دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
آب بند ها
نقش آب بند ها(cut off) در شالوده , جلوگیر ی از حرکت کامل آب و یا دست کم طولانی کردن مسیر آب می باشد که در این مورد از فشار تخریبی زه کاسته می گردد و به هر حال دبی کلّ زه کاهش می یابد . در این فصل به طور عمومی و خلاصه در مورد انواع معمول روش های آب بندی توضیح داده می شود.
1.آب بند تزریقی
1-1.عوامل مؤثّر در تزریق
تکنیک تزریق(grouting) امروزه در بسیاری از پروژه های ساختمانی ودر هدف های متنوّع مورد استفاده قرار می گیرد که در پاره ای موارد به منظور مستحکم کردن زمین ,کاهش دادن تأثیر ارتعاش در خاک و کاهش دادن نشست خاک در اثر بارهای دینامیک و استاتیک و اهدافی مشابه آنچه ذکر شد می باشد, و در مواردی به منظور جلوگیری از حرکت آب است که بر اساس همین هدف در سد سازی مورد استفاده است .
استفاده از تزریق در پروژه های سد سازی گاه به منظور پر کردن شکاف ها و غارهای درون سنگ های آهکی در ارتباط با مخزن سد می باشد و زمانی به منظور پر کردن حفره های درون خاک در کل یک محدوده ی آب بندی و زمانی به منظور تکمیل آب بندهای دیگر از قبیل آب بندهای پرده سپری می باشد.
در مورد آب بندی خاک ها توسّط تزریق ,این روش معمولاً در محیطی کارایی لازم را دارد که نفوذپذیری محیط قبل از تزریق از cm/sec001/0 بیشتر باشد.
تزریق مواد در درون حفره های بین دانه های خاک , ضمن آب بندی کردن آن به استحکام آن نیز کمک می کند .
موادی که در تزریق به کار می رود متنوّع بوده و معمول ترین آن ها شامل سیمان, آسفالت ,رس و مواد شیمیایی است که انتخاب نوع آن ها , عمق نفوذ آن ها , ترتیب و چگونگی تزریق و فشار آن بستگی به شرایط شالوده , نوع و وضعیت آن , ارتفاع سد و هدف از تزریق دارد. مثلاً نوع دانه بندی و اندازه ی دانه ها و نفوذپذیری خاک نقش مؤثّری در انتخاب نوع ماده ی تزریقی دارد . جدول زیر به عنوان نمونه حدود تقریبی اندازه ی دانه ها را در ارتباط با مناسب بودن برای نوع خاصی از ماده ی تزریقی نشان می دهد :
نوع ماده ی تزریقی قطر متوسّط دانه ها(mm) مناسب برای تزریق
................................................................................................................................ سیمان 4/1- 5/0
بنتونیت با رس-سیمان 5/0-3/0
رس-مواد شیمیایی, بنتونیت-مواد شیمیایی 4/0-2/0
موادّ شیمیایی 2/0-1/0
................................................................................................................................
به لحاظ تاریخی , تا سال 1925 تنها ماده ی تزریقی معمول تقریباً فقط سیمان پرتلند خالص بود. هر چند سیمان خالص هنگامی ممکن است قابل استفاده در تزریق باشد که قطر مؤثّر دانه های خاک ( ) در حالت سست از 5/0 میلیمتر و در حالت متراکم از 4/1 میلیمتر بزرگ تر باشد و این شرط به ندرت ممکن است وجود داشته باشد . بنابر این گرچه تعداد معدودی از پرده های آب بند تزریقی با سیمان موفّقیت آمیز بوده و در مورد آن ها تبلیغ شده است ولی اکثریت آن ها ناموفق بوده و محرمانه باقی مانده است(مأخذ شماره ی 6 ) .
