمیت اقتصادی تعلیم وتربیت                                                    

اهمیت  سیاسی تربیت                                                             

جامعه و تعلیم وتربیت                                                            

منابع تعیین هدف های تعلیم وتربیت                                    

روش تعلیم و تربیت در ایران بعد از اسلام                            

مهمترین مراکز تعلیم وتربیت                                               

عقیده چند تن از صاحبنظران ایرانی درباب تعلیم وتربیت           

نظریات جدید در تعلیم و تربیت                                              

اهمیت تعلیم وتربیت                                            

هدف تعلیم وتربیت آدمی                                         

روشهای تربیت دینی کودکان پیش دبستانی                            

چرا باید در امر تعلیم و تربیت مشارکت کنیم؟                

نتیجه گیری

منابع ومأخذ

 

منابع و مأخذ:

  • محسن شکوهی یکتا – تعلیم وتربیت اسلامی (مبانی و روشها ) دورۀ کاردانی تربیت معلّم .
  • محمود نیکزاد - کلیات فلسفه تعلیم وتربیت .
  • مرتضی راوندی – سیر فرهنگ و تاریخ تعلیم و تربیت در ایران و اروپا .
  • دکتر غلامحسین شکوهی - تعلیم وتربیت و مراحل آن
  • مجلۀ پیوند نشریۀ ماهانۀ آموزشی – تربیتی   (اردیبهشت 1385 – شمارۀ 319)   شمارۀ سریال بین المللی : 0993 – 1024.
  • مجلۀ پیوند – مهر 1386 .

دانلود با لینک مستقیم


پروژه تعلیم و تربیت از دید روان شناسی. doc

تحقیق در مورد تعلیم و تربیت در اسلام

اختصاصی از فی گوو تحقیق در مورد تعلیم و تربیت در اسلام دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

تحقیق در مورد تعلیم و تربیت در اسلام


تحقیق در مورد تعلیم و تربیت در اسلام

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

 

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

 

تعداد صفحه:12

 

 

 

    مقدمه
    مبانى نظرى تعلیم و تربیت در اسلام
    اصول عملى تعلیم و تربیت از دیدگاه اسلام
مقدمه
هر نظام آموزشى و پرورشى بر اساس بینش و نگرش بنیانگذاران آن،‌ نسبت به حقیقت انسان و ابعاد وجودى وی، و نیز بر حسب هدف یا اهدافى که از تعلیم و تربیت،  در نظر می‌گیرند و نیز بر اساس اعتقادى که به کیفیت رشد و حرکت انسان بسوى هدف مطلوب دارند بنا میشود. و در واقع، این بینشها و نگرشهاست که مبانى تعلیم و  تربیت هر نظامى را تشکیل میدهد هرچند آگاهانه مورد توجّه واقع نشود یا مورد تصریح، قرار نگیرد.
طبعاً نظام آموزش و پرورش اسلامى هم مبتنى بر یک سلسله مبانى خاصّى است که از بینش اسلام درباره‌ى  موضوعات یاد شده، نشأت میگیرد. از اینروی، لازم است قبل از تبیین نظام آموزش و پرورش اسلامی، این مبانی، مورد توجّه واقع شود و سپس بر اساس آنها اصول عملى تعلیم و تربیت، مبیّن گردد.
بر اساس بینش اسلام، نسبت به حقیقت انسان و ابعاد وجودى و هدف آفرینش و کمال نهائى و کیفیت حرکت وى بسوى آن، میتوان این نکات دوازده‌گانه را بعنوان مبانى تعلیم و تربیت اسلامى در نظر گرفت. البتّه هدف از تعلیم و تربیت اسلامى جز فراهم کردن زمینه‌ى  تکامل هر چه بیشتر انسانها نخواهد بود و هدفهاى کاربردى نیز همگى در این راستا قرار می‌گیرند.
مبانى نظرى تعلیم و تربیت در اسلام
1ـ حقیقت انسان. از دیدگاه اسلام، انسان تنها ارگانیسم محسوس نیست بلکه داراى عنصرى ماورائى است که بعد از متلاشى شدن بدن هم باقى میماند.1 و حیاتى جاودانى و سعادت یا شقاوتى ابدى خواهد داشت. و در واقع، انسانیت انسان به روح اوست و بدن بمنزله‌ى  ابزارى براى فعّالیت یا مرکبى براى سیر و حرکت است که البّته میبایست در همین حدّ به آن، بها داد و در حفظ سلامت و نیرومندى آن کوشید آنچنانکه میبایست به سلامت و نیرومندى ابزار و مرکب، اهتمام شود.
2ـ موقعیّت انسان در جهان. در میان موجودات این جهان، انسان از مواهب خدادادى و قابلیّتهاى خاصّى برخوردار است که او را از دیگر آفریدگان،ممتاز میسازد مانند ظرافتهایى که در ارگانهاى ظاهرى و درونى و بویژه در مغز و سیستم عصبى او بکار برده شده و توانشهاى روانى ویژه‌اى که در سایر موجودات زنده، یافت نمیشود. و در اثر همین ویژگیهاست که میتواند در همه‌ى  پدیده‌هاى طبیعت تصرف کند و آنها را در راه تعالى خودش بکار گیرد. دادن این امتیازات به انسان، نوعى «تکریم» تکوینى الهى است که در قرآن کریم ، به آن اشاره شده است.2
3ـ انسان بر سر دوراهى (بین دو بی‌نهایت). نیروها و استعدادهایى که خداى متعال به انسان، عطا فرموده سرمایه‌هاى تکوینى و فطرى براى حرکت وى بسوى هدف نهائى است. ولى بکار گرفتن این مایه‌هاى خدادادی، منوط به اراده و اختیار و انتخاب و گزینش خود اوست، و همچنانکه میتواند از این نعمتها حسن استفاده کرده با بهره‌گیرى از آنها مسیر تکامل حقیقى را بپیماید و سعادت ابدى را بدست بیاورد همچنین میتواند با سوء استفاده از آنها در راه سقوط و انحطاط، قدم بردارد تا آنجا که از حیوانات درنده هم پستتر شود3 و شقاوت ابدى را براى خودش بخرد. از اینروی، میتوان مسیر انسان را بین دو بی‌نهایت در نظر گرفت که از یک سوى به کمال و سعادت بی‌نهایت، صعود و عروج میکند و از سوى دیگر به شقاوت و عذاب بی‌نهایت، سقوط میکند.4 پس ارزش و کرامت نهائى انسان، در گرو انتخاب راه تقوى است5 و طبعاً همه‌ى  انسانها داراى ارزش مطلق و یکسانى نخواهند بود. بلکه اهل ایمان و عمل صالح، داراى ارزش مثبت، و اهل کفر و عصیان داراى ارزش منفی، و هر یک داراى مراتب مختلفى خواهند بود.6
4ـ هدف از آفرینش انسان (کمال نهائی). انسان با ویژگیهاى خاصّ خودش براى این، آفریده شده که مسیر تکامل را با اراده‌ى  آزاد و انتخاب آگاهانه بپیماید7  و لیاقت درک فیوضات خاصّى که در سایه‌ى  حرکت اختیاری، افاضه میشود را پیدا کند و به مقام قرب الهى که توأم با سعادت جاودانى است برسد. ولى چون این سیر و حرکت باید بصورت اختیارى انجام گیرد ناچار باید مسیر دیگرى در جهت مخالف آن، وجود داشته باشد که به شقاوت و عذاب ابدی، منتهى گردد.8
5ـ دنیا مقدّمه‌ى  آخرت است. با توجّه به هدف آفرینش انسان، روشن میشود که زندگى وى در دنیا، یک دوران محدود و مقدّماتى براى خودسازی، و پرورش دادن و بفعلیّت رساندن استعدادهاست که نتیجه‌ى  ثابت و ابدى آن، در عالم آخرت، ظاهر می‌گردد و در صورتى که بشر، در این دنیا جهت کمال را انتخاب کند به دار نعمت و رحمت ابدی؛ و در صورتى که جهت ضد آن را برگزیند به دار عذاب و هلاکت جاودانى خواهد رفت. و به تعبیر قرآن کریم، جهان دنیا «دار آزمایش»9 است تا نیکوکاران از تبهکاران، متمایز شوند و هر یک در عالم آخرت به آنچه سزاوار آنند برسند.

