نویسنده: ادوارد سعید
مترجم: لطفعلی خنجی
ناشر: امیر کبیر
سال چاپ: 1390
ادوارد سعید، منتقد و نویسنده ادبی و سیاسی اجتماعی فلسطینیالاصل آمریکایی است که بین سالهای 1935 تا 2003 میزیسته و شهرتش را مدیون کتاب «شرقشناسی» است، زیرا در مجامع علمی با این کتاب شناخته میشود؛ به طوری که امروزه اصطلاح شرقشناسی بیشتر اشاره به اثر و گفتمان سعید دارد تا رشتهای دانشگاهی که به مطالعه ادبیات و فرهنگ و تاریخ شرق بپردازد. کتاب شرقشناسی به بیش از 25 زبان دنیا ترجمه شده است و این برای خود سعید هم تعجبآور بود که چگونه کتابی که ناشران نیویورکی رد کرده بودند و از چاپ آن امتناع میورزیدند، در مدت کوتاهی، چنین مورد اقبال جهانیان قرار گرفته است.
«شرق شناسی» مهمترین کتاب ادوارد سعید است. این کتاب بیش از هر کتاب انتقادی دیگر در قرن بیستم، تولید کننده اندیشههایی جدید در حیطه ادبیات و فرهنگ است. آنچه شرقشناسی را از دیگر نوشتههای منتشر شده در این زمینه متمایز میکند این است که سعید با یاری گرفتن از اندیشههای متفکرانی همچون میشل فوکو و آنتونیو گرامشی آمریت، دانش غرب نسبت به شرق و همچنین قدرتی را که غرب به شرق تحمیل کرده است به چالش میکشد.
سعید در کتاب شرق شناسی خود بر دیدگاه قالبی موجود در مطالعات شرق شناسی و نیز تعریف شرق و شرقیان تاکید میورزد. انسان شرقی همواره موجودی بی منطق، محروم و به طور کلی متفاوت بود، حال آنکه انسان اروپایی، فردی منطقی، پخته و «طبیعی و نرمال» به حساب میآمد و همواره بر این مطلب تاکید میشد که شرقی در دنیای کاملا متفاوت، اما کاملا سازمان یافته خاص خویش زندگی میکند و این غربیان هستند که به شرق هویت بخشیدهاند. دانش مربوط به شرقشناسی از آن روی که از منبع قدرت الهام گرفته است، شرق و شرقی را ایجاد میکند و دنیای او را معنا میبخشد.
شرق شناسی