در سال 1925 , "یوستن(Joosten)" روشی را به منظور استحکام و غیر قابل نفوذ کردن خاک ابداع نمود که مبتنی بر تزریق پی در پی محلول های سیلیکات سدیم و کلرور کلسیم بود . این روش هنوز هم مورد استفاده است , هر چند هزینه ی آن در پروژه های بزرگ یعنی برای آب بندهای پرحجم گران تمام می شود و تقریباً تا آن حد پر هزینه است که از اجرای آن صرف نظر می شود. این روش به صورت دیگری , مخصوصاً در فرانسه , پی گیری گردید , یعنی با استفاده از مخلوطی از سیمان و رس ( و گاهی با مواد شیمیایی به عنوان ضدّ انعقاد ) جایگزین گردید . بعد از مدّتی ماده ی شیمیایی به نامAM-9 مورد بهره برداری قرار گرفت. ویژگی این ماده این است که درون مجاری خاک پلیمریزه می شود و حفره ها را پر می کند و دانه ها را به هم پیوند می دهد , گرچه این روش نیز پر هزینه است. به طور کلّی موادّ تزریقی در منافذ بزرگ تر یعنی در موادّ درشت دانه بهتر نفوذ کرده و با شرایط ارزان نیز ضخامت بیشتر را تشکیل می دهند ولی در مورد موادّ دانه ریز باید موادّ تزریقی با لزجت کمتر به کار برده شوند .
آزمایش های واقعی در مقیاس بزرگ در مورد نتیجه ی تزریق نشان داده اند که صرف نظر از مقدار نفوذپذیری رسوبات شالوده ,میزان نفوذ پذیری بخش تزریق شده
به حدود تا سانتیمتر در ثانیه می رسد ( مأخذ شماره ی 6 ). این ارقام را می توان برای محاسبه ی مقدار زه در بخش تزریقی و به عنوان مبنایی برای تنظیم ضخامت آن به کار برد .
1-2.اجرای تزریق و روش های آن
از نظر اجرایی(در مورد تزریق , اخیراً کتاب "عملیات مهندسی تزریق" تألیفNonveiller توسّط مهندسین مشاور زاینداب(اصفهان) ترجمه شده است. علاقه مندان به این کتاب ارجاع می شوند.) به منظور تزریق مواد گمانه هایی به فاصله و عمق مناسب حفر شده و آن گاه ماده ی انتخابی را به داخل آن ها تزریق می کنند . فاصله و تعداد و عمق گمانه ها بستگی به نوع شالوده و نوع ماده ی تزریق و ضخامت خواسته شده برای پرده ی تزریقی دارد . معمولاً ضخامت پرده ی تزریقی حاصل را می توان تا حدود تا ارتفاع سطح آب در مخزن انتخاب نمود . در بسیاری از سدها یک ردیف گمانه کافی است , اما اقلاًّ دو ردیف گمانه به منظور اطمینان بیشتر ضروری به نظر می رسد. در مواردی تزریق های مرحله ای را با دو نوع غلظت متفاوت ماده ی تزریق اجرا می کنند , یعنی در مرحله ی اوّل در گمانه های با فاصله ی زیادتر , ملات سیمانی غلیظ تر به کار برده می شود و در مرحله ی بعدی در گمانه های با فاصله ی کمتر از ملات های رقیق تر استفاده می شود .
گاهی با حفر گمانه هایی تا عمق محدود ولی در یک محدوده ی وسیع می توان نوعی پوشش لایه ای نفوذ ناپذیر(blanket grouting) به وجود آورد . فاصله ی گمانه ها برای این منظور 3 تا 5 متر و عمق آن ها 5 تا 10 متر انتخاب می شود . در استفاده از چنین روشی باید شرایط زمین , ویژگی ها ی زه و گمانه ها را با دقّت مورد بررسی قرار دهند تا بتوان از عدم پیدایش احتمالی پدیده ی پایپینگ اطمینان کافی حاصل نمود .