 


دانلود با لینک مستقیم


تحقیق در مورد تعلیم و تربیت در اسلام

دانلود مقاله تاریخ تعلیم و تربیت در اسلام ( قرن 1- 6 هجری)

اختصاصی از فی گوو دانلود مقاله تاریخ تعلیم و تربیت در اسلام ( قرن 1- 6 هجری) دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 

 

نخستین حرکت در مسیر تعلیم و تربیت اسلامی با پیغمبر اکرم (ص) بوده است. پیغمبر اسلام ضمن انجام رسالت و دعوت به دین جدید، همچنین رهبر و رئیس حکومت، مربی و معلم بانفوذ نیز بود. پروفسور مک دونالد (prof.D.B.macdonald ) طی مقاله ای تحت عنوان تربیت اخلاقی مسلمین از قول یکی از علمای کلام دوره های اولیه اسلام از رسول خدا بدینگونه توصیف می نماید: محمد از مکتب تربیتی خداوند یک نمونه است، رفتار و سکنات او با قرآن مطابقت دارد او تربیت یافته قرآن است و خود مربی مخلوقات می باشد از جمله صفات بارز باریتعالی ((رب)) است به معانی تربیت کردن، پروراندن و بکمال رسیدن بکار می رود پیغمبر اکرم با آگاهی مستقیم و نزدیک از نقش و مقام تربیتی پروردگار خویش می فرماید:
((ادیبی ربی فاحسن تادیبی)) پیغمبر اکرم و دیگر انبیا تنها شاگردان این مکتب نیستند. بلکه پروردگار صانع و معلم و مربی کلیه مخلوقات خویش بوده و انبیاء و کتب آسمانی وسیله و واسطه ابلاغ بوده اند. بنابراین اساس و مبانی تعلیم و تربیت اسلامی و نیز مرجع آن قرآن خواندن است که ستون اصلی آموزش و پرورش است و مورد تاکید تعلیمات اسلامی. اولین آیه قرآن – اقرا باسم ربک الذی خلق- است که پیغمبر را مورد خطاب قرار می دهد و او را به خواندن امر می کند در صدر اسلام با اجرا و گسترش آن در سطح وسیعی تحقق پیدا می نماید در دوران شکل گیری و سازمان یابی اسلام به عنوان یک دین و یک حکومت تعلیم و تربیت اسلامی متکی به دو پایه بود:
الف) یادگیری و انتقال دانشها به عنوان یک ایدئولوژی و به بیان دیگر یک مسئولیت دینی بود.
ب) هدف از این کار تنها الله و کسب رضای او بوده است
قرآن مجید و حدیث نبوی پایه و اساس فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی را تشکیل می دهد- تعلیم و تحصیل از کارهای ارزشمند می باشد. در اسلام هدف از علم هر آن چیزی است که با موضوعات دینی پیوستگی دارد و منشاء آن نیز قرآن و حدیث است اگر ضرورتی برای تحصیل علوم دیگر احساس می گردید می بایست نتیجه و حاصل آن به آموزش قرآن و حدیث بیانجامد.
با بررسی دقیق می توان نتیجه گرفت که از زمان حیات حضرت رسول مسئله تعلیم و تربیت اسلامی مورد توجه و دقت بوده و همواره حالت توسعه و پیشرفت داشته است. و با مساعی مردانی چون النمری(متوفی 462 هجری) زرنوجی(متوفی 591 هجری) و اخوان الصفا و امام محمد غزالی(متوفی 505 هجری) و ابن خلدون(متوفی808 هجری) دوران مشعشعی پیموده است به اسناد منابع موجود می توان نظر دکتر طوطح(totah ) را پذیرفت که می گوید: فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی در طول تاریخ خود به چهار هدف زیر توجه داشته است:
الف) هدفهای دینی ب) هدفهای اجتماعی
ج) لذت ذهنی و فکری د) هدف مادی
طوطح با طرح چهار مورد فوق با این گفته ابوعمر یوسف بن عبدالبر النمری القرطبی همصدا می شود که: در تحصیل علم کوشا باش که دانش ترا به سوی دین رهبری می کند. ذهن را روشن می سازد، در خلوت و تنهائی دوست و مونس، در مناسبات اجتماعی بسیار آموزنده و ارزنده است و بالاخره اینکه درهای سعادت دنیوی و مادی را به روی تو می گشاید.
تعریف فلسفه:
فلسفه یا فیلوسوفیا از دو کلمه فیلو به معنی دوستداری، سوفیا به معنی دانایی، ترکیب یافته است. یعنی دوستداری دانایی این معنی خیلی دقیق و راهبر است چرا که هم خواستگاه هم مقصد فلسفه را روشن می سازد. می گویند این کلمه را اولین بار سقراط بکار برد تا حساب خود را از گروهی که آن زمان سوفیست نامیده می شدند جدا سازد.
اگر در جایی فلسفه را با قید بکار ببریم منظورمان بررسی و شناخت تحلیلی و انتقادی مسائل اساسی تربیت و تجارب تربیتی انسان است در ارتباط با کل هستی. در فلسفه تربیت ما در جستجوی تربیت انسان کامل از طریق انتخاب بهترین هدف، محتوا و روش و غیره خواهیم بود.
کلمه تربیت از نیروی عضلات بدن تا کمالات معنوی را شامل می شود. بطوریکه امروزه سخن از تربیت بدنی، تربیت فنی و حرفه ای، تربیت نظامی و تربیت معلم، تربیت مهندس و ... به میان می آید مسلم است این گونه افعال لزوما مشمول تربیت در معنایی که گفتیم نمی شود. این قبیل آموزشها موقعه ایی تربیت تلقی می شوند که از عمق کافی برخوردار باشند و مخصوصا با هدفهای متعالی و ارزشمند پیوند حاصل کنند در غیر این صورت یک نوع ایجاد عادت یا مهارت در اثر تمرین و تکرار و تقویت می باشند که فاقد خصوصیات اصلی تربیت است. آنچه از واژه تربیت می توان استنباط کرد این است که تربیت شامل ایجاد یا فعلیت بخشیدن هر نوع کمالی در انسان می شود که مطلوبیت و ارزش داشته باشد این کمال گاهی جنبه شناختی دارد که به دانش و شناخت و آگاهی انسان مربوط می شود. گاهی جنبه حرکتی دارد که با نگرش، اعتقاد، ایمان و علاقه، احساسات، تمایلات انسان مرتبط است.
تربیت همان کشاندن، آدمی است به سوی ارزشهای والای انسانی، چنانچه آن ارزشها را بفهمد، بپذیرد، دوست بدارد و بکار آورد و این برترین معنای تربیت است که همانا رو کردن آزادانه و آگاهانه به ارزشهاست. به عبارت کاملتر تربیت عبارت است از فراهم کردن زمینه ها و عوامل برای شکوفا کردن و به فعلیت رساندن استعدادهای بالقوه انسان و حرکت تکاملی او به سوی هدف مطلوب منطبق بر اصولی معین و برنامه ای منظم و سنجیده.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


