ایجاد وتوسعه روزافزون مؤسسات بزرگ بازرگانی ؛ تولیدی وصنعتی وعمومی یکی ازخصوصیات بارزعصرماست ،تمایل شدید ملت هابه بالابردن سطح زندگی واستفاده ازوسائل ماشینی وپیشرفت سریع اقتصادوصنعت درکشورها خوددراین ماجراسهم عمده ای دارد،روزی نیست که صدهاشرکت وکارخانه بزرگ درسراسرجهان ؛بخصوص درممالک درحال توسعه تاسیس نشود،بابوجودآمدن تاسیسات وسازمانهای بزرگ انتفاعی وعام المنفعه اداره ی صحیح این قبیل مؤسسات نیزاهمیت وارج بیشتری می یابد، امروزه ؛کمترکسی ممکن است درلزوم تخصص درفن اداره اموروشعب مختلف تردیدکند. مدیران مؤسسات بزرگ بی نیازازآشنائی باحسابداری ، واصول ومفاهیم آن نیستند،این احتیاج بخصوص درسازمانهای خصوصی وانتفاعی بیشتراحساس میشود،درحقیقت میتوان حسابداری رازبان مشترک سوداگران،مدیران ومشتریان مؤسسات بازرگانی ونبض این سازمانهادانست .نتایج عملکردحسابداری است که خطاهاونقائص عملکردگذشته راآشکارمیسازدوراهنمای برنامه های آینده است ،برای اجرای موفقیت آمیزبرنامه های یک سازمان بایددرطرح واجرای این برنامه هاازارقام واعدادی که حسابداری عرضه میدارداستفاده کامل نمودازاینروسیسستم حسابداری چون دماسنج دقیقی است که درهرزمان وضع مالی وقدرت اقتصادی یک مؤسسه رانشان میدهد.
گروه های استفاده کننده ازسیستم حسابداری
اهم طبقاتی که ازنتایج حاصله ازسیستم حسابداری موسسات منتفع میشوندعبارتنداز:
1- مدیران مؤسسات :مدیران موسسات بامطالعه وتجزیه وتحلیل صورتحسابهای مالی به کاستیهای کارهای خوددرگذشته پی میبرندوبابررسی ارقام واعدادواستفاده ازتجارب گذشته برنامه های آینده راطرح ریزی میکنند، همچنین بامطالعه دقیق این اطلاعات است که پیش بینی چگونگی وضع مالی وفعالیتهای سنوات آتی میسرمی شود.
2- سهامدارا ن : صاحبان سرمایه وسهامداران مؤسسات بازرگانی علاقمندندهمیشه ازوضع مالی وسودوزیان موسسه ایکه درآن سرمایه گذاری کرده اندمطلع باشند.این اطلاعات رافقط سیستم حسابداری میتوانددراختیارآنان بگذارد . بابررسی این اطلاعات است که صاحبان سرمایه میتوانندنسبت به درجه کفایت وکاردانی مدیران وافراددیگری که درمؤسسه بکارگمارده اندپی ببرند.
3- دولت : دولت ازدونظرنیازمند آگاهی ازنتایج فعالیتهای مالی مؤسسات انتفاعی وبازرگانی است :یکی ازنظروصول مالیات ،ودیگری بمنظورآگاهی بیشتردرطرح وتنظیم برنامه های صحیح اقتصادی واجتماعی.
4- بستانکاران : طلبکاران یک موسسه وکسانیکه بامؤسسه مذکورطرف معامله هستند بابررسی وضع مالی و عملکردآن میتوانندتصمیم بگیرندکه تاچه اندازه برای چنین موسسه ای اعتبارقائل شوندویاتاچه حدبامدیران آن دادوستداعتباری داشته باشند.
5- بانکها: معمولا بانکهاجهت اطلاع ازتوان مالی موسسات وقابلیت برگشت تسهیلات ارائه شده به هنگام اعطاء اعتباربه موسسات ترازنامه وسایرصورتحسابهای آنها رامطالبه وبررسی میکنند.
6- رقبا: رقابت ، ویابعبارت دیگرمبارزه اقتصادی بمنظورتحصیل سودوتامین منافع بیشتر،یکی ازخصوصیات سیستم اقتصادی آزادوسرمایه داری است . درچنین نظام اقتصادی ،هریک ازمؤسسات بازرگانی وصنعتی میکوشندتاازنحوه ونتیجه فعالیتهای انتفاعی وتولیدی رقیب خودآگاه باشند.
7- اشخاصی که مایل به سرمایه گذاری درمؤسات میباشند : سرمایه گذاران علاقمندندسرمایه های خودرادرمؤسساتی بکاربرند که احتمال سودآوری بیشتری داشته باشند،وناگزیرندپیش ازسرمایه گذاری ازوضع مالی موسسه موردنظرجهت سرمایه گذاری آگاهی داشته باشند .
تعریف حسابداری
حسابداری عبارت است از فن ثبت ،طبقه بندی وتلخیص فعالیتهای مالی درقالب اعدادقابل سنجش به پول ، وتفسیرنتایج حاصله ازبررسی آنها.