فاصله ی گمانه ها در تزریق بستگی به شرایط متعدّدی دارد , از جمله این که تا چه وسعتی باید موادّ تزریقی نفوذ کنند و امکانات نصب دستگاه حفّاری و نوع خاک و نوع ماده ی تزریقی چگونه است . مثلاً موادّ تزریقی ریزدانه تر و محلول های معلّق , ژل ها و رزین ها موادی هستند که برای تزریق در خاک های ریزدانه تر و با نفوذپذیری کم به کار می روند, بنا بر این فاصله ی تأثیرآن ها به طور نسبی کم است , در صورتی که برای خاک های درشت دانه و با نفوذپذیری زیاد باید از موادّ تزریقی درشت دانه مثل سیمان- رس استفاده نمود , و چون این مواد در خاک های درشت
دانه تزریق می شوند شعاع تأثیر آن ها بیشتر است . بنا بر این در محیط ریز دانه تر
فاصله ی گمانه ها کمتر و در محیط دانه درشت تر فاصله ی گمانه ها را می توان بزرگ تر انتخاب نمود .
فشار تزریق نیز بستگی به شرایط متعدّد دارد که از جمله فاصله ی گمانه ها , نوع ماده ی تزریقی , نوع محیط , مرحله ی تزریق و محدوده ی مطلوب تأثیر تزریق می باشد و علاوه بر این شرایط که ذکر شد , لزجت و غلظت ماده ی تزریقی و عمق نقطه ی مورد تزریق نیز در انتخاب فشار مناسب تأثیر اساسی دارد . در خاک های با نفوذپذیری کم به طور نسبی فشار بیشتری نسبت به خاک های با نفوذپذیری زیاد مورد احتیاج است . امّا فشار زیادتر از یک حد نیز موجب پکیده شدن محلّ تحت تأثیر فشار می گردد . در خاک های درشت دانه و در سنگ های شکاف دار می توان به سهولت ماده ی تزریقی و فشار لازم را انتخاب نمود امّا در مورد خاک های ریز دانه دقّت بیشتری لازم است , زیرا زیاد کردن فشار ممکن است موجب پکیدن خاک گردد و رقیق تر کردن ماده ی تزریقی همراه با فشار کمتر ممکن است موجب شود که ماده ی تزریقی با از دست دادن آب در نتیجه جذب بین دانه ها غلیظ تر شده مجاری را برای پیشروی تزریق مسدود نماید .
جدول زیر مشخصات خاک ها و نوع ماده ی تزریقی مناسب آن ها را نشان می دهد .
این که پیشروی تزریق در عمق خاک چگونه است بستگی به روش اجرای آن دارد , که در این مورد به طور کلی می توان سه روش را نام برد . انتخاب نوع روش بستگی به شرایط پروژه , اقتصاد , امکانات و هدف ها دارد . این سه روش کلّی عبارت اند از : روش در جا(tube a manchetts) , روش پایین رو و روش بالارو
هر کدام از این روش ها معایب و مزایایی دارند , هر چند به علّت شرایط محلّ تزریق و نوع پروژه ممکن است معایب یک روش خاصّ انتخابی در محدوده ی آن پروژه پدیدار نگردد. بهترین و مجهّزترین روش , نوع "درجا " می باشد که بر اساس آن می توان ترتیب مورد نظر برای تزریق در عمق های مختلف , تزریق مکرّر, و تزریق مرحله ای را به سهولت اجرا نمود .
به طور خلاصه هرگونه روش و ماده ی تزریقی که به کار برده شود خالی از نقایص کلّی نخواهد بود . از جمله اینکه اندازه و محلّ قسمت هایی از لایه ی مورد تزریق که تحت تأثیر تزریق قرار نگرفته است معلوم نخواهد شد و چنانچه در لایه های نفوذپذیر لایه ای از ماسه بدون تزریق , احیاناً بخش تزریق شده را قطع کند , بعد از پر شدن مخزن سد , به علّت ایجاد گرادیان هیدرولیک زیاد در آن نقطه , شدّت حرکت زه در آن جا زیاد شده و به تدریج شکاف عریضی ایجاد می شود که عواقب آن قابل پیش بینی نیست . تزریق های شیمیایی در اثر تأثیر طولانی فشار زه ممکن است سوراخ شوند . به علاوه کارایی روش تزریق بستگی به مهارت و تجربه ی اجراکنندگان آن دارد و به هر حال کارایی دراز مدّت اکثریت پرده های تزریقی تا حدّی نامعلوم است.