روش تربیت:
کاربرد هر روشی در تربیت از دو حالت خارج نیست یا خشک است و غیر قابل انعطاف و خشن و در نتیجه نامطلوب می باشد و بر عکس ممکن است منطبق بر نیازها، علایق، شخصیت کودک به عنوان انسانی بالقوه دارای اراده و مختار، در هر حال مطلوبیت یا عدم مطلوبیت روشها بر اساس نظام ارزشی و اخلاقی و معیارهای فرهنگی هر جامعه سنجیده و معین می شود. مثلا در فرهنگ اسلامی که انسان موجودی دارای اراده و قدرت انتخاب شده کاربرد هر روشی که در تضاد با این اصل باشد نادرست است بر این اساس انتخاب و کاربرد روشهایی که متضمن اطاعت کورکورانه و تحمیل درس و عقیده باشد فاقد اعتبارند.
مفهوم فلسفه تربیت:
فلسفه تربیت در جستجوی ایجاد نظریه هایی درباره ماهیت انسان، جامعه و جهان می باشد تا بتواند توسط آنها داده های گاه متعارض پژوهشهای علوم رفتاری را نظم دهد. و هدفهایی را که تربیت باید تادیب کند و وسایل کلی را که در نیل به آنها می تواند بکار ببرد معلوم نماید. فلسفه تربیت پرسیدن پرسشهایی است برای رسیدن به راه و رسم تربیت درست، منسجم، پیوسته و هماهنگ و جلوگیری از تضاد و تناقض در نظر و عمل و تربیت، پرسشهایی نظیر ماهیت انسان چیست؟ کمال انسان در چیست؟ آیا زندگی معنا و هدفی دارد؟ آیا تربیت امر ضروری است؟ از آنجا که پاسخ این سئوالات برای تدارک یک جریان درست و هماهنگ تربیتی ضرورت دارد و همه آنها لزوما مبنای فلسفی دارند بنابراین فلسفه تربیت یا حکمت تربیت معرفتی است برای راه گشایی خردمندانه در عمل تربیتی- در حقیقت کوششی است برای نظم بخشیدن یافته های علوم رفتاری و علومی که به نحوی با انسان و تربیت او سر و کار دارد از یک طرف تنظیم نظریه عمومی درباره تربیت انسان و هدایت وی به سوی یک زندگی مطلوب از طرفی دیگر یک عالم تربیتی برای این که انسجام در عقاید خود داشته باشد و در گفتار و کردار دچار تناقض نباشد به ناچار باید از یک فلسفه تربیتی پیروی کند برای این منظور ضرورتا بایستی با افکار و عقاید فلاسفه که کمتر دچار تناقض گویی هستند آشنا شوند.
منبع: مربیان بزرگ – ترجمه غلام حسین شکوهی
ضرورت و اهمیت تعلیم و تربیت
رشد فرد:
نقش شگفت انگیز تعلیم و تربیت در زندگی انسان ( و حتی حیوان) بر هیچ خردمندی پوشیده نیست و تا کنون هم ضرورت آن مورد تردید قرار نگرفته است، چرا که تعلیم و تربیت صحیح می تواند فرد را به اوج ارزشها برساند و اگر غلط افتد وی را به سقوط کشاند زیرا آدمی ( بر خلاف حیوانات که آگاهیها و نیازهای خود را به صورت غریزی می دانند) در آغاز ولادتش فاقد علم و ادراک و تربیت و کمال است و به تدریج با تعلیم و تربیت مستقیم و غیر مستقیم ، استعدادهای بالقوه او به فعلیت می رسد و رشد و تکامل می یابد چنانکه قرآن مجید می فرماید:
َوالله اَخَرجَکم مِن بطونِ امَهاتِکم لَاتَعلَمونَ شَیئا وَ جَعَلَ لَکم الَسمعَ وَ الاَبصارَ و الاَفِئدَهَ لَعَلَکم تَشکرون.
و خداوند شما را از شکم مادرانتان بیرون آورد در حالی که هیچ نمی دانستید و برای شما گوش و دیدگان دلها قرار داد تا شکر گذار باشید.
از این رو مکتب اسلام برای تربیت در تمام مراحل و مقاطع زندگی حتی قبل از ولادت و حین تولد و دوران شیر خوارگی و غیره دستورهای ویژه ای داده است تا انسان از کودکی در کانون خانواده و در آغوش والدین معلم و فرهنگ، محیط، تعلیم و تربیت مناسب و لازم را ببیند و برا ی مراحل عالیتر زندگی انسانی آماده شود و پرورش یابد.
بر این اساس شکوفایی استعدادها و ارزشهای والای انسانی مبتنی بر تعلیم و تربیت است و انسان و وصولش به کمال نهایی، همه مرهون تعلیم و تربیت صحیح است. آری، آفرینش انسان به گونه ای است که سیما و سیرتش، دنیا و آخرتش، با تعلیم و تربیت ساخته و پرداخته می شود و به کمال وجودی شایسته حال خود می رسد، زیرا انسان خویش را نشناسد و رابطه خود را با جهان و خلق و خالق نیابد و نداند که از کجا آمده و در کجاست و به سوی کدامین مقصد در حرکت است و چه برنامه و راهی را باید دنبال کند هرگز هدف و هویتی انسانی نخواهد داشت و این موهبت تنها در پرتو تعلیم و تربیت بدست می آید.
به همین سبب ابوحامد محمد غزالی و خواجه نصیرالدین طوسی و بسیاری از علمای دیگر، تعلیم و تربیت را اشرف صناعات و برترین دانشها دانسته اند.
رشد اجتماع:
تعلیم و تربیت از آغاز زندگی بشر بر فراز کره خاکی و تصرف او در طبیعت و تاثیر وی در جامعه وجود داشته است و همواره شناسایی نیازهای مادی و معنوی انسان و روش ارضای آنها از طریق تعلیم و تریت بدست می آمده و به نسل بعد منتقل می شده است تا رفته رفته دامنه این شناخت به رشد و دانش و تکنولوژی امروز رسیده است.
