عامل ایجاد کننده ایدز ویروسی از خانواده رتروویروسها است و در نوع 1 و 2 دارد که نوع 1 آن شایع‌تر است و نوع 2 آن تنها در غرب آفریقا دیده می‌شود. بنابراین وقتی که از اچ‌آی‌وی صحبت می‌شود منظور نوع 1 آن است.
همان گونه که می‌دانید ویروسها در خارج از بدن زنده نیستند و تنها درون سلول زنده قادر به حیات و تکثر هستند.
اچ‌آی‌وی ویژه انسان است و درون نوع خاصی از گویچه‌های سفید بدن به نام سلولهای CD4+ که در ایمنی بدن نقش اساسی دارند، رشد و زندگی می‌کند. همه ویروسها دارای رشته‌های ژنتیکی DNA یا RNA هستند. ویروس ایدز جزو ویروسهای RNAدار است.
اچ‌آی‌وی از راه خون، غشاهای مخاطی بدن مانند غشاهای دستگاه تناسلی، چشم، دهان و دستگاه گوارش و جاهایی از پوست که زخمی شده است وارد بدن می‌شود (اچ‌آی‌وی نمی‌تواند از پوست سالم بگذرد). پس از چسبیدن به دیواره لنفوسیت، خودش را وارد سلول می‌کند، از روی RNA خود DNA می‌سازد و سپس این DNA را وارد هسته می‌کند. این DNA ممکن است سالها به صورت غیر فعال در هسته باقی بماند که در این دوره فرد. بی‌علامت است. هنگامی که DNA ویروس فعال شود سلول را وارد می‌کند تعداد بسیار زیادی ویروس بسازد. این کار تا زمانی ادامه پیدا می‌کند که سلول CD4+ پاره شود و ویروسها آزاد شوند. ویروسهای آزاد شده دوباره به دیگر سلولهای CD4+ می‌چسبند و آنها را آلوده و سرانجام نابود می‌کنند. این کار آن قدر ادامه پیدا می‌کند تا سلولهای CD4+ بدن به‌اندازه‌ای کم شوند که دستگاه ایمنی بدن دیگر حتی نتواند در برابر ضعیف ترین عوامل بیماریزا از بدن محافظت کند.
نکته‌ای که حتما باید بدان توجه داشت این است که اگر ویروس ایدز وارد بدن شود، همیشه در خون افراد آلوده باقی می‌ماند. وقتی که اج آی وی وارد بدن کسی شد، اصطلاحا به این فرد «اچ‌آی‌وی مثبت» می‌گویند که با ایدز فرق دارد. ایدز زمانی پدیدار می‌گردد که تعداد سلولهای CD4+ بسیار کم شود (برای مثال به کمتر از 200 عدد در هر میلی متر مکعب برسد) و فرد به عوارض بیماری مانند عفونتهای فرصت طلب و یا سرطانهای خاص ناشی از این بیماری مبتلا گردد که در اصطلاح می‌گویند فرد «علامت دار» شده است. بنابراین هر فرد دچار ایدز، اچ‌آی‌وی مثبت است، اما هر فرد اچ‌آی‌وی مثبتی ممکن است هنوز به مرحله بیماری ایدز نرسیده باشد.
تاریخچة ایدز
درباره این که ایدز از کجا سرچشمه گرفته و اولین بار چه زمانی انسان را گرفتار کرده، اطلاعات دقیق و قاطعی در دست نیست. طبق بهترین برآوردها این بیماری نخست در حدود سال 1930 میلادی (75 سال پیش) جایی در غرب آفریقا میان انسانها رواج پیدا کرده است. در میمونهای ساکن جنگلهای این منطقه ویروسی وجود دارد که با ویروس ایدز در انسان شباهتهای بسیاری دارد. بنابراین برخی معتقدند این ویروس ابتدا از میمونها به انسان منتقل شده و به سبب جهشی که پیدا کرده است توانسته چنین بیماری مهلکی را پدید آورد (مردم برخی از این قبایل آفریقایی گوشت وخون میمونها را می‌خورند و حتی خون میمون را به بدن خودشان تزریق می‌کنند). البته انتقال از حیوان به انسان در آفریقا تنها یک فرضیه است و درستی آن هنوز به اثبات نرسیده است. مدتی نیز گمان می‌رفت استفاده از بافتهای بدن میمونها برای تهیه برخی واکسنها در کشورهای آفریقایی باعث انتقال این ویروس به انسان شده است اما این فرضیه نیز چندی پیش رد شد.
شامل 64 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود تحقیق اهمیت بهداشت در جلوگیری از ایدز