1-3.نمونه هایی از سدهای تزریق شده
به عنوان نمونه ( مأخذ شماره ی 7 ) سدّ خاکی "دورلاسبودن" در استرالیا در این جا مورد بحث قرار می کیرد .
این سدّ خاکی به ارتفاع 70 متر , شیب دامنه های از 5/1:1 تا 1:3 در نقاط مختلف و با مغزه ی مرکزی روی شالوده ای شن و ماسه ای به عمق 50 متر ساخته می شود . حجم عملیات خاکی آن 5/2 میلیون متر مکعب و تولید انرژی آن 25 مگاوات می باشد. در زیر مغزه ی سد 8 ردیف گمانه ی تزریقی وجود دارد که 5 ردیف آن ها تا عمق 15 تا 21 و 3 ردیف میانی تا عمق 65 متر می باشد . فاصله ی گمانه ها 5/2 تا 3 متر و فشار نهایی تزریق تا 50 و60 کیلوگرم بر سانتی متر مربّع رسیده است .
نفوذپذیری لایه بلافاصله زیر سد است که طبقه ی زیر این لایه را موادّ ماسه ای سیلتی با نفوذپذیری حدود تشکیل می دهد . لایه ی نفوذ پذیر
تزریق شده پس از تزریق به نفوذپذیری می رسد .
در این سد جمعاً 10579 متر مربّع از خاک در محل آب بندی شده و برای این عمل 20577 متر گمانه حفر شده و 15577 متر لوله های تزریقی درجا به کار رفته است .
در فاز اوّل و دوم تزریق , 22540 متر مکعب از مخلوطی به کار رفته است که برای هر 1000 لیتر آب , 150 کیلوگرم سیمان و500 کیلوگرم رس وجود داشته و لزجت آن به 38 مارش ثانیه رسیده است.
در فاز سوم , 25132 مترمکعب ژل بنتونیت ( مخلوطی از بنتونیت , مونوفسفات سدیم , سیلیکات سدیم وآب ) با لزجت 38 مارش ثانیه , و در فاز چهارم , 6724 متر مکعب ژل های شیمیایی ( عمدتاً آلوموسیلیکات ها ) با لزجت 32 مارش ثانیه مورد استفاده قرار گرفته است .
نمونه ی دیگر به عنوان سدّ "میشن(Mission Dam)" در "بریتش کلمبیا " می باشد . برای این سد 5 ردیف گمانه ی تزریقی به عمق 150 متر و فاصله ی 3 متر انتخاب شده و ماده ی تزریقی در ردیف های بیرونی سیمان خالص , در ردیف های دوم و چهارم مخلوطی از سیمان و رس به نسبت های متفاوت و در ردیف وسط مخلوطی از سیمان و رس و مقدار کمی موادّ شیمیایی به کار برده شده است . ضریب نفوذپذیری بخش تزریق شده به سانتیمتر در ثانیه و راندمان این آب بند به 90% رسیده است.
2.ترانشه ی آب بند
ترانشه ی آب بند در شالوده ی سد یعنی در قاعده ی آن حفر شده واز مواد رسی و نفوذناپذیر کاملاً متراکم پر می شود. شیب کناره های آن حدود 45 درجه گرفته می شود و اندازه و عمق آن بستگی به شرایط دارد و محلّ محور آن ممکن است منطبق به محور مغزه ی سد و یا در سمت بالادست جلوتر از محور سد قرار گیرد. اگر لایه ی نفوذپذیر شالوده تا اعماقی بیش از 15 متر نباشد , می توان این ترانشه را تا سنگ بستر و یا تا لایه ی نفوذناپذیر زیرین ادامه داد. عرض قاعده ی ترانشه را اقلاًّ حدود 5 متر می گیرند , هرچند بر حسب وسعت کار و تجهیزات تراکم و مسائل اقتصادی ابعاد ترانشه را می توان به طور مناسب انتخاب نمود. اگر نتوان تمام ضخامت لایه ی نفوذپذیر را به وسیله ی ترانشه آب بندی نمود , می توان از ترانشه ی ناقص که به وسیله ی یک دیافراگم بتنی قائم تکمیل می شود آب بندی کاملی تشکیل داد . شکل(1) نشان دهنده ی وضعیت ترانشه ی آب بند در نیم رخ می باشد.