تعلیم و ترببیت اعم از رسمی و غیر رسمی، عمدی و غیر عمدی نه تنها می تواند در رشد اخلاقی، عقلانی، رفتاری و حتی جسمانی فرد موثر باشد، بلکه وسیله ای در جهت رفع نیازهای حقیقی( اقتصادی، سیاسی، نظامی و غیره ) و مصالح اجتماعی به شمار می آید، یعنی نقش تعلیم و تربیت نه تنها در عینیت بخشیدن به زندگی مادی و معنوی فرد متوقف و محدود نمی شود بلکه تمام شئون اجتماعی او را در بر می گیرد و عامل رشد و تحول اساسی جامعه می گردد.
از این رهگذر است که به اطمینان می توان گفت مشخصه یک جامعه سالم و رشد یافته، تنها داشتن موقعیت جغرافیایی خوب و معادن متنوع و منابع مالی نیست بلکه نظام تعلیم و تربیتی زنده و موقتی است که انسانهایی آزاده، مستقل، خلاق، مبتکر و تلاشگر می سازد تا جامعه را در زمینه های علوم، صنایع، اقتصاد، سیاست و غیره از عقب ماندگی نجات دهند زیرا همه اصلاحات و فعالیتها، بوسیله اندیشه و تلاش انسان انجام می گیرد و وقتی او اصلاح و سالم پرورش یافت همه چیز بخوبی ساخته می شود.
تعلیم و تربیت از دیدگاه صاحبنظران بزرگ
تعلیم و تربیت از دیدگاه افلاطون (427- 346 ق-ح)
افلاطون نخستین متفکری است که به تاثیر جامعه (بویژه سیاست) در تعلیم و تربیت و نیز تعلیم و تربیت در جامعه و سیاست توجه کرده و به مطالعه اوضاع و فلسفه آن پرداخته است. نظریات تربیتی او را می توان در اثارش بویژه کتاب جمهور و رساله های دیگر، نظیر ((پروتاگوراس)) ((نوامیس)) و ((منون)) یافت.
اصول عمده فلسفه افلاطونی را که مبنای نظریه تربیتی اوست علاوه بر اصل وجود خداوند، اصل ارتباط با مثل و اصل بقای نفس بعد از مرگ می توان به این شرح خلاصه کرد: الف: تامین سعادت انسان مستلزم حفظ جامعه و تامین عدالت در آن است- ب: میان ساختار جامعه و وجود نفسانی فرد هماهنگی برقرار است برای مثال همانگونه که جامعه به سه طبقه تقسیم می شود قوای نفسانی فرد نیز شامل سه قوه شهویه، غضبیه و عاقله است- ج) مهمترین کار جامعه، شناختن مستعدترین افراد و تربیت آنان برای زمامداری است.- د) تعلیم و تربیت باید به وسیله دولت و جامعه انجام گیرد. ه) تعلیم و تربیت در صورتی مثمر و موثر خواهد بود که عوامل فساد در جامعه وجود نداشته باشد.
به عقیده افلاطون جامعه از سه طبقه تشکیل شده است:
1) طیقه پیشه وران اعم از کارگر و کشاورز که می توان آن را از لحاظ ارزش به آهن تشبیه کرد.
2) طبقه سپاهیان که حافظ جامعه اند و از نظر ارزش در حکم نقره اند.
3) طبقه زمامداران که می توان از نظر ارزش آنها را به طلا تشبیه کرد.
معادل این سه طبقه، در فرد نیز سه قوه شهویه و غضبیه و عاقله وجود دارد که با سه منطقه در بدن یعنی شکم و سینه و سر مطابقت دارند، غرض از تعلیم و تربیت نیز در وهله اول پرورش قوه عاقله افراد مستعد است و این افراد را باید باز شناخت و برای زماداری آماده کرد.
به عبارت دیگر، به نظر افلاطون تعلیم و تربیت نوعی راز آموزی و بنابراین خواص است و رابطه میان استاد و شاگرد در حقیقت رابطه مراد و مرید و حتی عاشق و معشوق است.
اشکالی که به دیدگه افلاطونی نسبت به تعلیم و تربیت وارد است:
نخست این که وی سعی نکرده است تعریف جامع و مانعی از این پدیده به دست دهد ثانیا تحت تاثیر اوضاع و احوال و فرهنگ زمان خود به نوعی تربیت طبقاتی قائل است به این معنی که هدف اصلی تربیت را تنها ورود در فعالیتهای سیاسی جامعه و موثر بودن در آن می داند.
تعلیم و تربیت از دیدگاه ارسطو(384-322 ق-م)
ارسطو تعلیم و تربیت را دارای دو هدف مهم می داند که می توان یکی را هدف فردی یا طبیعی و دیگری را هدف اجتماعی یا سیاسی نامید این دو هدف به غایت واحد که همان سعادت است منتهی می شود به نظر او غرض از تعلیم و تربیت در غایت، ایجاد فضیلت در انسان است و مقصود از فضیلت در انسان (( کمال فعالیت عقلی او یا علو مرتبه این فعالیت است. بدین ترتیب می توان تربیت را نوعی ایجاد عادت که خود طبیعتی ثانوی است دانست این هدف که می توان آن را هدف طبیعی تربیت برشمرد از جسم شروع می شود و به پرورش عقل یا نفس ناطقه می انجامد. هدف دیگر تعلیم و تربیت به نظر ارسطو، هدف اجتماعی یا سیاسی است و آن عبارت از ایجاد فضیلت مدنی در انسان است. در حقیقت ارسطو تعلیم و تربیت را فنی می داند باید فضیلت مدنی را القا کند و او را برای اتصاف به این فضیلت آماده سازد.

