مشخصات این فایل
عنوان: دلایل گرایش و توجه نشان دادن ایرانیان به دین مبین اسلام
فرمت فایل: word( قابل ویرایش)
تعداد صفحات: 24
این مقاله درمورد دلایل گرایش و توجه نشان دادن ایرانیان به دین مبین اسلام می باشد.
خلاصه آنچه در مقاله دلایل گرایش و توجه نشان دادن ایرانیان به دین مبین اسلام می خوانید :
ورود اسلام به ایران:
اوضاع سیاسی ایران پس از فتح این کشور
نخستین دژهای امپراطوری ساسانی در سال سیزدهم هجری به دست اعراب گشوده شد و در زمانی کوتاه به تدریج تمام سرزمین ایران به جز کناره های دریای خزر به تصرف سپاهیان مسلمان در آمد.
نخستین تماسها در زمان خلیفه دوم صورت پذیرفت اما در دوران خلیفه سوم که حاکمیت اشرافی قریش و بنی امیه آغاز شده مقاومتهایی از جانب ایرانیان بروز کرد.
دوران خلافت علی بن ابی طالب (به دلیل جنگها و شورشهای داخلی و سرکشی های قریش به رهبری اصحاب جمل و معاویه و همچنین تنگ نظریهای جاهلانه ی خوارج که از طرف سران خودخواه قبایل تحریک شده بودند) تحرکی در ایران نبوده در این دوران به تدریج بذر دوستی اهل بیت پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلم) در دل ایرانیان پاشیده شد و جاذبه ای نسبت به خاندان پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلم) و علویان در میان موالی ایجاد گردید.19
فروپاشی دولت ساسانی
رویداد فروپاشی دولت ساسانی، مهم ترین تحول در رابطه دیرینه ایرانیان و اعراب است. فتح ایران به دست اعراب نقطه عطفی در تاریخ محسوب می شود. بدلیل اینکه نه تنها این کشور را مستقیماً دستخوش دگرگونی کرد بلکه، با این رویداد نیروی مادی و معنوی عظیمی در اختیار تمدن جهان پیمای اسلام نهاده است. امّا آنچه مهم به نظر می رسد این است که دریابیم علت فروپاشی این دولت کهن چه بوده است. اگرچه فروپاشی دولت ساسانی به واسطه شمشیر اعراب مسلمان صورت گرفت ولی به خاطر نیرومندی ایشان نبوده است. بنابراین، باید ضعف و سستی ارکان این دولت را بررسی نمود.
در زمان اشکانیان خاندانهای بزرگ فئودالی در امور کشور بسیار نقش داشتند. در ابتدای تشکیل دولت ساسانی این دو با هم رابطه مشترکی داشتند اما دولت ساسانی به آرامی سیاست خود را تغییر داد و این باعث ایجاد ناهمگونی تشکیلات دربار شد.
هنگامی که این دولت در نتیجه ساختار بیمار گونه اش دچار بحران شد، دهقانان و خرده مالکان هر یک دولت مستقلی تشکیل دادند و این سبب از هم پاشیدگی دولت ساسانی شد.
بحرانهای دولت ساسانی
بحران اجتماعی
این دولت از همان ابتدا با دو چالش عمده مواجه بود. یکی انحصار دینی موبدان و دیگری دشواری مهار طبقات اشراف.
نخستین عاملی که آشکارا سبب تشتت میان شاهنشاه و دربار گشت، تقویت دین مانی توسط شاهپور یکم به عنوان دیانت رسمی شاهنشاهی بود که برای روحانیون متعصب زرتشتی یک بحران واقعی بود. اما بیش از مانی گری این دین مسیح بود که دشواریهای مهمی می آفرید.
زمانی که شاه در سرکوبی مسیحیان با موبدان هم عقیده بود مشکلی وجود نداشت اما هنگامی که برخی از شاهان در برخورد با ترسایان تساهل به خرج دادند دستگاه روحانیت دولتی سخت به وحشت می افتاد. علاوه بر این وجود شکست در جنگها و بلایای طبیعی ای که دامن گیر مردم شده بود فقر بی سابقه ای را برای مردم ایران به ارمغان آورد.
بحران مذهبی
در میان بحرانهایی که دولت ساسانی گرفتار آن شده بود بیش از همه بر آلام توده های فرودست می افزود. در این زمان موبد زرتشتی چنان تحلیل رفته بود که در گذر ایام چیزی از سروده های زرتشت نمی فهمید. از طرفی دیگر، دیانت زرتشتی به مجموعه ای از آداب دشوار طهارت و انبوهی از خرافات شگفتی آور مبدل شده بود که اسلام در برابر آن دین سمحه و سهله بود.20
بحران نظامی
یکی دیگر از عوامل فروپاشی دولت ساسانی جنگهایی بود که به سبب اتحاد مسلمانان عرب، سپاه سامانی را از پای درآورد.
جنگهایی که از زمان ابوبکر آغاز شد و در زمان عمر به نهایت خود رسید. اکثر جنگهایی که موجب فتح نقاط مختلف ایران شد از سال 13 هجری تا 21 بوده است. جنگ بویب، قادسیه، نهاوند و ... همه با پیروزی اعراب پایان یافت و پس از آن از سال 20 تا 31 هجری نقاط دیگر کشور هم به تدریج به دست اعراب افتاد.
