10 ص
میرزا که بود:
اسمش شیخ یونس, پدرش در استادسرا بود اما اصلا اهل زیده بود و بزرگ شده رشت بود. میرزا در مدرسه حاج حسن صالح آباد و مدرسه جامع راسته زرگرها و در مدرسه محمودیه تهران درس خواند. علی التحقیق میرزا صرفل را به پایان رسانید. انقدر خوش استعداد بود که در مسیر اجتهاد افتاد.
میرزا و کلمات ضد و نقیض:
میرزا کوچک یک مجاهدا و یک فرد مومن و آزاده بود که در راه آزادی می جنگید و می گوید او یک مبلغ آزادی بود و همیشه از حق و عدالت و حقوق انسانها دفاع می کرد. ژنرال دنسترویل از انگلستان آمده بود ماموریت داشت از همدان, تهران ـ قزوین سایه وار میرزا را تعقیب می کرد. کتابی دارد به نام خاطرات نسترویل یا سرکوبگر جنگل. در این کتاب درباره میرزا می نویسد:
((میرزا کوچک انقلابی معروف یک ایده آلیست با شرف و منصفی بود)). در جای دیگر می گوید میرزا کوچک از وطن پرستان بود و امثال میرزا کوچک در ایران کمیاب و یا خیلی نادر بودند.
چرا انقلاب کرد :
انگیزه انقلاب جنگل چه بود: یقیناً شما شخصیتها که در اینجا جمعید می دانید میرزا در سال 1914 میلادی قیام کرد. شما می دانید در سال 1914 میلادی دو سال از جنگ بین المللی عالم می گذشت و می دانید ایران هم اعلان جنگ نکرده بود با دنیا ولی عثمانیها, آلمانیها, انگلیسیها و روسها دیدند که برنده در این جنگ بین المللی آن کسی است که ایران را به عنوان پل داشته باشد. انگلیسیها و روسها می خواستند در مسئله ایران سر آلمانیها, سر عثمانیها را کلاه بگذارند.
میزا کوچک خان