3.آب بند ناقص
آب بندی ناقص به روشی از آب بندی گفته می شود که شالوده را به طور کامل آب بندی نمی کنند و عمل اصلی آن قطع کلّی زه نیست بلکه در محدود نمودن آن و در افزایش طول مسیر آن مؤثّر است. آب بندهای ناقص در شالوده هایی که در طبقات عمیق تر نفوذناپذیرتر می شوند بسیار مؤثّرند , امّا در شالوده هایی که تا اعماق زیاد نفوذپذیری قابل توجّه دارند , راندمان آب بندهای ناقص کم است به طوری که اگر تا80% عمق کلّی لایه ی نفوذپذیر آب بندی شود راندمان کاهش زه از آن فقط تا50% می رسد. از این رو هنگامی می توان از آب بند ناقص نتیجه ی رضایت بخش گرفت که همراه با آب بند ناقص از پوشش بالادست نیز استفاده گردد.
4.آب بند سپری
آب بندی سپری یا سپرهای آب بند , در شالوده های سیلتی , ماسه ای و شنی ریز قابل اجرا می باشند. این سپرها به روش کوبیدن در شالوده اجرا می شود و هیچ گاه نمی توان از عدم نشت آب در حدّ فاصل قطعات آن ها مطمئن بود. به همین علّت معمولاً آن ها را به وسیله ی تزریق سیمان , بتن ریزی و یا تزریق بنتونیت آب بندی می کنند. سپرهای آب بند حتّی المقدور در طرف بالادست شالوده کوبیده می شوند(شکل 2).
5.آب بند سیمانی و پرده ی بتنی درجا
این نوع آب بندها در شالوده هایی که قلوه سنگ ها و قطعات سنگ های بزرگ ندارند قابل اجرا می باشند. به طور خلاصه روش اجرای آن ها به این ترتیب است که بعد از حفر گمانه هایی در یک یا چند ردیف تعیین شده , داخل آن ها را ملات سیمان ریخته و به وسیله ی انتهای سرمته این ملات با شن و ماسه درون گمانه مخلوط می شود و به تدریج گمانه ها پر می شوند. در نتیجه جداری از بتن در عرض شالوده به وجود می آید.
در روش دیگر ترانشه ای به طول 5 تا 10 متر و عرض ثابت حدود 2/1 تا 2 متر به وسیله ی ماشین آلات مخصوص حفّاری می شود. در این نوع حفّاری از گل حفّاری به عنوان محکم کننده ی جدار ترانشه و انتقال موادّ حفّاری شده به بالا استفاده می شود و در مخزن های مخصوص آن مجدّداً تصفیه شده و با بنتونیت اضافه شده به
ترانشه برگرد ا نده می شود . بعد از حفر تا عمق مورد نظر , ترانشه به وسیله ی بتن
ساخته شده پر می گردد. ترانشه های دیگری به همین ترتیب و در یک امتداد ساخته می گردند تا این که تمامی طول شالوده در محدوده ی مورد نظر به وسیله ی یک دیوار بتنی آب بندی می گردد.
ساختن پرده ی سیمانی توسّط گمانه و یا به وسیله ی ترانشه در هر حال مشکلات اجرایی فراوان ( از جمله وجود آب و خشکانیدن آن ) و مسائل اقتصادی زیادی دارد.
6.پوشش بالادست(upstream blanket)
پوشش بالادست لایه ای نفوذناپذیر از خاک رسی است که باید به بخش نفوذناپذیر داخل سد متّصل گردد. تأثیر این نوع پوشش افزایش طول مسیر جریان و در نتیجه کاهش گرادیان هیدرولیک است , و به عبارت دیگر در شبکه ی جریان تعداد خطوط افت پتانسیل در مقایسه با حالتی که این پوشش وجود ندارد افزایش می یابد.
شکل(3) دو نوع از آب بندی به وسیله ی پوشش بالادست را نشان می دهد که نوع B از اطمینان بیشتری برخوردار است.
