همه انسانها در زندگی با موانع و مشکلات زیادی مواجع شده اند و بارها استرس و عوامل تنیدگی زایی روزمره را تجربه کرده اند معلمی که در کلاس به تعلیم دانش آموزان مشغول است. کارمندان که به سیل ارباب رجوع مواجه است. ورزشکاری که خود را برای مسابقه جنجالی آماده می کند و قربانیان وقایع آسیب زاش سیل، زلزله و غیره همگی با رویدادهای استرس انگیزی روبرو هستند که بهداشت روانی و جسمی آدمی را بهتر رو می کند.
با توجه به اینکه زندگی روزمره پس از استرس های خفیف و کم اهمیت موجب فشار روانی و نارحتی می گردند و بخاطر تاثیری که استرس در زندگی می گذارد و به این بحث خیلی توجه شده است و همه جا از آن بحث می شود بطوری که این روزها موضوع فشار روانی از کار و زندگی که در میان مردم عامه به متخصصان آموزشی، مددکاران متخصصان بهداشت و سایر کسانی که مسئولین بهزیستی مردم را به عهده دارند بسیار رایج بوده و در راس امور قرار دارد. در این که همه انسانها نشانه به نارحتیها و بیماریهای روانی را دارند شکی نیست و به همین دلیل در مورد آن بحث های زیادی می شود ولیکن بحث در مورد چاره درمان آنست و اینکه آنرا می توان بطور کلی فشار روانی را از بین برد . سلیه معتقد بود که این فشارهای روحی چاشنی زندگی هستند و همه می توانند هورمونهای فشار روحی را تحریک نماید. همچنان که تجربیاتی با تاثیر روحی کمتر قادرند فشار خون بالا ببرند و ضربان را افزایش دهد.
چکیده :
فشار روانی با استرس که واژه اصلی آن ریشه دو زبان لاتین وارداز قرن 17 میلادی بسیار متداول بوده و به معنی سختی ها دشواری هلاکتو سخت بکار رفته است و در اواخر قرن 18 میلادی، معنای آن به نیرو فشار ورزور کلاش بسیار تیز یافت و منظور از آن در وهله نخست نیروهای ذهنی و جسمی فرد و افراد بود.
هر محرکی که در انسان ایجاد تنش کند در او پاسخی (واکنشی) برانگیزد عامل استرس زا می شود این عامل می تواند یک رویداد باشد. با وضعیت شرایط یا مشکل که از این پس در یک کلام آنرا رویداد می نامیم و تنش ایجاد شده و پاسخ به این تنش زا باشد پوست یا ملتعب و دردناک شدن استرس را نشان می دهد اغلب اوقات پیچیدگی های زندگی مدرن به امکان شناسایی انواع محرک های تنش زا را نمی دهد.
استرس یک هیجان سرگرم کننده است حتی قبل از اینکه انسان به دنیا بیاید آغاز
می شود و تا آخرین لحظه ای که بشر خاتمش را ملاقات می کند با اوست استرس به این بستگی که شما جوان یا پیر باشید پسر یا دختر تحصیل کرده یا بیسواد هستند به این بستگی ندارد.
استرس پدیده ای امروزی نیست لیکن در دنیای امروز بخشی از زندگی است استرس به عبادت رسان یک آتش است آتش زیر خاکستر است ( باترا 1375)
انسان پیوسته در حالت استرس بسر می برد چرا که استرس پاسخی غیر اختصاصی که بدن در مقابل هر گونه درخواستی از خود نشان می دهد بین استرس یا عامل بوجود آورنده آن یا عامل استرس زا باید تفاوت قائل شود فرهنگ عامه آن در واژه را مترادف در نظر می گیرند عوامل استرس زا یا زیان بخش گوناگون می باشند سرما گرما و عوامل عفونی شک که ناشی از جراحی، تکانهای عصبی مانند ترس، خشم یا هرگونه عامل استرس زا باشد واکنش می شوند. باید توجه داشته باشیم که همه ماتحت استرس قرارداریم اما آنچه در توانایی مقابله با استرس مهم است اینست که ما چطور واکنشهای پر استرس را قطع می کنیم و خود را از موقعیت های استرس زا کنار بکشیم.
