هدف از تدوین این استاندارد ارائه روشی است برای نمونه برداری از فرآوردههای کشاورزی بسته بندی شده که مصرف غذایی دارند به منظور رد یا قبول محموله آن فرآورده بر اساس نتایج حاصله از آزمایشهای فیزیکی و شیمیایی یکایک نمونهها و تطبیق آنها با ویژگیهای مندرج در استاندارد مربوطه .
2- دامنه کاربرد
این روش در مورد تمام فرآوردههای کشاورزی بسته بندی شده که مصرف غذایی دارند میتواند مورد استفاده قرار گیرد .
3- تعاریف
3-1- قلم :1
هر یک از بستههای تشکیل دهنده بهر را قلم نامند .
3-2- بهر2 ( پخت :)3
مقدار معینی از کالاست که در یک مرحله تولید شده باشد .
3-3- تعداد بهر :4
تعداد اقلامی از فرآورده که یک بهر را تشکیل میدهد تعداد آن نامیده که آن را با N نشان میدهند .
3-4- محموله :5
مقداری از یک کالا است که طبق توافق در یک نوبت تحویل میگردد . محموله ممکن است یک یا چند بهر و یا قسمتهایی از یک بهر باشد .
3-5- نمونه :6
عبارتست از یک یا چند قلم از کالای برداشته شده از بهر یا محموله
3-6- حجم نمونه :7
عبارتست از تعداد بستههای تشکیل دهنده نمونه که آن را با n نشان میدهند .
3-7- عیب یا نقص :8
هر گونه عدم تطابق ویژگیهای یک فرآورده با مشخصات تعیین شده آن در استاندارد مربوطه را عیب یا نقص گویند .
3-8- معیوب یا نقص دار : 9
یک قلم از فرآورده را که دارای یک و یا چند عیب باشد معیوب یا نقص دار گویند .
3-9- عیب یا نقص بحرانی :10
عیب یا نقصی است که وجود آن در یک فرآورده سلامتی مصرف کننده را تهدید نموده و یا باعث ضرر و زیانهای دیگری برای مصرف کننده , توزیع کننده و یا تولید کننده گردد .
3-10- عیب یا نقص اساسی 11 ( عمده :)
عیب یا نقصی است که درجه اهمیت آن کمتر از عیب بحرانی بوده ولی وجود آن ممکن است موجب غیر قابل استفاده شدن محصول گردد .
3-11- عیب یا نقص جزئی12:
عیب یا نقصی است که ضرری برای سلامت مصرف کننده نداشته ولی ارزش اقتصادی کالا را کاهش میدهد .
3-12- عدد پذیرش :13
حداکثر اقلام معیوب قابل اغماض در نمونه را که به منظور رد یا قبول بهر یا محموله نمونه برداری شده است عدد پذیرش گویند و آن را با علامت C 14نشان میدهند .
3-13- سطح کیفیت قابل پذیرش (:AQL) 15
عبارتست از درصد اقلام نقص داری که بین مصرف کننده و تولید کننده به توافق رسیده باشد و آن را با علامت AGL نشان میدهند .
3-14- بهر ایستا ( ساکن :)
عبارتست از بستههایی که در محلی چیده و یا انباشته شده باشد .
3-15- بهر پویا ( در حال حرکت :)
عبارتست از بستههای مورد نمونه برداری که در حال حرکت باشد .
4- نمونه برداری
معمولا نمونه برداری از بهر یا محموله در یکی از دو حالت زیر انجام میگیرد :
4-1- بهر بسته بندی شده ایستا ( ساکن :)
که ممکن است به دو صورت منظم و یا نامنظم انباشته شده باشد :
4-1-1- بهر بسته بندی شده ایستا که به طور منظم چیده شده باشد :
ابتدا تعداد نمونه (n) که باید با توجه به حجم یا تعداد بستههای موجود در بهر یا محموله و یا وزن خالص هر بسته برداشته شود طبق جداول نمونه برداری ( شماره 1 تا 6) تعیین میشود .
برای این که هر یک از بستههای موجود در بهر بتوانند با شانس برابر قلمی از حجم یا تعداد نمونه را تشکیل دهد . لازم است ابتدا با استفاده از جداول اعداد تصادفی 16 ( نمونهای از این جداول در پیوست آمده است ) (n) عدد تصادفی را تعیین و یادداشت کرده و این اعداد را به روش صعودی یا نزولی مرتب نموده سپس بستههای موجود در بهر را شماره گذاری نموده و آن بستههایی را که شماره آنها مطابق با اعداد به دست آمده از جداول اعداد تصادفی میباشد از بهر خارج نموده تا نمونهای به حجم (n) بسته تشکیل شود .
یادآوری 1- هنگامی که بستههای کوچکتر در بستههای بزرگ مانند کارتن , بسته , جعبه و نظایر آن بسته بندی شده باشند جهت سهولت کار ابتدا به جدول بستههای بزرگ ( جداول شماره 5 و 6) مراجعه کرده و پس از تعیین تعداد نمونه (n) بستههای بزرگ را برداشت نموده سپس به تعداد مورد نیاز از بستههای کوچک موجود در داخل بستههای بزرگ را به طور تصادفی به نحوی برداشت نمائید که وزن مجموع بستههای کوچک برداشته شده از یک بسته بزرگ نمونه در حدود یک کیلوگرم گردد .
مثال : الف - حالت اول - هنگامی که بستهها کوچک و مستقل باشند :
یک بهر به حجم یا تعداد 18000 بسته نیم کیلوئی مواد غذایی در محلی به صورت منظم و ثابت قرار گرفته , در نظر است تعداد نمونههای لازم برای قبولی یا عدم قبولی بهر تعیین و به صورت تصادفی برداشت گردد . با مراجعه به جدول نمونه برداری شماره 3 تعداد نمونه لازم برابر 13 بسته میگردد . برای به دست آوردن عدد تصادفی مداد یا خودکار را به صورت اتفاقی روی جدول اعداد تصادفی قرار داده و عدد به دست آمده را یادداشت کنید . اولین مورد مثلا عدد 45318 به دست آمده است ( این عدد در ردیف 17 و ستون 25 - 21 جدول اعداد تصادفی است ) با توجه به این که نزدیک به 50 درصد از اعداد بین 1 تا 18000 را اعداد چهار رقمی و 44 درصد 5 رقمی و 6 درصد اعداد را یک , دو و سه رقمی تشکیل میدهند و شانس به دست آوردن اعداد چهار رقمی و اعداد 5 رقمی طبیعتأ بیشتر از اعداد یک دو و سه رقمی است لذا یکبار چهار رقم صحیح از سمت چپ و بار دیگر 5 رقم صحیح از سمت چپ اعداد به دست آمده از جدول اعداد تصادفی را در نظر گرفته و عدد 45318 را به عنوان اولین عدد تصادفی یادداشت نمائید .
سپس به طور ثابت سمت چپ یا راست یا بالا و پایین جدول رفته و اعداد مساوی یا کوچکتر از 18000 ( اعداد 5, 4, 3, 2 و یک رقمی ) را به ترتیب فوق یادداشت کنید . بدین ترتیب اعداد مورد نظر عبارتند از :
شامل 40 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود مقاله نمونه برداری از فرآودره های کشاورزی بسته بندی شده که مصرف غذائی دارند