کارایی پوشش بالادست تا حدّ زیادی بستگی به نسبت ضرایب نفوذپذیری در امتداد افقی و عمودی در زمین شالوده دارد , گرچه نسبت این ضرایب تقریباً هیچ گاه به طور دقیق دانسته نیست ولی ممکن است در مواردی رقمی نسبتاً بزرگ باشد. به هر حال اگر بر اساس مساوی بودن ضرایب نفوذپذیری شالوده در امتداد افقی و عمودی مقدار زه آب محاسبه می گردد و ضریب نفوذپذیری هر دو امتداد برابر ضریب نفوذپذیری افقی در نظر گرفته شود , مقدار محاسبه شده ی زه, حدّ بالایی را نشان می دهد. در مواردی شرایط طبیعی مناسب به کارایی بیشتر پوشش بالادست کمک می کند زیرا به تدریج رسوبات سیلتی و رسی در بستر مخزن تجمّع می یابد و خود به خود بر ضخامت و آب بندی این پوشش می افزاید.
1-6.تعیین ابعاد پوشش بالادست
اگر ضریب نفوذپذیری افقی متوسّط لایه ی شالودهk, اختلاف سطح آب در طرفین سدh , و ضخامت لایه ی نفوذپذیر زیر سدd , باشد و بخواهیم مقدار دبی زه در شالوده را از مقدارq ( در واحد طول سد ) که بدون پوشش نفوذناپذیر است به مقدارpq بعد از قرار دادن پوشش کاهش دهیم لازم است طول پوشش را برابرL از رابطه ی زیر تعیین کنیم :
در این رابطه , b عرض قاعده ی بخش نفوذ ناپذیر سد است و p عددی کوچک تر از
واحد است و رابطه ی فوق تا حدّی تقریبی است.
برای تعیین ضخامت این پوشش , روابطی پیشنهاد شده است که از جمله عبارت است از :
در این رابطهt , ضخامت پوشش در هر نقطه بر حسب سانتیمتر , وx فاصله ی هر نقطه از ابتدای پوشش است.
رابطه ی دیگری به صورت زیر پیشنهاد شده است :
در این رابطه و به ترتیب نفوذپذیری متوسّط شالوده و پوشش نفوذناپذیر , Lطول پوشش از ابتدا تا مقطع نفوذناپذیر سد ( بر حسب متر ) وd ضخامت لایه ی نفوذپذیر است.
در شرایط معمولی ( سدهای کوتاه ) ضخامت پوشش بالادست بین5/1 تا 3 متر و طول آن حدود 10 برابر ارتفاع آب مخزن در نظر گرفته می شود. در صورتی که شالوده ماسه ریز یا سیلتی باشد , طول پوشش را تا 15 برابر ارتفاع آب می گیرند.
7.مزایا و معایب آب بندها
در یک آب بند کامل و ایده آل راندمان آب بند به یک ( یا 100% ) می رسد. راندمان آب بند عبارت است از نسبت اختلاف ارتفاع پیزومتریک آب بلافاصله در بالادست آب بند و ارتفاع پیزومتریک آب بلافاصله در پایین دست آن به اختلاف ارتفاع پیزومتریک کلّی آب بین مقطع ورودی در بالادست و مقطع خروجی در پایین دست سد, یعنی:
در این رابطه اختلاف ارتفاع پیزومتریک آب بین دو نقطه یکی در بلافاصله بالادست و دیگری در بلافاصله پایین دست آب بند است و اختلاف ارتفاع آب بین سطح مخزن و سطح آب در جلوی سد می باشد.