ورود اسلام به ایران:
پس از هجرت، پیغمبر اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلم) به سران کشورهای مختلف نامه نوشتند و آنها را دعوت به اسلام کردند امّا در میان آنها تنها پادشاه ایران بود که به نامه پیامبر اهانت نمود و آن را پاره کرد و به پادشاه یمن دستور داد تا درباره این مدعی پیامبری تحقیق نماید و نتیجه را برای او اعلام کند.
فرستادگان پادشاه یمن هنوز در مدینه بودند که خسرو سقوط کرد و پسرش شکم او را درید. پیامبر این خبر را به فرستادگان یمن داد. آنها خبر را برای پادشاه بردند و پس از مدتی معلوم شد جریان طبق گفته پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلم) است. در این هنگام عده زیادی از یمنی ها مسلمان شدند و همراه آنان گروه زیادی از ایرانیان مقیم یمن نیز اسلام را برگزیدند. در آن زمان عده زیادی از ایرانی ها در یمن زندگی می کردند و حکومت یمن یک حکومت صد در صد ایرانی بود. بنابراین اولین اسلام گروهی ایرانیان در یمن و بحرین بود.
در اواخر دوره خلافت ابوبکر و تمام دوران خلافت عمر در اثر جنگهایی که میان دولت ایران و مسلمانان پدید آمد تقریباً تمام ایران به دست مسلمانان افتاد، در نتیجه ایرانیان گروه گروه دین اسلام را پذیرفتند.21
تشیع و ایرانیان:
ایرانیان پس از پذیرش اسلام بیش از اقوام و ملل دیگر نسبت به خاندان نبوت علاقه نشان دادند.
یکی از دلایل عمده نفوذ تشیع در سرزمینهای اسلامی مخصوصاً ایران، محبوبیت علویین است. دلیل این محبوبیت را می توان در فضایل خاصی که از ائمه اطهار (علیهم السلام) و رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلم) نقل شده جستجو کرد. به عبارت دیگر می توان گفت دوستی اهل بیت پایه اول تشیع است.
یکی دیگر از دلائل عمده نفوذ تشیع، مظلومیت شیعیان است. علویین عمدتاً از اهل بین پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلم) بودند و معمولاًَ مسلمین به آنها عشق می ورزیدند. در پی فشارهایی که به آنها وارد می شد مردم تمایل بیشتری به آنها پیدا می کردند.
این مظلومیتها به حدی بود که بنی عباس بنیان حکومت خود را بر پایه آنها بنا نمود و قوت یافت.
بنی امیه نیز از این تهدیدات و فشارها مبری نبود. معاویه که در رأس بنی امیه بود دستور دارد تا شهادت هیچ یک از شیعیان و اصحاب علی (علیه السلام)پذیرفته نشود.22
در واقع ریشه همه این مظلومیتها حادثه کربلا بوده است. مختار نیز از افرادی بود که مردم را دعوت به تشیع می کرد.
و شما را به کتاب خدا و سنت پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلم) و گرفتن خون اهل بیت (علیهم السلام) و دفاع از ضعفاء و جهاد با کسانی که حرمت شکن هستند دعوت می کنم.23
تهمتهای ناروا به تشعی ایرانیان:
در زمینه تشیع ایرانیان دیدگاههای متفاوتی وجود دارد. برخی از نویسندگان اهل سنت و مستشرقان و ناسیونالیستهای ایرانی در عصر حاضر، پیدایش تشیع را به ازدواج دختر یزدگرد سوم با امام حسین (علیه السلام) ربط می دهند و ادعا می کنند که علت گرایش ایرانیان به تشیع، پیوند زناشویی مذکور بوده است.
دکتر شهیدی در کتاب زندگانی علی بن الحسین، داستان شهربانو و ازدواج وی با امام حسین (علیه السلام) را ساخته پندار و افسانه دانسته است.
از جمله دلایل محکم شهیدی این است که تمام راویان خبر، زمان وقوع آن را دوران خلیفه دوم (23 ـ 13 ق) گفته اند در حالی که ولادت امام سجاد (علیه السلام) در سال 38 هجری قمری است. ایشان روایت دیگری را که میلاد آن حضرت را سال 48 بیان می کند قبول دارند. در این صورت بین ازدواج حضرت با شهربانو و تولد امام سجاد (علیه السلام) بیش از 30 سال فاصله است که این بر تردیدها می افزاید
بخشی از فهرست مطالب مقاله دلایل گرایش و توجه نشان دادن ایرانیان به دین مبین اسلام
مقدمه
تقدیر و تشکر
ایرانیان چگونه مسلمان شدند؟
جامعه ایرانی در رویارویی با اسلام و اعراب
علل گرایش ایرانیان به تشیع
ایران قبل از اسلام از نظر سیاسی و قدرت نظامی
روابط ایران با اعراب
گرایش دینی مردم ایران قبل از اسلام
ورود اسلام به ایران
نتیجه گیری
منابع
دانلود مقاله دلایل گرایش و توجه نشان دادن ایرانیان به دین مبین اسلام