 

 

 

 

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  20  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

 


دانلود با لینک مستقیم


دانلود مقاله تاریخ تعلیم و تربیت در اسلام ( قرن 1- 6 هجری)

دانلود مقاله فلسفه تعلیم و تربیت در جهان امروز

اختصاصی از فی گوو دانلود مقاله فلسفه تعلیم و تربیت در جهان امروز دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 

 
چکیده
فلسفة تعلیم و تربیت درجایگاه یکی از فلسفه‌های مضاف، از دو زاویه قابل بررسی و مطالعه است: 1. دیدگاه‌های فیلسوفان دربارة تعلیم و تربیت؛ 2. رشتة دانشگاهی. فلسفة تعلیم و تربیت از نگاه اول، تاریخی به قدمت اندیشه‌ورزی و نظریه پردازی فیلسوفان شرق و غرب عالم در باب تربیت دارد؛ اما از نگاه دوم حدود یک قرن از عمرش سپری می‌شود. از فلسفة تعلیم و تربیت، بسته به نوع دید و مبانی فلسفی متناسب با آن، مفاهیم و تعاریف گوناگونی ارائه شده است: استنتاج آرای تربیتی از مبانی فلسفی، کاربرد فلسفه در تعلیم و تربیت، نظریة عمومی تعلیم و تربیت، تحلیل و پردازش مفاهیم و گزاره‌های تربیتی و مانند آن. نگارندة این مقاله، فلسفة تعلیم و تربیت را تبیین و اثبات مبادی تصوری و تصدیقی تعلیم و تربیت تلقی می‌کند و در سه سطح پیش استنتاجی یا باز یافت، استنتاجی یا کشف، و فرا استنتاجی یا خلق به بررسی فلسفة تعلیم و تربیت می‌پردازد. طراحی و اجرای تدابیر و راهکارهایی در سه سطح بازیافت، کشف و خلق، از شرایط اساسی پی‌ریزی فلسفة تعلیم و تربیت اسلامی است.
رشتة فلسفة تعلیم و تربیت، تحولات و تطوراتی را پشت سر نهاده که در دو مرحله قابل تشخیص و بررسی است؛ مرحله رویکرد ایسم‌ها و مرحله رویکرد تحلیلی. فلسفة تعلیم و تربیت در حال حاضر در مرحلة پساتحلیلی و مشتمل بر رویکرد‌ها و دیدگاه‌های متنوعی در جهان غرب است. واژگان کلیدی: فلسفة تعلیم و تربیت، مفهوم فلسفة تعلیم وتربیت، تحولات فلسفة تعلیم و تربیت. مقدمه فلسفة تعلیم و تربیت (philosophy of education) به منزلة یکی از حوزه‌های معرفت بشری، از دو دیدگاه قابل مطالعه و بررسی است: 1. دیدگاه‌های فیلسوفان دربارة تعلیم وتربیت؛ 2. رشته دانشگاهی. فلسفة تعلیم و تربیت از دیدگاه اول، یک حوزة معرفتی دیرپا و کلاسیک است که تاریخی به قدمت تاریخ تأملات فیلسوفان در باب تعلیم و تربیت دارد. میان فیلسوفان غربی، افلاطون، نخستین فیلسوفی است که در کتاب معروف خویش، جمهوری (Republic) به این گونه تأملات پرداخته، دیدگاه تربیتی به نسبت جامعی را عرضه داشته‌ است. پس از افلاطون می‌توان از فیلسوفان دیگری همچون ارسطو، ابن‌سینا، خواجه نصیر طوسی، آگوستین، آکوئیناس، بیکن، دکارت، لاک، روسو و کانت نام برد که در این حوزه کار کرده‌اند. در باره فلسفة تعلیم و تربیت، به معنای تأملات و تفکرات فیلسوفان دربارة تعلیم و تربیت، سه نکته مهم قابل ذکر است: اولاً همة فیلسوفان، به معنای دقیق کلمه، تأملات تربیتی نداشته‌اند. به بیان روشن‌تر، برخی از آنان، آرا و اندیشه‌های تربیتی خود را آشکارا بیان کرده و برخی چنین نکرده‌اند. افلاطون، کانت و ابن سینا از فیلسوفانی هستند که در گروه اول جای می‌گیرند، و بکین و دکارت و صدرالدین شیرازی از فیلسوفانی که در گروه دوم قرار دارند. ثانیاً فلسفة تعلیم و تربیت، در گروه دوم، به صورت استنتاج مدلول‌های تربیتی از اندیشه‌های فلسفی در می‌آید. این صورت دوم از دیدگاه اول فلسفة تعلیم و تربیت را برخی از فیلسوفان تربیتی، با عناوینی چون "فلسفه و تعلیم و تربیت" (Smith , 1965 , P. 52)، "رویکرد مواضع فلسفی" (Chambliss , 1996 , P. 471) یا "رویکرد دلالت‌ها" (Ibid) معرفی کرده‌اند. فیلیپ اسمیت در فصل سوم از کتاب فلسفة آموزش و پرورش می‌نویسد: این نظریه که فلسفه و تعلیم و تربیت با یک‌دیگر ارتباط عمیقی دارند، به‌‌یقین‌ نظریة جدیدی نیست. ... از آن‌جا که فلسفه، به‌طور سنتی، چیستی واقعیت، معرفت و ارزش را بررسی کرده است، روابط آشکاری با تعلیم و تربیت دارد ... (Smith , Idib , P. 53). آنگاه به مسأله "استنتاج" (derivation) اشاره می‌کند: هنگامی که روابط بین فلسفه و تعلیم و تربیت مورد تأکید قرار می‌گیرد، برخی تصور می‌کنند که یک فلسفة تربیتی معین از یک فلسفة معین استنتاج می‌شود (Ibid). کامبلیس هم در این زمینه چنین اظهار نظر می‌کند: از دهة 1930 و در ادامه تا سال‌های 1940 و 1950، یک راه برای مرتبط ساختن فلسفه و تعلیم و تربیت این اندیشه بود که فلسفه، یک مبنا یا مطالعة اساسی است که فلسفة تعلیم و تربیت از آن استنتاج