سومین جنبه از فرسودگی، فرسودگی روانی است. در این حالت فرد شاغل نسبت به کار مشتریان شرکت یا ارباب رجوع سازمان و همکاران خود با دید منفی برخورد
می کند. این موضوع که کارمند از توان افتاده قادر نیست رعایت احساسات و
خواسته های دیگران را بکند، در واقع گویای آن است که برخورد چنین فردی عاری از جنبه های انسان دوستانه شده است. این نگرش های منفی و گرایش های غیر انسانی ممکن است به محیط خانوادگی و محفل های دوستانه نیز کشیده شود آنطور که پاینس و آرون سون اشاره کرده اند. فرسودگی عواقب سختی دارد، کارکنانی که دچار این نوع ناراحتی شده اند، نه تنها ممکن است شغل خود را رها کنند، بلکه ممکن است حتی از حرفه و تخصص خود نیز دست بکشند. فرسودگی به ویژه در تخصص هایی که در گروه خدمات انسانی قرار می گیرند آثار خود را بیشتر نشان می دهد.
تاریخچه فرسودگی شغلی:
این روزها «فرسودگی» یکی از اصطلاحاتی است که غالباً در پیشینه پژوهش مبتنی بر استرس بکار رفته است. نخستین بار فروید نبرگر (1974) عبارت «فرسودگی کارکنان» روبروی توصیف مفهوم تحلیل رفتگی، سرخوردگی، گوشه گیری در کارکنان داوطلب خدمات بهداشتی روانی برگزید، از آن موقع تا به حال با انتشار تعدادی زیادی مقاله و کتاب در زمینه مفهوم فرسودگی، این مفهوم توجه و علاقه قابل ملاحظه ای را در تمام تخصص های یاورانه برانگیخته است.
این مسأله نشان می دهد که امروژه فرسودگی یک مشکل اساسی در خدمات بهداشتی است. (راهنمای پیشگیری اولیه از اختلالات روانی، عصب روانشناختی و اجتماعی سازمان بهداشت جهانی، 1994) پدیده فرسودگی، موضوع مورد بحث نشریات متعددی است و با توجه فزاینده ای را در کنفرانسها و مجامع تخصصی روانشناسی و پزشکی به خود جلب کرده است. مشکل فرسودگی به ویژه یک بحران برای افرادی است که در حوزه خدمات انسانی کار می کنند. (خاکپور 1376).
تعریف سندرم فرسودگی:
تعریف واحد پذیرفته شده ای از فرسودگی وجود ندارد اما در میان مؤلفان در این زمینه، توافق وجود دارد بعضی بر اینکه این مفهوم در میان مراقبان گوناگون، به ویژه کارکنان بهداشت و اعضای خانواده شایع است و شامل 3 بعد است: 1- تحلیل رفتگی هیجانی، 2- مسخ شخیصت، 3- کاهش احساس پیشرفت و دستاورد شخصی، ابعاد دیگری نیز وجود دارد که به طور عمومی توصیف شده است:
1- پدیده فرسودگی ممکن است در یک فرد یا در سطح یک سازمان رخ می دهد.
2- فرسودگی یک تجربه ی روانشناختی درونی است که احساسات، نگرش ها، انگیزه ها و انتظارات فرد را درگیر می سازد.
3- فرسودگی یک تجربه منفی است که مشکلات عمده پریشانی، ناراحتی اختلال کارکرد و پیامدهای منفی یا تمام اینها را موجب می گردد. (گلزاری، 1377).
فرسودگی بعنوان مفهوم تحلیل رفتگی هیجان، جسمی، همراه با احساسات، عزت نفس پائین شخصی پائینی که از رویارویی ممتد و طولانی با استرس شدید ناشی می شود تعریف گردد. همچنین فرسودگی به عنوان «روان تدریجی آرمانگرایی»، انرژی و هدف، تعریف شده است، این سندروم در میان اشخاصی که در حرفه های یاری کننده هستند شایع تر بوده و عمدتاً ناشی از شرایط آنان است. پاسخ ها و واکنش های جسمانی، روانی و رفتاری استرس، گاهی اوقات با هم در الگویی که به عنوان فرسودگی، شناخته شده است آشکار می گردد.
فرسودگی الگویی است که در پاسخ به جریان پیوسته استروسورها به تدریج اختلال کارکرد جسمی، روانشناختی و رفتاری را در فرد تشدید می کند. (محذولی، 1377).
مفهوم فرسودگی یک حالت تحلیل رفتگی جسمی، هیجانی و ذهنی است که از فشارهای هیجانی مکرر ایجاد می گردد و اغلب با درگیری شدید با مردم برای
دوره های طولانی مدت ارتباط دارد.
شامل 25 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود مقاله استرس شغلی در معلمین