تعریف فعالیتهای مالی
منظوراز فعالیتهای مالی فعالیتهائی هستند که بنحوی ازانحاموجب تغییراتی دردارائی ،بدهی ،ویاسرمایه یک شخص یایک موسسه میشوند . فعالیتهای مالی هرمؤسسه اساس ومبنای عملیات حسابداری محسوب شده و نتیجه معاملات وعملیات مالی بایدبطورمرتب ودقیق دردفاترحسابداری ثبت ودرحسابهای مربوطه انعکاس یابند .
اعدادقابل سنجش به پول .
واحداندازه گیری درحسابداری پول رایج کشوراست . اعدادی که دردفاتروصورتحسابها نوشته میشوندمعرف حجم وتعداداموال واشیاء نیستند، بلکه بهای آنهارابه ریال نشان میدهند.
مراحل حسابداری
بطوریکه ازتعریف حسابداری برمی آیدحسابداری دارای چهارمرحله میباشدکه عبارتنداز:ثبت فعالیتهای مالی ،طبقه بندی اقلام ثبت شده ، تلخیص اقلام ، وتفسیرنتایج حاصله ازاقلام .
درمرحله ثبت معاملات ،کلیه دادوستدهاوفعالیتهای مالی بترتیب دردفتری بنام دفترروزنامه ثبت میشود. قبل ازثبت وطبقه بندی بایدهریک ازمعاملات رابطورجداگانه تجزیه وتحلیل ،وتاثیرآنهارادردارائیها؛بدهیهاویاحقوق صاحبان سهام تعیین ودرسندحسابداری درج نمود .
درمرحله طبقه بندی اعدادثبت شده دردفترروزنامه به صفحات وحسابهای مختلف دفتردیگری بنام دفترکل انتقال می یابند. هنگامیکه نتیجه معاملات بدین ترتیب طبقه بندی شوداطلاعات جدید ی بدست می آیدکه برای مدیران موسسات وسایرافرادذیعلاقه قابل فهم ومفید خواهدبود.
تلخیص ، یاخلاصه کردن عبارتست ازترکیب وتنظیم نتیجه حسابهای دفترکل بنحویکه حداکثراطلاعات موردنیازبطورساده وخلاصه دردسترس اشخاص ذیعلاقه قرارگیرد.دراین مرحله است که صورتحسابهاو گزارشهای مالی تهیه وتنظیم می گردد.
اطلاعاتی که ازنتایج حاصله ازسیستم حسابداری موسسات بدست می آیدوسیله بسیارمؤثری برای سنجش عملیات ادوارگذشته وکارائی افرادوسیستم اداری سازمان محسوب میشود.انجام این منظورباتعبیروتفسیراعدادمندرج درصورتحسابهای مالی ممکن می شود.
اهم صورتحسابهای مالی عبارتنداز:بیلان یاترازنامه وصورتحساب درآمدوهزینه یاصورت سودوزیان
ترازنامه یابیلان. عبارتست ازصورتحسابی که وضعیت مالی یک موسسه رادریک تاریخ معین نشان میدهد.ترازنامه معمولادرپایان دوره مالی ،ودربرخی ازموسسات درپایا ن هرماه تهیه میشود،وحاوی ارقامیست حاکی ازنوع ومبلغ هریک ازاقلام دارائی ،همچنین حقوق صاحبان سهام ودیگرافرادرانسبت به دارائی های موسسه درزمان تهیه آن نشان میدهد.
قسمتهای اصلی ترازنامه :ترازنامه دارای سه قسمت اصلی است : دارائی ، بدهی وسرمایه که دارائی درسمت راست ،وبدهی وسرمایه درسمت چپ نوشته میشود.
دارائی : دارا ئی عبارتست ازکلیه اموال وحقوق متعلق به موسسه که منافع آتی قابل تقویم به پول دارند.به عبارت دیگردارائی یک موسسه عبارتست ازکلیه اموال وحقوق مالی متعلق به آن موسسه .مانندموجودی بانکی وصندوق ،اثاثه ،زمین ،ساختمان ومطالبات ازاشخاص حقیقی وحقوقی و.....
بدهی : بدهی عبارت ازحقوقی است که سایراشخاص (غیرازصاحب یاصاحبان موسسه)نسبت به دارائی یک موسسه دارند. این حقوق نسبت به نوع خاصی ازدارائی یک موسسه ایجادنمیشود(مگرباتوافق خاص بین طلبکاروبدهکار).طلبکاران یک موسسه دروصول مطالبات خودنسبت به صاحب یاصاحبان سرمایه حق تقدم دارند،وکلیه مطالبات آنان تاآخربایدپرداخت گردد.
سرمایه . سرمایه عبارتست ازحقوق مالی صاحب یاصاحبان یک موسسه نسبت به دارائیهای آن .این مبلغ ازتفاضل بدهی هابادارائیهای یک موسسه بدست می آید. بعبارت دیگرپس ازپرداخت تمام بدهی وتعهدات یک موسسه آنچه باقی می ماندمتعلق به صاحب یاصاحبان موسسه است .
یکی ازخصوصیات هرترازنامه اینست که :جمع اقلام دارائی مساویست باجمع بدهی وسرمایه که این امربعنوان معادله حسابداری بیان میشود.
شامل 10 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود جزوه آشنایی با امور مالی