می‌شود ((Chambliss ,Ibid ,P. 471 ثالثاً فیلسوفانی که در گروه اول قرار دارند نیز به دو دسته تقسیم می‌شوند: دستة اول، فیلسوفانی هستند که تأملات تربیتی فلسفی داشته‌اند، و دستة دوم، فیلسوفانی که تأملات تربیتی غیرفلسفی داشته‌اند. افلاطون، آکوئیناس و کانت در دستة اول، ولاک، هگل و راسل دردستة دوم قرار دارند. رابین بارو (Barrow , 1994) در این زمینه سخن جالبی دارد: [برخی‌] فیلسوفان نیز به شیوه‌ای غیرفلسفی دربارة تعلیم و تربیت چیزهایی نوشته‌اند. "لاک، هگل و راسل از جمله فیلسوفان معروفی هستند که این‌گونه عمل کرده‌اند. کتاب لاک به نام اندیشه‌هایی در باب تعلیم و تربیت" (1963) صرفاً به مقداری اندک به آثار فلسفی‌اش مبتنی است. استنتاج‌های وی دربارة اولویت‌های تربیتی یک اشراف‌زادة زمین‌دار نمی‌تواند نتیجة منطقی نظریات معرفت‌شناختی و وجودشناختی‌اش باشد (P. 4451). فلسفة تعلیم و تربیت از دیدگاه دوم، یعنی رشتة دانشگاهی، حوزة معرفتی نوپایی است که حدود یک قرن از عمر آن سپری می‌شود. بسیاری از متخصصان و کارشناسان، سرآغاز ظهور و پیدایی این رشته را قرن بیستم و به‌طور مشخص، سال 1935، یعنی سال تأسیس انجمن جان دیویی (JDA) در امریکا می‌دانند. کامینسکی (1988) در این باره می‌نویسد: فلسفة تعلیم و تربیت، کاری مربوط به قرن بیستم است. انضمام فلسفه به پرسش‌های ناشی از عمل آموزش و پرورش مدرسه‌ای، موضوع جدیدی است. تاریخچة این رشته، فقط به اندازة سازمان‌های معاصرش قدمت دارد؛ حتی اگر برای این رشته، مقدور باشد که سودمندانه به آثار افلاطون و ارسطو استناد ورزد. مطالعة منظم فلسفة تعلیم و تربیت در ایلات متحده از سال 1935 آغاز شد (P.14). به هر روی، قرن بیستم، چه به لحاظ تأسیس و راه‌انداز‌ی رشتة فلسفة تعلیم و تربیت در سطوح کارشناسی ارشد و دکترا و در نتیجه، پرورش نیرو‌های متخصص در این قلمرو مستقل معرفتی، و چه به لحاظ انجام تحقیقات و مطالعات منظم و سازمان یافته در ارتباط با موضوعات و مسائل خاص این رشته، و چه به لحاظ تشکیل انجمن‌های حرفه‌ای فلسفة تعلیم و تریبت، از قبیل انجمن فلسفة تعلیم و تربیت امریکا (1941)، انجمن فلسفة تعلیم و تربیت بریتانیای کبیر (1965)، انجمن فلسفة تعلیم و تربیت استرالازیا (1970) و مانند آن، قرن پیدایی و ظهور رشتة فلسفة تعلیم و تربیت است. 1.مفهوم فلسفة تعلیم و تریبت پیش از تجزیه و تحلیل مفهوم فلسفة تعلیم و تربیت باید به این نکته توجه داشت مجموعة بحث‌هایی که در این مقاله مطرح می‌شوند، به قلمرو معرفتی دیگری مربوطند که به لحاظ طولی، فراتر از فلسفة تعلیم و تربیت است و بر آن احاطه و اشراف علمی دارد. "پرسش دربارة [مسائلی چون] ماهیت، محتوا و فایدة فلسفة تعلیم و تربیت، پرسشی نیست که درون فلسفة تعلیم و تربیت پدید آید، بلکه پرسشی است که دربارة فلسفة تعلیم و تربیت مطرح می‌شود؛ در نتیجه، این پرسش، مستلزم تفکر فلسفی دربارة فلسفة تعلیم و تربیت است، نه دربارة تعلیم و تربیت؛ به همین جهت، به متافلسفة تعلیم و تربیت، یعنی به فلسفة فلسفة تعلیم و تربیت مربوط می‌شود" (Ducasse , 1956 ,P 169). در باره مفهوم فلسفة تعلیم و تربیت، دیدگاه‌های گوناگونی وجود دارد که پرداختن به همة آن‌ها از حوصله این مقام خارج است . این‌جا برخی از مهم‌ترین آن‌ها را ارائه و در سرانجام دیدگاه خود را مطرح می‌کنیم. نیوسام (1956 , P. 162) دیدگاه‌های رایج در تعریف فلسفة تعلیم و تربیت را در سه طبقه به شرح ذیل طبقه بندی کرده است: 1. فلسفة تعلیم و تربیت به ‌صورت دیدگاه دربارة تعلیم و تربیت؛ 2. فلسفة تعلیم و تربیت به صورت کاربرد فلسفه در تعلیم و تربیت؛ 3. فلسفه به صورت نظریة عمومی تعلیم و تربیت. وی دیدگاه دوم را عمومی‌ترین دیدگاه می‌خواند و رویکرد استنتاج نکته‌های تربیتی از فلسفه‌های نظامدار را هم در همین دیدگاه تلقی می‌کند (Ibid). ویلیام فرانکنا (1956 ,P. 287) بعد از تقسیم بندی فعالیت‌های فلسفی در سه بخش فلسفة نظری (speculative philosophy)، فلسفة هنجاری (normative philosophy) و فلسفة تحلیلی ((analytical philosophy از سه نوع فلسفة تعلیم و تربیت نظری، هنجاری و تحلیلی سخن به میان می‌آورد. به اعتقاد وی: فلسفة تعلیم و تربیت نظری در جست‌وجوی فرضیه‌هایی دربارة انسان و جهان است که با فرایند تعلیم و تربیت ارتباط دارد. فلسفة تعلیم و تربیت هنجاری، اهداف لازم التحقق و اصول لازم الاتباع را در فرایند تربیت انسان‌ها مشخص و توصیه‌هایی را در باب وسایل دستیابی به این اهداف عرضه می‌کند. و فلسفة تعلیم و تربیت تحلیلی در پی ایضاح مفاهیم بسیار مهم است. از این سه، فلسفه‌های تربیتی نظری و هنجاری به فلسفة فرایند تعلیم و تربیت، و فلسفة تربیتی تحلیلی به فلسفة رشته تعلیم و تربیت تعلق دارد (Ibid , P.291). کینگسلی پرایس (1956 , PP . 