هر چند می توان راندمان آب بند را در ضمن طرّاحی سد با رسم شبکه ی جریان به دست آورد , اما راندمان واقعی هنگامی معلوم می شود که برای دفعه ی اوّل مخزن سد پر شود و اختلاف سطح آب در چاه هایی که در بلا فاصله بالا دست و
بلافاصله پایین دست آب بند حفر شده اند , اندازه گیری گردد. در بسیاری موارد مشاهده شده است که راندمان واقعی به مراتب کمتر از مقدار پیش بینی شده ی راندمان توسط طرّاح می باشد. تفاوت بین مقدار واقعی و مقدار پیش بینی شده بستگی به نوع آب بند , شرایط خاک زیرسطحی و روش و نوع عملیات اجرایی دارد که این بستگی به کیفیت کار پیمانکار خواهد داشت. بنابراین در انتخاب نوع آب بند تمام این عوامل را باید در نظر گرفت.
تنها نوعی از آب بند که راندمان آن را می توان به خوبی پیش بینی نمود و تقریباً همان راندمان را در اجرا به دست آورد , آب بند حاصل از ترانشه های رسی با جدار مایل است.
از آن جا که قبل از ایجاد آب بند فقط برای تعداد معدودی از نقاط زمین می توان وضعیت خاک را با اطمینان مشخّص نمود و آب بند بر اساس همین اطّلاعات طرّاحی می شود , از این رو ممکن است در ضمن اجرا ( مثلاً در اجرای ترانشه های آب بند ) وضعیت های دیگر مشاهده شود که احتیاج به تغییر طرح و یا تعویض خاک و اصلاحات دیگری داشته باشد.
تمام آب بندها علی رغم مدیریت صحیح در ساختن آن ها ممکن است با نقیصه هایی در عمل مواجه شوند. در هر نوع آب بند , به هر حال همراه با افزایش عمق , اختلاف بین راندمان پیش بینی شده و راندمان واقعی آن افزایش می یابد و در شرایط خاصی ممکن است از راندمان واقعی تا آن حد کاسته گردد که عملاً آب بند ایجاد شده را بی فایده نماید.
پرده سپرهای فلزی در محل های قفل شده نفوذناپذیر نیستند و یا ممکن است ضمن نصب پرده سپرها هنگام برخورد با سنگ های پیش بینی نشده قفل ها شکسته شده و با فرو رفتن پرده سپر در عمق بیشتر شکاف موجود در محل قفل ها بیشتر شده و حتّی فاصله ی حدود چند ده سانتیمتر بین دو قطعه ی مجاور پرده سپر پدیدار گردد. چنین نقیصه هایی در موارد متعدّد مشاهده شده است. هم چنین مواردی مشاهده شده است که پرده سپرها به علّت رسیدن به سنگ بستر و یا به علّت ضربه های کوبنده , به صورت منحنی در آمده و لذا قادر به جلوگیری از حرکت آب نبودند و در مواردی راندمان آب بندی آن ها به 10% رسیده است.
بنابراین شرایط زمین ساخت و خاک منطقه ممکن است برای نوعی از آب بند – هر چند پر هزینه باشد- مناسب نباشد ولی نوع دیگر از آب بندی را به خوبی پذیرا باشد , و به عکس اگر شرایط برای نوع خاصی از آب بند موفّقیت آمیز باشد دلیلی
وجود ندارد که برای نوع دیگر نیز موفّقیت آمیز باشد. مثلاً چنانچه خطر انحراف پرده سپرها و ایجاد شکاف در بین آن ها در اعماق زمین باشد , می توان به جای آن ها از پرده سیمانی که به وسیله ی حفر یک سری گمانه و پر کردن آن ها با بتن ساخته می شود , استفاده نمود. امروزه حفر گمانه ها به قطر 50 تا 60 سانتیمتر برای این منظور معمول است و تا اعماق قابل توجّه مثلاً 100 متر قابل اجرا می با شد. راندمان این نوع آب بندها تقریباً کامل گزارش شده است.
اب بندی در سد های کوتاه
گردآورنده : مصطفی مسلمی(8213211257)
استاد مربوطه : جناب آقای دکتر سنایی راد
دانشگاه اراک
دانشکده ی فنی و مهندسی
گروه عمران
منابع و مآخذ
نام کتاب : سدهای خاکی
نگارش : دکتر محمود وفائیان , دانش یار دانشگاه صنعتی اصفهان
ناشر : جهاد دانشگاهی واحد صنعتی اصفهان- مرکز انتشارات
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 14صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
