دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه23
فهرست مطالب
مقدمه
قدمت زیلو بافی
دار زیلو
مراحل آماده سازی ماده اصلی در زیلو بافی
نقش پردازی و ترتیب بافت آن
ویژگیهای زیلو
اندازه زیلو
رنگ زیلو
نقوش زیلو
خط نوشته ها
نقوش زیلوهای موزه میبد
منابع و ماخذ
سیر تحول هنرهای ایران را می توان در رشته های مختلف صنایع دستی آن بررسی کرد. هنرمندان و صنعتگران مطابق خواسته سفارش دهندگان آثار شان را ایجاد می نمودند. شیوه کار یکی بود و فقط پرکاری و ظرافت وجه تمایز بین دو کار از هنرمند می توانست باشد
طرحهای مورد نظر هنرمندان در رشته های مختلف مطابق ابزار و ماده خاصی که به کار گرفته می شده کم و بیش متفاوت بوده است. اما موضوع یکسان و همگانی است. چنان که نقوش گیاهی و نقوش تزئینی را می توان در اکثر آثار و صنایع رایج مشاهده نمود. در حیطه هنرهای تجسمی هنگامی که می کوشیم نقشمایه را تعریف کنیم مطلوب چنان است که به پالایشی (پر معنی) دست یابیم تا به مرز نقش مجرد کامل و روشن برسیم و طبیعی است که هنرمند برای دستیابی به چنین مقصودی به عوامل بسیاری از جمله استعداد آگاهی صبر و تحمل و رنج فراوان نیاز دارد و سر لوحه همه این عوامل عشق و علاقه و ایمان به زیبایی نهفته در طبیعت است.
بی گمان نقشه مایه های اصیل چنین پدیده آمد ه اند.
در استان یزد موقعیت خاص آب و هوایی وضعیت اقتصادی و نیاز از علت های روی آوردن مردم به صنایع دستی بوده که این صنایع از زمانهای بسیار دور تا امروز مورد توجه صنعتگران هنرمند و مردم هنر شناس قرار دارد. و در این میان زیلو یکی از صنایع معروف استان یزد می باشد که قدمت آن به دوره پیش از اسلام می رسد. در این پژوهش تلاش بر آن بوده تا در حد امکان گوشه ای از دقت و توجه هنرمند (زیلو باف)را که در طول دوره های مختلف سعی در ساده کردن مفاهیم والا داشته و حاصل ذوق و سلیقه و هنرشان در طی سالیان متمادی به صورت شکل هایی ساده و پر مایه به یادگار مانده است بازسازی و ساماندهی کنیم. با مطالعه نقوش زیلو که گاهاء نام (نقوش تزئینی) بر خود گرفته اند می توان دریافت که این نقوش براستی چیزی نیست جز بیان حس و حال هنرمندانی که در کمال خلوص و بدون هیچ گونه تکلف و افزون گویی پیام تجسمی شان را بیان نموده اند.
مسلم این است که پژوهش حاوی همه نقش مایه های بجا مانده نیست. بلکه اختصاری است در حد ظرفیت این پژوهش و با هدف توجه به ارزشهای نهفته در نقوش زیلو و سرانجام تعظیمی در مقابل نقش آفرینان گمنام آن.
قدمت زیلو بافی:
زیلو فرشی است که برای تابستان مورد استفاده قرار می گیرد زیرا از نخ بافته شده و ایجاد احساس خنکی مطبوعی در گرمای تابستان می کند. پود آن همانند قالی از جنس نخ است و خامه آن که در قالی پشم است در زیلو نخ است. بنابراین برای استفاده در فصل تابستان بسیار مناسب است.
در تعریف واژه زیلو در فرهنگ معین چنین آمده است: زیلو فرشی کم بها که در اتاق گسترند. گلیم. شطرنجی. ودر تعریف شطرنجی نیز عبارت( قسمی فرش) به کار رفته است.
در فرهنگ دهخدا نیز زیلو با این جمله توصیف شده (پلاس و گلیم را گویند و آن را شطرنجی نیز خوانند)
در توضیح پلاس نیز چنین آمده ( قسمتی پشمینه که گستردنی باشد شبیه جاجیم. چیزی مثل کرباس که از ریسمان پوست درخت سن بافند.)
در ( مناظم اطباء ) آمده است :( پلاس و گلیم و گلیم پنبه ای و بهترین زیلو ها را در یزد می بافند.)
در بیان عامیانه امروز بین زیلو و پلاس و گلیم تقارنی هست. گلیم فرشی است نازک که بافت آن شبیه زیلو اما از پشم است و زیلو به نوع خاصی از فرش پنبه ای اطلاق می شود.
زیلو یکی از قدیمی ترین محصولات دستبافته است که از دیر باز در شهرستان میبد واقع در 50 کیلو متری یزد بافته می شده است. قدمت این دستبافته زیبا را در میبد به پیش از اسلام نسبت می دهند به دلیل شباهت زیاد زیلو به حصیر در نقش و بافت می توان احتمال داد که زیلو بافی مرحله تکمیل یافته حصیر بافی است و بافندگان آن از این صنعت الهام گرفته اند.
در فنون کهن کمتر به نام زیلو بر می خوریم و فقط هر جا سخن از مسجدی بوده از زیلو به عنوان فرش نام برده شده. بر اساس شواهد موجود صنعت زیلو بافی پیش از اسلام در میان اعراب وجود داشته و اصطلاحات عربی در این خود گواه این مدعاست: اصطلاحاتی چون شیلت. مداخل . مج. که در ادامه توضیح داده خواهند شد.
اما مشهود است که میبد های در بافندگی شهرت به سزایی داشته اند. گواه این امر آن است که وقتی ( در سال 495 ه . ق خظیر الملک وزیر سلطان محمد بن ملکشاه که از بزرگان میبد بود از وزارت عزل شد رقیبا وی شعری درباره اش گفتند که می توان شهرت میبدی ها را در بافندگی به اثبات برساند.)
بالطبع اکثر مساجد و زیارتگاه های ایران با زیلو های میبد مفروش بود. در حال حاضر نیز زیلو های این منطقه جهت استفاده در امکن متبرکه ای چون کربلا . نجف . سامرا . و عراق و.....به عراق صادر می شود و شاید این بهترین دلیل باشد که زیلو بافان میبدی این صنعت را از ابداعات اجداد خود بدانند. در این راستا (سید رکن الدین محمد) پدر (میر شمس الدین) که از سادات و رجال نامی یزد بود مدتی در رونق زیلو بافی میبد نقش مهمی ایفا کرده است. وی در زمان حیاط خود به جز موقوفات بسیار و تاسیس بنای اصلی مسجد جامع کنونی . پنج مسجد بزرگ در یزد بنا نهاد که بی تردید برای تامین فرش این مساجد خود یکی از خریداران عمده زیلوی میبد است. یکی از نقش های زیلو نیز (رکن الدینی) (رکنه دونی) نام دارد که به احتمال زیاد از وی به یادگار مانده است.