126 - 127) بعد از تقیسم‌بندی فلسفة تعلیم و تربیت به چهار شاخة فرعی: تحلیل تعلیم و تربیت، متافیزیک تعلیم و تربیت، اخلاق تعلیم و تربیت، و معرفت شناسی تعلیم و تربیت، این تعریف را از فلسفة تعلیم و تربیت عرضه می‌دارد: بررسی تحلیلی تعلیم و تربیت، همراه با کوشش برای ارتباط دادن آن به شیوه‌ای خاص با متافیزیک، اخلاق و معرفت شناسی (P. 125). به اعتقاد وی، تحلیل تعلیم و تربیت یعنی "روشنگری واژه‌های مورد نیاز در تعلیم و تربیت" (Ibid). متافیزیک تعلیم و تربیت، یعنی "تبیین واقعیت‌هایی که به وسیلة تعلیم و تربیت بیان می‌شود" (P.126)، اخلاق تعلیم و تربیت، یعنی "توجیه و تصحیح توصیه‌های اخلاقی تعلیم و تربیت" (P.129)، و معرفت شناسی تعلیم و تربیت، یعنی "معرفی و تبیین معیارهای لازم برای کسب معرفت" (P.130). فیلیپ اسمیت (1965) در تبیین و تشریح مفهوم فلسفة تعلیم و تربیت از چهار گونه ترکیب سخن به میان می‌آورد: فلسفه و تعلیم و تربیت، فلسفه در تعلیم و تربیت، فلسفه برای تعلیم و تربیت، و فلسفة تعلیم و تربیت (P.52). فلسفه و تعلیم و تربیت، دربردارنده این مفهوم است که فلسفه به صورت دانشی که از ماهیت واقعیت، معرفت و ارزش سخن می‌گوید، با تعلیم و تربیت روابط آشکاری دارد. به دیگر سخن، می‌توان از مکاتب و نظام‌های فلسفی گوناگون، دیدگاه و طرح‌های تربیتی مختلفی را استنتاج کرد (P.53). فلسفه در تعلیم و تربیت یعنی کاربرد تفکر فلسفی یا فلسفیدن در تعلیم و تربیت (P.59). فلسفه برای تعلیم و تربیت، یعنی تلاش‌ برای تهیه طرح‌های ویژه‌ای جهت عمل و سیاست تربیتی و نیز تحلیل مسائل تربیتی (PP.61-62)؛ و سرانجام، فلسفه‌ تعلیم و تربیت عبارت است از تجزیة تعلیم و تربیت به مهم‌ترین ابعاد آن به صورت شالوده‌ای برای تدوین نظریة تربیتی (P.69). به اعتقاد ما می‌توان در یک نتیجه‌گیری کلی در سه سطح از مفهوم یا ماهیت فلسفة تعلیم و تربیت سخن گفت: "سطح پیش استنتاجی"، "سطح استنتاجی"، و "سطح پسااستنتاجی". این سه سطح در عرض یک‌دیگر نیستند؛ بلکه در طول یک‌دیگرند و به اصطلاح، به یک‌دیگر ترتب دارند. فلسفة تعلیم و تربیت در سطح پیش استنتاجی، چیزی جز بازیافت، گردآوری، تنظیم و تدوین دیدگاه‌هایی که فیلسوفان (اعم از متقدم و متأخر) در باب تعلیم و تربیت مطرح کرده‌اند نیست. فلسفة تعلیم و تربیت در این سطح، ملازمه‌ای با خلق و ابداع ندارد؛ جز در حدّ باز نمودی تازه و هنرمندانه از آنچه پیش‌تر آفریده شده است. فلسفة تعلیم و تربیت در این مرتبه، جوهره و هویتی تاریخی دارد و به ارائه مجدد و تنسیق و تألیف دوبارة دیدگاه‌های فیلسوفان محض ناظر است. فلسفة تعلیم و تربیت در سطح استنتاجی، کوشش فکری منظم، منطقی و قاعده‌مند فیلسوف تعلیم و تربیت برای کشف و استنتاج دیدگاه‌های تربیتی فیلسوفان محض درسه حوزة اهداف، برنامه‌ها و روش‌های تربیتی، از اندیشه‌های فلسفی آن‌ها در سه قلمرو معرفت شناسی، وجود شناسی و ارزش شناسی است، و سرانجام، فلسفة تعلیم و تربیت در سطح پسااستنتاجی، یعنی خلق و ابداع مبانی فلسفی نو و اندیشه‌ها و دیدگاه‌های تربیتی متناسب با آن. چنان‌که ملاحظه می‌‌شود، مفاهیم سه‌گانة پیش‌گفته از فلسفة تعلیم و تربیت، در سه سطح یا مرتبة فکری متفاوت، یعنی "بازیافت"، "کشف" و "خلق" قرار دارند. ناگفته پیدا است که برای دستیابی به فلسفة تربیتی اسلامی-ایرانی، بایسته است مطالعات و تحقیقات بنیادی و کاربردی دامنه‌داری در هر سه عرصة مذکور انجام شود. به‌طور خلاصه، فلسفة تعلیم وتربیت، به لحاظ معرفت‌شناختی، یکی از علوم فلسفی یا فلسفه‌های مضاف است که با روش عقلانی به تبیین و اثبات مبادی تصوری و تصدیقی تعلیم و تربیت می‌پردازد. مقصود ما از مبادی تصوری و تصدیقی تعلیم و تربیت، مفاهیم گزاره‌ها، استدلال‌ها و نظریه‌های تربیتی است. این‌جا ما مبادی تصوری و تصدیقی را از علم منطق اخذ کرده‌ایم؛ چنان‌که حاج ملاهادی سبزواری در منظومة منطق (1369: ص 9) می‌گوید: ثم‌المبادی خصةٌ شرکیة تصوریة و تصدیقیة. ضمناً در این تعریف، موضوع و روش پژوهش در فلسفة تعلیم و تربیت نیز مشخص شد. موضوع فلسفة تعلیم و تربیت، مبادی تصوری و تصدیقی تعلیم و تربیت، و روش تحقیق در این رشته، روش تعقلی است. 2. مروری بر تحولات رشتة فلسفة تعلیم و تربیت در قرن بیستم همان‌گونه که در صدر مقاله گفته شد، فلسفة تعلیم و تربیت به‌صورت رشتة علمی و دانشگاهی از اوایل قرن بیستم در دنیای غرب پایه‌گذاری شد. این رشته حدود صد سالی که از عمرش می‌گذرد، دو مرحلة مهم را پشت‌سر نهاده است و اکنون در مرحلة سوم قرار دارد. این مراحل عبارتند از: 1-2. مرحلة رویکرد ایسم‌ها استنتاج دیدگا‌های تربیتی از مکاتب فلسفی، سرآغاز فعالیت‌های علمی سازمان‌یافته در جهان غرب به منظور پایه‌گذاری رشتة فلسفة تعلیم وتربیت است. این مرحله با عناوینی چون "رویکرد ایسم‌ها" (Barrow , 1994, P. 4459)، "رویکرد مواضع فلسفی" (Chambliss , Ibid, P. 475)، "رویکرد دلالت‌ها (Ibid)، "رویکرد سنّتی" (Ibid) و مانند آن شناخته می‌شود. پیش فرض اساسی طرفداران این رویکرد آن بود که میان دیدگاه‌های بنیادین وجود‌شناختی،معرفت‌شناختی و ارزش‌شناختی هر مکتب با مواضع و دیدگاه‌های تربیتی مأخوذ و مستنتج از آن، رابطه‌ای منطقی و ضرور وجود دارد. این رویکرد از اوایل دهة 1930 آغاز شد و تا اواسط قرن بیستم به اوج خود رسید و هنوز هم در ادبیات این رشته مطرح است؛ اما به تدریج در مسیر پیشرفت این رویکرد، موانع و اشکالاتی پدید آمد. اگر به حقیقت چنین رابطه‌ای میان بنیان‌های فلسفی مکتب‌ها و اندیشه‌های تربیتی مأخوذ از آن‌ها وجود داشته باشد، باید اولاً دیدگاه‌های تربیتی یکدست و منسجمی از هر مکتب فلسفی استخراج شود، و ثانیاً با توجه به تفاوت‌های جدّی و انکارناپذیر میان مکتب‌های فلسفی ‌باید دیدگاه‌های تربیتی متفاوتی نیز از آن‌ها به‌دست ‌آید؛ درحالی که در هر دو مورد نقض‌هایی آشکار شد. در مورد اول، عدم همگرایی میان آرای تربیتی پیروان مکتب فلسفی و در مورد دوم، وجود همگرایی میان آرای تربیتی پیروان دو یا چند یک مکتب فلسفی، اتقان و استحکام اولیة رویکرد ایسم‌ها را متزلزل ساخت. 2-2. مرحلة رویکرد تحلیلی دهة 1960 شاهد ظهور انقلاب در رشتة فلسفة تعلیم و تربیت بود که به "رویکرد تحلیلی" شهرت دارد. این رویکرد، طی این دهه، فلسفة تعلیم وتربیت در دنیای انگلیسی زبان به ویژه، بریتانیای کبیر را تحت نفوذ خود درآورد. رویکرد تحلیلی، انقلاب ضد رویکرد ایسم‌ها و از چهار جهت با آن متفاوت است. اولاً فلسفة تعلیم و تربیت را به پیروی از ویتگنشتاین متقدم، روش یا یک فعالیت می‌داند، نه رشته؛ ثانیاً از نظریه پردازی‌های فلسفی در دو عرصة نظری (speculative) و هنجاری (normantive) گریزان است و در عوض، تحلیل مفهوم‌ها، گزاره‌ها، استدلال‌ها و نظریه‌های تربیتی و نیز تحلیل و نقادی پیش‌فرض‌های فلسفی زیرساختی آن‌ها را وجة همت خود قرار می‌دهد؛ ثالثاً فلسفة تعلیم و تربیت را فعالیت درجه ‌دوم می‌داند، نه درجة اول؛ و رابعاً نقطة آغاز کار خود را اعمال و فرایند‌های واقعی تربیتی قرار می‌دهد، نه نظریه پردازی تربیتی
یکی از نکات قابل ذکر در باره رویکرد تحلیلی آن است که رویکرد مذکور، طیف واحد و یکپارچه‌ای نیست؛ بلکه دیدگاه‌های گوناگونی را دربر می‌گیرد. این وضعیت در رشتة فلسفه تعلیم و تربیت، حالت بالتبع و بالعرض دارد، نه بالاصاله و بالذات؛ به این معنا که اصل وجود تنوع و تفرّق مربوط به رشتة مادر یعنی فلسفه است و این فلسفه تحلیلی غرب است که شاخه‌ها و شعبه‌‌هایی دارد. به‌طور مشخص، در فلسفة تحلیلی، سه شاخه مطرح است: اتمیسم منطقی، به نمایندگی راسل، وایتهد و ویتگنشتاین متقدم؛ پوزیتیویسم منطقی، به نمایندگی شلیک، کارناپ و آیر؛ و فلسفة زبان عادی، به نمایندگی ویتگنشتاین متأخر و رایل (ر. ک: پاپکین و استرول، مجتبوی، 1380: ص 396- 419)؛ اما در فلسفة تعلیم و تربیت تا آن‌جا که نگارنده تحقیق کرده، به‌طور عمده همان دو رویکرد پوزیتیویسم منطقی و فلسفة زبانی رواج دارد. گاه در منابع درسی این رشته، از دو رویکرد نامبرده با عناوین صورت گرایی (formalism) و زبان‌گرایی (linguism) (Park, 1970, P. 337) نام برده شده است.
به طور مشخص، فلسفة تعلیم و تربیت تحلیلی با انتشار کتاب سی.دی. هاردی، فیلسوف استرالیایی، تحت عنوان "حقیقت و مغالطه در نظریة تربیتی" (Truth and Fallacy in Educational Theory) در سال 1942 آغاز شد. "تفسیر هاردی از فلسفة تحلیلی، به روح حاکم بر کار‌های ویتگنشتاین [متقدم] نزدیک‌تر بود ... هاردی بر خلاف اندیشه‌وران معاصرش، علاقه‌ای به ابداع، تولید یا کاربرد نظریه‌های فنی فلسفی در تفکر یا عمل تربیتی نداشت" (Kaminsky, 1988, P.15).

 

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  22  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید


دانلود با لینک مستقیم


دانلود مقاله فلسفه تعلیم و تربیت در جهان امروز